فایل ورد کامل مقاله کاربرد سنجش از دور و داده‌های ماهواره‌ای در معادن؛ تحلیل علمی روش‌های نوین پایش و مدیریت منابع

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله کاربرد سنجش از دور و داده‌های ماهواره‌ای در معادن؛ تحلیل علمی روش‌های نوین پایش و مدیریت منابع دارای ۱۳۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله کاربرد سنجش از دور و داده‌های ماهواره‌ای در معادن؛ تحلیل علمی روش‌های نوین پایش و مدیریت منابع  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله کاربرد سنجش از دور و داده‌های ماهواره‌ای در معادن؛ تحلیل علمی روش‌های نوین پایش و مدیریت منابع،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله کاربرد سنجش از دور و داده‌های ماهواره‌ای در معادن؛ تحلیل علمی روش‌های نوین پایش و مدیریت منابع :

مقدمه
این گزارش بر مبنای بررسی های زمین شناسی معدنی تنظیم شده است که با استفاده از داده های سنجنده TM ماهواره لندست ۵ در منطقه ای در حدود ۵۰ کیلومتری جنوب ریگان- بم- کرمان صورت گرفته است.
در این بررسی ها سعی شده که توانایی و قدرت اطلاعات TM در تفکیک واحدهای لیتولوژیکی واقع در منطقه و همچنین نمایش خط واره ها و گسل های اصلی آزموده شود. در حالی که مهمترین و اصی ترین تلاش ما برای به نقشه در آوردن کانیهای رسی که در ارتباط با زونهای آلتراسیون ناشی از محلولهای ئیدروترمال هستند در ادامه صورت گرفت.

اصولا به علت مقیاس خاص تصاویر ماهواره ای که در حدود ماهواره لندست و سنجنده این مقیاس در حدود است، از این اطلاعات عمدتاً در اولین فاز پی جویی مواد معدنی استفاده می شود. در این فاز عملیات پی جویی به واسطه این مقیاس کوچک نقاط امیدبخش که می تواند در مراحل بعدی مورد اکتشاف ژئوفیزیکی و یا ژئوشیمیایی قرار گیرد، استخراج می شود. بسیار حائز اهمیت است که از اطلاعات طیفی TM ماهواره لندست امروزه برای اکتشاف بسیاری عناصر استفاده می شود از قبیل اورانیم مس، سرب، روی، نقره، تنگستن- طلا، نفت و کانیهای صنعتی. منقطقه مورد بررسی از نظر اکتشاف و پی جویی منابع مس پروفیری مورد نظر شرکت اکتشاف ملی مس ایران بوده است و فعالیت های این شرکت مرحله پی

جویی و اکتشاف مقدماتی را پشت سر گذاشته است و وارد اکتشاف نیمه تفضیلی شده است. بنابراین با شناخت و آگاهی کافی که ما از منطقه و نوع کانی سازی و پراکندگی در منطقه داشتیم، کافی بود که بین اطلاعات ماهواره ای پردازش شده و نقشه های زمین شناسی و ژئوشیمایی آماده شده ارتباط برقرار کنیم. تا در نهایت با روش یا کلیدی دست پیدا کنیم. که در موارد دیگر که پروژه پی جویی و اکتشاف روند طبیعی خود را طی می‌کند، بتوانیم بعنوان اولین فاز پی جوئی از این کلید استفاده کنیم.
نمودار زیر هدف ما و روند کلی برنامه ما را بیان می‌کند:

زمانیکه سنگهای آذرین اسیدی تا حد واسط تحت تأثیر محلولهای گرمایی قرار می گیرند، دگرسان شده و کانیهای آنها تبدیل به کانیهای رسی می شوند پس ما با برجسته ساختن رسها در روی تصاویر ماهواره ای می توانیم به عامل بوجود آوررنده «احتمالی» آنها یعنی آلتراسیون محلولهای ئیدروترمال پی ببریم. پس آنچه که در بالا به عنوان پردازش اطلاعات بیان شد، عمدتاً در جهت برجسته نمودن رسها انجام شده است.
برای این برجسته سازی و تشخیص راحت تر رسها روی سطح زمین ابتدا اطلاعات خام هفت باند TM غیر از باند ۶ که در محدوده طول موج مادون قرمز حرارتی قرار دارد. نرمالیزه شد. سپس از تصاویر ترکیبی مختلف استفاده کردیم. که درنهایت نتیجه ای که حاصل شد این بود که تصویر ترکیبی ۱-۴-۷ (R-G-B) و تصویر ترکیبی ۱-۵-۷ (R-G-B) قدرت تشخیص بالاتری را نسبت به تصاویر دیگر در اختیار ما قرار دهد.

با کمک این تصاویر تا حد ۷۰ الی ۸۰ درصد واحدهای لیتولوژیکی را می توان تفکیک کرد. و کاربر ماهر و با تجربه می تواند با استفاده از این دو تصویر ترکیبی و تجزیه- تحلیل رنگهای موجود در تصاور ترکیبی محل واقع شدن رسها و سنگهای آلتره شده را مشخص کند.

روش دیگر استفاده از تصاویر حاصل ازتقسیم باندهای طیفی یکدیگر. باتوجه به اینکه انواع رسها در باند ۵ طیفی TM ماکزیمم بازتابش و در باند ۷ طیفی TM حداقل بازتابش را دارد نسبت طیفی می تواند تا حدی زیادی وجود رسها از دیگر واحدهای زمین شناسی تفکیک کند.

روش دیگر پردازش استفاده از تکنولوژی مؤلفه های اصلی و آنالیز آنهاست. با استفاده از این تکنیک می توان باندهای طیفی مختلف را در یک سیستم n بعدی- n تعداد باندهای مورد نظر است. تجزیه و تحلیل کرد و در نهایت تصاویری به دست می آورد که حاوی اطلاعات مختلفی می باشند که بنا به هدف کاربر قابل استفاده میباشدو در نهایت باندهای از سنجنده TM که برای برجسته کردن رسها مناسب تشخیص داده شده اند عبارتند از ۱ و ۴ و ۵ و ۷

کار پردازش اطلاعات تماماً توسط نرم افزار Idrisi-2 انجام شد و در نهایت برای آنکه بتوانیم به سهولت کار ادغام داده های پردازش شده و نقشه زمین شناسی هم مقیاس با آنها را انجام دهیم از یک سیستم GIS استفاده کردیم. به این صورت که ابتدا از تصویر ترکیبی ۱-۴-۷ بعنوان نقشه پایه مورد نظر استفاده کردیم و نقشه زمین شناسی که عبارت بود ازواحدهای لیتولوژیکی، گسلها و خط واره ها، مناطق آلتره شده ئیدروترمالی- که بسیار مورد نظر ما بود- مسیر رودخانه ها و نیز خطوط طول و عرض جغرافیایی روی آن مشخص شدند. و سپس از تصاویر پردازش شده دیگر برای تأئید تفسیر و حتی در مواردی در اطلاعات زمین شناسی اعلام شود توسط نقشه استفاده شد.

فصل اول:
تاریخچه سنجش از دور

کلیات
در این فصل تاریخچه ای از بوجود آمدن علم و تکنیک سنجش از دور بیان شده است و روند پیشرفت این شاخه از عمل از آغاز تا کنون مورد بررسی قرار گرفته.
همچنین به معرفی انواع ماهواره های موجود و کاربرد هر یک از آنها پرداخته و سیستم های هوایی را مورد نقد و بررسی قرار داده ایم که ازآن جمله می توان رادار هوائی،سکوهای فضایی، سکوهای زمین آهنگ، سکوهای خورشید آهنگ و سایر ماهواره ها اشاره کرد.

۱-۱) تاریخچه مختصری از سنجش دور
سنجش از دور بدون دو دستاورد مهم زیر نمی توانست وجود داشته باشد:
الف) توانائی دور شدن از زمین به حد کافی به طوری که بتوان چشم انداز ارزشمندی به سطح زمین داشت.
ب)اختراع راه های اخذ تصویر.

اولین بالون هوایی گرمی که انسان بر روی آن سوار بود در سال ۱۷۸۳ میلادی به هوا رفت واولین روش ضبط تصویر در سال ۱۸۳۹ اعلام شد.ولی بیست سال بعد این دو دستاورد جدید با همدیگر تلفیق شدند و آن وقتی بود که «گاسپار» توانست با یک بالن به بالا رفته و از آسمان دهکده ای را در نزدیکی پاریس عکسبرداری نماید.

در یک قرن بعد کاربردهای نظامی، پیشرفت سنجش از دور را شدت بخشیدند. در خلال جنگ داخلی آمریکا (۶۵-۱۸۶۱) افراد یونیون به وسیله بالن به بالا فرستاده شدند تا موقعیت دفاعی کنفدراتها در اطراف ریچموند را عکسبرداری کنند. شناسائی با عکاسی هوایی با استفاده از هواپیمایی موتوردار در خلال جنگ جهانی اول به وقوع پیوست (۱۸-۱۹۱۴) که اولین کاربرد مؤثر عکسهای هوائی را در زمینه های مختلف مثل کارتوگرافی جنگلبانی و زمین شناسی در سالهای بعد ممکن ساخت در طول دهه های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ دوربینها، فیلمها و وسایل تفسیر عکسهای هوایی به طور قابل توجهی پیشرفت کردند. شناسائی با عکس هوائی در جنگ جهانی دوم رل مهمی را در بسیاری از عملیات نظامی بازی کرد. قبل از جنگ و در خلال آن رادار بوجود آمد و توسعه یافت و از سنجنده های فروسرخ حرارتی در خلال جنگ به طور آزمایشی استفاده شد.

در طول دهه ۱۹۵۰ عکاسی فرو سرخ رنگی جای خود را در مطالعات پوشش گیاهی باز کرد و رادار هواپیمایی پهنونگر معرفی گردید. رادار با دریچه مصنوعی (SAR) با بوجود آمدن موفق پردازشگر نوری بوجود آمد. در همان دهه فنون عکاسی و مهارتهای تفسیر با پرواز هواپیماهای جاسوسی مافوق صوت U2 آمریکایی برفراز خاک شوری سابق به پیشرفتهای نائل گردید.
از اوایل دهه ۶۰ به این طرف تعدادی از ماهواره های شناسائی نظامی در مدار بودند که خیلی ازآنها تصاویری بررسی فیلم عکاسی ضبط می کردند. عموماً فیلم های برداشته شده در

قوطی های سربسته از ماهواره بیرون انداخته شده و وارد جو زمین می شوند و با چتر نجات شروع به پائین آمدن می کردند که به وسیله هواپیما قبل از رسیدن به زمین گرفته می شدند. دلیل این کار این بوده است که هر کدام از ابرقدرتها بدین وسیله مطمئن شوند که رقیب دیگر خودش را برای جنگ آماده نمی کند. ماهواره های مدرن شناسائی می توانند اجسامی کوچکتر از ده سانتی متر را بر روی زمین تشخیص دهند. این ماهواره اصولاً نظامی و محصولات آنها محرمانه است. ما در این فصل به ماهواره های غیر نظامی که اصطلاحاً ماهواره های منابع زمینی نامیده می شوند خواهیم پرداخت.

سنجش از در غیر نظامی از فضا در سال ۱۹۵۹ با مخابره عکس های تلویزیونی نه چندان خوب از ماه توسط ماهواره «لونای» شوری و اخذ عکس از سطح زمین توسط ماهواره “Explorer-6” آمریکائی آغاز شد. با تصمیم آمریکا برای فرستادن انسان به کره ماه ابزارهای سنجش از دور متعددی بر روی ماهواره ای که در دهه ۱۹۶۰ به دور ماه می چرخیدند تعبیه گردید. این ابزارها بایستی قبل از گذاشتن بر روی ماهواره توسط هواپیما بر روی زمین آزمایش شدند که خود تشویق گر عکاسی و سیستم های اسکن کننده برای کاربری های متعدد و وسیع بر روی زمین که ما امروز آنها را می شناسیم گردید.

سنجش از دوره کره زمین توسط ماهواره های بدون سرنشین در آوریل ۱۹۶۰ با پرتاب کردنTIROS اولین سفینه از سری ده سفینه
Television and Infrored baservation satellites آغاز شد که پیشاهنگ ماهواره ای مدار پائین هواشناسی امروز به شمار می روند.
ماهواره های “TIROS” یک جفت دوربین مینیاتوری تلوزیونی و چندین رادیومتر اسکن کننده فروسرخ و یک سنجنده غیر تصویری امواج زمین با خود حمل می کردند. از آن تاریخ تا به حال قابلیت تفکیک مکانی و ظرفیت اطلاعات طیفی تصاویر ماهواره ای به طور قابل توجهی بهبود یافته است. تاریخچه سنجش از دور از مدار زمین از دهه ۱۹۶۰ به این طرف را به راحتی با پیشرفتهای ماهواره های هواشناسی قبل از توحه به سایر زمینه ها می توان مشخص کرد. فهرست اسامی سری ماهواره های مختلف هواشناسی که “TIROS” را دنبال نمودند به جهت عملیات آنها بعد از پرتاب و یا نامگذاری آنها به نام بنگاههایی که آنها را پرتاب کردند گیج کننده است. آخرین “TIROS” در اوایل ۱۹۶۵ به فضا پرتاب شد و بعضی از آنها تا ۱۹۶۸ نیز کار می کردند.

سری دوم عبارت اند از ۹ ماهواره بود که بین ۱۹۶۶ و ۱۹۶۹ پرتاب شدند. این تاریخهای عملیاتی آنهاست و شامل سالهای تمرین و تجربه آنها نمی باشد. این ماهواره ها (TIROS Opietational systeme) TOS نامیده می شدند، با این همه این ماهواره ها به نامهای ESSA-1 تا ۹ نامگذاری شده بودند که مخفف:
Environmental Scineces service Adminesteartion آمریکا که اداره کننده آنها بوده است می باشد. سری سوم عملیاتی TOS شامل شش ماهواره بود که بین ۱۹۷۰ و ۱۹۷۶ پرتاب شدند و بسیاری از آنها در نامگذاری دوباره به نام NOAA-1 و غیره نامیده شدند که مخفف Oceanic and atmospheric Admineastration National می باشد این ماهواره با یک سیستم اسکن کننده خطی به نام

(Advanced very high Resolution radiometr) AVHRRمجهز بودند که برای دریافت طیف بینشی، فروسرخ نزدیک و فروسرخ حرارتی به کار می رفتند و اندازه پیکسل آنها به کوچکی یک کیلومتر بود. بعلاوه در آنها سنجنده ای فروسرخ و کهموج آزمایش اتمسفری برای اندازه گیری فرابنفش خورشیدی که در برخورد با اتمسفر به فضا پراکنده می شود و نیز تبادل انرژی زمینی کار گذاری شده بود.یک خاصیت غیر هواشناسی تصاویر AVHRR توانایی آنها در تهیه نقشه تغییرات پوشش گیاهی در اشل جهانی بود.

بین سالهای ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۸ سنجنده های مختلفی بر روی ماهواره های سری “Nimbus” که توسط ناسا اداره می شدند آزمایش شد. همچنین وسایل مختلفی که بعدها در ماهواره های TIROS.N به کار گرفته شد بر روی آنها آزمایش شد، از جمله اسکنرهای رنگی ساحلی که سنجنده ای حساس به درخشندگی کلروفیل بود.
سری ماهواره های هواشناسی نظامی آمریکا، کوربین، ویدیکان و استکنر در آنها به کار گرفته می شد و داده ها را مستقیماً به کشتی های در حال سفر در اقیانوسها مخابره می کنند مدت زیادی هست که سرگرم فعالیت اند و به نام

(Defence Metoorological satellite program) DMSP می باشند.
سری ماهواره های زمین آهنگ که بر روی خط استوا و در فاصله خیلی بالاتر قرار گرفته و نسبت به زمین ساکن هستند در سال ۱۹۶۷ با پرتاب
Application technology satellite) ATS-1) که دوربین اسکن کننده چرخان برای تولید یک تصویر از بیشتر نقاط نیم کره غربی در مدت ۲۵ دقیقه را در خود نگه داشت آغاز شد ماهواره های چند ملیتی دیگری که دستگاههای پیشرفته بیشتری در خود داشتند به دنبال آمدند.

غیر از مثالهای نظامی در اواخر دهه ۸۰ ماهواره های هواشناسی و داده هایی که از آنها اخذ می شدند توسط مؤسسات ملی و بین المللی اداره می دشند و هنوز اداره می شوند. این سازمانها عبارتند از‍: NOAA در آمریکا، (European Space Agency)ESA و (World Metoorological Organization) WMO و غیره….
عکسبرداری از زمین به طور سازمان یافته به وسیله فضانوردان در پروازهای Gemini در طول سالهای ۱۹۶۵ بنیان گذاری شد. این عکس برداری ها برای مشخص های زمینی و زمین شناسی انتخاب شده و برای سایر مقاصد و همچنین پدیده های اقیانوسی مثل درخشندگی ناشی از بازتاب جالب امواج در نظر گرفته می شدند. این مطالعات توجه زیادی را در جامعه سنجش از دو غیر نظامی به خود جلب نمود که به ایجاد یک ماهواره قادر به ضبط تصاویر با قدرت تفکیک بالا برای ادامه مطالعات زمینی منجر شد.
یک اسکنر بینشی و فروسرخ (Multi Specral Scanner) MSS که اندازه پیکسل آن ۸۰*۸۰ متر بود و یک سیستم دوربین تلویزیونی ویدیکان (vidican) بر روی نسخه اصلاح شده ماهواره (Nimbuse) کار گذاشته شد که

(Earth Resources Technology Satellite) ERTS نام گرفت. این ماهواره که در ژوئیه ۱۹۷۲ پرتاب و نامش بعدها به لندست یک تغییر یافت این ماهواره از سری لندستها گردید.
این ماهواره داده هایی را که جامعه سنجش از دور خارج از جامعه هواشناسی لازم داشت فراهم نمود. لندست ۲ و ۳ مشابه لندست اول بودند ولی لندست چهارم و پنجم که در سالهای ۸۲ و ۸۴ پرتاب شوند دارای وسایل پیشرفته هستند. سنجنده

(Thematic Mpper) TM در لندست چهارم و پنجم جای RBV را گرفت. این سنجنده بیشتر به سمت فروسرخ بازتابی رفته و در مقابل ۸۰*۸۰ متر اندازه پیکسل MSS اندازه پیکسل ۳۰*۳۰ متر می باشد ولی MSS هنوز هم همان اندازه پیکسل ۸۰*۸۰ متر (۷۹) متر را دارد تا از این رو تداوم داده ها برقرار باشد.

در طول دهه ۱۷۰ اوایل دهه ۸۰ داده های لندست با قیمت ارزان به طور مساوی در اختیار جامعه دانشمندان و سایر مصرف کنندگان قرار می گرفت. در سال ۱۹۸۵ عملیات لندست به کمپانی خصوصی “EOSAT” واگذار شد. این پایان دوره کاربری سنجش از دور به صورت تجربی و شروع دوره اداره عملیات به صورت تجارتی به شمار می رود. قیمتها هم اکنون به صورت تجارتی بوده و داده ها با توافق کپی رایت (حقوق محفوظ) در اختیار قرار میگیرد. ولی دسترسی به داده ها بدون در نظر گرفتن ملیت هنوز هم رعایت می گردد. در طول دهه ۸۰ سازمانهای متعددی در بیرون آمریکا ایستگاه گیرنده زمینی خودشان را برای دریافت مستقیم داده ها از ماهواره لندست داشتند و قادر به فروش تصاویر تحت اجازه “EOSAT” بودند. و هم اکنون نیز به همین طریق انجام می شود.

نخستین سری ماهواره های سنجش از دور غیر ‎آمریکائی توسط سازمان فضائی فرانسه که “SpoTi” نامیده شد، در سال ۱۹۸۶ به فضا پرتاب شد. این اولین سیستم پوش بروم در یک ماهواره بدون سرنشین بود و برای اولین بار تونایی برداشت تصاویر به طریق سه بعدی را داشت که این عمل با نگاه مایل ماهواره انجام می شود. مثل نسل جدید سری لندست اسپارت بر اساس سازمان تجارتی اداره می شد. در ۱۹۸۷ ژاپنی ها با پرتاب

ماهواره MOS-1 (Marine Observation Satellite) و در سال ۱۹۸۸ هندیها با ماهواره IRS-1 وارد بازار رقابت تجارتی شد.
نقطه عطف دیگری در تاریخ سنجش از دور ماهواره

(Heat Capacity Mapping Mission) HCMM بود که در سال ۱۹۸۷ پرتاب و عمرش خیلی کوتاه بود. این ماهواره دوباره در روز تصاویر فروسرخ حرارتی را برای تعیین اینرسی حرارتی برمی داشت. و ماهواره “Stasat” نیز در سال ۱۹۸۷ که نخستین ماهواره “seasat” نیز در سال ۱۹۷۸ که نخستین ماهواره راداری بود در فضا پرتاب شد ولی عمر آن فقط ۱۰۴ روز به طول انجامید. رادارهای تصویر بردار نیز بر روی سه شاتل پرواز داده شده و سایر سیستم های مختلف رادار (SAR) برای ماهواره های آینده برنامه ریزی شده اند.
پیشرفت سنجش از دور ماهواره ای یک موفقیت اساسی برای ناسا و دانشمندان و شرکتهایی که تحت قراردادهای ناسا کار می کنند به شمار می رود. در نتیجه منابع مالی ناسا و سیاست بازار آزاد در مورد سیستم های تجربی عامل پخش خیلی ارزان داده ها چنین پیشرفتهایی حاصل شده است.

اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری خلق چین چندین ماهواره سنجش از دور در مدار قرار داده اند ولی داده های آنها به طور گسترده ای در میان جامعه سنجش از دور پخش نشده است. از این رو شوروی سابق بعضی از داده های با قدرت کیفیت خیلی بالای خود را از سال ۱۹۸۸ به این طرف در غرب به معرض فروش گذاشته است. پرتاب “spat” فرانسوی در سال ۱۹۸۶ و برنامه های آینده ماهواره های پیشرفته اروپائی، ژاپنی و هندی و کانادائی نشان می دهد که انحصار ماهواره های سنجش از دور از دست آمریکا خارج شده است. بیشتر شدن حق انتخاب داده های موجود فرا رسیده. ولی تمایل به اداره تجارتی و خودکفا شدن ماهواره های در حال ساخت و در حال عملیات نشان می دهد که مصرف کنندگان بالقوه بایستی

مواظب سرمایه گذااری خود را در امر داده‏ها باشند. پیشرفتها در سنجش از دور مداری به پیشرفت سیستم های هوائی نیز کمک نموده است هم اکنون انواع گسترده سنجنده های چند طیفی، فروسرخ بازتابی و فروسرخ حرارتی ورادار پهلونگر یا (SLR) Side Ways Looking Radars در بازار موجود است که توسط شرکت های خصوصی و یا دولتها ساخته شده اند جهت پیشرفت از سیستم اسکنرهای مکانیکی دور شده و به سیستم سنجنده های آرایه ای مثل پوش بروم و آرایه های دو بعدی ترکیب می شوند. مطالعات زیادی برای آزمایش قدرت تفکیک طیفی انجام گرفته است. که خیلی مفیدند. با توسعه طیف سنجهای تصویری تجربی مثل طیف سنج های هوایی یا (Air Borne Imaging Spectrometer)AIS
در سال ۱۹۸۳ و طیف سنج تصویری بینشی و فروسرخ یا

(AIR Borne Visible and Infrared Imaging Spectrometer)AVIRIS در ۱۹۸۷ در آینده سیستم های بهتری را خواهیم داشت. اینها داده هائی را در دامنه طیفهای بازتابی با قدرت تفکیک طیفی ۱۰ تا ۲۰ میلیمتر ارائه می دهند، ولی قادرند فقط باریکه ای در حدود چند ده پیکسل را جارو کنند. در مورد AVIRIS تعداد ۲۰۰ باند موجود است که دردسر انبار و پردازش داده های اضافی را به دنبال خواهد داشت خصوصاَ اگر از نظر بتوانیم باریکه وسیعی را با این ابزار جارو کنیم.
۱-۲)- سیستم های هوائی

سنجش از دور از طریق هواپیما چندین مزیت بر سنجش از دور از طریق فضاپیما دارد ولی دارای عیوبی نیز هست. تجهیز مجدد هواپیما با سنجنده های مختلف مناسبتر و راحتتر بوده و ضبط تصاویر در هر روزی به راحتی انجام پذیر است. همچنین با پرواز در ارتفاع پائین به دست آوردن تصاویر با قدرت تفکیک مکانی دقیق تر و بدون اثرات اتمسفر امکان پذیر است. در میان عیب های تصویر برداری هائی یکی اینکه هواپیما در معرض تکانهای مختلف قرار دارد که اعوجاج تصاویر را باعث می شوند و دیگر اینکه گاهی گرفتن اجازه پرواز برای نقاط حساس تقریباً غیر ممکن است.
۱-۳) عکسهای هوائی و سیستم های اسکن کننده هوائی
برای پوشش منطقه ای از زمین با عکاسی سه بعدی هوائی خلبان سعی می‌کند که در یک خط مستقیم و در ارتفاع ثابت پرواز کند. در هنگام پیمودن از یک طرف به طرف دیگر منطقه یک سری عکس هائی که با همدیگر در طول خط پرواز در حدود ۶۰ درصد همپوشی دارند را بر می دارد. وقتی که به آخر منطقه مورد نظر رسید هواپیما دور زده و به موازات خط پرواز قبلی و در همان ارتفاع پرواز می‌کند به طوری که خط پرواز قبلی و بعدی حدود ۲۰ درصد همپوشی داشته باشند. این عمل تا پایان پوشش کامل منطقه تکرار می گردد. شکل (۱-۱).

بدبختانه چندین فاکتور مختلف می توانند در هندسه عکسهای هوائی دخالت داشته و اعوجاج آنها را باعث می شوند. بعضی از آنها در شکل ۱-۲ نشان داده شده اند. اگر دوربین دقیقاً عمود بر زمین قراول رفته باشد مقیاس عکس در مرکز آن بزرگ تر بوده و به طور ناهمگن به جهت اطراف کوچک تر می گردد ولی اگر دماغه هواپیما به پائین یا بالا برود و یا بالهای آن با همدیگر در یک تراز نباشند آنگاه تصویر بیشتر معوج گردیده و اشل آن در کناره ها و نوشته های عکس یکسان و یا حداقل متقارن نخواهد بود. این اعوجاجها را می توان با نصب یک سکوی پایدار که همیشه تراز دوربین را بدون در نظر گرفتن وضعیت هواپیما حفظ می‌کند رفع نمود. مقایس متوسط عکس ها با ارتفاع پرواز و توپوگرافی زمین و یا اگر خلبان به علت حرکات هوا و غیره نتواند همان ارتفاع پرواز را در طول تمام خط حفظ کند تغییر خواهد داد.

شکل ۱-۱ (a)الگوهای پرواز در یک نقشه برداری هوائی و روابط همپوششی بین عکس های هوائی، برای سادگی چارچوب فقط در عکس آخر و خط اول و در عکس اول در خط بعدی نشان داده شده است. (b) در عمل بسیاری وقت ها باد جانبی باعث می شود که عکس های بعدی در امتداد خط پرواز نباشند.

شکل۱-۲ شمای بعضی از اعوجاجهای عکس های هوائی به جهت تغییر وضعیت هواپیما
سیستم اسکنر را می توان به جای دوربین بر روی هواپیما نصب نمود و هواپیما را مثل شکل (۱-۱) پرواز داد. برای جلوگیری از اعوجاجهای ناشی از ناایستاییها در طول پرواز که بر روی هوائی تأثیر می گذارد معلول است که یک سیستم اسکن کننده هوائی بر روی سکوی ضد نا ایستائی در روی هواپیما نصب می کنند .
۱-۴) رادار هوائی:

تصویر رادار هوائی از یک سری خطوط به طریقه ای مشابه با تصویر اسکنر درست می شود ولی یک استثنا وجود دارد تصاویر رادار یک طرف مسیر زمینی سکو را جارو می‌کنند. اگر یک رادار هوایی در ارتفاع ۲۰۰۰ متری پرواز کرده و با یک زاویه گودی ۲۰ درجه در دامنه دور و ۷۰ درجه در دامنه نزدیک عمل کند آنگاه باریکه ای به عرض تقریبی ۸/۵ کیلومتر را پوشش می دهد. شکل (۱-۳)
به طور کلی قدرت تفکیک به دست آمده توسط سیستم رادار در امتداد دامنه (امتداد عمود بر خط پرواز) و راستای آزیموت (موازی خط پرواز) متفاوت است. قدرت تفکیک دامه (Rr) بستگی به طول زمان پالس (ضربان) رادار (t) و زاویه گودی ( ) دارد و با تساوی روبرو نشان داده می شود:
(۱-۱)
که C عبارت است از سرعت نور. این بدان معنی است که قدرت تفکیک در تئوری کوچکترین اندازه را در دامنه دور دارد این درست برعکس چیزی است که انتظار داریم. برای یک طول ضربان معمول از میکرو ثانیه قدرت تفکیک دامه در لبه نزدیک (با زاویه گودی ۷۰ درجه) با توجه تساوی فوق ۴۴ متر می باشد در حالی که این بهبود تئوریکی قدرت تفکیک با افزایش دامنه هرگز به حد کمال نمی رسد.

قدرت تفکیک آزیموت بستگی به آن دارد که بدانیم سیستم با یک روزنه حقیقی کار می‌کند و یا با روزنه مصنوعی. در یک سیستم با روزنه حقیقی چون ستون رادار با افزایش فاصله گشادتر می شود. بنابراین قدرت تفکیک با افزایش فاصله از آنتن افزایش پیدا می‌کند. چون پهنای ستون با افزایش اندازه آنتن کوچکتر می گردد لذا قدرت تفکیک آزیموت (Rr) را می توانیم با تقریب از فرمول زیر محاسبه کنیم؛
(۱-۲)
Sr: اریب فاصله نقطه زمینی از آنتن مطابق شکل ۱-۳
: طول موج
D: طول آنتن
برای باند X رادار ( ) با آنتنی به طول ۵ متر قدرت تفکیک آزیموت در دامنه نزدیک در شکل (۱-۳) عبارت خواهد بود از ۹/۸ متر ولی در دامنه دور مساوی ۶/۲۵ متر خواهد بود.