فایل ورد کامل قالی‌های کتیبه‌دار؛ بررسی آثار موزه فرش ایران و جایگاه آن‌ها در هنر و فرهنگ ایرانی

فهرست مطالب

مقدمه    
فصل اول : مروری بر قالی ایران    
فصل دوم : تاریخچه موزه فرش ایران    
فصل سوم: تعریف ونقش خط درقالی ایران    
فصل چهارم : طراحی و اجرای فرم انواع کتیبه در قالیهای مناطق مختلف    
فصل پنجم : قالیهای کتیبه‌دار موزه فرش ایران    
فصل ششم : کتیبه ، نقشمایه‌ای در قالی    
فصل هفتم : قالی بافی در دوره‌ی صفوی    
– نمونه‌هایی از قالیهای کتیبه‌دار دوره صفویه
فصل هشتم : نمونه‌هایی از قالیهای کتیبه‌دار در سایر موزه‌ها    
خلاصه    
نتیجه    
فهرست منابع    
 فهرست تصاویر    
 
چکیده
آثار هنری دستی مردم در سراسر جهان که قالی چکیده عصاره آنها است ، نشان می‌دهد که همواره طبیعت الهام بخش هنرمندان در خلق اثار هنریشان بوده است کلک نقش آفرین هنرمندان طراح با بهره‌گیری از خیال ممدوح و خیال محمود به عوالم قدسی و آسمانی ، خالق آثاری بی‌بدیل و بی‌همانند که در عرصه هنرها سری از سایر بلندتر دارد وبرتارک هنر شرق می‌درخشد و همچنین با بهره‌گیری از طبیعت در طول تاریخ دیرپای قالی ایران تنوعی بی‌حد و مرز به طرح و نقش این دستباف هدیه کرده است .
 هنر خوشنویسی در قالی ، بازتاب ادبیات پارسی را منعکس می‌سازد .
 کلمات کلیدی :
۱-    قالی
۲-    کتیبه
۳-    خط
۴-    قالی موزه‌ای
مقدمه
قالی ایران با طرح‌های گوناگون دارای مضامین و پیام‌های مختلفی است و نماد هنر اصیل و فرهنگ و ادبیات غنی ایران زمین است . ایجاد نقش و نگار بر ابزار کار ، یا بر دیوار محل زندگی از دوره‌ی هخامنشیان و سلسله‌های بعد از آن در ایران متداول بوده است . البته در دوره‌ی اسلامی به سبب تغییر دین در ایران در هنر نیز تغییراتی پدیدار شد .
 سبب گسترش خط را بر اشیاء و آثار می‌توان به دو علت اساسی دانست ؛ اول اینکه چون در مذاهب ، توسل به ادعیه و اوراد و اعتقاد به رسیدن به خیر و برکت و سعادت به وسیله‌ی دعا مبنای محکم داشت ، بعدها در مذهب جدید نیز مردم با ایمان تقریباً بر بیشتر ابزارها و لوام زندگی خود نام مقدسان و بزرگان دین رانقش می‌کردند و از آنها برای تبرک و سعادت یاری می‌جستند .
 دوم چنانکه می‌دانیم ایرانیان به تزئین اشیاء و ابزارهای خود علاقه‌ی بسیار داشتند و چون نمی‌توانستند نقش صورت به کار ببرند به خط متوسل شدند و برای تزئین آثار خود از خط استفاده کردند و ادعیه و احادیث ، پندو اندرز ، اشعار را با خط خوش بر بستر آثار و لوازم زندگی خود نقش کردند . از همین جاست که مشاهده می شوند هنرمندان بیشتر به زیبایی خط توجه داشته‌اند و زوایا و اشکالی در نگارش آن ایجاد کرده‌اند .
 باید گفت که خط در ایران در دوره‌ی اسلامی ،یکی از عناصر هنرهای تزئینی شده است .
 در آغاز با پرسش‌های گوناگونی روبرو می‌شویم :
– قالیهای کتیبه‌دار چه گروه از فرشها می‌باشند؟
– چرا از خط و نوشته در قالی استفاده می‌کرده‌اند ؟
– آیا فرم کتیبه‌ها در قالیهای مناطق مختلف متفاوت می باشد ؟
– به عنوان نمونه در شهر کرمان بیشتر چه فرمی برای کتیبه استفاده نموده‌اند ؟ و دیگر مناطق چطور ؟
– از چه نوع خطی در داخل قاب کتیبه استفاده نموده‌اند ؟
– کتیبه‌ها در کدام قسمت قالی کار شده‌اند؟
با طرح این سوالات و پاسخ گویی به آنها در قسمت نتیجه ، قصد داریم به اهداف زیر نائل آییم:
 گردآوری منبع مناسبی برای علاقمندان و پژوهشگران رشته‌ی فرش و ادامه دادن مسیر هنرمندان این رشته می باشد .
 با گردآوری این مجموعه ، نقشه قالی کتیبه‌داری را به نحوی جدید ، برای ارائه پایان نامه ، طراحی می‌کنم .
 
فهرست منابع
– آزادی ، سیاووش ، ( ۱۳۵۶)، فرش ایران ، چاپ افسین هارتونگ ، هامبورگ .
– آذرپاد ، حسن ، فضل ا… حشمتی رضوی ، ( ۱۳۷۲) ، فرشنامه ایران ، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ، تهران .
– بغداد ، هاشم محمد ،‌( 1377)‌ ،‌قواعد الخط العربی ، انتشارات یساولی ،تهران .
– ( ۱۳۷۵) ، هنر قالیبافی در ایران ، چاپخانه پل اتنژه در نوشتاتل سوئیس ، سازمان اتکا ، تهران .
– خشکنابی ، سید رضا ، ( ۱۳۷۸) ، ادب و عرفان در قالی ایران ، انتشارات سروش ، تهران .
– دادگر ،‌لیلا ، ( ۱۳۸۰) ، قالی‌های تصویری موزه فرش ایران ، انتشارات معاونت معرفی آموزش ، اداره کل آموزش ، انتشارات و تولیدات فرهنگی ، تهران .
– دادگر ، لیلا ، ( ۱۳۸۰) ، فرشهای درختی موزه فرش ایران ، سازمان چاپ و انتشار وزارت ارشاد اسلامی ،تهران .
–  دانشگر ،‌احمد ، ( ۱۳۷۶) ، فرهنگ جامع فرش یادوارده ( دانشنامه ایران ) ، سازمان چاپ و انتشارات یادوارده اسدی ، تهران .
 – راهجیری ، علی ، ( ۱۳۴۹) ،تاریخ مختصر خط و سیر خوشنویسی در ایران ، انتشارات مشعل آزادی ، تهران .
 – ضیاء پور ، جلیل ، ( ۱۳۵۳) ، آشنایی با رنگ آمیزی در آثار هنری ایرانیان از کهن‌ترین زمان تا دوره صفویه ، انتشارات اداره کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر .
– فضائلی ، حبیب الله ، ( ۱۳۵۰) اطلس خط ، نشریه انجمن آثار ملی اصفهان .
–  معین ،محمد ، ( ۱۳۷۱)‌ ، فرهنگ فارسی ( جلد سوم ) ، موسسه انتشارات امیر کبیر ، تهران .
– ملول ، غلامعلی ، ( ۱۳۸۴) ، بهارستان ، انتشارات زرین و سیمین ، تهران .
– بهار ۱۳۷۶، فرشهای شرقی و نامگذاری غربی ، حسین حاجی حسن ، شماره ۱۷، نشریه موزه‌ها .
–  بهار ۱۳۸۰، نقش خط در قالی ایران ، عبدا.. قاسمی نژاد ، شماره ۳۶ و ۳۵ ، نشریه قالی ایران .
– تابستان ۱۳۷۷، فرصت الدوله شیرازی و قالیچه موزه فرش ایران ، ابوالفضل وکیلی ، شماره ۱۳ ،‌نشریه قالی ایران .
– تابستان ۱۳۷۳ ، تاثیر ادبیات پارسی بر هنر فرش ایران ، عبدالرضا قریشی زاده ، شماره ۱ ، نشریه قالی و گلیم .
 – زمستان ۱۳۶۹ ، هر که نقش خویش بیند در رخ زیبای فرش ، سید رضا خشکنابی ، ( ؟)‌، نشریه فرش ایران .
–  زمستان ۱۳۸۱ ، قالی های کتیبه‌دار ( معرفی چند قالی در موزه‌ی فرش ایران ) ، نسترن نیک نژاد ، شماره ۳۳ ، نشریه موزه‌ها .
 – سیری در موزه‌ی فرش ایران ، منصوره شفاعت ، شماره ۱ ، نشریه فرش ایران .