فایل ورد کامل مقاله ریشه گیاه و ساختار آن؛ بررسی علمی ویژگی‌های زیستی، عملکرد فیزیولوژیکی و نقش آن در رشد و توسعه گیاه


در حال بارگذاری
10 جولای 2025
فایل ورد و پاورپوینت
20870
3 بازدید
۹۹,۰۰۰ تومان
خرید

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله ریشه گیاه و ساختار آن؛ بررسی علمی ویژگی‌های زیستی، عملکرد فیزیولوژیکی و نقش آن در رشد و توسعه گیاه دارای ۲۱ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله ریشه گیاه و ساختار آن؛ بررسی علمی ویژگی‌های زیستی، عملکرد فیزیولوژیکی و نقش آن در رشد و توسعه گیاه  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله ریشه گیاه و ساختار آن؛ بررسی علمی ویژگی‌های زیستی، عملکرد فیزیولوژیکی و نقش آن در رشد و توسعه گیاه،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله ریشه گیاه و ساختار آن؛ بررسی علمی ویژگی‌های زیستی، عملکرد فیزیولوژیکی و نقش آن در رشد و توسعه گیاه :

ریشه گیاه و ساختار آن

ریشه یکی از اندامهای اصلی گیاه است و عموماً درون خاک قرار دارد. خاک خوب عناصر کانی مورد استفاده گیاه را در بر دارد. نقش اصلی ریشه در زندگی گیاه جذب آب و مواد کانی و نگاهداری گیاه است. بعلاوه ریشه کلیه گیاهان معمولاً مقداری مواد غذایی را، حداقل برای زمانی کوتاه، در خود ذخیره می‏کنند. ریشه گیاهانی مانند چغندر قند و هویج اندام ویژه ذخیره مواد غذایی است.

ریشه، علاوه بر سه نقش جذب آب و مواد کانی، نگاهداری گیاه و اندوختن مواد، عمل هدایت مواد غذایی و آب را نیز عهده‏دار است. آب و نمکهای کانی که از خاک جذب شده‏اند، به ساقه و از آنجا به برگ و دیگر اندامهای گیاه، که در بالای سطح خاک قرار دارند، هدایت می‏شوند. مواد آلی ساخته شده در برگها نیز از طریق ساقه به ریشه اصلی حمل می‏شود و سپس از ریشه اصلی به ریشه‏های فرعی و بالاخره به بافتهای زاینده کوچکترین ریشه‏ها می‏رسد.

نمو ریشه
اگر دانه لوبیا را یکی دو روز در آب خیس کنیم و پوسته بیرونی آن را جدا سازیم، در آن اندامکی مشاهده می‏شود که گیاهک یا جنین نام دارد. در گیاهک دانه بعضی اندامها به صورت ابتدایی قابل مشاهده‏اند که یکی از آنها ریشه چه است. ریشه معمولاً اولین اندامی است که هنگام جوانه‏زدن و رویش دانه از نمو ریشه چه حاصل می‏شود. چون این اندام به صورت اولین ریشه پدید می‏آید، آن را ریشه نخستین می‏نامند. ریشه نخستین دارای ریشه‏های فرعی می‏شود. ریشه‏های فرعی نیز به نوبه خود واجد ریشه‏های فرعی کوچکتر می‏گردند. مجموع ریشه‏های فرعی را ریشه ثانوی می‏نامند. در بعضی از گیاهان، مانند چغندر و هویج و شلغم و تربچه، ریشه اولیه به صورت ریشه اصلی حاوی مواد ذخیره باقی میماند.

انواع ریشه
بر اساس منشأ تشکیل، دو نوع ریشه در گیاهان دیده می‏شود:
۱) ریشه‏های نخستین که از مریستم انتهای جنین و دایره محیطیه بخشهای بالغ ریشه منشأ می‏گیرند مانند ریشه راست و ریشه‏های افشان

هرگاه یک بوته گندم را با ریشه از خاک بیرون آوریم، تعداد زیادی ریشه‏های تقریباً همشکل ویک اندازه در انتهای پایینی ساقه می‏بینیم. این ریشه را افشان می‏نامند. در ریشه‏های افشان ابتدا تعدادی ریشه اصلی دیده می‏شوند که تقریباً یک اندازه‏اند و هر کدام از آنها تعدادی ریشه‏های

کوچکتر فرعی دارند. ریشه‏های فرعی نیز می‏توانند ریشه‏های فرعی کوچکتری در جوانب خود داشته باشند. در ریشه‏های افشان، کلیه ریشه‏های اصلی باریک و بلندند و هیچیک از آنها مشخصتر و متمایزتر از بقیه ریشه‏ها نیست. اما در گیاهان واجد ریشه راست، مانند بلوط، ریشه‏ای نسبتاً بلند و متمایز وجود دارد که ریشه اصلی یا ریشه راست گیاه است. در اطراف ریشه راست، ریشه‏های کوچکتر و باریکتر دیده می‏شوند.
ریشه راست از ریشه‏چه به وجود می‏آید و به ریشه نخستین تبدیل می‏شود. اگر منشأ ریشه، ریشه‏چه گیاهک نباشد و بر روی اندامهایی چون ساقه و برگ و لپه‏ها رشد کند، چنین ریشه‏ای را ریشه نابجا گویند. ریشه‏های نابجا اغلب در محل گره ساقه ظاهر می‏شوند. در حقیقت گرههای ساقه اغلب گیاهان تک لپه‏ای مانند گندم، ذرت و نیشکر دارای بافتهای نخستین تشکیل ریشه هستند که ممکن است به حالت کمون باقی بمانند یا ریشه تشکیل دهند.

۲) ریشه‏های نابجا که از بافتهای دیگر ریشه بالغ از بخشهای دیگر گیاه، مانند ساقه و برگ، سرچشمه می‏گیرند.

ریشه‏های نابجا، غیر از محل گره ساقه، ممکن است در هر نقطه آن نیز تشکیل شوند. مثلاً قطعات ساقه یا قلمه گل سرخ و تعدادی گیاهان دیگر در تماس با خاک مرطوب ممکن است در هر نقطه از طول قلمه ریشه تولید کنند.
در بعضی از گیاهان، بخشهای ویژه‏ای از دستگاه ریشه ای، ضخیم و آبدار می‏شوند. در بسیاری از گیاهان (مانند هویج) نوک ریشه و محور زیر لپه چنین تغییراتی حاصل می‏کنند. به طورکلی، نمو رأسی ریشه‏های اصلی و فرعی پس از مراحل رشد معمولی آنها، متوقف می‏شود و سپس مواد ذخیره‏ای در بافتهایشان متراکم می‏گردند. چنین ریشه‏هایی را ریشه‏های ذخیره‏ای یا غده‏ای نامند (مانند تربچه، چغندر، هویج، کوکب و سیب‏زمینی شیرین.

بسیاری از گیاهان نواحی گرمسیری، مانند گونه‏های انجیر و بعضی از ثعلبیان، ریشه‏هایی را از ساقه یا شاخه‏های خود تولید می‏کنند که در هوا آزادند و ریشه‏های هوایی نام دارند، اگر این ریشه‏ها به طرف زمین رشد کنند و در خاک فرو روند، ریشه های نگاهدارنده (ذرت و انجیر هندی) نامیده می‏شوند و اگر خود را به اجسام سختی متصل کنند، ریشه‏های بالارونده (عشقه یا

داردوست و وانیل) یا چسبنده را تشکیل می‏دهند. بعضی گیاهان، مانند سس ، به وسیله اندام مکنده‏ای به نام هوستوریوم که در گیاه میزبان فرو می‏برند مواد غدایی خود را به دست می‏آورند. این نوع ریشه را ریشه مکنده (انگلی) گویند. بعضی ریشه‏ها نقش تنفسی دارند و به این علت آنها را ریشه‏های تنفسی می‏نامند، چنین ریشه‏هایی معمولاً در گیاهان مردابی دیده می‏شوند.

ساختار بیرونی ریشه
بهترین روش مطالعه ساختار بیرونی ریشه استفاده از گیاه جوانی است که در ماسه یا در لابلای کاغذ صافی در محیطی مرطوب کاشته شده باشد. قسمتی از ریشه که از تارهای کشنده پوشیده است به نام منطقه تارهای کشنده نامیده می‏شود. در پایین منطقه تارهای کشنده بترتیب از بالا به پایین ناحیه نمو ، منطقه مریستمی و کلاهک قرار دارند. قسمت کمی از انتهای ر

یشه فاقد تارهای کشنده است. منطقه تارهای کشنده و همچنین انتهای ریشه که بدون تارهای کشنده است جمعاً قسمتی از ریشه را تشکیل می‏دهند که حایز اهمیت است، زیرا در این قسمت است که رشد طولی ریشه صورت می‏گیرد و بیشتر آب و مواد کانی به وسیله آن از خاک جذب می‏گردد و بافتهای جدید ایجاد می‏شوند.
بافت مریستم انتهایی ریشه توسط توده یاخته‏ای به نام کلاهک حفاظت می‏شود. یاخته‏های بافت مریستم فعالانه تقسیم می‏شوند و مرتباً یاخته‏های جدیدی را از یک سو به کلاهک و از سوی دیگر به منظقه نمو می‏افزایند. اما رشد سریع ریشه نتیجه دراز شدن یاخته‏هایی است که درست بالای بخش مریستم قرار دارند و به همین مناسبت نیز این قسمت را منطقه نمو نامگذاری کرده‏اند. چنانکه ملاحظه می‏شود، رشد قسمت کوتاهی از انتهای ریشه (حدود ۲ تا ۵ میلیمتر) باعث نفوذ آن به درون خاک می‏شود. نقش حفاظتی کلاهک ریشه در این جریان به وضوح معلوم است. یاخته‏های

ظریف بافت مریستم، ضمن نفوذ ریشه به درون خاک، توسط کلاهک در برابر فشار یا هر نوع صدمه مکانیکی محافظت می‏شوند. یاخته‏های منطقه نمو ضمن رشد به دو قسمت تقسیم می‏گردند: قسمت درونی بافت نخستین آوندها را تشکیل می‏دهد و قسمت بیرونی لایه بشره و تارهای کشنده را به وجود می‏آورد. تارهای کشنده، که در حقیقت عامل مهم جذب‏اند، همراه با دستگاه هادی (بافت آوندی) از مریستم انتهای ریشه به وجود می‏آیند. یاخته‏های این منطقه رشد طولی ندارند، زیرا در غیر این صورت تارهای کشنده، که به دور ذرات خاک پیچیده و به آنها چسبیده‏اند، هنگام رشد طولی پاره می‏شوند.

ساختار درونی ریشه
ساختار درونی نخستین ریشه
در ریشه گیاهان عالی دو ناحیه اصلی تشخیص داده می‏شود:
الف) بخش آرام : این بخش از یاخته‏های کوچک و بدون نظم و ترتیب تشکیل شده است. در این بخش تقسیم یاخته‏ای بندرت صورت می‏گیرد.
ب) بخش فعال: این بخش در پیرامون بخش آرام قرار دارد و بترتیب زیر، ناحیه مزبور را به طور کامل در بر می‏گیرد.

در پهلوها، در بالا و زیر بخش آرام.
در تک لپه‏ایها، کلاهک مستقل از پوست و لایه تارهای کشنده به وجود می‏آید. تارهای کشنده معمولاً به وسیله یاخته‏های بنیادی پوست به وجود می‏آیند، بر عکس در دو لپه‏ایها کلاهک و لایه تارهای کشنده هر دو از فعالیت یاخته‏های بنیادی پایین بخش آرام منشأ می‏گیرند.
مریستم انتهایی ریشه از یاخته‏هایی تشکیل شده است که دیواره نازک دارند و تقریباً همشکل و عاری از فواصل بین یاخته‏ای‏اند. برش این قسمت معمولاً یاخته‏هایی را نشان می‏دهد که هسته‏هایشان در مراحل مختلف تقسیم (میتوز) هستند.

تنوع یاخته‏های منطقه نمو نسبت به یاخته‏های بخش مریستم انتهایی بیشتر است. تنوع یاخته‏های مریستمی و تبدیل آنها به بافتهای نخستین، بدین ترتیب است: پروتودرم، یاخته‏های بشره را ایجاد می‏کند که بر خلاف بشره ساقه فاقد کوتیکول (پوستک) و روزنه است ولی در عوض تارهای کشنده دارد. از مریستم اصلی، بافت پوستی به وجود می‏آید که شامل یاخته‏های پارانشیمی است. لایه درونی پارانشیم پوستی تغییر شکل می‏دهد و از نظر جذب آب و مواد کانی دارای اهمیت ویژه می‏شود. این یاخته‏های پوستی ویژه را آندودرم گویند. پروکامبیوم، استوانه مرکزی را تولید می‏کند. لایه

بیرونی پروکامبیوم در مراحل اولیه متمایز می‏شود و دایره محیطیه را به وجود می‏آورد. اولین دسته یاخته‏های بافت آوندی متشکله شامل ۲ – ۴ یاخته آبکشی جدا از هم‏اند که در قسمت بیرونی پروکامبیوم به وجود می‏آیند. پس از آن آوندهای چوبی تقریباً به همان تعداد ولی به صورت دسته جمعی در اطراف یاخته‏های آبکشی تشکیل می‏شوند. تمایز آوند چوبی در مرکز و بین آوندهای

آبکشی صورت می‏گیرد.
آرایش بافتهای نخستین در ریشه
در فاصله معینی از مریستم انتهای ریشه بخشهایی تشخیصی داده می‏شوند که عبارت‏اند از: کلاهک، بشره، پوست و استوانه مرکزی.
کلاهک
کلاهک در نوک ریشه قرار دارد و پرومریستم (پیش مریستم) را حفظ می‏کند و همچنین باعث سهولت نفوذ ریشه به درون خاک می‏شود. کلاهک از یاخته‏های پارانشیم مانندی تشکیل شده که عمرشان کوتاه است و از یاخته‏های بنیادی منشأ می‏گیرند.
بشره

بشره، که تارهای کشنده بخشی از آن است، از لایه‏ای یک یاخته‏ای تشکیل شده است. با این حال، در موارد استثنایی ممکن است دارای چند لایه یاخته باشد، تار کشنده در حققیقت از رشد جانبی یک یاخته بشره به وجود می‏آید. معمولاً در سطح بیرونی یاخته‏های بشره ای کوتین وجود دارد.
عمر تارهای کشنده ریشه بیشتر گیاهان کوتاه است (چند روز تا چند هفته). تارهای کشنده جدیددایماًدرزیربخش‏تارهای‏کشنده‏به‏وجودمی‏آیند و در بالای این بخش از بین می‏روند.
پوست
پوست ریشه، که از پوست ساقه ضخیمتر است، از مریستم اصلی به وجود می‏آید. در بیشتر دولپه‏ایها و بازدانگان، پوست بیشتر از یاخته‏های پارانشیمی تشکیل شده است. در بسیاری از تک لپه‏ایها که ریشه بادوام دارند، علاوه بر پارانشیم، اسکلرانشیم هم دیده می‏شود. منطقه پوستی ریشه عریضتر از ساقه است و بنابراین نقش بیشتری را در ذخیره مواد دارد. درونیترین لایه پوست، آندودرم (درون پوست) راتشکیل می‏دهد که یکی از ویژگیهای ساختاری ریشه است. این یاخته‏ها به شکل مکعب مستطیل و کاملاً به هم فشرده‏اند. سطوح درونی و بیرونی آنها سلولوز است امّا در

سطوح دیگرشان نوار ضخیمی از جنس چوب پنبه یا کوتین دیده می‏شود که همانند قاب یا کمربندی به دور یاخته قرار دارد ( نوار کاسپاری ). تشکیل نوار کاسپاری و تغییرات بعدی دیواره یاخته‏ای ابتدا در مقابل آوندهای آبکشی و سپس آوندهای چوبی انجام می‏گیرد. این نابرابریها سبب می‏شوند ک

ه یاخته‏های آندودرمی بدون نوار کاسپاری (به نام یاخته‏های معبر ) در مقابل آوندهای چوبی تشکیل شوند و مقادیر مشخصی از مواد را بین پوست و استوانه مرکزی انتقال دهند.

دایره محیطیه
در مراحل نخستین تشکیل استوانه مرکزی از پروکامبیوم یک لایه یاخته پارانشیمی از قسمت بیرونی آن تنوع حاصل می‏کند و به صورت دایره محیطیه ظاهر می‏شود. دایره محیطیه به عنوان نوعی بافت مریستمی نامشخص تا آغاز ساختار پسین در ریشه به فعالیت خود ادامه می دهد و ریشه‏های جانبی تولید می‏کند. یاخته‏های ویژه‏ای از آن: کامبیوم آوندی و یاخته‏های دیگر آن، کامبیوم چوب پنبه‏ای را به وجود می‏آورند.

استوانه مرکزی
استوانه مرکزی از بقیه یاخته‏های قسمت درونی پروکامبیوم به وجود می‏آید و بخش مرکزی ریشه را تشکیل می‏دهد. استوانه مرکزی در پوست ریشه مشخصتر از ساقه است، زیرا آندودرم در ریشه رشد بیشتری دارد.

آوندهای چوبی نخستین در ریشه متشکل از توده‏ای یاخته در مرکز و چند انشعاب به طرف خارج‏اند، یعنی یاخته‏های چوبی طوری قرار گرفته‏اند که در برش عرضی، از مرکز، انشعابات شعاعی تشکیل می‏دهند. یاخته‏های آبکشی به صورت دستجاتی بین این بازوان قرار می‏گیرند. اغلب ریشه‏ها بافت پارانشیم مغزی ندارند.

ساختار پسین ریشه
نمو قطری ریشه مربوط به فعالیت دو لایه زاینده کامبیوم و فلوژن است. نحوه تشکیل کامبیوم آوندی بدین ترتیب است که: ۱) پس از کامل‏شدن رشد نخستین، پروکامبیوم بین انشعابات آوندهای چوبی نخستین و آوندهای آبکشی نخستین باقی نمی‏ماند، بلکه به صورت قطعات جدااز هم‏است و بخشی از کامبیوم آوندی راتشکیل می‏دهد. ۲) یاخته‏های دایره محیطیه که بر روی قسمت بیرونی‏ انشعابات ‏آوندهای چوبی قراردارند، به‏ یاخته‏ های‏ مریستمی تبدیل می‏شوند.

بنابراین لایه‏ای پیوسته از کامبیوم آوندی از طریق تبدیل دایره محیطیه به یاخته‏های مریستمی و پروکامبیوم آوندی باقیمانده (که به کامبیوم آوندی تبدیل شده است) به وجود می‏آید. این لایه ابتدا موج‏دار است و از قسمت بیرونی آوندهای چوبی نخستین و قسمت درونی آوندهای آبکشی

نخستین می‏گذرد. کامبیوم آوندی از طرف داخل، آوندهای چوبی پسین و از طرف خارج، آوندهای آبکشی پسین را تولید می‏کند. از آنجا که رشد آوندهای چوبی پسین در بین انشعابات آوند چوبی نخستین سریعتر است، حلقه کامبیوم آوندی رفته رفته به صورت دایره کاملی ظاهر می‏شود. در نتیجه ادامه رشد ریشه، بشره و پوست پاره می‏شوند و بالاخره از ریشه جدا می‏گردند. ساختار پسین ریشه در دو لپه‏ایها و بازدانگان وجود دارد.

فعالیت کامبیوم با نزدیک شدن زمستان قطع می‏شود و هنگام بهار مجدداً آغاز می‏گردد. آوندهای‏بهاره از آوندهای پاییزه فراخترند و دیواره آنها نازکتر است. تناوب این دو نوع آوند کاملاً مشخص است وحدفاصل‏ چوب های‏ هر سال‏ با سال قبل‏ یا سال ‏بعد به‏ آسانی تشخیص داده می‏شود

رابطه خاک و آب با گیاه

بخش عمده پیکر گیاهان را آب تشکیل می‏دهد. گیاهان آبزی، مانند جلبکها، آب مورد نیاز خود را مستقیماً از راه یاخته‏های بشره‏ای به دست می‏آورند. برگ و ساقه بعضی گیاهان کویری و گرمسیری نیز می‏توانند مقداری از آب مورد نیاز خود را مستقیماً از شبنم و مه موجود در هوا جذب کنند، اما بیشتر گیاهان آب را به وسیله ریشه از خاک جذب می‏کنند. از این رو می‏توان گفت که آب مورد نیاز گیاهان از خاک تأمین می‏شود. خاک منبع تأمین مواد کانی گیاهان نیز هست.
خاک
خاک مخلوطی از مواد کانی و آلی مختلف است که از ذراتی با اندازه وشکل و ترکیب متفاوت تشکیل شده است.

مواد آلی خاک اجساد و بقایای جانوران و گیاهان اند که تجزیه نشده‏اند. بخشی از این مواد به آسانی تجزیه می‏شوند و از بین می‏روند و تنها مواد آلی مقاوم در برابر تجزیه در خاک می‏مانند و هوموس را تشکیل می دهند. هوموس در زیر میکروسکوپ مرکب از ذراتی به نظر می‏رسد که قطر آنها ۲ میکرون یا کمتر است. این ذرات آن‏قدر کوچک‏اند که خواص کلوئیدی دارند.

  راهنمای خرید:
  • لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.