فایل ورد کامل مقاله گیاه آفتابگردان (Sunflower)؛ تحلیل علمی ویژگی‌های زیستی، ارزش تغذیه‌ای و جایگاه اقتصادی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله گیاه آفتابگردان (Sunflower)؛ تحلیل علمی ویژگی‌های زیستی، ارزش تغذیه‌ای و جایگاه اقتصادی دارای ۱۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله گیاه آفتابگردان (Sunflower)؛ تحلیل علمی ویژگی‌های زیستی، ارزش تغذیه‌ای و جایگاه اقتصادی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله گیاه آفتابگردان (Sunflower)؛ تحلیل علمی ویژگی‌های زیستی، ارزش تغذیه‌ای و جایگاه اقتصادی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله گیاه آفتابگردان (Sunflower)؛ تحلیل علمی ویژگی‌های زیستی، ارزش تغذیه‌ای و جایگاه اقتصادی :

آفتاب گردان SUNFLOWER

هنگامیکه از گیاه آفتابگردان سخن به میان میآید معمولاً تخم آفتابگردان در ذهن تداعی میشود زیرا که همه ما با تخم آن آشنائی داریم چه که به مصرف تغذیه پرندگان میرسد و یا خود از آن استفاده میکنیم ولی تمام قسمتهای این گیاه آفتاب پرست از ریشه و ساقه و شاخه و گل آن گرفته تا مغز ساقه آن درای خواص بسیاری است.
سرخ پوستان آمریکا این گیاه را بهخاطر تخم آن که به مصرف غذا میرسد میکاشتند و پرورش میدادند. آفتابگردان گیاهی است یکساله و تا حدود سه متر رشد میکند. گل آن درشت و زیبا و به قطر ۳۵ سانتیمتر میباشد. در وسط گل قرمز رنگ آن دایرهای قهوهای رنگ وجود دارد که تخمهای آفتابگردان دورتادور آن را گرفتهاند. این گیاه در اکثر نقاط دنیا وجود دارد. از تخم آفتابگردان روغن گرفته میشود که اشباع نشده است و برای پخت و پز مناسب است.
تخم آفتابگردان محصول گیاهى است علفى با ساقه هاى پرز دار و زبر به ارتفاع یک تا چهار متر با برگ هاى پهن و کلا پرکى از گل هاى کوچک لوله اى شکل که به طور فشرده در سطح نهنج کپه اى ردیف به ردیف قرار مى گیرند. انواع آفتابگردان که شمار گونه هایش به ۵۰ مى رسد عمدتاً بومى کوهستان هاى راکى و مناطق استوایى آمریکا و تعدادى نیز بومى پرو و شیلى هستند از این رو آفتابگردان در فرهنگ و آئین مردم اهمیت ویژه اى دارد. به عنوان مثال آزتک هاى ساکن پرو این گیاه را بسیار محترم دانسته و روحانیون زن در پرستشگاه هاى خورشید، تاجى از این گل را بر سر و سبدى از آن را در دست حمل مى کردند. فاتحان اسپانیایى در معابد آزتک ها تمثال هایى از آفتابگردان یافتند که به تمامى از طلاى ناب ساخته شده بودند.
آفتابگردان اما همان قدر که به لحاظ زینتى مورد توجه و باارزش هست ارزش اقتصادى نیز دارد. به طورى که از دانه ها یا تخمه هاى غنى از روغن آن روغنى در حد روغن زیتون و حتى بهتر از آن استخراج مى شود.
به علاوه از برگ هایش در تهیه غذاى دام، از ساقه در تهیه الیاف فیبر به منظور تهیه کاغذ و از کنجاله دانه ها در تهیه خوراک طیور، گوسفند و خرگوش استفاده مى شود. بدین ترتیب تمامى بخش هاى گیاه آفتابگردان قابل مصرف است و ضایعات چندانى از آن به جا نمى ماند.آنالیز هاى شیمیایى حاکى از آن است که تخمه ها داراى مقدار زیادى آلبومین هستند. روغن موجود در تخمه ها نیز از طریق تحت فشار قرار دادن استخراج مى شود. براى این کار دانه ها ابتدا خرد و له شده و توسط آسیاب پنج غلتکى سابیده مى شود. این کار به وسیله استوانه هاى سرد آهنى یا فولادى صورت مى گیرد سپس آرد حاصل در کیسه هایى بسته بندى شده و در دستگاه پرس تحت فشار ۳۰۰ اتمسفر یا بیشتر قرار مى گیرد. پس از هفت دقیقه تقریباً تمامى روغن خوراکى دانه ها استخراج مى شود که به آن روغن فشار سرد مى گویند. از مابقى روغن که در اثر حرارت استخراج مى شود در ساخت صابون، شمع و صنعت پشم بافى استفاده مى شود.

ترکیبات شیمیائی:
تخمه آفتاب بسیار مقوی است درای ۲۴% مواد پروتئینی، ۴۷% روغن، ۲۰% مواد هیداروکربن، ۸% فسفر، ۹% پتاسیم و به غیر از این مواد دارای ویتامینهای A و B نیز میباشد. روغن تخم آفتابگردان درای ۷۰% اسید لینوئیک و مقداری فسفو لیپید و ویتامین E میباشد به همین دلیل چربی خون را پائین آورده و کلسترول را تنظیم میکند.

خواص داروئی:
اسانس گل آفتابگردان برای التیام زخمها و پائین آوردن فشار خون بهکار میرود. اسانس برگهای آفتابگردان خاصیت میکروبکشی دارد. در طب قدیم ایران و در طب چینی از تمام قسمتهای گیاه آفتابگردان استفاده میشود. در موارد زیر میتوان از این گیاه استفاده کرد و از خواص درمانی آن برخوردار شد.
۱) زنگ زدن گوش: مغز ساقه آفتابگردان را در آب جوش ریخته و مانند چائی دم کنید و روزی سه فنجان از این چائی بنوشید.
۲) تقویت معده و پائین آوردن فشار خون: ۳۰ گرم برگهای خشک آفتابگردان را دم کنید و سه فنجان در روز بنوشید.
۳) سرگیجه و ورم صورت، آب آوردن بدن و تسریع زایمان: ۲۰ گرم از گلهای خشک آفتابگردان را در آب جوش دم کنید و روزی سه فنجان از این دمکرده را بنوشید.
۴) درد معده، بیماریهای دستگاه ادراری، یبوست: ۳۰ گرم ریشه خشک شده آفتاب گردان را در آب جوش ریخته و مدت ۵ دقیقه بگذارید بجوشد یک فنجان از آن را سه بار در روز بنوشید.
۵) آرتروز و ورم پستان: هنگامیکه آفتابگردان گل میدهد طبق گل (قسمت پائین گل که مانند بشقابی است) را جدا کرده و در آب انداخته آنقدر بجوشانید که شیره چسبناکی باقی بماند و سپس این شیره را روی مفصلهای دردناک بمالید و ماساژ دهید درد آرتروز برطرف میشود. برای درمان ورم پستان در زنان شیرده طبق گل را هنگامیگه گل دانه داده است جدا کنید و در زیر آفتاب خشک کرده و سپس تکه تکه کرده و بو (سرخ کنید) دهید. که کاملاً قهوهای شود و بعد آن را خرد کرده بهصورت درآورید و این پودر را در آب جوش که کمی شکر به آن اضافه کردهاید ریخته و این شربت را به مریض بدهید تا شفا یابد.
۶) اسهال خونی: برای درمان اسهال خونی تخم آفتابگردان را (به مقدار ۳۰ گرم) در آب ریخته و حدود یکساعت با حرارت ملایم بپزید سپس آن را با نبات یا قند شیرین کرده و به مریض بدهید.
۷) سردردی که همراه با سرماخوردگی است: ۳۰ گرم تخم آفتابگردان را در دو لیوان ریخته و بگذارید بجوشد تا نصف لیوان آن باقی بماند و این جوشانده را دوبار در روز بنوشید.
۸) بیماری فتق: ۳۰ گرم ریشه تازه آفتابگردان را با آب و شکر قهوهای بجوشانید و این جوشانده را سه بار در روز بنوشید.
۹) سنگ کلیه: حدود یک متر از مغز ساقه آفتابگردان را در دو لیوان آب ریخته و بگذارید آهسته و با ملایمت بجوشد تا مقدار آن به نصف لیوان تقلیل یابد آنگاه به مدت یک هفته و روزی یکبار آن را بنوشید تا از شر سنگ کلیه راحت شوید.
۱۰)زخم، بریدگی و جراحت: مغز ساقه آفتابگردان را باید له کدر و مانند پماد روی زخم جراحت گذاشته که خونریزی را بند میآورد و بهبودی را تسریع میکند. سعی کنید گیاه آفتابگردان را در حیاط خود بکارید و از خواص درمانی آن استفاده کنید.
تخم آفتابگردان را میتوانید از مغازههای برخی از داروخانهها خریداری کنید. البته تخم آفتابگردان را باید بهصورت خام استفاده کنید.

آرایش کاشت بر عملکرد و اجزائ عملکرد سه رقم آفتاب گردان روغنی
به منظور بررسی اثرات تراکم های مختلف گیاه بر عملکرد دانه و اجزای آن در سه رقم آفتابگردان روغنی ‌‌ آزمایشی در سال ۱۳۸۱ انجام گردید.آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در ۴ تکرار انجام شد و طی آن سه رقم آفتاب گردان روغنی به نام های یوروفلورزاریا و آلزان در سه تراکم کاشت ۵۰۰۰۰۷۰۰۰۰۱۴۰۰۰۰ بوته در هکتار با فاصله ردیف ۷۰ سانتی متر و فاصله بوته به ترتیب ۱۰۲۰و۳۰ سانتی متر مقایسه شدند و صفات تعدادطبق در متر مربع و تعداد دانه در متر مربع در تراکم ۱۴۰ هزار بوته در هکتار مشاهده گردید در حالیکه بیشترین تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه مربوط به تراکم ۵۰ هزار بوته در هکتار بود اثر رقم های مورد آزمون نیز بر اجزاء عملکرد دانه به غیر از تعداد طبق در متر مربع در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود.بیشترین میزان دانه در طبق و تعداد دانه در متر مربع در رقم زاریا مشاهده گردیددر حالیکه بیشترین وزن هزار دانه مربوط به رقم آلزان بود.اثر متقابل تراکم گیاه و رقم بر تعداد طبق در متر مربع و تعداد دانه در متر مربع معنی دار نبود ولی بر تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود.بیشترین تعداد دانه در طبق مربوط به رقم زاریا در تراکم ۵۱ هزار بوته در هکتار بود.اثر تراکم های مختلف بوته بر عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود.بیشترین عملکرد دانه در تراکم ۱۴۰ هزار بوته در هکتار به میزان ۲۶۸۰ کیلوگرم در هکتار به دست آمده در حالیکه کمترین عملکرد دانه در تراکم ۵۰ هزار بوته در هکتار به میزان ۲۲۶۱ کیلوگرم در هکتار حاصل شد.اثر رقم بر عملکرد دانه در سطح احتمال ۵ درصد معنی دار بود و بیشترین عملکرد دانه مربوط به رقم زاریا به میزان ۲۶۱۹ کیلوگرم در هکتار بود.با توجه به نتایج به دست آمده و تحت شرایط این آزمایش رقم زاریا در تراکم ۱۴۰ هزار بوته در هکتار جهت تولید حداکثر عملکرد دانه در هکتار پیشنهاد می شود.
روغن های خوراکی از منابع مهم تامین انرژی برای فرایند های حیاتی در بدن انسان هستند و به خاطر نقشی که این مود در تامین نیازهای چربی پروتئین و ویتامین ها دارند پس از مواد نشاسته ای در زمره مهمترین مواد غذایی محسوب می شوند.کاشت دانه های روغنی از دیر باز بخش مهمی از کشاورزی کشورهای جهان را به ویژه مشرق زمین را تشکیل می داده است و افزایش تولیدات آن در جهان طی سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ از ۳۵ ملیون تن به ۱۶۰ ملیون تن گواه اهمیت این محصولات است.
ایران نیز استعدد قابل توجهی برای کاشت دانه های روغنی دارد و در زمینه تولید برخی از آنها چون گلرنگکنجدکرچکو آفتاب گردان سابقه طولانی دارد.اما به دلایل مختلفی همچون متکی بودن به صنعت نفت و عدم برنامه ریزی صحیح برای اولویت های کشاورزیاین استعداد بالقوه کاملا به فعل در نیامده است.بنابراین هرچه اطلاعات بیشتری در زمینه تولید و نحوه استفاده از فراورده های این منابع غذایی فراهم آید رهایی از وابستگی های روز افزون کشاورزی آسان تر و تامین غذا برای جمعیت رو به افزایش که از غذای کافی هم برخوردار نیستندآسان تر می شود.عملکرد دانه آفتاب گردان همانند سایر محصولات زراعی تحت تاثیر عوامل گوناگون از جمله ژنوتیپ تاریخ کاشت تراکم رطوبت حاصلخیزی خاک دما وتشعشع قرار می گیرد.تراکم بوته به طرق مختلف از جمله تغییر در فضای موجود برای هر گیاه و در نتیجه تغییر رقابت گیاه برای مواد غذایی و منابع محیطی بر خصوصیات گیاه اثر می گذارد.
به این ترتیب تراکم مناسب گیاهیمستلزم آگاهی کامل از ویژگی های فیزیولوژیکی گیاه و همچنین ارتباط آن با عوامل محیطی می باشد.انتخاب تراکم بوته مطلوب برای گیاه آفتاب گردان روغنی نسبت به سایر گیاهان زراعی از اهمیت بیشتری برخوردار است زیرا به دلیل داشتن یک طبق منفرد کمتر از بقیه گیاهان زراعی می تواند غیر یک نواختی حاصل از تعداد بوته را جبران نماید. همچنین میزان روغن دانه آفتاب گردان به شدت تحت تاثیر تراکم بوته قرار می گیرد.
مطالعات زیادی در ایران و دیگر نقاط دنیا بر روی اثرات تراکم گیاه و رقم بر عملکرد دانه و اجزاء عملکرد دانه صورت گرفته است.بر طبق گزارش مجید و اشنایدرافزایش تراکم بوته اثر معنی داری بر عملکرد دانه و تعداد دانه در طبق نداشته است.زافارونی و اشنایدر گزارش کردند که با افزایش تراکم بوتهتعداد دانه در طبق کاهش می یابد.هولت و کمپبل بر رابطه معکوس بین تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه با تراکم گیاه اشاره کرده اند.غروی نیز گزارش کرد که با افزایش تراکم بوته آفتاب گردان از تعداد دانه در طبق کاسته می شود و محققین دیگری نیز به همین موضوع اشاره کرده اند.گزارشات دیگری حاکی از آن است که با افزایش تراکم بوته وزن هزار دانه کاهش می یابد.مجید و اشنایدر گزارش کردند که تراکم گیاه و اثر متقابل تراکم بوته و رقم بر عملکرد دانه و وزن هزار دانه اثر داشته اند.زافارونی و اشنایدر گزارش کردند که با افزایش تراکم بوته خامت پوسته دانه کاهش پیدا کرده و نسبت پوست به مغز دانه کاهش یافته و در نهایت عملکرد دانه زیاد می شود.ایشان همچنین به کاهش وزن هزار دانه در اثر افزایش تراکم بوته اشاره کرده اند.

نتایج و بحث:
نتایج تجزیه واریانس صفات مورد بررسی (جدول۱) مشخص نمود که اثر تراکم های مختلف بوته بر تعداد طبق در متر مربع تعداد دانه در طبق تعداد دانه در متر مربع وزن هزار دانه و عملکرد دانه معنی دار بوده است. نتایج نشان داد که با افزایش تراکم بوته تعداد طبق در متر مربع تعداد دانه در متر مربع و عملکرد دانه افزایش ولی تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه کاهش می یابد. افزایش تراکم بوته باعث پیدایش رقابت بین گیاهان جهت عوامل محیطی و نیاز های رشد می گردد که این امر باعث کاهش قطر طبق ها و تعداد دانه تولید شده در هر طبق گردیده است. ولی در مقابل به واسطه افزایش تعداد طبق در متر مربع و تعداد دانه در متر مربع در کل کانوپی نوعی محدودیت منبع ایجاد گردیده که نتیجه آن کاهش وزن هزار دانه بوده است. زافارونی و اشنایدر در مطالعه خود به همین مو ضوع اشاره کرد و به یک همبستگی منفی و قوی بین تراکم بوته و تعداد دانه در طبق اشاره نموده اند. غروی نیز با کاهش تعداد دانه در طبق در اثر افزایش تراکم بوته اشاره کرده است و نتایج مشابهی توسط سایر محققین نیز گزارش شده است. همچنین با افزایش تراکم بوته بر تعداد دانه در متر مربع افزوده شد.هر چند با افزایش تراکم بوته از تعداد دانه در طبق کاسته شد ولی افزایش تعداد بوته توانست این کاهش را جبران نماید و بیشترین تعداد دانه در متر مربع در تراکم ۱۴۰ هزار بوته در هکتار به دست آمد و بیشترین سهم را در عملکرد دانه داشت. عملکرد دانه نیز با افزایش تراکم بوته افزایش پیدا کرد و بیشترین مقدار عملکرد دانه در تراکم ۱۴۰ هزار بوته در هکتار حاصل شد. محققین دیگری نیز به افزایش عملکرد دانه در اثر افزایش تراکم بوته اشاره کرده اند. همبستگی بین عملکرد دانه و تعداد دانه در متر مربع و تعداد طبق در متر مربع مثبت و معنی دار بود(به ترتیب ۰/۶۸ و ۰/۴۷). در این مطالعه تعداد دانه در طبق تعداد دانه در متر مربع وزن هزار دانه و عملکرد دانه به طور بسیار معنی داری تحت تاثیر رقم قرار گرفتند. بیشترین تعداد دانه در طبق و دانه در هر متر مربع به ترتیب به میزان ۹۵۸/۹ و ۷۵۵۰ مربوط به رقم زاریا بود.این رقم به دلیل داشتن بیشترین تعداد دانه در طبق های خود توانسته است تعداد دانه در متر مربع زیادتری نیز تولید کند که با نتایج خارگاخارات و نیروال مطابقت دارد. ارقام یوروفلور و آلزان از نظر تعداد دانه در متر مربع یکسان بودند و تفاوتی نداشتند. در بین ارقام مورد مطالعه بیشترین وزن هزار دانه مربوط به رقم آلزان بود. از طرفی تعداد دانه در طبق رقم فوق از دو رقم دیگر کمتر بود و به همین دلیل مواد فتوسنتزی ساخته شده در گیاه به تعداد دانه های کمتری منتقل شده که باعث بهتر پر شدن دانه ها و افزایش وزن هزار دانه گردیده است. اثر متقابل تراکم بوته و رقم بر عملکرد دانه معنی دار نبود. بدین شکل که ارقام زاریا آلزان و یوروفلور در تراکم ۱۳۰ هزار بوته در هکتار به ترتیب عملکردی معادل ۲۹۷۴ ۲۶۰۹ و ۲۴۵۷ کیلوگرم بر هکتار داشتند.

جدول ۱ – تجزیه واریانس عملکرد دانه و اجزاء عملکرد آن
میانگین مربعات
تعداد طبق در متر مربع تعداد دانه در طبق تعداد دانه در متر مربع وزن هزار دانه عملکرد دانه درجه آزادی منابع تغییر

۰/۰۳ ۵۷۶۸/۵۶ ۱۲۷۴۰۸/۱۹ ۰/۰۴ ۸۶۰۸۴/۸۹ ۲ بلوک
۳۳۴/۶۸** ۵۴۷۱۱/۵۴** ۶۴۹۷۷۴۷۷/۷۷** ۴/۳۰** ۶۵۷۹۷۹/۵۰** ۲ تراکم بوته
۰/۰۰۳ ۱۳۳۳۰۲/۲۳** ۷۱۲۴۹۴۶/۹۰** ۰/۴۹** ۴۵۳۸۳۵/۶۹** ۲ رقم
۰/۰۰۳ ۵۱۶۳۹/۵۷** ۱۶۶۹۸۹۸/۴۳ ۰/۱۶** ۲۷۷۶۷/۳۷ ۴ تراکم بوته در رقم
۰/۰۰۸ ۱۰۱۲۴/۴۹ ۹۷۶۱۴۲/۹۸ ۰/۰۰۳ ۱۱۰۱۸۷/۱۳ ۲۴ خطا
تک ستاره و دو ستاره به ترتیب معنی دار در سطوح احتمال ۵ و ۱ درصد

نتیجه گیری:
حداکثر عملکرد دانه در بین سه تراکم مورد آزمون در تراکم ۱۴۰ هزار بوته در هکتار حاصل شد و در بین ارقام مورد آزمون رقم زاریا بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد. بررسی اثرات متقابل تیمارها نشان داد که حداکثر عملکرد دانه مربوط به رقم زاریا تحت تراکم ۱۴۰ هزار بوته در هکتار بوده است

لذا این رقم همراه با این تراکم پیشنهاد می گردد. همچنین به علت کاهش قطر ساقه و قطر طبق در تراکم ۱۴۰ هزار بوته در هکتار برداشت مکانیزه راحت تر صورت گرفته و استهلاک دستگاه های برداشت کم شده و پوسیدن بقایای گیاهی در خاک نیز سریع تر و راحت تر صورت می گیرد که از این نظر نیز تراکم فوق مناسب ترین تراکم می باشد.