فایل ورد کامل مقاله رابطه جهت‌گیری مذهبی با اختلالات روانی و پیشرفت تحصیلی؛ تحلیل علمی یافته‌های روانشناختی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله رابطه جهت‌گیری مذهبی با اختلالات روانی و پیشرفت تحصیلی؛ تحلیل علمی یافته‌های روانشناختی دارای ۳۳ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله رابطه جهت‌گیری مذهبی با اختلالات روانی و پیشرفت تحصیلی؛ تحلیل علمی یافته‌های روانشناختی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه فایل ورد کامل مقاله رابطه جهت‌گیری مذهبی با اختلالات روانی و پیشرفت تحصیلی؛ تحلیل علمی یافته‌های روانشناختی

چکیده  
مقدّمه  
بیان مسئله  
اهداف تحقیق  
سؤالات تحقیق  
فرضیه‌های تحقیق  
تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها  
آثار و فواید دین‌داری  
مذهب و سلامت روان  
جامعه آماری  
تعداد نمونه و روش نمونه‌گیری  
ابزارهای اندازه‌گیری  
اطلاعات مربوط به داده‌های اجرای پرسش‌نامه  
تجزیه و تحلیل سؤالات و فرضیات تحقیق  
سؤال پژوهشی ۱  
سؤال پژوهشی ۲  
سؤال پژوهشی ۳  
تجزیه و تحلیل فرضیه‌های پژوهش  
بحث و نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه فایل ورد کامل مقاله رابطه جهت‌گیری مذهبی با اختلالات روانی و پیشرفت تحصیلی؛ تحلیل علمی یافته‌های روانشناختی

ـ قرآن کریم

ـ نهج‌البلاغه

ـ آذربایجانی، مسعود، موسوی اصل، سید مهدی، درآمدی بر روان‌شناسی دین، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)، ۱۳۸۵

ـ بهرامی احسان هادی، رابطه بین جهت‌گیری مذهبی، اضطراب و حرمت خود، پایگاه اطلاعات علمی، ۱۳۸۱

ـ بهرامی احسان، هادی، تاشک، آناهیتا، «ابعاد رابطه میان جهت‌گیری مذهبی و سلامت روانی و ارزیابی مقیاس جهت‌گیری مذهبی»، مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی، سال ۳۴ شماره ۲، ۱۳۸۳

ـ بلالی، اسماعیل، سنجش گرایش دینی دانشجویان روزانه دانشگاه تبریز و بررسی نقش یادگیری اجتماعی در آن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، ۱۳۷۷

ـ پهلوان زاده، سعید، ارتباط بین اعتقادات مذهبی و وضعیت خلق در دانشجویان، چکیده مقالات دومین همایش سراسری نقش دین در بهداشت روان (گردآورنده: جعفر بوالهری)، تهران، انستیتو روان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران، ۱۳۸۶

ـ حسینی، سید ابوالقاسم، اصول بهداشت روانی. بررسی مقدماتی اصول انقلاب بهداشت روانی، رواندرمانی و برنامه ریزی در مکتب اسلام، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۸۴

ـ حسینی المدنی، سیدعلی، بررسی رابطه بین نوع آسیب روانی و انگیزه پیشرفت در دانش آموزان مقطع متوسطه، پایان نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، ۱۳۸۶

ـ خزائیلی، مهناز، «بررسی فشارهای روانی دانشجویان و چگونگی رفتارهای مواجهه با آن»، ماهنامه دانشجویان، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی ایران، شماره ۴۶، خرداد ۱۳۷۶

ـ دلاور، علی، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران، انتشارات رشد، ۱۳۸۳

ـ دلاور، علی، تحلیل آماری در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران، انتشارات ارسباران، ۱۳۸۴

ـ سیف، علی اکبر، روش تهیه پرسش‌نامه در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران، انتشارات دوران، ۱۳۷۸

ـ صفورایی، محمدمهدی، «ایمان به خدا و نقش آن در کاهش اضطراب»، قم، مجله معرفت ۷۵، ۱۳۸۶

ـ فاضل‌میبدی، محمدتقی، دین چیست، دین از نگاه کتاب و سنت، قم، انتشارات حرم، ۱۳۷۵

ـ فقیهی، علی نقی، مطهری طشی، جمشید، «افسردگی، رویکرد اسلامی در سبب شناسی و فرایند درمان»، قم، مجله معرفت ۸۴

ـ کاپلان، اچ. آی، سادوک، بی. جی، خلاصه روان‌پزشکی علوم رفتاری ـ روان‌پزشکی بالینی، ترجمه عباس رفیعی و فرزین رضایی، تهران، انتشارات ارجمند، ۱۳۸۵، (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، ۲۰۰۳)

ـ کاسیرز، ارنست، فلسفه روشنگری، ترجمه یدالله موفق، تهران، انتشارات نیلوفر

ـ کوئینگ، هارولد جی، آیا دین برای سلامت روانی شما سودمند است؟ آثار دین بر بهداشت جسم و روان، ترجمه بتول نجفی، تهران، پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۸۰

ـ مرتجاعی، عبدالکریم، «تالاسمی و جامعه»، فصلنامه انجمن تالاسمی ایران، شماره۱۱، ۱۳۷۶

ـ میلانی فر، بهروز، بهداشت روانی، تهران، نشر قدس، ۱۳۸۴

ـ نجاتی، عثمان، قرآن و روان‌شناسی، ترجمه عباس عرب، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۸۴

ـ نیکجه، مجید، «بررسی میزان افسردگی در دانشجویان مؤسسات آموزش عالی ایلام»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی، شماره۱۴، ۱۳۷۶

ـ وست، ویلیام، روان‌درمانی و معنویت، ترجمه شهریار شهیدی و سلطانعلی شیرافکن، تهران، انتشارات رشد، ۱۳۸۳

چکیده

این پژوهش درمیان ۳۵۰ نفر از دانشجویان دانشگاه‌های آزاد و پیام نور شهرستان مرند»، و ‌به روش پژوهشی، توصیفی و از نوع همبستگی انجام شده است. برای گردآوری داده‌ها از دو پرسش‌نامه «نگرش و اعتقادات مذهبی» و پرسش‌نامه سنجش اختلالات روانی «SCL-90-R» استفاده شد و برای سنجش پیشرفت تحصیلی، آخرین معدل آنها اخذ گردید. در گردآوری داده‌ها، از آمار توصیفی (میانگین، میانه، نما، جدول و نمودار) وآمار استنباطی برای تجزیه و تحلیل‌داده‌ها همبستگی، و آزمون T استفاده شده است

یافته‌های پژوهش حاکی است، رابطه بین متغیر جهت‌گیری مذهبی با اختلالات روانی در سطح P<0.01 منفی است. این رابطه در کلیه خرده آزمون‌های ۹ گانه آزمون اختلالات روانی نیز منفی است. رابطه بین متغیر پیشرفت تحصیلی با جهت‌گیری مذهبی در سطح P<0.01 مثبت می باشد. رابطه اختلالات روانی و پیشرفت تحصیلی نیز در سطح P<0.01 منفی می باشد

کلیدواژه‌ها: دانشجو، پیشرفت تحصیلی، جهت‌گیری مذهبی، اختلالات روانی

مقدّمه

اهمیت معنویت و رشد معنوی انسان در چند دهه گذشته به صورتی روزافزون توجه روان‌شناسان و متخصصان بهداشت روانی را به خود جلب کرده است. پیشرفت علم روان‌شناسی از یک سو و ماهیت پویا و پیچیده جوامع نوین از سوی دیگر، باعث شده است که نیازهای معنوی بشر در برابر خواسته‌ها و نیازهای مادی قد علم کنند و اهمیت بیشتری بیابند. مردم جهان، امروزه بیش از پیش به معنویت و مسائل معنوی گرایش دارند و روان‌شناسان و روان‌پزشکان هم به طور روزافزون درمی‌یابند که در همه موارد برای درمان اختلالات روانی، استفاده از روش‌های متعارف کافی نیست. (شهیدی و شیرافکن، ۱۳۸۲) نیاز انسان به دین قدمتی به عمر تاریخ دارد؛ زیرا بشر از همان آغاز زندگی خود به حامی مقتدر و تکیه‌گاهی نیرومند احساس نیاز می‌کرده است. موضوع دین مورد بحث روان‌شناسان و محققان پیشگامی همچون جیمز (۱۹۲۹)، فروید(۱۹۰۷)، یونگ (۱۹۶۱ ـ ۱۸۷۵) و دیگران بوده است. همچنین مطالعات و نظریه‌پردازی در زمینه‌های مختلف مذهبی به گذشته‌های دور برمی‌گردد؛ ولی مطالعه مذهب از دیدگاه روان‌شناختی از حدود ۱۰۰ سال پیش آغاز گردیده است.(بهرامی احسان، ۱۳۸۳) اعتقاد بر این است که در ایمان به خدا، نیروی خارق‌العاده‌ای وجود دارد که نوعی قدرت معنوی به انسان متدین می‌بخشد و در تحمل سختی‌های زندگی او را کمک کرده و از نگرانی و اضطرابی که بسیاری از مردم در معرض ابتلای به آن هستند دور می‌سازد. ویلیام جیمز، یکی از پیشگامان طرح این واقعیت در روان‌شناسی، معتقد است: «ایمان بدون شک مؤثرترین درمان اضطراب۵ است؛ ایمان نیرویی است که باید برای کمک به انسان در زندگی وجود داشته باشد. فقدان ایمان، زنگ خطری است که ناتوانی انسان را در برابر سختی‌های زندگی اعلام می‌دارد» (به نقل از: عثمان نجاتی، ترجمه عرب، ۱۳۸۴)

ایمان، انجام دستورات مذهبی، و حضور در مراسم‌های مذهبی از عواملی هستند که می‌توانند در درمان و پیش‌گیری از ابتلا به بیماری‌های روانی اعم از نوروزهای خفیف یا سایکوزهای شدید به کار رود (داویدیان، ۱۳۷۶). به نظر بنیامین راش «مذهب آن‌قدر برای پرورش سلامت روح اهمیت دارد که هوا برای تنفس» (به نقل از: جیمز، ۱۳۷۶). مذهب به انسان کمک می‌کند تا معنای حوادث زندگی، بخصوص حوادث دردناک و اضطراب‌انگیز را بفهمد

دین به مؤمنان و معتقدان خود می‌آموزد که چگونه با مجموعه عظیم جهان که پیش از فرد شکل گرفته و قوانین خود را بر او تحمیل می‌کند سازگاری۱ یابد. این سازگاری، دل‌گرمی و خرسندی مطبوعی را در روان فرد ایجاد می‌کند. برخلاف عقاید گذشته که دین را مانع پیشرفت عقل می‌شناختند و آن را مانع استواری اخلاق راستین می‌دانستند، اگر دستورات دین کامل اجرا شوند، هم اخلاق راستین ایجاد می‌شود و هم نظم اجتماعی و سیاسی شکل می‌گیرد (کاسیرز۲، ترجمه موفق،۱۳۷۰)

«دین در عصر کنونی با چالش‌های توانمندی روبه‌رو شده و انعکاس آن تمام جهان را درنوردیده است؛ به ویژه اینکه با تسلط به طبیعت، پیشرفت زندگی و گسترش انسان‌گرایی محض، ابتدا به نظر می‌رسید که خدا و به طور کلی ماوراءالطبیعه و متافیزیک با مفهوم نیروی برتر دست نیافتنی، در حال از بین رفتن است و دین‌داری به پستوهای ذهن در زندگی رانده می‌شود؛ اما با اجلاس هزاره سران و رهبران دینی در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک۳ اتفاق شگفت‌انگیزی رخ داد و آن شکست طرح‌های ضد دین بود». مونت گمری، ۱۳۸۰)

بیان مسئله

بحث از دین و مذهب برای مقابله (عمدتاً پیش‌گیری) با بیماری‌ها قرن‌هاست که مطرح می‌شود؛ از زمان‌های پیش از میلاد که علت بیماری را گناه فرد می‌دانستند تا زمان بعثت پیامبر اکرم، که عمده مردم مشکلات و ناراحتی‌های خود را با عمل به دستورات قرآن و پیامبر، همچون آیه شریفه «کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا» برطرف می‌کردند. هرچند که اهمیت مذهب در رابطه با بیماری، به ویژه بیماری روانی، فراز و فرود بسیاری داشته است

امروزه برخلاف چندین دهه قبل که انسان را موجودی سه بعدی متشکل از زیست، روان و اجتماع۵ می‌دانستند، بعد چهارمی هم بدان اضافه نموده‌اند و آن بعد روحی۶ و یا معنوی است (طهماسبی و کمانگیری، ۱۳۷۵). در حقیقت، ترکیب انسان، رفتار انسان، سلامت انسان، بیماری انسان و سایر افعال و حالاتی که بر انسان حادث می‌گردد ناشی از یک بعد خاص نیست، بلکه تمام ابعاد چهارگانه با ترکیب و تأثیر متقابل بر هم، حالاتی را بر انسان حکمفرما می‌نماید

به طور کلی، وجود بیماری روانی در خانواده می‌تواند فعالیت عادی اعضا، اقتصاد خانواده و روابط انسانی خانواده را مختل نماید؛ صرف نظر از وقت و عمر زیادی که ممکن است از افراد بگیرد. اختلالات روانی، کارگر، کارمند، محصل، پزشک و استاد نمی‌شناسد و امکان ابتلا به آن برای همه افراد جامعه در تمامی زمان‌ها وجود دارد و هیچ انسانی از فشارهای روانی و اجتماعی مصون نیست و این خطری است که شدیداً نسل فعلی و آینده را تهدید می‌کند (میلانی‌فر، ۱۳۸۴)

یکی از گروه‌های در معرض خطر، دانشجویان هستند. آنها از هوشمندترین افراد جامعه و سازندگان فردای جامعه در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بوده و بخش قابل توجهی از جوانان را تشکیل می‌دهند. (فاضل میبدی، ۱۳۷۵) دانشجویان در مرحله انتقال از دوره نوجوانی به بزرگ‌سالی، علاوه بر مشکلات ناشی از زندگی جدید، باید سعی کنند تا از خانواده استقلال مالی و عاطفی پیدا کرده و یک مجموعه از ارزش‌های جدید زندگی اجتماعی را بپذیرند. (کوانگ۱ و همکاران،۱۹۹۷ به نقل از: عمران نسب، ۱۳۷۸) و در چنین شرایطی است که نیاز به انطباق مجدد احساس می‌شود

افراد این گروه، فشارهای درسی و مسائل اجتماعی خاصی را تجربه می‌کنند و بدیهی است که به دلیل عدم تجربه از یک سو و شدت و فراوانی فشارهای روانی از سوی دیگر، بیش از سایر اقشار جامعه درگیر تنیدگی‌های گوناگون می‌گردند (خزائیلی، ۱۳۷۶). ناخشنودی، عدم رضایت، ناامیدی، ناکامی۲ و خشونت،۳ روابط بین فردی۴ ضعیف، درماندگی۵ حالات و احساسات منفی هستند که می‌توانند عملکرد آنها را شدیداً تحت تأثیر قرار ‌دهند (نیکجه، ۱۳۷۶)

نکته بسیار مهمی که در اصول بهداشت روانی۶ باید توجه داشت، این واقعیت است که تمام آموزش‌های الهی، قوانین فطری و عقلانی هستند؛ به همین دلیل، در تمام مناطق جغرافیایی و در تمام زمان‌ها قابل استفاده می‌باشند. بر همین اساس، این اصول می‌توانند در پیش‌گیری از تظاهرات واکنشی روانی و به طور کلی، پیش‌گیری از تمام اختلالات روانی که جنبه عضوی و ارثی ندارند مفید واقع شوند (حسینی، ۱۳۸۴)

از دیدگاه اسلام، راه علاج و درمان اساسی اختلالات روانی، از جمله اضطراب و نگرانی، یاد خداوند است: «أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» و اعتقاد بر این است که انسان به وسیله ایجاد ارتباط روحی و معنوی با مبدأ وجود و سرچشمه همه پاکی‌ها و نیکی‌ها به آرامش خاطر دست پیدا می‌کند. یاد خدا، انسان را با ریسمان و پیوند استواری به پروردگارش مربوط می‌سازد و او را به خیر و خوبی در دنیا و آخرت سوق می‌دهد و روان انسان را بر اساس ایثار و همیاری پرورش داده و او را به آرامش می‌رساند. چنین فردی با عبرت گرفتن از دیگران و تجربه اندوزی از گذشته، با امید به سمت آینده در حرکت است. این افراد هرگز احساس ناراحتی و تشویش در مورد حوادثی که هنوز رخ نداده‌اند به درون خود راه نمی‌دهند

در احادیث و گفته‌های معصومان عوامل شناختی و عاطفی و رفتاری متعددی مورد توجه قرار گرفته است. برای مثال، در مورد اختلال افسردگی، عواملی نظیر نگرش‌های نامعقول، افراط و تفریط در تمایلات و هواهای نفسانی، برآورده نشدن انتظارات، ناامیدی، شک و تردید به الطاف خداوند، نارضایتی از زندگی، کوتاهی در انجام فعالیت‌ها، سستی و تنبلی، از دست‌دادن چیزی که برای فرد مهم است و یا نرسیدن به آرزوها، حسادت نسبت به کسی، ناراحتی فکری و خیال‌پردازی، احساس ناتوانی، و فشارهای روانی از سبب‌های افسردگی دانسته شده است.(فقیهی و مطهری طشی، ۱۳۸۳)

در مورد اضطراب و آرامش روان هم به مطلبی از علاّمه طباطبائی اشاره می‌شود. ایشان در توضیح کلمه «سکینه»، آن را از ماده سکون به معنای آرامش دل دانسته‌اند؛ آرامشی که انسان در عزم و اراده خود دارد و هیچ‌گونه اضطراب و نگرانی به خود راه نمی‌دهد. وی شخص مؤمن را همچون کسی می‌داند که بر تکیه‌گاهی استوار و پایه‌ای ویران نشدنی تکیه زده و امور خود را بر معارف حقّه و اعتقادات غیرقابل شک و شبهه، مبتنی ساخته است. او در کارها طبق فرمان الهی اقدام می‌کند و چیزی را متعلّق به خودش نمی‌داند تا ترس از بین رفتن آن را داشته باشد. شخص مؤمن از فقدان چیزی اندوهگین نمی‌شود و برای تشخیص خیر و شر دچار اضطراب و دودلی نمی‌گردد. در ادامه، ایشان شخص بی‌ایمان را همچون افراد بی‌سرپرستی می‌داند که به کارشان رسیدگی نمی‌شود و خیالات و احساسات شوم، از هر طرف بر آنها حمله کرده، آنان را دچار اضطراب شدید می‌کند. (صفورایی پاریزی، ۱۳۸۲)

هاگ۱ می‌گوید: «شک ندارم که شما با پیروی از تعلیمات مذهبی خود، هیچ‌گاه دچار افسردگی ناشی از خودملامت‌گری نخواهید شد». (به نقل از: مرتجاعی، ۱۳۷۶) این الگوی کاملی از هم‌سویی مذهب و روان‌شناسی است. همه مذاهب از پیروانشان می‌خواهند که انسان‌هایی شاد، بانشاط و از خود خرسند باشند و همدیگر را دوست بدارند. مذهب به انسان کمک می‌کند تا به معنای حوادث زندگی، بخصوص حوادث دردناک و اضطراب‌انگیز دست یابد. دین به معتقدان و مؤمنان خود می‌آموزد که چگونه با مجموعه عظیم جهان و قوانین آن سازگاری یابند

آرامش روانی، گمشده انسان امروزی است و او با تمام وجود در پی دست‌یابی به آن است.(آذربایجانی، و موسوی اصل، ۱۳۸۵) شاید بتوان گفت: مهم‌ترین مشکل انسان، اضطراب، افسردگی۲، اختلال در روابط بین فردی، خشونت و مانند آنها می‌باشد و بدیهی است اگر مسائل فوق در جامعه‌ای گسترده شوند پیامدهای بسیار وخیم و غیرقابل جبرانی را به بار خواهد آورد. از دیدگاه دین، مؤثرترین چیزی که می‌تواند این مشکلات را برطرف کند یاد خداست.(آذربایجانی و موسوی اصل، ۱۳۸۵)

اهداف تحقیق

اهداف این تحقیق عبارتند از

۱ به دست‌آوردن رابطه بین جهت‌گیری مذهبی با اختلالات روانی در دانشجویان دانشگاه‌های مرند؛

۲ به دست‌آوردن رابطه بین جهت‌گیری مذهبی با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه‌های مرند؛

۳ به دست‌آوردن رابطه بین اختلالات روانی با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه‌های مرند؛

۴ مقایسه وضعیت جهت‌گیری مذهبی دانشجویان زن و مرد نسبت به همدیگر در دانشگاه‌های مرند؛

۵ مقایسه وضعیت اختلالات روانی دانشجویان زن و مرد نسبت به همدیگر در دانشگاه‌های مرند؛

۶ مقایسه پیشرفت تحصیلی دانشجویان زن و مرد نسبت به همدیگر در دانشگاه‌های مرند

سؤالات تحقیق

این تحقیق، درصدد پاسخ‌گویی به سؤالات ذیل است

۱ آیا بین میانگین کل جهت‌گیری مذهبی دانشجویان در دو جنس مرد و زن تفاوت معناداری وجود دارد؟

۲ آیا بین میانگین کل اختلالات روانی دانشجویان در دو جنس مرد و زن تفاوت معناداری وجود دارد؟

۳ آیا بین میانگین کل پیشرفت تحصیلی دانشجویان در دو جنس مرد و زن تفاوت معناداری وجود دارد؟

فرضیه‌های تحقیق