فایل ورد کامل مقاله نقش گردشگری و توریسم در اقتصاد ایران؛ تحلیل علمی ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و پیامدهای اقتصادی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله نقش گردشگری و توریسم در اقتصاد ایران؛ تحلیل علمی ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و پیامدهای اقتصادی دارای ۵۲ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله نقش گردشگری و توریسم در اقتصاد ایران؛ تحلیل علمی ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و پیامدهای اقتصادی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله نقش گردشگری و توریسم در اقتصاد ایران؛ تحلیل علمی ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و پیامدهای اقتصادی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله نقش گردشگری و توریسم در اقتصاد ایران؛ تحلیل علمی ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و پیامدهای اقتصادی :

نقش توریسم و گردشگری در اقتصاد ایران

نقش توریسم و گردشگری در اقتصاد کشور :
پیشگفتار
صنعت جهانگردی در ایران از نیم قرن پیش با تشکیل اداره ای به نام “امور جهانگردی” در وزارت کشور شکل گرفت، تا فعالیت هایی در زمینه ایجاد تسهیلات مربوط به این صنعت را انجام دهد.اداره“امور جهانگردی” در سال ۱۳۲۰ جای خود را به “شورای عالی جهانگردی” داد .این سازمان که به عنوان متولی بخش جهانگردی در کشور محسوب می شود، در طی سالیان متمادی ،که بیش از هفتاد سال از عمرآن میگذرد، دستخوش تغییرات و تحولات گوناگونی گردید.

نهایتاَ در سال ۱۳۸۳ با ارائه لایحه دولت وبا تصویب مجلس شورای اسلامی با عنوان سازمان میراث فرهنگی وگردشگری و زیر نظر ریاست جمهوری شکل تازه ای به خود گرفت.تا بتواند با ایجاد راهکارهای مناسب،جهت بهرهبرداری از ظرفیتها و قابلیتهایبالقوه گردشگری در کشورمان سالانه پذبرای تعداد زیادی جهانگرد باشد .

درطی سالهایی که از زمان تشکیل این سازمان می گذرد ،همواره برنامه هاو طرح های متعددی جهت توسعه جهانگردی کشور،مطرح و گاهی نیز اجرا شده است.
یک از برنامه هایی که در اواسط دهه ۴۰ و در اوابل دهه ۵۰ با توجه به درآمد هنگفت ناشی از فروش نفت و رویای تبدیل شده ایران به جرگه کشورهای پیشرفته صنعتی جهان مطرح گردید.

این برنامه که در قالب برنامه عمرانی پنج ساله چهارم کشور(۵۱-۴۶)جهانگردی به عنوان یک بخش مستقل در نظر گرفته شد. در سال ۱۳۵۰،یک سال قبل از پایان برنامه عمرانی چهارم،قرارداد طرح جامع توسعه جهانگردی ایران،بین سازمان برنامه و شرکت خارجی توریست کنسولت منعقد شد .

طبق این قرارداد توریست کنسولت ابتدا به مطالعه همزمان بازارهای موجود تقاضا برای جهانگردان در کشور و بررسی سیاست ها،منابع،اولویتهاو تسهیلات جهانگردی ایران می پرداخت و سپس نتایج حاصله را با منابع موجود کشور برای جذب جهانگردان و ایرانگردان تطابق می داد.انجام این طرح حدود دو سال و نیم (از مهر ۱۳۵۰تا۱۳۵۲)به طول می انجامید.
این طرح یک ار مهمترین طرح های ارائه شده در صنعت گردشگری ایران در قبا از انقلاب محسوب می شود، که متاسفانه طرح فوق که شامل چندین مجلد و بالغ بر ۲۰۰۰ صفححه و نقشه است،متاسفانه هیچگاه امکان اجرا را نیافت.

همچنین در طی همان سالها،چندین طرح مطالعاتی انجام گرفت،ولی هرگزبه مرحله اجرا و عمل درنیامد ،که موارد زیر ازآن جمله است :
• طرح جامع جهانگردی کرانه های دریای خزر
• طرح ایجاد مراکزجهانگردی در کلاردشت و دشت نظیر
• طرح ایجاد مراکز جهانگردی در کرند
• طرح جامع آبهای معدنی سرعین و لاریجان
• طرح جامع جهانگردی جزایر کیش ومینو
• طرح جامع جهانگردی سد لتیان

صنعت جهانگردی ایران بعد ازانقلاب :
در سال ۱۳۵۸ به منظور جلوگیری از تداخل وظیفه و هماهنگ نمودن فعالیت های مسائل مربوط به امرجهانگردی در جهت اعمال سیاست صرفه جویی ،طبق مورخ ۱۱/۸/۵۸ شورای انقلاب چهار شرکت(شرکت سهامی گشتهای ایران،شرکت سهامی مرکز خانه های ایران،شرکت سهامی مراکز جهانگردی برای ورزشهای زمستانی،شرکت سهامی تاسیسات جهانگردی)در یکدیگر ادغام گردیدو تحت عنوان سازمان مراکز ایرانگردی و جهانگردی با ساختار وخط مشی های جدیدو هدف متمایزاز گذشته شکل گرفت.(دبیرخانه شورای عالی ایرانگردی و جهانگردی،۱۳۷۳: ۳۳)

اساساَ پس از پیروزی انقلاب اسلامی،ورود جهانگردان در سطح بین المللی به کشورافت شدیدی پیدا کرد و علل عمده این کاهش شدید پس از انقلاب را باید دگرونی ارزش های حاکم بر جامعه،وقوع جنگ تحمیلی و عوارض وابسته بدان و عوامل دیگری دانست که در ذیل فهرست واربه برخی از آنها اشاره می شود:

الف – عوامل درونی :
• مشخص و مصوب نبودن اهداف و سایتهای جهانگردی
• تبلیغات استکبار جهانی به منظور مخدوش نمودن چهره انقلاب اسلامی و ایجاد مشکلات سیاسی واجتماعی در سطح بین المللی برای به انزوا کشیدن جمهوری اسلامی
• عدم تطبیق و هماهنگی جهانگردان برخی از کشورهابا فرهنگ اسلامی
• کمبود امکانات مال برای توسعه و تجهیز تاسیسات مورد نیاز صنعت جهانگردی
• عدم هماهنگی و همکاری میان سازمان هاو نهاد های مرتبط با این مسئله
• بی ثباتی قیمتها،تورم و چند گانگی قیمتها

ب)عوامل درونی:
• کمبود نیروی انسانی متخصص به لحاظ خروج این دسته کارکنان از این بخش
• کمبود تاسیسات اقامتی برای پذیرایی ازگردشرانداخلی و خارجی
• فقدان نیروی کارآمد متخصص و با تجربه در سطح مدیدریت و راهبرد صنعت ایرانگردی و جهانگردی.

بطور کلی در سالهای اخیر سعی شده است که مشلات موجود در راه توسعه صنعت گردشگری ،نظیر وجود قوانین مختلف دست و پاگیرو موازی، مشکلات صدور ویزا،گمرکات،مشکلات اقامتی و غیره مرتفع شود و یا اینکه دسته کم تخفیف یابد ،که نتایج این اقدامات تا حدودی مثبت بوده است.
بدین ترتیب در سالهای اخیر تعداد گردشگران خارجی و ورودی (گردشگران فرهنگی)و درآمد ارزی حاصل نیز روندی افزایشی داشته است،اگرچه تا دستیابی به سطح آمارهای جهانی موجود،فاصله زیادی وجود دارد .

جدول آمار تعداد توریست های ورودی و درآمد ارزی حاصل از آن طی یک دوره ۱۰ ساله
متغییرها ۷۴ ۷۵ ۷۶ ۷۷ ۷۸ ۷۹ رشد سالانه
توریست های ورودی به ایران ۴۸۹ ۵۷۳ ۷۶۴ ۱۰۰۸ ۱۳۲۱ ۱۳۴۲ ۲۳۵
هزینه یرانه (دلار آمریکا) ۴۵۵۸ ۴۶۰۳ ۴۶۰۳ ۴۶۱۳ ۴۴۳۴ ۵۷۶۳ ۱۰۸
میلیون دلار ۲۰۵۱ ۲۶۱۲ ۳۵۱۷ ۴۶۴۵ ۵۸۵۷ ۷۷۳۵

در طول دهه گذشته میزان جهانگردان داخلی به طور میانگین هر ساله بین ۵ تا ۱۰ درصد افزایش یافته است. بر اساس آخرین آمار منتشره توسط سازمان جهانگردی ایران تعداد جهانگردان داخلی که در انواع هتل ها و میهمانخانه ها در کشور سکونت گزیده اند، در سال ۲۰۰۱ تعداد ۲۲۷،۱۹۴،۲ و در سال ۲۰۰۲ تقریباً ۰۰۰/۴۰۰/۲ بوده است. متاسفانه در سالهای اخیر اطلاعاتی در مورد در آمد سالیانه حاصل از ایرانگردان داخلی در دست نیست. با فرض اینکه ایرانگردان داخلی به طور متوسط ۵ روز اقامت کنند، این فرض به رقمی معادل ۱۲ میلیون ایرانگرد داخلی در هر شب در سال ۲۰۰۲ بالغ می شود.

علیرغم افزایش تعداد ایرانگردان داخلی، ایران هنوز فاقد یک زیر ساخت جهانگردی مطلوب است. به ویژه در رابطه با اماکن اقامتی، امکانات موجود به هیچ وجه جوابگوی کمی و کیفی تقاضا نیستند. در این زمینه مهم است که به ذهن بسپاریم که رتبه بندی هتلهای ایران قابل مقایسه با رتبه بندی هتل های موجود در کشورهای اروپایی نیستند. از تاریخ انقلاب در سال ۱۹۷۹ تنها چند با کیفیت بالا ساخته شده است. بنا بر این هتلهای چهار و پنج ستاره موجود بر اساس نظام رتبه بندی ایرانی- آشکارا معادل همان مقوله در کشورهای توسعه یافته نمی باشند.

بر اساس مطالعات WTO پیش بینی می‌شود که تعداد جهانگردان جهان تا سال ۲۰۱۰ به یک میلیارد نفر برسد که درآمدی بالغ بر ۱۵۵۰میلیارد دلار عاید کشورهای جهان می‌کند.از سوی دیگر میزان اشتغالزایی در بخش جهانگردی ۱۱/۲ برابر سریع تر از سایر بخش‌ها عنوان شده است، چرا که این صنعت بیش از ۱۰۰میلیون شغل در سراسر جهان ایجاد می‌کند.
به گزارش خبرنگار ایسنا بر اساس آمار WTO رکورد گردشگران جهان با رشد ۱۰درصدی به ۷۶۰میلیون نفر رسیده است و پیش بینی می‌شود در سال ۲۰۰۵ صنعت گردشگری جهان رشدی در حدود ۵ تا ۸ درصد داشته باشد.

بر اساس همین مزایای اقتصادی است که کارشناسان بر ضرورت نگاه کلان اقتصادی به صنعت گردشگری در دولت جدید تاکید می‌کنند

عدم نگاه اقتصادی مانعی برای توسعه گردشگری
پروفسورصحرائیان از جمله کسانی است که معتقد است: تاثیرات شگرف گردشگری در کاهش نرخ بیکاری، افزایش سطح درآمد ملی و تامین منابع انرژی و رونق بازار صنایع دستی که طبق آمار موجود ۱۰ میلیون نفر از آن ارتزاق می‌کنند، تنها بخشی از مزایای ویژه‌ی پرداختن به این صنعت است.
وی به ایسنا می‌گوید: گردشگری از دهه‌ی ۶۰ توسط اقتصاددانان توسعه در ردیف صنعت قرار گرفت و به عنوان صنعت توریسم در سطح جهان مطرح شد وآنگونه در میان کشورهای جهان همانگونه مورد توجه قرار دارد که در کشور ما نفت مورد توجه قرار گرفت.

به گفته‌ی وی، به ازای هر گردشگر ورودی ۴ تا ۱۰ شغل ایجاد می‌شود که در محاسبات اقتصاددانان توسعه این روند با احتساب مشاغلی در بخش‌های تولیدی و خدماتی برای هر گردشگر، ایجاد شغل به ۱۵ تا ۱۸ نفر به طور مستقیم و غیرمستقیم می‌رسد. اگر هزینه‌ی ایجاد هر شغل ایجاد شده را به دقت محاسبه کنیم، می‌بینیم که برای هر فرصت شغلی در بخش خدمات و صنعت بین ۱۲ تا ۲۵ هزار دلار سرمایه‌گذاری نیاز است، حال آنکه برای صنعتی چنین درآمدزا، حجم سرمایه‌گذاری بسیار اندک است.
وی با اشاره به سیاستگذاری کشورهای موفق در گردشگری افزود: درچنین کشو‌رهایی دولت تمام توان خود را صرف ایجاد زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری در جهت تامین امکانات می‌کند و اجازه می‌دهد تا سرمایه‌گذاری دیگر بخش‌ها در جریان مبادلات گردشگری و برای ایجاد خدمات و محصولات جدید توریستی هزینه شود. به همین دلیل است که سطح بهره‌وری سرمایه‌گذاری در این کشورها به شدت افزایش می‌یابد.

صحرایئان تاکید کرد: در آمار گردشگری خاورمیانه بین سال‌های ۴۶ تا ۵۶ ایران اولین جایگاه گردشگری را دارا بود، در حالیکه کشوری مانند مصر با وجود آثار تاریخی فراوان و یکی از اعجاب هفتگانه جهان در ردیف چهاردهم قرار گرفته بود.
این اقتصاددان ادامه داد: در حال حاضر بیش از ۴۹ درصد منابع انرژی کشور مصر و ۳۷ درصد منابع ترکیه از محل گردشگری تامین می‌شود، در حالی که ما در کشورمان در همین حدود منابع نفتی را استخراج و صادر می‌کنیم.

وی همچنین یادآور شد: کشور اسپانیا با داشتن کمترین جاذبه‌های تاریخی و توریستی سالانه در حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار را کسب می‌کند و یا کشور عربستان که در اوایل دهه‌ی ۸۰ در برنامه‌ریزیهای کلان خود و با جداسازی حج از ردیف خدمات زیارتی و تبدیل آن به یکی از صادرات غیرنفتی خود سالانه ۳۰ میلیارد دلار از این منبع را به دست می‌آورد.
به گفته‌ی وی، عربستان به دلیل نداشتن کالاهای صادراتی غیرنفتی سالانه ۲۴ تا ۳۰ میلیارد دلار از محل گردشگری زیارتی را بدست آورد.

این اقتصاد دان اضافه کرد: گردشگری امروز به انواع مختلفی از جمله گردشگری تجاری، زیارتی، علمی، پژوهشی، فرهنگی، طبیعت‌گردی و ; تقسیم می‌شود که هر کدام تسهیلات و امکانات خاصی را می‌طلبد که متاسفانه ما در اطراف تخت جمشید که یک جاذبه‌ی بین‌المللی در کشورمان است، هم حداقل این امکانات و تسیهلات را نداریم.
وی با اشاره به وجود ۸ میلیون بیکار و زیرفقر بودن ۵۱ درصد از مردم کشورمان تاکید کرد: با همه‌ی کبموداتی که در صنعت گردشگری داریم، دولت موظف است جهت بهبود وضع معیشتی و درآمدزایی مردم از این منبع سرشار که تا کنون بلااستفاده مانده است، بهره‌برداری کند و اتکای اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی را با جایگزین کردن درآمدهای گردشگری کاهش دهد

موازنه منفی جهانگردی در ایران یک خطر است
محمد شیری، کارشناس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری معتعقد است: سالانه ۵۰۰هزار گردشگر خارجی وارد کشورمان می‌شوند که جزو کشورهای حوزه خاورمیانه هستند وعموما در زمینه تولید جهانگردی فعال نیستند.

وی اظهارداشت :درآمد جهانگردی در سطح بین المللی ۶۲۲ میلیارد دلار و هر جهانگرد از اروپا و آمریکا بین ‌۵۰۰ تا ‌۷۰۰ دلار هزینه می‌کند، در حالی که این رقم در ایران به کمتر از ‌۵۰۰ دلار می‌رسد. آنچه برای کشور ما خطر جدی محسوب می‌شود، موازنه منفی در جهانگردی است، چرا که در ازای هر یک میلیارد دلار درآمد جهانگردی که عاید کشور می‌شود، ‌۴ میلیارد و ‌۲۰۰ میلیون دلار توسط ایرانیان جهانگرد در خارج از کشور هزینه می‌شود.

به عقیده این کارشناس: در کشورهای توسعه یافته ۱۰ درصد از نیروی کار در بخش جهانگردی فعال‌اند، در حالی که در ایران تنها ‌۵۰ هزار نفر در این بخش مشغول بکارند.
وی با اشاره به اینکه تا سال ‌۲۰۱۰ ، یک میلیارد نفر در سطح بین‌المللی به جهانگردی خواهند پرداخت، گفت: دولت باید با ایجاد راهکارهای مناسب، قریب ‌۱/۵ میلیون نفر را در بخش جهانگردی وارد بازار کار کند.

 

گردشگری ۲ برابر نفت سود دارد
دکتر علیرضا رازی معتقد است: استفاده صحیح از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های گردشگری ایران می‌تواند سودی معادل ۲ برابر ذخایر نفتی را به کشور سرازیر کند. آمارها نشان می‌دهد که بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیارد دلار از درآمد کشورها از صنعت توریسم تامین می‌شود که متاسفانه علیرغم جایگاه تاریخی و ویژگی‌های طبیعی ایران، کشورمان در این کسب درآمد جایگاهی ندارد.

وی اضافه کرد: اگر با توجه به مزایای صنعت گردشگری و تاثیر اقتصادی توسعه این صنعت در درآمدزایی و اشتغالزایی بتوانیم تنها به ۳۰ درصد از درآمد صنعت توریسم جهان دست پیدا کنیم، می‌توانیم سالانه سودی ۲ برابر ذخایر نفتی را به کشور وارد کنیم. نگاه اقتصادی به صنعت گردشگری می‌تواند تمامی جوانب فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ; آن را نیز دربر گیرد، چرا که لازمه توسعه این صنعت و چرخه اقتصادی آن در درجه اول مهیا کردن بسترها در ابعاد دیگر آن است.
دکتر رازی یادآور شد: قراردادن گردشگری در اولویت‌های اقتصادی کشور تمامی ابعاد علمی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را پوشش می‌دهد و حتی برگزاری انواع تورهای علمی، ادبی، هنری را با مزیتهای خاص خود و بویژه منافع اقتصادی در کشور بهینه می‌کند.

رجبعلی خسروآبادی مشاور معاون فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشورتاکید کرد: ایران در مقایسه با سایر کشروها در حوزه‌ی فرهنگ و دینداری از فضای گردشگری مناسب‌تری برخوردار است.: بیشتر توانمندی‌های کشور ما برای جذب توریست مساله فرهنگ و ملیت است، یعنی به خاطر قدمتی که کشور ما دارد بیشترین جذابیت را در حوزه‌ی فرهنگ و تمدن دارد.
وی افزود: بسیاری از کشورها قادرند در حوزه‌های دیگر راحت‌تر فضاسازی کنند، ولی کشور ما در حوزه‌ی فرهنگ و دینداری توانسته از مزیت نسبی لازم برخوردار شود. مزیت نسبی در حوزه‌ی فرهنگی به این معنی نیست که ما در حوزه‌های دیگر فعالیت نداریم بلکه در این حوزه‌ها جذب گردشگری ما پایین‌تر است.

وی معتقد است: مزیت نسبی ما در حوزه‌ی فرهنگی همانند تولید تک محصولی است و زمانی که اقتصاد کشور به یک محصول اکتفا کند، قطعا ضربه‌پذیری آن بالا می‌رود و در حوزه‌ی گردشگری هم وضع به همین منوال است. اگر ما فقط به حوزه‌ی توریسم فرهنگی فکر کنیم و از سایر حوزه‌ها غافل شویم، تاثیر منفی بر گردشگری کشور می‌گذارد.
به اعتقاد وی، بهترین برنامه‌ریزی این است که از بخش‌های مختلف بتوانیم کالاها و خدماتی را ارائه دهیم که متنوع باشد و بتوانیم با تاثیرات محیطی مقابله مناسبی داشته باشیم به عنوان مثال کشورهای عربی توانسته‌اند در زمینه‌ی گردشگری به یک انسجام مناسبی برسند، ولی کشور ما هنوز به یک زنجیره‌ی واحد در زمینه‌ی گردشگری دست نیافته است.
ایران طی سالهای پس از انقلاب همواره از سوی رسانه های گروهی و قدرتمند خارجی تحت تأثیر تبلیغات منفی گسترده ای قرارداشته است.

به همین خاطر نیز اغلب جهانگردان در این دوران به خاطر تصورات منفی و غلط نام ایران را از فهرست کشورهای مورد نظرشان خط زدند. البته این ذهنیت منفی طی چند سال اخیر و تغییر دیپلماسی خارجی و داخلی ایران و تلاش بلندپایگان اجرایی کشور تا حد قابل توجهی کاهش یافته است. دراین راستا نباید فراموش کرد سمپاشی های مختلف همواره علیه ایران انجام می گیرد و شایسته است برای مقابله با این بحران سازان و ارائه تصویر واقعی ایران زمین از هیچ تلاشی دریغ نکرد. گذشته از این مسائل پذیرفتن برخی واقعیت ها و حقایق و بررسی جدی تر مشکلات سد راه جهانگردان از سوی صاحبنظران و مقامات عالی رتبه اجرایی کشور می تواند دیدگاههای روشن تر و امیدبخشی برای ایجاد تحول در این صنعت پول ساز پیش روی همگان قراردهد.

دکتر محمد ابراهیم انصاری لاری استاندار فارس مدتی قبل با اظهار نظر در این باره گفت: «متأسفانه در برنامه سوم توسعه به بخش گردشگری به شکل کمرنگی نگاه شده است که امیدواریم با همتی که از سوی اغلب مسؤولان و مردم دراین زمینه شکل گرفته در برنامه چهارم توسعه این نگاه جدی تر و پررنگ تر شود.»
وی با اشاره به تحقیقی که اخیراً صورت گرفته به نکته قابل توجهی اشاره می کند: «در برخی سایت های اینترنتی و قتی نام ایران می آید بااین توصیه به مسافران و جهانگردان مواجه می شویم که «به ایران مسافرت نکنید» و این برداشت ناشی از تلقی نادرست آنها از کشور و قابلیت هایش است.»

استاندار فارس می گوید: «شبکه های مهم خبری جهان هر روز خبر از آب وهوای همه شهرهای جهان می دهند اما به وضعیت آب و هوای ایران اشاره ای نمی کنند و این بی توجهی نشان می دهد هنوز ارتباط ما با دنیا متعارف نشده است.»
به اعتقاد وی ، این ارتباط باید هرچه سریعتر منطقی شود بدون اینکه از اصول و ارزشهایمان عقب نشینی کنیم تا جایگاه واقعی خود را در «پازل» جهانی به دست آوریم. حال آن که نباید هرنوع ایجاد ارتباط منطقی ومتعارف را معادل و مترادف عقب نشینی از همه اصول و ارزشها بدانیم.

بر اساس آخرین داده های سازمان جهانی جهانگردی ،که در ژانویه سال ۲۰۰۰ گردآوری و در ماه مارس ۲۰۰۰ انتشار یافته است، تعداد گردشگران در سطح جهان در سال ۱۹۹۹ برایر با ۶۵۷ میلیون نفر بوده است ،که نسبت به سال قبل ،رشدی برابر با ۳۲% داشته است .در همین سال نیز درآمد جهانی حاصل از جهانگردی برابر با ،حدود ۴۵۵ بیلیون دلار آمریکا بوده است.

طبق آخرین داده ها (در سال ۱۹۹۹) فرانسه درصدر کشور های توریست پذیر جهان قرار داشته و بعد از آن به ترتیب کشور های اسپانیا،آمریکا،ایتالیا،چین،انگلیس،مکزیک،کانادا،لهستان و اتریش قرار داشته اند .
در سال ۹۹ ایالات متحده آمریکا بیشترین درآمد ارزی رااز صنعت جهانگردی جهانی با درآمدی بالغ بر ۷۳ بیلیون دلار به خود اختصاص داده است .همینطور بشترین هزینه پرداخت شده در صنعت جهانگردی نیز توسط ایلات متحده آمریکا برابر با ۵۶۱ بیلیون دلار در سال ۱۹۹۸ بوده است .

نقش صنعت توریسم در اقتصاد و مقایسه ان با ایران
شورای جهانی سفر و گردشگری اعلام کرد در گزارش سالیانه این شورا که با عنوان شاخصهای رقابتی در گردشگری و سفر؛ طی کنفرانس اقتصاد جهانی منتشر شده، ۱۴ معیار اصلی در ارزیابی نهایی و تعیین کشورهای برتر در حوزه سفر و گردشگری را اعلام کرده است تا تمامی کشورهای علاقمند به توسعه اقتصادی و ازجمله گردشگری در طرحهای خود ملزم به رعایت این شاخص ها باشند.

ارزیابی سالانه بازار رقابت سفر و گردشگری که امسال (۲۰۰۸) باعنوان “ایجاد تعادل میان توسعه اقتصادی و تداوم بقای منابع زیست محیطی” ارائه شده به طور ویژه با تمرکز به وضعیت محیط زیست و حفظ تداوم و سلامت آن تنظیم شده که به عنوان شاخصی برای اندازه گیری و سنجش وضعیت سفر و توریسم، بررسی وضعیت رقابتها و نیز موضوعات بررسی شده در بخشهای تحلیلی این گزارش درنظر گرفته شده و در آن بر اهمیت مسائل زیست محیطی تاکید شده است.

۱۴ معیار یاد شده در شاخصهای رقابتی سفر و گردشگری که از سوی شورای جهانی سفر و گردشگری تعیین شده، شامل مقررات و سیاستگذاری ها، وضعیت محیط زیست کشور ازنظر میزان سلامت و بهره برداری از منابع آن ضمن ایجاد فرصت و توانایی بازتولید طبیعت، سلامت و بهداشت، امنیت اجتماعی و اولویت بخشی در امور سفر و توریسم است.

همچنین زیرساختهای کافی برای حمل و نقل هوایی، زیرساختهای کافی برای حمل ونقل جاده‌ای، زیرساختها و تجهیزات توریستی، برخورداری از امکانات و تکنولوژی‌های ارتباطات و اطلاع‌رسانی (ICT) قیمت رقابت، منابع انسانی، پیوستگی و تعادل میان سفر و گردشگری با منابع طبیعی و نیز با منابع فرهنگی از دیگر معیارها و شاخصهای تعیین شده است که درنهایت رتبه گردشگری کشورهای مختلف را تعیین می کند. اما همچنان که در ابتدای این گزارش نیز تاکید شده اساس و مبنای تمام عبارتها در این ۱۴ معیار و به طور کلی هرگونه توسعه اقتصادی و ازجمله توسعه توریسم، رعایت تعادل، ظرفیت و توان بازتولید منابع طبیعی و سلامت زیست‌محیطی است.

شاخصهای زیست محیطی به حدی برجسته و بااهمیت بوده است که در بخشی از این گزارش آمده است:« با توجه به تاکید ویژه بر اهمیت فوق العاده محیط زیست در گزارش ۲۰۰۸، این گزارش، عنوان “ایجاد تعادل میان توسعه اقتصادی و دوام‌پذیری منابع طبیعی و محیط زیست” را برخود دارد.
در خبر دیگری سازمان توریسم جهانی اعلام کرده است که با توجه به اهمیت جدی معضل تغییرات آب و هوایی روز جهانی توریسم در سال ۲۰۰۸ در ارتباط منطقی با اهداف توسعه هزاره سازمان ملل متحد به این مسئله و عوارض آن اختصاص دارد.

براین اساس و به منظور ایجاد آگاهی های لازم، در روز جهانی توریسم در سالجاری(۲۰۰۸) که همچون همیشه ۲۷ سپتامبر(شهریور ۱۳۸۷) برگزار می شود، مسئله توریسم و نقش آن در تغییرات آب وهوایی، به طور برجسته موردتوجه قرار می گیرد.
در این اطلاعیه تاکید شده است که تغییر آب و هوا چالشی جهانی است که جامعه جهانی در زمینه ضرورت توجه جدی به آن توافق کامل دارد. این موضوع به موازات اهداف هزاره سوم مورداجماع جهانی است.

توریسم نیز درکنار دیگر بخشهای اقتصادی و اجتماعی نقش و کارکرد خود را در این زمینه دارد از اینرو سازمان توریسم جهانی در سال ۲۰۰۸ بر دو موضوع تمرکز ویژه خواهد داشت. این دو موضوع نخست ایجاد آگاهیهای فزاینده در چارچوب اعلامیه داووس و دیگری تشویق به کاربرد دستورالعملهای آن توسط همه سرمایه گذاران فعال در بخش گردشگری است.
اکنون شاید روشن شده باشد که چرا سخنان و وعده وعید مسئولان و متولیان گردشگری کشور در توسعه توریسم به جای خوشحالی، سبب بروز نگرانیهای شدید در محافل و افراد مختلف از آگاهان به شرایط اقلیمی و منابع طبیعی وزیستی کشور می شود.

باتوجه به تجارب موجود از توسعه گردشگری در کشور که با عوارضی چون تخریب منابع زیستی و طبیعی در محوطه هایی چون میانکاله و تصویرهای مهیبی که از انواع فعالیتهای مخرب در غارها، کوه ها و انبوه زباله ها در جنگلهای شمال و اخیرا انبوه زباله در نواحی کویری به بهانه توریسم کویری رخ داده و همچنان ادامه دارد، نباید از شنیدن توسعه گردشگری و سیاستهای تشویق گردشگران به خود بلرزیم؟

آیا معیارهای ۱۴ گانه اعلام شده تنها در کشورهای سوییس و آلمان و اطریش و اخیرا در کشور آسیایی هنگ کنگ و سنگاپور و کشور عربی قطر قابل اعمال است اما در ایران قابل اعمال نیست؟
آیا با ادامه روند کنونی در توسعه گردشگری کشور و توسعه به اصطلاح زیرساختهای آن نظیر هتل سازیهای غیراصولی در سواحل شمال و احداث تله کابین در همدان و طاق بستان و جاده‌سازی در پارک ملی لار و احداث پل در تالاب انزلی و ; فقدان هرگونه راهکار علمی دقیق برای دفع بهداشتی فاضلاب و زباله های تولید شده در مراکز گردشگری یا تخریب های ناشی از توسعه راهها، نباید ترسید که به زودی اصل سرمایه های گردشگری کشور نیز قربانی برنامه‌های آنی و غیرتخصصی و مدیریتهای ضعیف و ناکارآمد گردشگری شود؟
آیا خسارتهای رخ داده برای جبران مافات و توقف و تامل به آینده این نوع توسعه کور و بهره‌کشی‌های کور از منابع طبیعی به ویژه زمین و جنگل و رود ودریا کافی نبوده است؟
به راستی ۱۴ معیار اعلام شده از سوی شورای جهانی سفر و گردشگری در کدامیک از طرحها و پروژه های توسعه توریسم و زیرساختهای گردشگری کشور مبنای عمل قرار گرفته

اقتصاد توریسم ورزشی و نقش زنان در توسعه پایدار
توریسم به عنوان بزرگ ترین و پر رونق ترین صنعت جهان است . انتظار می رود که در قرن بیست و یکم نیز این صنعت پیشتاز بوده و سیر صعودی آن ادامه یابد ، سفر و جهانگردی ریشه عمیق در ارزش های انسانی رفتار و فرهنگ دارد و موجبات فروریختن مرزهای بی اعتمادی فراهم آورده و از پیش داوری در مورد مردم و کشورهای مختلف پیشگیری می کند تا درک درستی از تعامل مودت و صلح داشته باشیم .

توریسم یک قدرت اقتصادی اجتماعی و زیست محیطی و البته پدیده ای سیاسی است . طبیعت توریسم در هر جامعه ای متأثر از عوامل پیچیده و در هم بافته سیاسی و اقتصادی و و همچنین ویژگیهای اقتصادی است که دیگران را مجذوب خود می کند . مزایا و منافع اقتصادی حاصل از گردشگری . جلوه های جغرافیایی و ویژگیهای مفرح آن بسیار جالب توجه است و بیشتر مطالعات و تحقیقات انجام شده به این موارد پرداخته اند اما متأسفانه در مورد سیاست توریسم و به ویژه فرآیند سیاستگذاری در خصوص توریسم ورزشی کار چندانی نشده و

اهمیت آن به طور کامل شناخته و درک نگردیده است لذا یکی از اساسی ترین فعالیت دولت ها طراحی و تدوین سیاسیت های عمومی است . اما در کشورهای صنعتی و همچنین در بسیاری از کشورهای در حال توسعه به هنگام طراحی و تدوین برنامه ها و سیاست های کلان به صنعت توریسم به عنوان ابزاری مؤثر در ادامه روند توسعه توجه خاصی مبذول می شود (لی ۱۹۸۸ ـ پیرس ۱۹۹۲-۱۹۸۲-ریشتر۱۹۸۹ـ ویلیامز ۱۹۸۸۸ـ هریسون ۱۹۹۲ ـ اسمیت ۱۹۹۴ ـ هال ۱۹۹۵ ـ ۱۹۹۴ ) مسئله توریسم ورزشی به حدی مهم است که کمیته بین

المللی المپیک (ICO ) و سازمان جهانی جهانگردی ، کنفرانس های بین المللی را برای تجزیه و تحلیل مسائل مربوط به توریسم ورزشی در خلال بازیهای المپیک برگزار و در جهت اخذ تفاهم نامه مشترک بین دو سازمان تلاش می کنند . زیرا اهمیت آن به حدی است که اخیراً سند همکاری متقابل نیز بین کمیته ملی المپیک ایران و سازمان میراث فرهنگی و

گردشگری در راستای توسعه پایدار گردشگری ورزشی منعقد شده است و البته کمیسیونی در کمیته ملی المپیک ایران تشکیل شده که در این رابطه عمل می کند و حتی در بعضی از کشورهای جهان فعالیت های مربوط به توریسم و ورزش در قالب یک وزارتخانه ویژه به نام Sport Tourism امور مربوطه را برنامه ریزی و اجرا می کند . همچنین سازمان ملل از سال ۲۰۰۱ تاکنون سالهای جهانی برنامه خود را با عنوان سال جهانی توریسم ـ اکوتوریسم و سال ورزش نامگذاری و معرفی نموده است . حال با در نظر گرفتن مطالب عنوان شده فوق

الذکر و با مطالعه و سیاسیت های عمومی ( کلان ) می توانیم بسیاری از موضوعات مهم را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهیم . موضوعاتی که مورد علاقه و توجه بسیاری از گروههای بانوان می باشد .

از بخش توریسم سازمانها و دانشجویان جهانگردی گرفته تا آن دسته از پژوهشگرانی که در زمینه مربوطه و حتی به ظاهر غیر مربوط به جهانگردی تحقیق می کنند ( اقتصاد ، جغرافیا ، تاریخ ، جامعه شناسی و ; ) این موضوعات مهم عبارتند از : طبیعت سیاسی فرآیند سیاستگذاری توریسم ـ مشارکت مردم در برنامه ریزی و سیاستگذاری توریسم ـ منابع قدرت در سیاستگذاری توریسم ـ شیوه و نوع انتخاب مدیران دولتی در محیط های سیاسی ـ اثر بخشی سیاست های توریسم . بنا بر عقیده کاسترز ۱۹۸۴ توریسم دانشی چند رشته ای است که اگر بدون انسجام تجزیه و تحلیل سیاسی دقیق توسعه و تکامل یابد قطعاً کامل نمی گردد .

یکی از این رشته ها توریسم ورزشی و یا به بیانی دیگر گردشگری ورزشی است . موضوعی تلفیق شده از دو صنعت جذاب ورزش و گردشگری ، صنعتی که بسیاری از کشورهای دنیا سرمایه گذاری های کلان را برای توسعه آن انجام می دهند چرا که اثرات ورزش و جهانگردی بر اقتصاد کشورها تأثیر گذار است . بنابراین با وجود اختلاف ظاهری ورزش و گردشگری باید به قرابت بیش از پیش این دو مقوله به یکدیگر اذعان داشت زیرا با توجه به سه عنصر مهم توریسم یعنی جاذبه های فرهنگی ، طبیعی و ورزشی که به عبارتی سه موتور توسعه پایدار محسوب می شوند رشد قابل توجه توریسم در ۵۰ سال گذشته یکی از مهم ترین پدیده های اقتصادی و اجتماعی در قرن بیستم بوده است .

از سوی دیگر فرار انسان ها از زندگی ماشینی و تمایل به انجام فعالیت های ورزشی و تفریحی در طبیعت بستر مناسبی را برای سرمایه گذاری در صنعت توریسم فراهم آورده زیرا بر اساس برآورد سازمان جهانی جهانگردی ۱۲ میلیارد دلار درآمد حاصل از همین موضوع بوده است . بنابراین قرن ۲۱ قرن برداشتن گام های طلایی در جهت حفاظت از طبیعت معنویت و سلامت می باشد و در این راستا جوامع انسانی و همچنین بانوان نقش بسیار سازنده ای به سوی آینده خواهند داشت .

اما توریسم ورزشی چیست و توریست ورزشی کیست ؟
مشارکت در حرکت های مختلف ورزشی فعال و یا غیرفعال و طریق سازماندهی عوامل اقتصادی ـ تجارتی از کشور مبدأ به کشور مقصد و سفرهای پیش آمده در این میان را توریسم ورزشی می نامند . توریست ورزشی شخصی است که توسط یک تور ورزشی از رشته ورزشی مورد دلخواه به عنوان تماشاچی همانند بازیهای آسیایی ، جهانی ، بازیهای المپیک و یا بازیهای ویژه بانوان بازدید نمایند و یا تمایل دارند در رویدادهای ورزشی مشارکت نمایند . توریست های ورزشی می توانند بر اساس اهداف ورزشی به سه طبقه الف ـ ب ـ ج تقسیم

شوند . الف) مشارکت کنندگان در رویدادها (ورزشکاران) ، ب) تماشاچیان ورزشی ج) عاشقان ورزشی ـ مشارکت کنندگان ورزشی به آن دسته از اشخاص گفته می شود که هدف از سفر آنها مشارکت در رویدادهای ورزشی سازماندهی شده باشد ( رقابتی یا غیررقابتی ) ـ تماشاچیان آندسته از افرادی می باشند که هدف از سفر برای آنها حضور در رویدادهای ورزشی می باشد . عاشقان ورزشی آندسته از اشخاص می باشند که هدف نخستین آنها از سفر شرکت در رویدادهای ورزشی است که خود تدارکات آن را مهیا ساخته اند . با توجه به منابع موجود در کشور می توان راه را برای توسعه این صنعت گشود و همچنین با توجه به رشد جمعیت در جهت غنی سازی اوقات فراغت بانوان و خانواده ها برنامه ریزی های بسیار

انجام داد زیرا ایران با گستردگی خاک خود امتیازات طبیعی و ورزشی بی شماری دارد و قادر است در جهت جذب گردشگران ورزشی مطرح باشد . اما در این میان می توان از نقش مؤثر زنان در توسعه پایدار توریسم ورزشی یاد کرد زیرا از آنجایی که زنان می توانند رهبران و مدیران شایسته ای برای توسعه پایدار توریسم ورزشی به شمار آیند و با تکیه بر شعار ( بسوی آینده ) با خلاقیت و نوآوری نقش سازنده ای برای آینده ای روشن ، برای جامعه زنان و با استفاده از منابع توریسم ایفاد نمایند .

زنان مسلمان می توانند از طریق بازیهای اسلامی زنان با توجه به اهمیت ورزشی و توریست ورزشی فعالیت چشمگیر داشته باشند و با مشارکت و تعامل در توسعه این صنعت بکوشند و به طور کلی نقش زن در جهت توسعه توریسم ورزشی از طریق خانواده و به طبع آن در جامعه انکار ناپذیر است . همچنین زنان مسلمان می توانند با استفاده از این صنعت ، میراث فرهنگی ورزشی طبیعی و هویت ملی خود را مستحکم نمایند و در جهت گسترش فرهنگ مردم محلی ، تعامل و همبستگی آنها مؤثر واقع شوند و به این ترتیب توریسم ورزشی می

تواند معضلات ورود گردشگران خارجی را با بهره گیری از رهبران آگاه زنان مسلمان حل و فصل نمایند و عامل مهم در برگزاری جشنواره های صلح و دوستی و ایجاد روابط شایسته و مستحکم بین جوامع مسلمان و غیر مسلمان باشد و در کل می توان علاقه مندی ، پشتکار ، خلاقیت ، مدیریت ، برنامه ریزی زن مسلمان را عامل پیوند دو صنعت ورزش و توریسم در بین جوامع مسلمان دانست و حرکت به سوی آینده را تضمین کرد .

در نهایت می توان به انجام و برگزاری تورهای ویژه طبیعت گردی در جهت شناسایی اقوام ملل ، فرهنگ ها و روش ها و سنت ها و تأکید بر توسعه ورزش بانوان و همچنین کنگره های علمی و جشنواره های متعدد در جهت توسعه این صنعت و با بهره گیری از استعدادهای زن مسلمان به صورت ملی و بین المللی پرداخت .
از آنجاییکه با ورود صنعت توریسم در عرصه ورزش بانوان به ویژه بانوان کشورهای اسلامی فرصت های شغلی متعدد و فضایی برای کشف استعدادهای بانوان بوجود خواهد آمد . لذا ایجاد تعامل و برقراری روابط ملی و بین المللی بین سازمانها جهت دستیابی به اهداف آینده همسو با بازار جهانی این صنعت حائز اهمیت است و در نظر گرفتن آئین نامه اجرایی ویژه از ضروریات است .

توریسم در اقتصاد کنیا
برخی از بهترین جاذبه های طبیعی جهان در کشور کنیا قرار دارد که همراه با شبکه گسترده اقامتی و تفریحی خود( حدود ۲۵۰ هتل رتبه بندی شده و اقامتگاه) بازدیدکنندگان زیادی را همه سال به خود جلب می کند. حیات وحش حفاظت شده آن نیز با هیچ جای دیگر قابل مقایسه نیست. سواحل ماسه ای سفید و آب گرم ساحلی نیز این بخش از کنیا را به مکان مناسبی برای گذران تعطیلات مبدل کرده است. وزارت توریسم و حیات وحش کنیا نیز در ارزیابی عملکرد دولت کنیا در سال گذشته، از بین ۳۳ وزارتخانه و نهاد دولتی این کشور، در رده سوم قرار گرفت و تنها وزارتخانه های کشاورزی و میراث ملی در این رده بندی جلوتر از توریسم بودند. به لحاظ اقدامات برجسته وزیر توریسم این کشور نیز آقای موریس دزرو وزیر

جهانگردی و حیات وحش کنیا از جانب وزارتخانه خود، نشان تقدیر را از رئیس جمهور این کشور دریافت کرد. ضمن اینکه دانشکده هتلداری موسوم به Utalii Collage هم در بخش نیمه دولتی صنعت توریسم، عنوان برتر را بدست آورد. این مرکز آموزشی طی سی سال فعالیت خود تاکنون ۳۶ هزار نفر را در زمینه های مختلف هتلداری و جهانگردی آموزش داده است.
در واقع شاید به جرأت بتوان گفت که طی سه سال گذشته، توریسم نقش اول را در توسعه اقتصادی کنیا، تولید ناخالص ملی، اشتغال و کاهش فقر داشته است که در سال ۲۰۰۵

درآمد ناشی از آن به ۶۵۰ میلیون دلار بالغ شده است. در بعد اشتغالزائی هم ۱۷۵۰۰۰ نفر به طور مستقیم و ۷/۳ میلیون نفر هم غیر مستقیم در این عرصه حضور دارند. ضمن اینکه در همین سال تعداد توریست ها در این کشور به ۶۷/۱ میلیون نفر رسیده است و در سال گذشته توریسم کنیا با ۲۵درصد رشد درآمدی، سهمی به میزان ۵/۱۲ درصد در تولید ناخالص ملی کنیا داشت.

در این بین برخی مکان ها جایگاه ویژه ای در توریسم کنیا دارند که از آن جمله منطقه حفاظت شده Massai Mara است که صحنه های مهاجرت بزرگ و سالیانه گوزن های یالدار یا wildebeest در آن ، تحسین هر بیننده ای را بر می انگیزد. دریاچه Nakuru و پارک ملی آن به لحاظ ۵/۱ میلیون فلامینگو و پانصد گونه پرنده دیگری که در آن زندگی می کنند شهرت زیادی دارد . این محل همچنین زیستگاه کرگدن، زرافه و گورخر نیز می باشد که در ۱۶۰ کیلومتری شمال غربی نایروبی، پایتخت کنیا، قرار دارد. غرب کنیا نیز که به سواحل دریاچه ویکتوریا ختم می شود، گونه های کمیابی از پرندگان و غزال ها را در پارک ملی Ruma و جنگل Kakamega در خود دارد. ویکتوریا بزرگترین دریاچه آب شیرین آفریقا و سرچشمه رود نیل است.

لازم به توضیح است که صنعت توریسم در بر دارنده بخش های ملموس و غیر ملموس است که سیستم حمل و نقل هوائی- دریائی- ریلی و در این اواخر فضائی، خدمات اقامتی و خرید سوغات و یادگاری و همچنین خدماتی نظیر امور بانکی، بیمه، ایمنی و امنیت از بخش های ملموس آن است. توریستها نیز کسانی هستند که به مکانی غیر از محیط زندگی خود سفر می کنند و حداکثر یکسال در آن محل برای استراحت، تجارت و دیگر فعالیت ها می ماند. توریسم در حال حاضر یکی از بزرگترین فعالیت ها در جهان است و تعداد کسانی که در سال ۲۰۰۰ از دیگر کشورها دیدن کرده اند به ۷۰۰ میلیون نفر رسید و پیش بینی می شود در سال ۲۰۱۰ این تعداد به یک میلیارد نفر برسد