فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحولات اخیر فناوری‌های نشر و تأثیر آن بر آینده صنعت کتاب

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحولات اخیر فناوری‌های نشر و تأثیر آن بر آینده صنعت کتاب دارای ۲۹ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحولات اخیر فناوری‌های نشر و تأثیر آن بر آینده صنعت کتاب  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحولات اخیر فناوری‌های نشر و تأثیر آن بر آینده صنعت کتاب،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحولات اخیر فناوری‌های نشر و تأثیر آن بر آینده صنعت کتاب :

مقدمه

جهان همواره در حال تغییر و تحول بوده اسـت، اما تحوالت عصر حاضر از سـرعت و دامنه زیادی برخوردار اسـت. انسـان امروز، در طول زندگی خود، بهمراتب بیش از نسـل‎های پیشین، تحوالت را تجربه می‎کند. اختراعات و ابداعات کنونی چندین برابر آن است که در طول تاریخ بشری، تا نیمه قرن بیستم، رخ داده است. آثار مکتوب، که وسیله ارتباط علمی دانشمندان و متفکران با یکدیگر بوده و هست، از اواسط قرن ۱۹، به لحاظ ظهور نوع جدید و مدرنتری از صنعت چاپ، نقش و جایگاه مهمتری در تبادل علمی یافت و حتی توانسـت بر تحوالت اجتماعی، سیاسـی، و فرهنگی اثرگذار باشد. از حدود نیمه سده ۲۰ و در سال‎های اخیر، کاربرد گسترده رایانه، ایجاد شبکه‎ها و سامانه‎های ارتباطی و اطالعرسانی، و موضوع انتقال اطالعات از راه نشر کتاب با مسائل تازهای روبهرو شد که طبعاً در سیر تحول کتاب بیسابقه بود. این ویژگی‎ها البته در همه جامعه‎ها یکسان نیست و بهویژه در کشورهایی که تولیدکننده رسانه‎ها و ابزارها و تجهیزات اطالعاتی و ارتباطی هسـتند متفاوت از کشـورهایی است که مصرفکننده این‎ها و دنبالهرو کشورهای مولد به شمار می‎آیند. با این وصف، ویژگی‎های مشترک به حدی است که اجازه تعمیم بحث به همه کشورها را می‎دهد. در واقع انتشار کتب و سایر آثار چاپی، که در شمارگان زیاد منتشر شد، جایگزین ارتباط کالمی و رودرروی دانشمندان )فرهنگ شفاهی( و تبادل علمی از طریق دستنوشته‎ها گردید. امکان چاپ آثار مکتوب در گستره وسیع، آثار و عوارضی در کیفیت نشر دانش و افکار اندیشمندان و انتقال اطالعات پدید آورد. با تحوالتی که در دهه‎های پایانی قرن بیستم به دنبال پیشرفت‎های فناوری اطالعات حاصل گردید، رسانه جدیدی متولد شد. از هنگام ظهور رایانه )بهویژه رایانه شخصی(، متخصصان از سازمان‎های بدون کاغذ۱، ظهور کتاب الکترونیکی، تأثیر ارتباط جمعی وب جهانی، و پایان یافتن عصر کتاب چاپی خبر دادند. در این دوره، محتوا در نشر اطالعات به رشد کمّی رو آورده و با تولید انبوه و کثرت در انواع اطالعات، متن، تصویر، فیلم، و نوارهای سیدی همراه

۲۴

تابستان۱۳۹۱ شماره ششم

Archive of SID

تحوالت اخیر تکنولوژی‎های نشر

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

شد. محیط در حال گسترش اطالعات زمینه تالش برای انتقال تجربیات و پیامدهای کارکرد رسانه‎ها را نشان می‎دهد. )اندرسون، )۱۳۸۵

تعریفنشر

نشر عبارت است از علم، فن، و هنر تولید، تکثیر، و توزیع آفریده‎های علمی و عاطفی، یافته‎ها، و دانست ‎ها و رهاوردهای قابل انتقال بشر. ارزیابی، گردآوری، و تحلیل بازخوردها و دخالت دادن آن‎ها در تولید و تکثیر آثار دیگر نیز در حوزه نشر تعریف میشود )اندرسون، .)۲۰۰۵

نشر و ارتباطات

اختراع خط، نوع جددی از ارتباط را، که ارتباط غیرمستقیم نامیده می‎شود، به وجود آورد و سنت شفاهی به سنت کتبی تغییر یافت و با اختراع چاپ، سنت کتبی تقویت و بر دامنه، ابعاد، سرعت، و امکانات آن افزوده شد. به عبارت دیگر، خط بین فرستنده و مخاطب، واسطه انتقال پیام گردید و مبادله افکار را از ارتباط مستقیم بی‎نیاز ساخت و به هر فرد اجازه داد با فرد یا افراد دیگر وارد گفتوگو شود )معتمدنژاد، ۱۳۸۴، ص .)۵۹ درنتیجه، کتاب، به عنوان ساده‎ترین و کارآمدترین رسانه ارتباطی و اطالعاتی، میان جهان دانش و معرفت و عالم بشریت پدیدار شد )آذرنگ، ۱۳۷۷، ص )۱۵ و با رشد و پیشرفت فرهنگ و تمدن، کتاب به بهترین رسانه برای مجموعه‎های کامل و جامع اطالعات در هر حوزه‎ای تبدیل شده و ابزار مؤثر انتقال فکر، فرهنگ، و دانش شد )لئونای و همکاران، ش .)۳۰

سیرتاریخیتکنولوژینشر

تاریخ کتاب با تاریخ خط، کاغذ، و چاپ درهم تنیده است. پیدایش و تکامل انتشار کتاب تا به

۲۵

تابستان۱۳۹۱ شماره ششم

Archive of SID

تحوالت اخیر تکنولوژی‎های نشر

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

امروز شامل سه دوره عمده زیر بوده است:

۱دوره پیش از چاپ )دست‎نویس(: اگر کتاب را مجموعه‎ای از مطالب نوشتهشده و به هم پیوسته، که از زمان‎های سابق در میان بشر متمدن متداول بوده، بدانیم، شاید بتوان گفت که تاریخ پیدایش کتاب با خط و ترقّی و تکامل دانش و افکار مترقّیانه عالم بشـری همزمان بوده )قاسـمی، ۱۳۸۲، ص

)۳۶۱ و به طور کلی این دوره با عملکردهای زیر همراه بوده است:

الف( نوشـتن بر روی الواح گلین، سـربی، و زرین و سیمین در تمدن سومر و ایالم و آشور )نفیسی، ۱۳۸۹، ص )۹۳ و )آذرنگ، ۱۳۷۷، ص .)۹

ب( نوشتن بر روی برگ درختات تاری و کاذی و صحافی آن با سوراخ کردن و نخ نمودن در هند ج( نوشتن بر روی کاغذ از جنس چوب توت در ژاپن د( نوشتن بر روی کاغذهای از جنس مغز درخت توتا، نارون، پنبه، و خیزران در چین

در این دوره‎ها، از ساخت غلتک‎های از جنس چوب و حک حروف بر روی آن و چرخاندن بر روی الواح گلین )در زمان ایران باستان( و یا آغشته کردن به مرکب و غلتانیدن بر روی کاغذ )در زمان چینیان( جهت تکثیر استفاده می‎شده است )نفیسی، ۱۳۸۹، ص ۹۹ و .)۱۰۰

۲دوره بعد از چاپ )تولید مکانیکی(: راجع به تاریخ کتاب، پس از اختراع چاپ، باید از اروپای در حال تحول پس از قرون وسـطی شـروع کرد. در اروپا، تا حدود سده پانزدهم، دسترسی به کتاب بسیار دشوار و نسخه‎های خطی بسیار گرانقیمت بود. در صومعه‎های مسیحی و دیگر مراکز آموزشی، که باید کتابخانه می‎داشتند و به کتاب مراجعه می‎کردند، کتاب‎ها را در گنجه‎های مخصوص و دربسته نگاه می‎داشتند. قیمت کتاب به قدری گران بود که یک جلد کتاب مقدس خطی یا کتاب ادعیه را، که مورد احتیاج مسیحیان بود، با یک ملک معاوضه می‎کردند. طبقه متوسط تا حدود سده پانزدهم به سطحی نرسیده بود که بتواند مالک کتاب باشد، اما سه واقعه فرهنگی در اروپا روی داد )لئونای، ص

۲۶

تابستان۱۳۹۱ شماره ششم

Archive of SID

تحوالت اخیر تکنولوژی‎های نشر

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

)۱۵ که سبب تسهیل انتشار کتاب شده و آن را از نظر اقتصادی برای افرادی که می‎خواستند کتاب داشته باشند، مناسب و نسبتاً آسان کردند و کتاب به یکی از اقالم مصرف جمعی تبدیل شد.)دانسی، ۱۳۸۷، ص ۱۰۸ و .)۱۰۹

این سه پیشرفت عبارت بود از:

نوشته شدن بعضی کتاب‎ها به زبان‎های ملی و بومی بر اثر وقوع جنبش‎های سیاسی، فکری، و مذهبی

فراوان شدن و در نتیجه ارزان شدن کاغذ و پایین آمدن قیمت کتاب اختراع چاپ و عرضه انواع کتاب‎های چاپی به جامعه )لئونای، ص .)۱۵

اغلب بر این عقیده‎اند که اولین کتابی که با وسایل مکانیکی چاپ شد، انجیلی بود که در حدود سال ۱۴۵۴، توسط گوتنبرگ با چاپ سربی منتشر شد و به انجیل گوتنبرگ شهرت گرفت(‎ربانی، ۱۳۸۰، ص .)۱۱۶

۳ تولید دیجیتال کتاب: از اواخر دهه ۱۹۷۰ به بعد، فناوری‎های نشر موجود در کهکشان دیجیتال بر فرهنگ کتاب سـنتی تأثیر گذاشـته‎اند. نه‎تنها تولید رایانه‎ای از حروف‎چینی سنتی در نظر

کتاب‎های کاغذی پیش‎افتاده است، بلکه اکنون نوشتن کتاب به صورت مستقیم در رایانه و انتشار آن در فضای سـایبر نیز به شکل کتاب‎های الکترونیک بیش از پیش معمول شده است )دانسی، ۱۳۸۷، ص .)۱۱۸

گسترش فناوری واژه‎پرداز به رشد انتشارِ بهاصطالح رومیزی۲

امروزه تقریباً‎ هر کسی می‎تواند بر روی رایانه خود کتاب، خبرنامه یا مجله درست کند و نشریه خود را با سرعت نور به هر جایی ارسال کند. در واقع طرفداران اولیه رایانه‎های کاری احتمال نایل آمدن به دنیای بدون کاغذ۳ را پیش‎بینی می‎کردند. شگفت اینکه آسانی کپی کردن، پرینت گرفتن، و انتقال و

۲۷

تابستان۱۳۹۱ شماره ششم

Archive of SID

تحوالت اخیر تکنولوژی‎های نشر

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

ارسال چاپی که به‎ وسیله فناوری دیجیتال مهیا شده است، منجر به تقاضای بیشتر برای کاغذ شده است نه تقاضای کمتر )دانسی، ۱۳۸۷، ص .)۲۹

نشرالکترونیک

بنا بر تعریف دایرهالمعارف ویکیپدیا، کتاب الکترونیک۴ نسخه الکترونیک یا دیجیتالی یک کتاب اسـت. در زبان انگلیسـی، برای e-book تعریف دیگری نیز قائل شدهاند که به «ابزار مطالعه کتاب الکترونیک»اشـ ۵اره دارد. ابزار مطالعه کتاب الکترونیک دستگاهی است در ابعاد یک کتاب داستان معمولی و با وزن تقریبی ۶۰۰ گرم، که چنانکه از نام آن برمیآید، از آن برای خواندن کتاب الکترونیک استفاده می‎شود؛ به عبارت دیگر، ابزار مطالعه کتاب الکترونیک وسیلهای است که اطالعات خام را به صورت متن در اختیار کاربر قرار می‎دهد.

کتاب الکترونیک نخستین بار در اوایل دهه ۱۹۶۰ در آزمایشگاه تولید شد و در سال ۱۹۷۱ تبدیل متون کالسیک به کتاب الکترونیک آغاز گردید. این کتاب‎ها نخستین کتب الکترونیک بودند )آگوست .)۲۰۰۵ تولیدات نشر الکترونیکی در رسانه‎های قابل حمل، مثل دیسک‎ها و یا رایانه‎ها، در هر کجای جهان ذخیره می‎شوند. کیفیت این ابزارها بهسرعت در حال بهبود و هزینه به‎کارگیری آنها در حال کاهش است. این امر سبب شده است سازمان‎ها و افراد بسیاری به این ابزارها دسترسی یابند، به‎طوری که روزانه چند میلیون صفحه اطالعات الکترونیکی تولید می‎شود )کوشا، ۱۳۸۱، ص .)۴

انتشار رسانه‎های ارتباطی دیگری جز کتاب، مانند مجلهها، روزنامهها، جزوه‎ها، و; کاربردهای رسانه کتاب را محدودتر و تعریفشدهتر ساخت و رشد سریع پیدایش و کاربرد رسانه‎ها و ابزارهای ارتباطی از قرن کنونی، که اطالعات از راه آن‎ها مبادله یا اشاعه داده می‎شود، نهتنها دامنه همه رسانه‎های انتقال را محدودتر ساخت، بلکه در طبیعت آن‎ها نیز تأثیر گذارد و موجب شد که در مناسبات میان

۲۸

تابستان۱۳۹۱ شماره ششم

Archive of SID

تحوالت اخیر تکنولوژی‎های نشر

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

آن‎ها تغییر رخ دهد. در ماهیت جستوجو در اطالعات که تغییر صورت بگیرد، وضع کتاب و سایر مواد چاپی و بالطبع و بالتبع وضع نشر به طور کلی نیز تغییر می‎کند. بحث اصلی درباره این تغییرات است. )بابایی، .)۱۳۸۲

بـرای اینکـه چند رقم در ذهن زود جای بگیرد، تخمین رقمی دیوید بیکر را نقل می‎کنم. به تخمین او، ۵میلیون سـال طول کشـید تا زبان گفتاری به زبان نوشتاری )خط( تبدیل شد. از اختراع خط تقریباً ۵هزار سـال گذشـت تا چاپ اختراع شد و ۵۰۰سـال پس از این اختراع، آدمی توانست تلگراف، تلفن، رادیو و تلویزیون را اختراع کند. از تلویزیون تا ویدئو فقط ۵۰ سـال گذشـت و از ویدئو تا رایانه‎های شخصی )پیسی( فقط ۵سال. پدیده نشر الکترونیکی را باید به عنوان یک راه حل جایگزینی و مکمل، در کنار فرهنگ مکتوب نشر، مورد توجه قرار داد تا از یکسو بر محدودیت‎های اطالعرسانی درباره منابع چاپی فائق آمد و از سوی دیگر شیوه‎های دسترسی و ارائه مطالب را متنوع ساخت )پاتریک گیل، )۲۰۰۸

ویژگینشرالکترونیک

فرایند نشـر الکترونیکی کتاب بسیار شبیه چاپ روی کاغذ اسـت. از این رو، ناشران برای انتشار الکترونیکی آثار خود متحمل هزینه اضافه نمیشوند.

موضوع نایاب بودن،۶ که به معنا گویای در دسترس نبودن آثار است، کالً منتفی می‎شود و در هر زمان با درخواست مشتری، کتاب در دسترس قرار می‎گیرد. )رووای، .)۲۰۰۲

نشر الکترونیکی به بهینهسازی سریع آثار مکتوب کمک می‎کند. در این زمینه، می‎توان به موارد زیر اشاره کرد:

تغییر قلم و تصاویر بر اساس نیاز مشتری میسر می‎گردد.

۲۹

تابستان۱۳۹۱ شماره ششم

Archive of SID

تحوالت اخیر تکنولوژی‎های نشر

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

ناشـر می‎تواند چند نوع جلد و صحافی را )با توجه به سـلیقه و خواست مشتری( به مشتریان پیشنهاد کند. ناشر می‎تواند از مشتری بپرسد کدام بخش از کتاب مورد نیاز او است تا به چاپ برساند. مشتری ممکن است فقط فهرست منابع، تصاویر یا فصل خاصی از کتاب را بخواهد خریداری کند.
قسـمتهایی از کتاب، که به عنوان متن درسـیـ در مراکز آموزشـیـ مورد اسـتفاده قرار می‎گیرد، بهراحتی به صورت مجزا و بر اساس سفارش، قابل چاپ است.

امکان سـفارش کتاب همراه با مقدمه یا تبلیغ و نوشـتار افزوده خاص )مانند تاریخچهای از سازمان( بنا به درخواست مشتری میسر می‎گردد )بابایی، .)۱۳۸۲

این مزایا در حوزه نشـر الکترونیکی مجالت و نشـریات جلوه چشـمگیرتری دارند. اگرچه نشریات تخصصی مطالب خود را در محدوده خاصی منتشر می‎کنند، بسیارند کسانی که از مجموع مقاالت یک نشریهـ حتی تخصصیـ یک یا دو مقاله آن را مورد نیاز خود می‎دانند. بدیهی است که با نشر الکترونیکی مجالت می‎توان کمک زیادی به کاهش هزینه‎های استفادهکنندگان کرد.

استانداردهای نشر الکترونیک

برای کمک به صنعت نشر الکترونیکی، مدل‎های سادهای در دسترس نیست. این مدل‎ها بر اساس موقعیت هر کشور از نظر زیرساختها، نیروی انسانی، میزان تولید اطالعات، نیازهای متخصصان و بخش‎های ذینفع، جایگاه پژوهش، و حجم انتشار اطالعات متفاوتاند.

در این حوزه دو استاندارد به رقابت می‎پردازند: استاندارد معماری مدرک باز )اودا(.۷

استاندارد زبان نشانهگذاری تعمیمیافته )اس جی ام ال(.۸

از هر دو استاندارد، پشتیبانی قوی به عمل می‎آید، اما «اس جی ام ال» به صورت مقتدرانهتری در

۳۰

تابستان۱۳۹۱ شماره ششم

Archive of SID

تحوالت اخیر تکنولوژی‎های نشر

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

عرصه شبک‎ها ظاهر شده است. «اس جی ام ال» استاندارد مدیریت اطالعات است که «سازمان جهانی استاندارد» در سال ۱۹۸۶ آن را به عنوان وسیلهای برای تأمین سندهای مستقل فرمت [و قالببندی]، شاخصگذاری و اطالعات پیوندی «ایزو »۸۸۷۹ عرضه کرد. «اس جی ام ال» مکانیسم دستوری را برای کاربران فراهم نمود تا سـاختار اسـناد خود را تعریف کنند و برچسبهایی را برای نشان دادن ساختار داخل هر سند مورد استفاده قرار دهند. در نشر چندرسانهای‎ها «اس جی ام ال» نقش اساسی دارد و سایر انواع اطالعات را هم می‎توان به این استاندارد ضمیمه کرد.

استاندارد «اودا» سیستمی را برای نشانهگذاری برخی کالس‎های مدرک و نحوه انتقال آن‎ها در سیستم‎های رایانهایـ بدون آنکه ساختار اطالعات از بین برودـ تشریح می‎کند.
دو عنصر ترکیب و طرح کلی۹ و نیز محتوای نشانهگذاری به وسیله «اودا» پشتیبانی می‎شوند )شیراتودین، .)۲۰۰۵

عواملتوسعهنشرالکترونیکیدراینترنت

توسعه نشر الکترونیکی در محیط اینترنت )در مقایسه با نشر ناپیوسته مانند نشر روی دیسک نوری( مرهون عوامل بسیار دیگری است که می‎توان به شماری از آن‎ها اشاره کرد:

توسعه زیرساخت‎های اطالعرسانی و شبکه‎های مخابراتی که افزایش تعداد کاربران اینترنت را به دنبال داشته است.

ایجاد امکان تعادل و تبادل نظر با نویسندگان و مباحثه در موضوع یک اثر امکان دسترسی سریع به اطالعات کتابشناختی آخرین آثار تولیدشده توسعه امکانات دسترسی مانند نصب موتورهای کاوش قوی کوتاه بودن مراحل و کمهزینه بودن فرایند انتشار اطالعات در اینترنت