فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره منشأ، ویژگی‌های ژئوشیمیایی و اهمیت اکتشافی کانسار مس و طلا تکنار (بردسکن)

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره منشأ، ویژگی‌های ژئوشیمیایی و اهمیت اکتشافی کانسار مس و طلا تکنار (بردسکن) دارای ۱۴ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره منشأ، ویژگی‌های ژئوشیمیایی و اهمیت اکتشافی کانسار مس و طلا تکنار (بردسکن)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره منشأ، ویژگی‌های ژئوشیمیایی و اهمیت اکتشافی کانسار مس و طلا تکنار (بردسکن)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره منشأ، ویژگی‌های ژئوشیمیایی و اهمیت اکتشافی کانسار مس و طلا تکنار (بردسکن) :

مقدمه:

ذخایر اکسیدی متصاعدی آهن و مس ± طلا دار در طیف ذخایر غنی از اکسید آهن و یا آهن و سولفید نواری قرار دارد که تنها وجهه مشترک آنها، حضور مقادیر فراوان مگنتیت و/ یا هماتیت فقیر از تیتانیوم است .(Ray and Lefebure ,2000) این ذخایر شامل رسوبات شیمیایی هستند که در کف دریا متصاعد شده، اغلب حاوی مقادیر فراوان مگنتیت، کوارتز و هماتیت و کمی کالکوپیریت، اسفالریت، گالن و گاهی طلا بوده، در توالیهای رسوبی- آتشفشانی تیره، حدواسط- روشن و در حوضه های درون قاره ای و قوسهای آتشفشانی تشکیل شده اند. این نوع ذخایر به زمان خاصی تعلق ندارند ولی اغلب در پروترزوئیک- پالئوزوئیک تشکیل شده اند.

با توجه به اینکه طلا اغلب بصورت دانه های ریز پراکنده در زمینه برشهای اکسید آهن و یا بصورت تداخل در سولفیدها مثل کالکوپیریت و غیره بوده و یا کانیهای طلا بهمراه اورانیوم در حاشیه توده های برش اکسیدی هستند (Lefebure,2000)، با نمونه برداری کانیهای سنگین از آبرفت می توان به نقش آنومالی طلا و مس در اکتشاف این نوع کانسارها پی برد.

مجموعه مقالات نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه تربیت معلم تهران، ۱۳۸۴

این ذخایر در شمال شرق ایران، در منطقه تکنار مشاهده شده اند.الگوهایی که قبلاً برای آنها پیشنهاد شده، عبارتند از: آتشفشانی-رسوبی ( Razzaghmanesh,1968) و اکسید- سولفید توده ای چند فلزی نوع تکنار (باباخانی و همکاران،.(۱۳۸۰ کریم پور و همکاران (۱۳۸۲)، کانسار تکنار را به عنوان کانسار ماسیو سولفید پلی متال (Cu -Zn-Au- Ag- Pb) غنی از مگنتیت تیپ خاص تکنار معرفی کرده است و در جای دیگری آن را در ارتباط با کمربند اکسید آهنی خواف- کاشمر- بردسکن دانسته و همگی را در الگوی Fe- Oxides Cu Au معرفی کرده است.

کانی شناسی ذخایر تکنار شامل مگنتیت، هماتیت، اسپکولاریت کمی پیریت و کالکوپیریت مقادیر کمتر کانیهای سرب، روی، مولیبدن، طلا و نقره است.

بحث:

موقیت جغرافیایی و زمین شناسی:

منطقه تکنار در محدوده عرضهای جغرافیایی ۳۵ درجه و۱۵ دقیقه و۳۵ درجه و ۳۰ دقیقه و طولهای جغرافیایی ۵۷ درجه و ۴۰ دقیقه و ۵۸ درجه، در شمال تا شمال غرب بردسکن قرار دارد که در سمت شمالی جاده بردسکن- درونه بصورت کوهها و تپه ماهور دیده می شود. این منطقه بصورت یک بالا آمدگی گوه ای شکل است که توسط گسل کویر بزرگ از بلوک لوت در جنوب و توسط گسل تکنار از منطقه سبزوار در شمال جدا شده است. ساختار کلی منطقه بصورت یک تاقدیس شکنجی با روند

WSW-ENE با طول بیش از ۸۵ کیلومتر و عرض ۱۰ کیلومتر است Lindenberg Muller and Walter,1983) .(and Jacobshagen ,1983;

منطقه مورد مطالعه دارای پی سنگ پرکامبرین و پالئوزوئیک با پوشش مزوزوئیک- سنوزوئیک است.

مهمترین واحدهای زمین شناسی در این منطقه، سنگهای آتشفشانی و آتشفشانی-رسوبی بنام سازند تکنار با ضخامت ۱۸۵۰-۱۶۵۰ متر است که پی سنگ این بلوک وهسته تاقدیس شکنجی را تشکیل داده است. سن این واحدها به دلیل قرار گرفتن آنها در زیر دولومیتهای استروماتولیت دار اینفراکامبرین و انطباق آن با سایر رخنمونهای پرکامبرین در ایران، احتمالاً پرکامبرین است. بخش زیرین و میانی تکنار معادل با کوههای سلطانیه، زریگان، اسفوردی و سری ریزو و بخش فوقانی آن معادل با سازند کهر، طبقات شورم در شیرگشت و رسوبات روی افق کانه زایی سازند اسفوردی است ( Muller and

.( Walter,1983

کلیه سنگهای این سازند در اثر یک دگرگونی خفیف به کلریت شیست، شیستهای توفیتی تبدیل شده است و توده های نفوذی گرانیتوئیدی با سن احتمالی پرکامبرین و یا ژوراسیک در آنها نفوذ کرده است

.(Bazin and Hubner,1969) ذخیره اصلی بصورت همشیب با لایه بندی در این شیستها تشکیل شده است و توسط گسل خوردگی بالا آمده است .( Valeh and Bazin,1967; Razzaghmanesh,1968) شکل۲۵، الگوی زمین شناسی منطقه را نشان می دهد.

مهمترین ذخایر موجود در این منطقه که مورد مطالعه در این تحقیق قرار گرفتند، از شرق به غرب شامل تکنار شرقی ( سنگ دستاس یا خال خمار)، تکنار اصلی (تکنار۱،۲،۳،(۴، تکنار سوخته و تکنار

۲۲۹

بررسی منشأ ، ژئوشیمی و اهمیت اکتشافی مس و طلا در کانسار تکنار (بردسکن)

غربی ( سه تکی) است (شکل(۲۶؛ که همگی شامل افق حاوی ذخیره بصورت همشیب تا رگه ای در میزبان شیستهای توفی می باشند.

بر اساس مطالعات ساخت و بافت و مشاهدات صحرایی و نتایج تجزیه شیمیایی نمونه های برداشت شده از بخشهای مختلف این کانسار و نمونه های آبرفتی، مشخص شد که کانه زایی منطقه از الگوی جدیدی پیروی می کند و می توان آن را در گروه آهن نواری-سولفید نواری نوع راپیتان نامگذاری کرد.

ساخت و بافت:

تمام ساختها و بافتهای مشاهده شده در اِین کانسار، نشانگر شرایط کانه زایی همزمان با رسوبگذاری است و الگوی آهن نواری- سولفید نواری را تأیید می کند. شکلهای ۱-۱۷ ساختهای موجود در اِین کانسار را نشان می دهد. مهمترین ساختهای موجود در این کانسار عبارتست از:

-۱ ساخت لایه ای یا نواری: هم بصورت لایه بندی ضخیم شامل تناوبی از شیستها و لایه ماده معدنی و هم بصورت لایه بندی نازک در نمونه دستی شامل تناوب لایه های روشن یا کانی های سیلیکاتی

(سرسیت، کلریت وچرت)، کربناتی (کلسیت و دولومیت) و لایه های تیره یا کانیهای اکسیدی و سولفیدی (مگنتیت، هماتیت، پیریت و کالکوپیریت)، دیده می شود
-۲ ساخت قطعات معلق یا واریزه های یخچالی: در مقیاس میلیمتر تا سانتیمتر، در نمونه های دستی دیده می شود و شامل قطعات بیگانه درشت در یک زمینه ای از رسوبات دانه ریز است.

-۳ساخت توده ای: این ساخت در کانه مگنتیت بوفور دیده می شود و بیانگر غلظت بالای یون آهن آزاد شده در محلولهای گرمابی نسبت به اسید سیلیسیک است. عدسیهای ضخیم ماده معدنی در بین لایه های شیستی در مقیاس صحرایی و لایه های ضخیم کانیهای معدنی در بین لایه های کانیهای روشن در مقیاس دستی، این ساخت را نشان می دهد.

-۴ ساخت گوسانی: شامل اکسید شدن اکسیدها و سولفیدهای فلزی هوازده توسط آبهای سطحی و فرورو است که هم در سطح زمین و هم در نمونه دستی دیده می شود. حضور کانی مالاکیت نشانگر این ساخت است.

-۵ ساخت چین خورده و گسلیده: از ساختهای ثانویه و حاصل تکتونیک است.

-۶ ساخت عدسی: ذخیره بصورت یک عدسی در داخل لایه های سنگ میزبان دیده می شود که نشانگر شرایط کانه زایی همزمان با رسوبگذاری است.

بافت و کانی شناسی کانسار را می توان در مقاطع میکروسکپی مشاهده کرد. فراوانترین کانه موجود در کانسار تکنار، مگنتیت است که در شکلها و بافتهای مختلفی دیده می شود. شکلهای ۱۷-۲۴ بافتهای موجود در این کانسار را نشان می دهد. مهمترین بافتهایی که در این کانسار دیده می شود عبارتست از: -۱ بافت لایه ای و نواری: لایه های تیره به ضخامت ۰/۰۵ -۱ میلیمتر، شامل بلورهای کشیده مگنتیت، هماتیت و سولفیدهای آهن و مس بطور متناوب با لایه های روشن شامل کانیهای سرسیت، کلریت، چرت و کربناتها دیده می شوند.

-۲ بافت قطعات معلق: در مقاطع میکروسکپی نیز می توان دانه های درشت کوارتز تخریبی را در زمینه ای از رسوبات شیمیایی بسیار دانه ریز مشاهده کرد که از لحاظ منشأ با زمینه همخوانی ندارند؛ این

۲۳۰

مجموعه مقالات نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه تربیت معلم تهران، ۱۳۸۴

کوارتزها درشتتر بوده، اغلب گرد شده هستند، خاموشی موجی دارند و در نقطه ای که افتاده اند، باعث ایجاد فرورفتگی در رسوبات نرم زیرین شده اند.
-۳ بافت کاتاکلاستیک و گسلیده: کانیهای سیلیکاتی و کانیهای معدنی این بافت را نشان می دهند که حاصل نیروهای تکتونیکی بعدی است.
-۴ بافت انتشاری: کانیهای مگنتیت بصورت انتشاری در داخل زمینه سیلیکاتی متبلور شده و بصورت بلورهای شکل دار، نیمه شکل دار و کشیده دیده می شود.

-۵ بافت توده ای: مگنتیت های توده ای بیانگر غلظت بالای یون آهن نسبت به اسید سیلیسیک بوده و اندازه دانه های مگنتیت در حد میلیمتر است.

ژئوشیمی:

ترکیب شیمیایی کانسار در شکلهای۳۳و۳۴ نشان داده شده است. مقدار بالای آهن و سیلیسیم -۹۰%) Fe2O3=14 ، (SiO2=53-64%، عیار کم آلومینیوم (Al2O3=8-13%) و عیار بالای مس و طلا و حضور سولفیدها در برخی قسمتهای کانسار، آن را در گروه آهن نواری- سولفید نواری قرار می دهد. در برخی نمونه ها نیز مقدار آهن و مس بسیار بالا و سیلیس و آلومینیوم کمتر از ۱% است، که این نشانگر بخش توده ای ذخیره است که فقط از مگنتیت، پیریت و کالکوپیریت تشکیل شده است.

بررسی اهمِیت اکتشافی منطقه تکنار:

در این تحقیق تعداد ۱۰ نمونه آبرفت از نقاط مختلف شبکه آبراهه منطقه برداشت شد(شکل(۲۶ و

جهت تعیین عیار طلا و مس به روش طیف سنجی نشری توسط شرکت توسعه علوم زمین اندازه گیری شد(شکل.(۳۱

نمایش آماری داده ها در شکل۲۷-۳۰ نشان داده شده است. بالاترین مقدار طلا،۰/۰۴۰ ppm و مربوط به نمونه شماره ۹ می باشد. بالاترین مقدار مس نیز ۲۵۰ ppm است که مربوط به نمونه شماره ۸ ، از آبراهه موجود در مسیر روستای کلاته جمعه می باشد. همانور که در شکل ۲۶ مشاهده می شود، هر دو نمونه از یک آبراهه برداشته شده اند و این آبراهه از ذخیره اصلی تکنار منشأ می گیرد. لذا آنومالی هر دو عنصر از لحاظ مکانی منطبق با محل ذخیره اصلی، یعنی معدن تکنار در شمال و شمال غرب روستای کلاته جمعه است. طبیعی است که تمرکز طلا به عنوان یک کانی مقاوم در آبرفتها باید بیشتر از خود ماده معدنی سولفیدی- اکسیدی باشد، بنابراین به نظر می رسد که عیار طلا در کانسارها و علائم کانی زایی منطقه تکنار کم باشد. بدین جهت عیار مس و طلا در ۵ نمونه مغزه از این ذخیره اندازه گیری شد(شکل(۳۲؛ که نتایج آنها نیز این نظریه را تأیید کرد(.( Au= ./.96 ppm, Cu=830ppm کریم پور نیز در کانسار تکنار ۳، عیار متوسط مس را ./۲-۵/۵% و عیار متوسط طلا را کمتر از ۴۰ppb،

گزارش نموده است. لذا جهت تعیین اهمیت اکتشافی و ارزیابی اقتصادی مس و طلا در این منطقه به نمونه برداری و مطالعه بیشتری نیاز است.
نتیجه گیری:

-۱ بر اساس مطالعات کانی شناسی، ساخت و بافتهای مشاهده شده و داده های شیمیایی، کانسار تکنار، یک کانسار آهن نواری- سولفید نواری نوع راپیتان با رخساره سولفیدی است. -۲ ساخت و بافتهای لایه ای و نواری دراین کانسار، شرایط کانی زایی همزمان با رسوبگذاری را نشان داده و با ذخایر آهن نواری در سایر نقاط جهان همخوانی دارد.

۲۳۱

بررسی منشأ ، ژئوشیمی و اهمیت اکتشافی مس و طلا در کانسار تکنار (بردسکن)

-۳ وجود ذرات معلق و بیگانه نیز در این رسوبات شیمیایی، بیانگر دوره های بین یخچالی می باشد که این ذرات در اثر ذوب شدن یخچالها، حرکت کرده و در حوضه های رسوبگذاری که در مراحل دیاژنز اولیه بوده اند، رسوب کرده اند.

-۴ بافت انتشاری مگنتیت در بین کانیهای سیلیکاتی، بیانگر غلظت بالای اسید سیلیسیک در محلول گرمابی می باشد که به شکل دوره ای لایه بندی های ضخیم کانیهای سیلیکاتی را با مقادیر کم مگنتیت نشان می دهد و گاهی نیز با افزایش غلظت یون آهن، بافت توده ای اکسیدهای آهن تشکیل می شود. -۵ ساخت و بافتهای موجود در کانسار تکوین جالبی را از مرحله رسوبگذاری (دیاژنز ابتدایی)،
دگرگونی، مراحل اپی ژنتیک و هوازدگی سوپرژن نشان می دهد.

-۶ دگرگونی در منطقه با توجه به ساخت و بافت و حضور کانیهایی مثل کلریت، سرسیت و حتی زئولیت در حد رخساره شیست سبز است.
-۷ روش نمونه برداری از کانیهای سنگین در آبرفت برای ارزیابی و بررسی اهمیت اکتشافی کانسارهای متصاعدی اکسیدی- سولفیدی از لحاظ طلا و مس ومگنتیت می تواند مفید باشد.

شکل:۱ ساخت لایه ای در شیستهای سازند تکنار در مقیاس شکل:۲ ساخت لایه ای در شیستهای سازند تکنار در مقیاس
متری (شمال برناباد) سانتیمتری

شکل:۳ ساخت عدسی ذخیره اکسید آهن در داخل شیستها
شکل:۴ ساخت لایه ای ذخیره اکسید آهن در داخل شیستها
(تکنار شرقی)

۲۳۲

مجموعه مقالات نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه تربیت معلم تهران، ۱۳۸۴

شکل:۵ ساخت لایه ای ذخیره اکسید آهن در داخل شیستها شکل:۶ ساخت لایه ای و نواری در مقیاس نمونه دستی و
صحرایی (تناوب اکسید آهن و چرت و کانیهای رسی)