فایل ورد کامل مقاله پودمان آداب معاشرت و آیین همسرداری؛ تحلیل علمی اصول رفتاری و نقش آن در تحکیم خانواده

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله پودمان آداب معاشرت و آیین همسرداری؛ تحلیل علمی اصول رفتاری و نقش آن در تحکیم خانواده دارای ۱۷۷ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله پودمان آداب معاشرت و آیین همسرداری؛ تحلیل علمی اصول رفتاری و نقش آن در تحکیم خانواده  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله پودمان آداب معاشرت و آیین همسرداری؛ تحلیل علمی اصول رفتاری و نقش آن در تحکیم خانواده،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله پودمان آداب معاشرت و آیین همسرداری؛ تحلیل علمی اصول رفتاری و نقش آن در تحکیم خانواده :

پودمان آداب و معاشرت و آئین همسرداری

موضوع : ازدواج و تشکیل خانواده
پروردگار لایزال بر اساس تعالیم آسمانی به بشر این مسئله را آموخته و نشان داده است که موجودات عالم از جفت آفریده شده اند.
• قرآن کریم درباره موجودات عالم می فرمایند : از هر چیزی جفتی آفریدیم شاید متذکر شوید. سوره ذاریات آیه ۴۹
این آیه نشان می دهد که موجودات زنده همگی به صورت جفت وجود دارند و این مسئله توسط دانشمندان نیز اثبات شده است.
مسئله جفت بودن موجودات عالم درباره گیاهان نیز به اثبات رسیده به طوریک در قرآن کریم آمده است: آیا آنان به زمین نگاه نکردند که چقدر از انواع گیاهان، جفت پر ارزش در آنان رویاندیم ؟ سوره شعرا آیه ۷
قرآن درباره جفت آفرینی انسان نیز می فرماید : از جنس شما همسرانی برای شما قرارداد. سوره مبارکه شوری آیه ۱۱
به طور کلی اولین قدم برای ازدواج انسان را بر روی زمین خود خداوند عالم برداشته است.
بنا به روایتی از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که وقتی خداوند آدم وحوا را روی زمین قرار داد و آدم، حوا را مشاهده کرد به خداوند فرمود : خدایا این موجود چه چهره زیبا و جذابی دارد، من به او تمایل دارم.
خداوند فرمود : این بنده من، حوا است. دوست داری مطیع تر شود و مونس و همراه تو شود؟ عرض کرد پروردگاران اگر چنین شود من بسیار سپاسگزار خواهم شد. خداوند فرمود : اشکالی ندارد ، ولی برای کسب رضای من باید قدمی برداری ؟
آن قدم این است که حتماً مهریه ای را برای وی قرار دهی و آن مهریه این است که آئین دین من را به او تعلیم وآموزش دهی ! انسان قبول کرد و خداوند حوا را به عقد آدم درآورد.
در مسیر فطرت نیز مشاهده می کنیم که خداوند به سه طریق در دلبستگی انسانها این ویژگی را قرار داده است :

۱ – انسان چه مرد و چه زن در وجود خود نیاز به همسر را حس می کند.
۲ – انسان چه مرد و چه زن در وجود خود نیاز به پیوستگی را حس می کند.
۳- انسان چه مرد و چه زن برای تداوم و بقای نسل نیاز به همسر را در خود حس می کند.
علاوه بر این موارد مشاهده می شود که ازدواج انسان را از کامجویی های فاسد و انحرافات زشت دوری می کند.
• پیامبر اکرم (ص) فرموده اند : هر کس دوست دارد بر فطرت من باشد باید به سنت و روش ، رفتار کند و یکی ازسنتهای من ازدواج است.

ارتباط انسانی :
موضوع : چگونگی آفرینش انسان و عالم :
هیچ یک از مکاتب بشری نمی توانند درباره چگونگی آفرینش انسان و عالم، پاسخ دقیق و روشنی را ارائه بدهند. علت این است که نگاه و دید بشر محدود است و گذشته بسیار دور و آینده دور را نمی تواند، ببیند.

به طوری که بشر می تواند پیرامون چیزی نظر بدهد که آن را در آزمایشگاه خود گرد آورد و پس از ۱ الی ۱۰ بار آزمایش و تست بتواند پیرامون آن نظر دقیق و قطعی علمی بدهد.
انسان به تنهایی نمی تواند، بدون کمک وحی چگونگی آفرینش خود و عالم هستی را درک کند چون در این باره سخن، فراوان است. تنها جواب محکم و دقیقی را که ما می توانیم درباره چگونگی آفرینش انسان و عالم بگیریم فقط از طریق وحی و قرآن کریم و بیانات ائمه معصومین (علیهم السلام) است.
• خداوند در قرآن کریم می فرمایند : ما به تحقیق آدم ابوالبشر را از خاک پاک آفریدیم .
سوره مؤمنون آیه ۱۲

فلسفه آفرینش :
به طور کل این فکر که عالم چگونه بوجود آمده و فلسفه آفرینش انسان چیست، همیشه فکر انسان را به خود مشغول کرده است. حال انسان اگر بخواهد فلسفه آفرینش انسان را بررسی کند، باید ابتدا فلسفه آفرینش عالم را برای او معلوم شود.
اگر انسان به قرآن کریم و روایات ائمه معصومین (علیهم السلام) نیک بنگرد، می بیند که خدا در قرآن کریم و ائمه در روایات معتبر خود فرموده اند، عالم فلسفه وجودی و آفرینش آن تکامل است.
به طور کل سیر عالم به سوی تکامل است که ما این سیر تکاملی را می توانیم در روی زمین از نباتات و گیاهان گرفته تا تمام موجودات، مشاهده کنیم.

• عمل موجود ذی الشعور برای یکی از این سه هدف می باشد :
۱ – برای نفع خود
۲ برای نفع خود و دیگری
۳ – برای نفع دیگری
در مورد خداوند ۲ مورد اول متصور نیست و محال است ، چرا که خداوند بی نیاز مطلق است و خداوند برای به تکامل رسیدن انسانها، انسان را آفرید و زمینه های تکامل را برای او فراهم کرد. پس فلسفه آفرینش انسان که جزئی از عالم است، از فلسفه آفرینش عالم جدا نیست. انسان برای رسیدن به کمال آفریده شده است، که کمال او در بندگی خداوند است.

موضوع : اهداف ازدواج :
معمولاً هدف از ازدواج مختلف است ولی به طور کلی تقریباً سه محور اهداف مشترکی را می توان بیان کرد.
۱ – نجات از سرگردانی و تشکیل خانواده
۲ – ارضای نیاز جسمانی
۳ – تداوم نسل
* خداوند در قرآن کریم می فرمایند : برای شما همسرانی آفریدیم تا با آنها انس بگیرید.
* امام علی (علیه السلام) در این باره می فرمایند : تزویج کنید که سنت رسول خدا است
* امام رضا (علیهم السلام) در این باره می فرمایند :‌هیچ کس فایده ای بدست نیاورد، که بهتر از همسر شایسته باشد. همسری که وقتی به او نگاه می کند، شادمانش می گرداند و درغیاب او نفس خودش و مال او را نگهداری می نماید.
علاوه بر این ویژگی ها، انسان های مؤمن و معتقد ویژگی های دیگری را نیز در نظر می گیرند ، آنه علاوه بر اینکه یک زندگی مشترکی را می پذیرند و مسؤولیت فردی و اجتماعی را برعهده می گیرند، سعی می کنند به واسطه این ازدواج از گناه به دور باشند و با عمل شایسته و صالح به خدا نزدیکتر شوند.

• پیامبر (صلی الله علیه و آله) می فرمایند : وقتی اراده کنم تمام خوبیهای دنیا و آخریت را برای شخص مسلمان جمع کنم به او قلبی خاشع و زبانی ذکر و بدنی که بر بلاها صابر باشد، عطا می کنم و همسر مؤمنی به او می دهم که هر وقت به او نگاه می کند خشنودش سازد و در غیاب او حافظ نفس خویش و مال او باشد.

• نخستین وظایف زن و شوهر :
• از جمله وظایفی که برعهده زن و شوهر است، شناخت درباره همدیگر است، به طوری که نقاط ضعف و قوت یکدیگر را بشناسند و به واسطه این شناخت عیوب یکدیگر را برطرف کنند و به یکدیگر کمک کنند تا به سوی کمال حرکت کنند.

موضوع : اهمیت ازدواج:
خداوند در قرآن کریم انسان را به ازدواج تشویق کرده است و دستوراتی را در این خصوص قرار داده است.
• خداوند در قرآن کریم خطاب به پیامبر(صلی الله علیه و آله) می فرمایند : ما پیش از تو نیز پیامبرانی فرستادیم، برای آنها فرزندان و همسرانی قراردادیم .
سوره رعد آیه ۲۸
• خداوند در قرآن کریم می فرمایند : مردان و زنان به همسر و غلامات و کنیزان درستکارتان را همسر دهید، اگر تنگ دست باشند، خداوند به لطف خود آنان را بی نیاز می سازد و خداوند گشایشگر آگاه است.
سوره نور آیه ۳۲
در دیدگاه ائمه معصومین (علیهم السلام) روایاتی وارد شده است که مشاهده می شود، آنان علاوه بر اینکه خودشان ازدواج کرده اند و زندگی تشکیل داده اند، این مسئله را از سنت خودشان قرار دادند، دیگران را به این امر مقدس تشویق نموده اند.
• از حضرت علی (علیه السلام) روایتی نقل شده است که پیامبراکرم (صلی الله علیه وآله) همواره مردم را به امر ازدواج تشویق می کردند و می فرمودند : هر کس دوست دارد از سنت من پیروی کند، ازدواج کند، زیرا ازدواج سنت من است.
• در روایت دیگر رسول خدا فرموده اند : در اسلام هیچ سازمانی بوجود نیامده است که نزد خداوند، محبوبتر و شریفتر از ازدواج باشد.

• در روایتی دیگر آمده است، رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) به یکی از یاران خود دوست داشت مجرد بماند فرموده : شما که امکانات مالی دارید چرا ازدواج نمی کنید، چرا این راه را انتخاب کرده اید، اگر به این شکل از دنیا بروید، گنه کار خواهید بود.
هر یک از انسانها بر اساس نیاز فردی خویش که ممکن است متفاوت باشد، تشخیص می دهد که ازدواج کند و همسری را انتخاب کند و زندگی تشکیل دهد. ( بعد فردی) حال ازدواج یکسری آداب و قانون و حقوقی دارد که همگی افراد می بایست الزاماً از آن پیروی کنند و تابع آن باشند که این بعد اجتماعی ازدواج است.

موضوع : مذاکره و تفاهم
از دیگر وظایف زن و مرد در زندگی مذاکره و تفاهم است که نتیجه این مذاکره و تفاهم بر سه بخش است :
۱ – شناخت تمایلات و استعدادها
۲ – پذیرش شرایط روانی و جسمانی
۳ – برنامه ریزی برای تفاهم و مذاکره
به طور کل وقتی زن و مرد با هم ازدواج می کنند. در ابتدای زندگی با دو روش تربیتی و فرهنگی مجزا در کنار هم قرار می گیرند که این تفاوت در بعضی موارد به بروز مشکلاتی می انجامد.
• حال اگر این دو نسبت به تمایلات و استعدادهای یکدیگر شناخت پیدا کنند، به طوری که به استعدادها و خواهشهای یکدیگر احترام بگذارند ، می توانند شرایط روحی و جسمانی یکدیگر را درک کنند، بطوری که از تحمیل کردن نظر خود بر دیگری اجتناب می کنند و این عمل باث می شود که بتوانند برای مشکلات خویش برنامه ریزی و آنها را حل و فصل کنند.

موضوع : نیاز انسان به ازدواج :
نظام آفرینش بیهوده و بی هدف آفریده نشده است، بلکه بر اساس حکمت بوجود آمده است.
انسان هم بر اساس حکمت آفریده شده است و دارای اهدافی می باشد. زندگی انسان بر اساس و اهداف تعریف شده نیازهایی دارد که این نیازها عبارتند از :
۱ نیازبه ارضای غریضه جنسی
۲ آرامش روانی
۳ حفظ دین
۴ حفظ نسل
پودمان آداب و معاشرت و آئین همسرداری
نیاز انسان به ازدواج

ارضای نیاز جنسی :
انسانها در برخورد با ارضای نیاز جنسی به سه نوع عمل می کنند.
۱ بعضی افراد این غریضه را سرکوب و از آن صرف نظر می کنند.
۲ بعضی آزادانه و بدون محدودیت دنبال کامیابی هستند و مفاسد اجتماعی در این نوع نهفته است.
۳ بعضی برای قوام زندگی و بقای نسل تن به ازدواج می دهند، که اسلام نوع سوم را توصیه می کند.

آرامش روانی :
یکی دیگر از اهداف انسان آرامش روانی اوست. آرامش روانی انسان با ازدواج ایجاد می شود.
خداوند در قرآن کریم می فرمایند : بلاخره اگر انسانها زندگی را تشکیل دادند، هم آرامش روانی و هم از محبت برخوردار می شوند.

خداوند در قرآن کریم می فرمایند : از نشانه های او (خداوند) این است که از همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید و میان شما دوستی و مهربانی قرار داد. همانا در این کار نشانه هایی است برای گروهی که تفکر می کنند.
سوره روم آیه ۳۰
• خداوند در قرآن کریم می فرمایند : زنان لباس همسران و شما همسران لباس آنها هستید.
پس متوجه می شویم، همانطور که لباس باعث پوشیده شدن عیوب انسان می شود و زیبایی و کمال در او دیده می شود، همانطور هم با ازدواج عیوب و نقایص انسان برطرف می شود، و زیبایی و کمال در او آشکار می شود.

حفظ دین :
ازدواج باعث حفظ دین افراد می شود، ازدواج در دین اسلام یک امر مؤکد و استحبابی است ، حال اگر انسانها به گناه بیافتند و یا مسائل دیگری برای آنان پیش بیاید، این امر واجب می شود. این امر ممکن است گاهی بر اساس نذر و قسم نیز واجب شود. حضرت محمد(ص) درباره حفظ دین می فرمایند : هر کس دوست دارد خدا را با طهارت و پاکیزگی ملاقات کند، با داشتن همسر او را ملاقات می کند.
بحارالانوار جلد ۱۰۳ – ص ۲۲۰
حفظ نسل : انسان برای حفظ نسل خود ازدواج می کند خداوند در قرآن کریم می فرمایند: خداوند برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داده و از همسرانتان برای شما فرزندان و نوه هایی بوجود می آورد.
سوره نمل آیه ۷۲
موضوع : تکامل انسانی :
تکامل موجودات بر حسب ذات آنها متفاوت است، تکامل نباتات و تکامل حیوانات با تکامل انسانها متفاوت است. تکامل یک درخت به این صورت است که املاح و آب را از زمین و نور را از خورشید گرفته و آنها را تبدیل به میوه می کند و آن را در اختیار انسان قرار می دهد.
تکامل حیوان به این صورت است که از علاقه استفاده کرده و آن را تبدیل به شیر – گشوت و مواد مصرفی دیگر کرده و در اختیار انسان قرار می دهد.
انسان به خاطر اینکه اشرف مخلوقات است تکامل او نیز فرق می کند، برای تکامل انسان خداوند علاوه بر اینکه پیام تکامل را تا حد زیادی به صورت عقل در وجود او تعبیه کرده است، به آن بسنده نکرده است بلکه پیامبران و حجتهای بیرونی را برای وی قرار داده است که بر اساس اعتقاد ما ۱۲۴۰۰۰ پیامبر و راهنما از جانب خداوند متعال برای راهنمایی بشر آمده است.
همانطور که گفته شد، سیر عالم به سوی تکامل است، خداوند در قرآن کریم می فرمایند : پروردگار ما آن خدایی است که هر چیزی پس از آفرینش او هدایت او را هم عطا کرد و ارزانی داشت.

موانع رشد و کمال چیست؟
موانع رشد و کمال علت های زیادی دارد و همه آنها به یک مانع کلی و اساسی برمی گردد و آن نفس اماره است.
• آئین همسرداری :
• موضوع : وظایف بانوان (شوهرداری – محبت به شوهر)
• شوهرداری : شوهر داری یعنی مراقبت از شوهر برای کار – سلامت – موفقیت و شخصیت و آینده وی
• امام علی (ع) در این باره می فرمایند : جهاد زن به این است که خوب شوهرداری کند.
• برای اهمیت این موضوع پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : هر زنی بمیرد در حالی که شوهرش راضی باشد، داخل بهشت خواهد شد.
• برای توجه بیشتر در روای دیگر پیامبر(ص) می فرمایند : زن نمی تواند حق خدا را ادا کند، مگر اینکه حق شوهرش را ادا کرده باشد.

محبت کردن به شوهر :
به طور کل انسان نیاز به محبت دارد، چرا که یکی از نیازهای طبیعی انسان است.
بنابراین محبت در زندگی باعث قوام و ادامه زندگی می شود، پس وقتی زنی به شوهرش محبت کند، باعث دلگرمی وی در زندگی می شود، این دلگرمی سبب می شود تا مرد با تمام وجود برای زندگیش تلاش کند.
• محبت کردن راههای مختلفی دارد :
۲- محبت در رفتار (عملی)
۳- محبت در گفتار (زبانی)
• محبت عملی : به این نحو است که زن در مقابل شوهر، گذشت ، فعالیت و ملایمت از خود نشان دهد، تحت مدیریت شوهر عمل کند، بچه ها را به احترام گذاشتن به پدر توصیه کند و ;
• محبت زبانی : به این نحو است که زن محبت خود را به وسیله زبان به شوهرش ابراز کند ، این ابراز محبت را حتی با یک شاخه گل می توان، نشان داد.

• در روایتی از امام رضا (ع) آمده است : بعضی زنها برای شوهرانشان بهترین غنیمت هستند، زنانی که به شوهرشان اظهار عشق و محبت می کنند.
• در زمینه عشق محبت زن به شوهر پیامبر (ص) می فرمایند : عشق و محبت از ویژگی یک زن مسلمان است و بهترین زنان شما، زنهایی هستند که دارای عشق و محبت هستند.
• امام صادق (ع) نیز فرموده اند : وقتی کسی را دوست داری به او خبر بده .

موضوع : انتخاب همسر :
انتخاب همسر از اهمیت زیادی برخوردار است ، چرا وقتی انسان همسری برمی گزیند، می بایست یک عمر را در کنار وی در غم و شادی بگذراند، از او تأثیر بگیرد و بر او تأثیر بگذارد.

• آزادی انتخاب همسر :
در اسلام از ازدواجهای اجباری جلوگیری شده است. چرا که ، چه زن و چه مرد باید هر کس که به او علاقه دارد ازدواج کند.
• امام صادق (ع) می فرمایند : با زنی که خودت دوست داری ازدواج کن و زنی را پدر و مادرت پسندیده اند، رها کن .
• در انتخاب همسر روایتی نقل شده است : جوانی نزد امام صادق رفت و گفت : پدر و مادرم دختری را برای من در نظر گرفته اند که من میلی به آن ندارم، فرمودند : با زنی ازدواج کن که خودت بر آن میل و علاقه داری .
• دقت مرد در انتخاب همسر : مرد باید دقت کند، زنی صالح و شایسته انتخاب کند، چرا که از او فرزندانی بوجود می آید که تحت تأثیر تربیت او قرار می گیرند.
• امام صادق (ع) می فرمایند : زن مانند گردنبند است ، دقت کن چه گردنبندی را بر گردن خود آویزان می کنی، برای زن ناشایست و شایسته هیچ قیمتی را نمی توان تعیین کرد، زیرا ارزش زنان شایسته طلا و نقره نیست، بلکه چنین زنانی از طلا و نقره با ارزشترند و ارزش زنان ناشایست برابر با خاک هم نیست، چرا که خاک از اینان بهتر است)
مرد در انتخاب همسر باید دقت کند، زنی را به همسری برگزینید که بتواند اسرار پنهان وی را حفظ کند.

امام صادق (ع) دراین باره فرموده اند : دقت کن چه شخصیت را در جایگاه خود قرار می دهی، و چه کسی را در ثروت و حال خود شریک می کنی و بر کیش و راز خویش آگاه می سازی.

• دقت زن در انتخاب شوهر :
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : ازدواج نوعی فرمانبرداری است، پس هر گاه دختری را شوهر می دهید، دقت کنید او را به اطاعت از چه کسی وا می دارید.

• دقت ائمه در انتخاب همسر :
ائمه (ع) هم در انتخاب همسر دقت زیادی داشتند، چنانچه روزی امام علی (ع) به برادرش عقیل که به انساب عرب آگاهی داشت ، فرمودند : تو به انسان عرب آگاهی داری، برای من زنی اختیار کن که فرزندی شجاع بیاورد.
ارتباط انسانی :
راهها و روش های نیل به کمال
۱- در این راه باید ابتدا انگیزه کمال و احساس نیاز به تکامل در انسان بوجود آید.
شاعر شیرین سخن می فرمایند :
آب کم جو تشنگی آور بدست
تا بجوشد آبت از بالا و پست
تا نزاید طفلک نازک گلو
کی روان گردد ز پستان، شیر او
یعنی انسان باید طالب حقیقت باشد، انگیزه طی مراحل عالیه انسانی و کمال را داشته باشد که این خود شرط اول است سپس عزم خود را جزم کند که پس از معرفت کمال و مقامات معنوی و عالی انسانی در راستای رسیدن به آن مدارج عالیه تلاش و جهاد کند.

۲ – هوسها : هوسهای انسان به صورت انواع و اقسام تمایلات در نهاد انسان قرار داده شرط دوم رشد و کمال مبارزه با هوسها است.

۳ – پاک کردن دل از آلودگیها‌:‌ابتدا باید خانه دل را از غیر زدود وبعد محبوب و خالق خود را در خانه دل جای داد.

۴ – آگاهی : در این باره می بایست آگاهی و اطلاعات کافی درباره راههای تکامل و اصول تکامل که نقش فراوانی در نیل انسان به کمال دارد را بدست آورد.
شاعر می فرمایند :
اقتضای جان چو ای دل آگهی است
هر که آگه تر بود جانش قوی است

۵ – وفای به عهد :
تعهد نکته مهمی است که در دنیای امروز کمرنگ شده است، بسیاری از اختلافات در جامعه بشری به خاطر اینست که افراد بر سر تعهدات خویش پای بندی بنشینند.
قرآن کریم درباره وفایبه عهد می فرمایند : نسبت به تعهدات خویش پای بند باشید و عمل کنید.

۶ – توجه به عیبهای خود :
پیامبر (ص) در این مورد می فرمایند : خوش به حال کسی که توجه او به عیبهای خودش او را از عیوب مردم باز دارد.

۷- همنشینی با انسانهای رشد یافته :
شاعر در این باره می فرمایند:
یار بد، بدتر بود از مار بد
مار بد تنها همی بر جان زند
یار بد بر جان و بر ایمان زند
هم نشین خوب می تواند اثر بسیارزیادی در شخصیت افراد داشته باشد، چنانچه اگر به هم نشین کسی توجه کنی، می توانی شخصیت طرف مقابل را درک کنی.

احترام به شوهر و شکایت و درد دل :
احترام یکی از مسائلی است که در وجود هر فردی نهفته است ، چنانچه چه مرد و چه زن علاقه دارند که به آنها احترام گذاشته شود. کسی که احترام می گذارد، علاوه بر اینکه شخصیت طرف مقابلش را محترم شمرده و رضایت دل او را بدست آورده، احترام و ارزش خود را هم بالا می برد. در حقیقت احترام گذاشتن به دیگری، احترام گذاشتن به خود است .
احترام گذاشتن از راههای مختلفی انجام می شود:
۱ – احترام رفتاری : یعنی احترام و توجه به انجام خواسته های شوهر و به خصوص در مقابل فرزندان و خویشان و ..

۲ – احترام زبانی :‌استفاده از الفاظ مناسب (مانند شما و ..) برای شوهر الخصوص در مقابل فرزندان و خویشان و ;
• پیامبر (ص) می فرمایند : (وظیفه زن این است تا درب خانه به استقبال شوهرش برود و به او خوش آمد بگوید )
• امام صادق (ع) : (هر زنی شوهرش را احترام کند و آزارش نرساند، خوشبخت و سعادتمند خواهند بود)
• پیامبر (ص) :‌ (زن موظف است برای شوهرش تشت و حوله بیاورد و برای شستن دستها به او کمک کند)
• شکایت و درد دل :
• شکایت و درد دل باید :
۱ در زمان مناسب
۲ مکان مناسب
۳ مخاطب
برای شکایت و درد دل کردن ابتدا می بایست زمان مناسبی را انتخاب کرد، زمانی که مرد استراحت کرده باشد و محیط خانه، محیطی مملو از آرامش باشد و مخاطب که زن است با لحنی آرام و ملایم مسائل خود را برای وی بازگو کند.
• پیامبر (ص) می فرمایند : (هر زنی که با زبان، شوهرش را بیازارد، نمازها و سایراعمالش قبول نمی باشد، و لو هر روز روزه باشد و شبها را برای تجهد و عبادت برخیزد و بنده هایی را آزاد کند، ثروتش را در راه خدا انفاق نماید. زنی که بد زبان باشد و شوهرش را بدین وسیله بیازارد، نخستین کسی است که وارد دوزخ خواهد شد)

معیار و ملاک انتخاب همسر
اصولاً ازدواج بر اساس معیارو ملاک های خاصی انجام می شود. این ملاک ها می تواند:
۱ – مذهب و ایمان
۲ – اخلاق
۳- هماهنگی فکری و فرهنگی
۴ – اصالت خانوادگی

مذهب و ایمان : اولین ملاک و معیار، مذهب و ایمان است ، چنانچه اگر مردی با ایمان باشد، مسلماً رفتار و حرکات او با همسرش مطابق با دستورات اسلام است، بنابراین رفتاری درست با همسرش در پی می گیرد . همچنین اگر زنی با ایمان باشد حرکات و رفتار او وارسته است و مال همسرش را در راه حرام مصرف نمی کند.
• پیامبر (ص) می فرمایند : بر شما باد، ازدواج با زنان دیندار
• امام صادق (ع) می فرمایند : از مردم سست ایمان زن بگیرید، ولی به آنها زن ندهید، زیرا زن در اخلاق و آداب تحت تأثیر شوهر است و مرد عقاید خود را بر او تحمیل می کند.
• اخلاق : اخلاق در زندگی بسیار مهم است ، زیرا سلامت و خوشبختی خانواده در گرو آن است و از آن تأثیر می پذیرد.
• امام رضا (ع) می فرمایند : اگر خواستگار بداخلاق است، دخترت را به ازدواج او در نیاور.
• امام علی (ع) : با خوش اخلاقی زندگی نیکو مطلوب می گردد.
• پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : خدایا به تو پناه می برم از همسری که قبل از رسیدن پیری، پیرم کند.

هماهنگی فکری و فرهنگی :
• امام صادق (ع) می فرمایند :
زن آگاه و با معرفت باید همسر مرد آگاه و با معرفت شود.

اصالت خانوادگی :
• پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : ای مردم از سبزه ای که در لجن زا روئیده است پرهیز کنید، سؤال شد ، سبزه روییده در لجنزار چیست؟ فرمود : زن زیبایی که د رخانواده ای بد تربیت شده باشد.

ارتباط چیست
جهان امروز را عصر ارتباطات نامیده اند. دیوارهای رفیع یکی پس از دیگری در حال فروریختن هستند و یا فرو ریخته اند. وسایل ارتباط جمعی، ماهواره های کوچک و بزرگ ، امواجشان به نقاط دور، نه تنها شهرهای بزرگ بلکه به روستاهای کوچک دنیا هم رسیده و در حال رسیدن است.
در دنیای ارتباطات امروز وضعیت سابق دگرگون شده است و به ظاهر وضع سابق و نظم حاکم بر جهان گذشته جای خود را به نظم به ظاهر نوین جهانی می دهد.
وضعیت گذشته دچار تزلزل شده است و برخی از جوامع و حکومتها رو به تزلزل می رود. این خود دگرگونیها و تغییرات و دگرگونیهای شگرفی که در عالم اتفاق افتاده است، در دانش و نگرش و رفتار و روابط، هم تغییر ایجاد کرده است.

این وسایل جدید ارتباطی، انسانها را به ظاهر بهم نزدیکتر کرده است، اما قلباً و از نظر روحی و معنوی از یکدیگر دور هستند فرآیند ارتباطات انسانی در محدوده روابط بشری شکل می گیرد.
ارتباط و ارتباطات چیست؟ ارتباط در لغت به معنی ربط داشتن و پیوستگی داشتن است که کلمه مربوط و رباط و رابط نیز هم ریشه هستند. رباط نیز به محل کاروانسراهای قدیم می گویند که محل تلاقی کاروانهای تجاری، زیارتی و سیاحتی بوده است. ارتباط هم به عمل ارتباط برقرارکردن می گویند. ارتباط و وسایل ارتباطی امروزه نکته مهمی است که در اکثر علوم مورد بحث قرار گرفته است.
ارتباطات دارای معانی متعددی در اقوام و ملل و علوم مختلف می باشد. بعضی از محققین غربی که خود پایه گذار دیدگاههای جدید می باشند، ابراز داشته اند که این ارتباطات و وسایل ارتباط جمعی جدید اگر چه از جهات مختلفی سودها و منافع فراوانی برای بشر داشته است که می توانند استفاده ها و بهره های عامی را از دورترین نقاط دنیا ببرند، اما آثار خوبی را نیز در پی داشته است.

ارتباطات اجتماعی به ۸ قسمت تقسیم می شود.
۱ . ارتباط مستقیم
۲ ارتباط اجتماعی
۳ ارتباط احساس برانگیز
۴ ارتباط معطوف به هدف
۵ ارتباط بازتابی
۶ ارتباط حرکتی
۷ فرا ارتباط
۸ ارتباط اجتماعی
ارتباط و ارتباطات اجتماعی در جامعه دارای آثار فراوانی است. در جوامع بشری مشاهده می شود که در گذشته اگر بحث بر این بود که فرهنگ جامعه را در عرض ۲۰ سال می توان تغییر داد، مدتی قبل قانع شدند که می توان در طی ۱ سال با وسایل ارتباط جمعی جدید فرهنگ جامعه را تغییر داد. امروزه سخن بر این است که نیاز به سالها و ماهها نیست، بلکه در طی چند روز و حتی مدت زمان کوتاهی قادر هستند ، فرهنگ جامعه ای را مورد حمله قرار دهند، حکومتی را ساقط سازند، حکومتی را در نقطه ای از دنیا با استفاده از وسایل ارتباط جمعی و رسانه ها، برقرار کنند و در حکومت بنشانند.
ارتباط از خویشتن آغاز می شود. ارتباط از خویشتن و شناخت خویشتن به معنای سرآغاز ارتباط است. از هر چشم اندازی که بنگریم هر ارتباطی که پای انسان در آن کشیده شده است، به این نتیجه می رسیم که از خود شروع شده است.

حسن خلق یا خوش اخلاقی
خوش اخلاقی در زندگی آثار و برکات زیادی دارد، به نحوی که در زندگی باعث دلگرمی مرد می شود و محبت و صمیمیت در وی زیاد می شود. بچه ها با خوش و دلگرمی و با انگیزه کافی به مدرسه می روند و با خیال راحت به تحصیل می پردازند.
بد اخلاقی زن در زندگی باعث دل سردی مرد می شود و او فکر می کند برای چه و برای که زحمت می کشد و تلاش خود را برای زندگی بیهوده ، فرض می کند.
در برخی موارد دیده می شود ، مرد به منزل دیر بر می گردد، با تحقیق دیده شده که زن، در خانه بداخلاق است و مرد محیط خانه را دوست ندارد، پس اوقات بیشتری را در بیرون می گذراند.
* امام صادق (ع) درباره خوش اخلاقی می فرمایند : خداوند به انسان خوش اخلاق ثواب جهاد می دهد، صبح و شام برای او ثواب نوشته می شود.
* امام صادق (ع) درباره بداخلاقی می فرمایند : هر زنی که شوهرش را اذیت کند و اندوهگین سازد، از رحمت خدا به دور است و هر زنی که شوهرش را احترام کند و آزارش ندهد و فرمانبردار او باشد ، خوشبخت و رستگار است.
گروهی پیش رسول الله آمدند و گفتند : خانمی است که روزها را روزه می گیرد و شبها را به عبادت می پردازد و فقط یک عیبی دارد و آن هم اینست که بداخلاق است و به همسایگانش آزار می رساند، پیامبر فرمودند : در او هیچ خیری نیست او از اهل دوزخ است.

توقعات :
به طور کل توقعات در زندگی می بایست از روی حساب و کتاب باشد، زن در مواقعی ممکن است توقعاتی از مرد خویش داشته باشد، لیکن می بایست برای ابراز آنها زمان و مکان مناسب را در نظر بگیرد، مثلآً وقتی مردی از سر کار به منزل برمی گردد و خسته از تلاش روزانه است، زن نباید زود شروع به ابراز خواسته های خویش بکند، بکله وقتی مرد، زمانی را استراحت کرد و سرحال شد. آنهم با آرامش و راههای منطقی و درست از او در مورد خواسته هایش سؤال کند.
در زمینه توقعات بی جا پیامبر اکرم فرمودند : هر زنی که با شوهرش سازگار نباشد، و او را بر چیزهایی که فوق توانایی های اوست وادار کند ، اعمالش مورد قبول خدا واقع نمی شود و در قیامت مورد غضب پروردگار جهان قرار می گیرد).

شرایط اختصاصی انتخاب همسر برای مرد و زن :
شرایط اختصاصی انتخاب همسر برای مردان :
• از شرایط اختصاصی که مرد برای انتخاب همسر باید مورد توجه قرار دهد، اینست که زنی را انتخاب کند که از نظر فکری سالم ، کامل ، عامل باشد و از سطح فکری درستی برخوردار باشد، چرا که اگر فکرش ناقص باشد و از نظر ذهنی کمبود داشته باشد، این مسئله نه تنها در خودش خلاصه نمی شود، بلکه بر فرزندانی که از روی بوجود می آیند، این آثار نمایان می شود.

• شرط دوم : از لحاظ جسمی کارآمد و در حد مطلوب و سالم باشد. دارای وفا، تدبیر، زیبایی، با حیا، آزادمنش، کمال، قدرت همسرداری باشد و مهریه وی کسب باشد، نسبت به بیگانگان تا حدودی متکبر باشد، نسبت به حفظ حال شوهرش بخیل باشد.

ویژگی همسر از دیدگاه پیامبر :
پیامبر (ص) می فرمایند : بی شک از بهترین زنهایتان کسی است که زایا، مهربان، پاکدامن در نزد خانواده اش عزیز و در نزد شوهرش فروتن باشد.
• شرایط اختصاصی انتخاب شوهر برای زنان :
۱ – مورد از لحاظ جسمی توانایی اداره زندگی را داشته باشد
۲ – اختلاف سنی زیاد نباشد
۳ – از لحاظ اقتصادی به حدی باشد که بتواند زندگی را اداره بکند و آبروی خانواده را حفظ کند.

ارتباط انسانی :
به طول کل ارتباط در شرایط مختلف رخ می دهد، بعضی ها فکر می کنند ارتباط فقط ما بین دو نفر یا بیشتر صورت می گیرد، اما واقعیت امر اینطور نیست، ارتباط در شرایط مختلف و با افکار گروههای مختلف شکل می گیرد ، گاه انسان با خود و انسانهای دیگر و جمع کثیری از انسانها ارتباط برقرار می کند.

تقسیم ارتباط بر اساس فراگرد تفهیم بر سه قسم است :
۱ – ارتباط با خود
۲ – ارتباط با دیگران
۳ – ارتباط عمومی

تقشیم ارتباط از حیث توجه فرستنده و گیرنده پیام به دو قسم است :
۱ – ارتباط با خود
۲ – ارتباط با دیگران
۳ – ارتباط عمومی

تقسیم ارتباط از حیث توجه فرستنده و گیرنده پیام به دو قسم است :
۱ – ارتباط ارادی
۲ – ارتباط غیرارادی
گاهی شخصی بدون اینکه قصدی داشته باشد، کلامی را بر زبان می آورد که از این کلام و تلفظ ، لفظی پیامی به دیگران منتقل می شود.
ارتباط یعنی ، فراگرد انتقال اطلاعات با وسایل ارتباطی گوناگون از یک نقطه و یا یک شخص، از یک دستگاه به دیگری، ارتباط بر اساس نوع ارتباط و تعداد آنها و وسیله ارتباطی با یکدیگر متفاوتند. اگر بخواهیم فراگرد را در یک جمله مختصر تعریف کنیم ، عبارتست از هر رویدادی که یک متغیر ممتد در زمان را نشان دهد و یا هر عمل و نحوه عملی که مداوم و مستمر باشد.
هدف از ارتباط چیست؟ هدف از ارتباط انتقال پیام به گیرنده به منظورهای گوناگون است که این انتقال پیام با وسایل گوناگون شکل می گیرد.

نکته : مسئله ارتباط آنقدر برای انسان حیاتی است که اگر ارتباط نباشد، منجر به یأس و ناامیدی افسردگی انسان می شود و یا حتی عدم ارتباط منجر به خودکشی می شود.
ارتباط درباره انسان موضوعی اختیاری است، انسان به اختیار و اراده خود وارد عرصه ارتباط با عالم خارج خود و دیگران می شود.

دلداری دادن به شوهر :
به طور کل مسؤولیت سنگین زندگی بر دوش مرد می باشد، وقتی مرد از سرکار به منزل بر می گردد، در بیرون منزل با افراد مختلفی روبه رو بوده است که ممکن است با بعضی آنها دچار مشکل شده باشد، پس وقتی به منزل برمی گردد، همسر او باید به وی دلداری دهد.
دلداری دادن راههای مختلفی دارد :
۱ – حرفهای او را گوش دهد.
۲ – مشکلات بیرون را در نظر وی کوچک و بی اهمیت جلوه دهد.
۳ – در مشکلاتش وی را تشویق کند.
۴ – راه صحیح را جلوی پای وی قرار دهد.

• امام صادق درباره دلداری دادن می فرمایند : در دنیا چیزی بهتر از همسرشایسته وجود ندارد، همسری که شوهرش از دیدن او مسرور و شاد گردد.
• امام صادق (ع) می فرمایند : یک دسته از زنها، آنهایی هستند که زیاد بچه دار شوند، مهربان و با عاطفه هستند و در سختیهای روزگار و در امور دنیا و آخرت پشتیبان شوهرشان هستند، به زیان او کار نمی کند، گرفتاریهایش را زیاد نمی گردانند .

سپاسگزاری :
به طور کل هر فردی که زحمت می کشد در مقابل زحمتی که کشیده توقع مزد دارد، وقتی مرد از سرکار پس از تلاش زیاد به خانه بر می گردد انتظار تشکر و سپاسگزاری را از همسرش دارد. در این حالت وقتی زن از وی به خاطر زحماتش تشکر می کند، می فهمد که تلاشهایی که برای زندگیش کرده است، بیهوده نبوده است.
بالعکس وقتی مرد به منزل وارد شود، به خاطر زحماتی که زن در طول روز برای نگهداری منزل و بچه کشیده است از وی قدردانی شود، این قدردانی باعث دلگرمی وی می شود.
• امام صادق در این باره می فرمایند : بهترین زنهای شما ، زنی است که وقتی شوهرش چیزی آورد، سپاسگزاری کند و اگر نیاورد، راضی باشد.
• امام صادق (ع) فرمودند : اگر زن به شوهرش بگوید از تو خیری ندیدم، تمام اعمالش باطل است و از درجه اعتبار ساقط می شود.
پیامبر(ص) فرموده اند : کسی که از احسان مردم قدردانی نکند، شکر خدا را بجا نیاورده است.
راههای خوشبختی و سعادت خانواده
الف) احترام متقابل : به طور کلی زمانی زندگی شیرین است که زن و مرد به طور متقابل به یکدیگر احترام بگذارند، این احترام در سایه محبت می تواند تحقق یابد. زن و مرد هر دو احتیاج به محبت دارند. در اسلام در خصوص محبت کردن بیشتر، به زنان سفارش زیادی شده است.
• امام باقر (ع) می فرمایند : هر کس زن گرفت ، باید به او احترام بگذارد.
• امام صادق (ع) می فرمایند : بسیار سعادتمند است، زنی که به همسرش احترام بگذارد و او را آزار ندهد، همواره از او اطاعت کند.
• ضرورت احترام چیست ؟ همانطور که می دانیم هر خانواده ای که در آن احترام وجود داشته باشد، از رشد و تعالی و پیشرفت و تحکیم روابط خوبی برخوردار خواهد بود.
• در ضرورت احترام به مردها بر احترام به زنها سفارش زیادی شده است.
• پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : برادرم جبرئیل به من خبر دارد و همواره سفارش زنم را به من می کرد ، تا آنجا که من گمان کردم جایز نیست شوهر به زنش اف بگوید، و فرمود : ای محمد در مورد زنان تقوای الهی پیشه کنید، با آنان مهربان باشید و رضای خاطرشان را فراهم کنید، تا در کنار شما باشند و ایشان را به کاری مجبور نکنید و بر آنان خشم نگیرید و اموالی را که به آنان دادید، جز با رضایت و اجازه آنان پس نگیرید.
پیامبر (ص) درباره احترام مرد به زن می فرمایند : با زنان خوشرفتاری کنید، اینان دست شما امانت هستند.

علل بی احترامی به زن چیست؟
علل بی احترامی مرد به زن می تواند :
۱ مردها فکر می کند نسبت به زنها برترند
۲ خوی استبدادی دارند
۳ توقع کار زیاد از زن دارند

مدلهای ارتباطی
از دیدگاه هسیو و کلیور ، مدلهای ارتباطی به چند قسم تقسیم می شوند:
۱ فیزیکی
۲ ذهنی
۳ نمادین

• مدلهای فیزیکی : مدلهای فیزیکی به دو قسم تقسیم می شوند:
۱ مدل ترسمی
۲ مدل تمثیلی
• مدلهای تمثیلی عبارتند از مدلهایی که اندازه کوچک شده یک شیء هستند، که شباهت زیادی به آن دارند مثل اسباب بازی کودکان
• مدل ترسیمی به تصویرفنی یا طرح یک شی بر روی کاغذ و یا نقشه و صفحه می گویند. مثل نمودار سازمانی
• مدل ذهنی : این مدل شامل تصاویر ذهنی و یا مفاهیمی که در ذهن انسان ها جایگزین یک پدیده و یک شیء می شود.
• مدل نمادین : در این مدل مفاهیم ریاضی به صورت خلاصه شده بیان می شود که خود شامل دو قسم است :
۱ کلامی
۲ ریاضی

۱ – مدل کلامی : وضعیتی را از طریق زبان به صورت تکلم یا نوشتن بیان می کند.
۲ – مدل ریاضی : نوع شاخص آن بر اساس فرمول ریاضی انجام می شود و در رشته های گوناگون از آن استفاده می شود.

• انواع مدلهای ارتباطی بر اساس نوع عملکرد آنها، به چند قسم تقسیم می شوند :
۱ مدلهای توصیفی
۲ مدلهای پیش بینی کننده
۳ مدلهای هنجاری

• مدلهای توصیفی : عبارتند از مدلهایی که فقط سعی می کنند، یک واقعه گذشته و یا حال و یا فعالیتی را بدون هیچ گونه تلاش در پیش بینی عادل آن و یا دادن هر گونه توصیه ای نقل کند. مثل : نقشه جغرافیا
• مدل پیش بینی کننده ، این مدل ها توجیه کننده استراتژیکهای گوناگون است که از طریق آنها می توان نتیجه تصمیماتی را که اتخاذ می شود را ، پیش بینی کرد. مثل شاخه های تصمیم گیری و نمودارهای روش عرض یابی و بازنگری برنامه ها در ارگانها و نهادی گوناگون

• مدل هنجاری : این مدلها می کوشند که نشان دهند برای تحقق خواسته ها، چه باید کرد. مثل برنامه ریزی خطی و مدلهای محاسبه ای انبار

عیب جویی نکردن
در ظاهر انسانها تفاوتهایی وجود دارد که ممکن است برای عده ای خوشایند و برای عده ای ناخوشایند باشد.
در زندگی زن و مرد، اگر زن دارای عیوبی بود، مرد می بایست آن را بپوشاند و اگر مرد دارای عیوبی بود، زن آن را بپوشاند، نه اینکه آن عیوب را بر رخ یکدیگر بکشند که این کار باعث سردی زندگی می شود.
• پیامبر (ص) در این باره می فرمایند : عیبی بالاتر از این نیست که عیوب دیگران را ببیند، اما از عیبهای خودش غافل باشد.
• چشم پوشی از بیگانگان :‌در زندگی چه مرد و چه زن می بایست از غیرهمسر خود چشم پوشی کنند.
• پیامبر (ص) می فرمایند : هر زن شوهر داری که چشمش را از نگاه کردن به غیرشوهرش پر کند،مورد غضب شدید پروردگار جهان واقع می شود)

‌مهربانی و محبت
یکی از راههای سعادت و خوشبختیف مهربانی و محبت کردن است. اظهار محبت به دو شکل امکان پذیر است :
۱ به صورت عملی
۲ به صورت کلامی
عملی : با همسر، همراهی و هم فکری و ملایمت داشته باشد و در مسائل گوناگون زندگی همراه وی باشد.
زبانی : در این نوع می بایست تنها به محبت قلبی خود اکتفا نکرد، بلکه محبت را به زبان آورد (مثلاً تو را دوست دارم)
• پیامبر (ص) می فرمایند : سخن مرد به همسرش که دوستت دارم، هرگز از قلبش بیرون نخواهد رفت.
• گذشت و بخشش : از بهترین و مؤثرترین کارها در زندگی، گذشت و بخشش است.
• امام علی (ع) می فرمایند : کم گذشت بودن، زشت ترین عیب و شتاب در انتقام بزرگترین گناه است.
• آثار گذشت در زندگی عبارتند از :
۱ افزایش عزت
۲ آموزش گناه
۳ زدودن کینه
۴ ایجاد آرامش

*امام صادق از پیامبر در مورد گذشت، این طور نقل می کنند ( یکدیگر را ببخشید تا عزت پیدا کنید)
* خداوند در قرآن کریم می فرمایند : مؤمنان باید عفو بکنند و چشم بپوشند، آیا دوست نمی دارید خداوند شما را بیامرزد و حال آنکه خداوند آمرزنده و مهربان است.
* پیامبر اکرم در زدودن کینه و گذشت می فرمایند : نسبت به یکدیگر گذشت کنید تا کینه هایتان برطرف شود.

مهمترین و زیباترین گذشت :
در بعضی موارد دیده می شود، انسانها انتقام می گیرند ولی کینه را حفظ می کنند، بعضی انتقام می گیرند و کینه را کنار می گذرارند و بهترین آن اینست که انسان گذشت کند و کینه را کنار بگذارد.
• امام صادق (ع) می فرمایند : گذشت زیبا این است که کسی را به خاطر خطایش مجازات نکنی.
• امام رضا (ع) : بهترین و زیباترین گذشت آن است که بدون سرزنش باشد.

ارزیابی و عملکرد مدلهای ارتباطی
• ارزیابی مدلهای ارتباطی : در این مورد اکثر نظریه پردازان بر این عقیده هستند که مدل واحدی که بیانگر همه ویژگیهای یک پدیده باشد وجود ندارد، با این وجود مدلها از دو جهت مورد ارزیابی قرار می گیرند.
۱- مدل مورد نظر به چه میزان و اندازه اثربخش است و چگونه به ما اجازه می دهد تا اطلاعات مورد نظر را سازماندهی کنیم و بر اساس آن پیش بینی های لازم و توأم با موفقیت را انجام دهیم.
۲- چه میزان مطالعات بر اساس آن شکل گرفته است مدل می گوید که چه عوامل و عناصری را می خواهد، مورد بررسی قرار دهد و چه نکاتی را به گونه غیرمستقیم برای طراح مدل ارزنده هستند.
• عملکرد مدل ارتباطی : اگر مروری بر مدلهای گوناگون علم ارتباطات داشته باشیم، در می یابیم که همه آنها عناصر و اجزای اساسی ارتباط را که همان منبع یا فرستند پیام و وسیله مخاطب است، مورد نظر دانسته است.
• آغاز فراگرد ارتباطی با پیام فرست است ، این یک نکته بدیهی است، پیام فرست هرگز در خلاء پیام خود را ارسال نمی کند ، او براساس قصد و نیتی، پیام خود را شکل می دهد، و آن را در قالب پیام به مقصد ارسال می دارد، رمز گذار و یا وسیله فرستنده مفهوم مورد نظر فرستند پیام را در قالب کدهای رمزی یا قابل شناسایی قرار می دهد و کار انتقال پیام را صورت می دهد. پیام به دو صورت مطرح می گردد:
۱ به صورت کلامی
۲ به صورت غیرکلامی
پیام می تواند از طریق گفتار و نوشتار و یا حرکات و کردار نویسنده شکل بگیرد.

• مجرا : محملی است که پیام بر آن می نشیند و به سوی مقصد حرکت می کند، در ارتباطات میان فردی این وسیله می تواند زبان باشد.

• رمز گشا : به عنوان یک وسیله گیرنده مفهوم ، پیام منتقل شده را توسط فرستنده پیام را در قالب کدهای قابل شناسایی در مقصد قرار می دهد و آنها را برای دریافت کننده، معلوم می سازد.

• بازخور : پاسخ و عکس العمل قابل تشخیص مقصد یا گیرنده پیام را نسبت به پیام می گویند و می تواند مانند تمام پیامها به صورت گفتاری و نوشتاری و حرکتی باشد.

حجاب اسلامی
یکی از دستورات اکید اسلامی حفظ حجاب برای بانوان است. در واقع حجاب باعث حفظ ارزش مقام و شأن و منزلت انسان می شود. در زن زیبایی هایی وجود دارد که شوهر دوست دارد فقط منحصر به او باشد. پس زن وقتی این زیبائیها را فقط برای او آشکار می کند، مرد نسبت به او دلگرم می شود.
یکی از منافع حجاب اینست که اگر زن بخواهد به شأن و منزلتش در جامعه ارزش داده شود و در جامعه از امنیت برخوردار باشد، باید حجابش را حفظ کند . دوم اینکه با حفظ حجاب وفاداریش را به شوهرش ثابت می کند . سوم اینکه با حفظ حجاب به جامعه خدمت می کند و از انحرافات و مفاسد جامعه جلوگیری می کند.

• خدا در قرآن کریم می فرماید : به زنان مؤمن بگو از مردان بیگانه چشم بپوشی و فروج و اندام خویش را از گناه دیگران محفوظ بدارند و محل زیبائیها و زینتهای خویش را برای اجانب آشکار نسازند.

• چشم پوشی از خطای شوهر :
انسان به طور کل در زندگی دچار خطاها و لغزشهایی می شود، حال اگر لغزشی مشاهده کردیم، بهترین راه، گذشت است . نتیجه گذشت هم یک زندگی آرام و خوشبخت است.
* پیامبر (ص) می فرمایند : زن بد زنی است که عذر شوهرش را نمی پذیرد و خطایش را نمی بخشد.
عفو و گذشت در سیره پیشوایان
عفو گذشت یکی از توصیه های دین اسلام است و امامان و ائمه معصومین آن را همیشه در زندگیشان بکار می برده اند.
خداوند در قرآن کریم می فرمایند : ( گذشت کن، گذشت نیکویی)
در سیره عالیقدر پیامبر اسلام این چنین است که نسبت به خانواده اش با گذشت بود و می فرمود (بهترین شما کسی است که با خانواده اش رفتار نیکو داشته باشد، من بهترین شما در رفتار با خانواده خود هستم)

در سیره امام سجاد (ع) می بینیم که شخصی به نزد امام سجاد آمد و به ایشان اهانت کرد، اصحاب ناراحت شدند، امام فرمود، رهایش کنید و بعد به دنیال مرد به منزلش رفت و فرمود : اگر مطالبی را که گفتی در حق من و خانواده ام حقیقت داشته باشد، از خدا می خواهم آنها را ببخشد ولی اگر وجود نداشته باشد، از خدا می خواهم ترا ببخشد .
* در سیره امام صادق آمده است ( ما خاندانی هستیم که جوانمردی ما گذشت از کسانی است که به ما ستم کرده اند)

ضرورت و اهمیت ارتباط انسانی
ارتباط انسانی از آنجا که همزاد خود انسان است، آغاز آن با آغاز خلقت انسان همزمان است. روز به روز که جلوتر می رویم ، مشاهده می کنیم که ارتباطات انسانی پیچیده تر می شود. به همین دلیل روابط انسانی از ساده به مشکل طی می شود.
لذا گفته اند : ارتباطات از گسترده ترین و مهم ترین و پیچیده ترین انواع رفتار انسانی است به عبارت دیگر توانایی برقراری ارتباط صحیح در سطح بالاتر فصل ممیز انسان با سایر موجودات و همچنین حیوانات است.

تاریخچه مطالعات ارتباطات انسانی :
مطالعه تاریخ نشان می دهد، ارتباط انسانی همزاد با خود انسان است، اما نوع ارتباط ها متفاوت است و سیر تکاملی را در طول تاریخ بشر داشته باشد.
۱ – رسمی (بین کارکنان و مدیران)
۲- غیررسمی (مناسبات کارکنان با یکدیگر)
۳ – یک جانبه ( بین دو نفر)
۴ – دو جانبه
۵ – چند جانبه
۶ – نزولی
۷ – صعودی
۸ – افقی
۹ – مورب
۱۰ – کلامی
۱۱ – غیرکلامی
۱۲ – آشکار و پنهان
۱۳ – کتبی
۱۴- شفاهی

آئین همسرداری :
وقتی زن و مردی با یکدیگر ازدواج می کنند بالطبع ارتباطشان با خانواده هایشان کمتر می شود و بیشتر بهزندگی خودشان توجه می کنند . در این جا مسئله مهمی که مطرح است، اینست که از طرفی مادر و پدر پسر از او انتظار دارند که پسر به آنها توجه کند و از طرفی زنی که وارد زندگی این پسر شده، دوست دارد شوهرش همیشه در کنار او و همراه او باشد و بیشتر محبت و توجه او به وی باشد.

اینجا گاهی توجه مرد به مادر و پدرش است و گاهی هم توجه اش به همسرش است. زمانیکه توجه مرد به همسر است گاهی پدر و مادر احساس می کنند. فرزندشان نسبت به آنها بی توجه شده است و بالعکس وقتی توجه مرد بر پدر و مادر است، همسر فکر می کند شوهرش نسبت به او بی مهر شده است. از این جا اختلاف شروع می شود در اینجا مردم وظیفه ای دارد :
۱ – طوری به پدر و مادر محبت کند که از محبت به همسرش کم نشود، تا او احساس کند که مورد بی مهری قرار گرفته است.
۲ – طوری به همسرش محبت کند که از محبت به پدر و مادر کم نشود، تا آنها زمانی که این فکر را نکنند که مورد بی مهری قرار گرفته اند.
زن هم در این موارد باید کمی کوتاه بیاید، چرا که پدر و مادر برای فرزند خویش زحمت کشیده و از وی انتظار محبت دارند.
• حضرت علی (ع) می فرمایند : (انسان هیچگاه از خویشانش بی نیاز نیست، و لو اینکه مال و اولاد هم داشته باشد، به ملاطفت و احترام آنها احتیاج دارد، آنها هستند که با دست و زبان از تو حمایت می کنند بهتر از تو دفاع می کنند و د رمواقع گرفتاری زودتر از دیگران به یاریش می شتابند .

زندگی در غربت:
گاهی انسان به این نتیجه می رسد که پیشرفت زندگی اش در سفر انجام می شود، خیلی از افراد ناچار هستند که مدام به مأموریت برود و یا برای انجام کار مدتی را در شهرهای مختلف، سر کند.
این موضوع برای خانمها که می بایست مدتی را از خانواده شان دور شوند، سخت است. در اینجا زن می بایست، سختی ها را به خاطر شوهرش و زندگی اشت تحمل کند و همراه وی باشد و شرایط او را درک کند.

‌جلوه های مسؤولیت پذیری :
یکی از عوامل خوشبختی و سعادت، مسؤولیت پذیری است. خصوصاً وقتی زن و مرد با هم ازدواج کردند این مسؤولیت سنگین تر می شود.
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : مرد نگهبان اهل بیت خود است و هنر نگهبانی در مورد آنچه باید از آن نگهبانی کند، مسؤول است و زن نگهبان مال همسر خویش است و نسبت به آن مسؤول است.
• پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : همه شما مسؤولیت دارید، مرد مسؤول خانواده اش است و زن نسبت به خاندان همسر و بچه های او مسؤول است.
۱ – تأمین زندگی : این مسؤولیت به عهده مرد خانواده است که باید مایحتاج زن و بچه اش را از راه حلال تأمین کند، بدین وسیله آرامش را در خانواده برقرار کند و آنها را خشنود سازد.
امام باقر(ع) و امام صادق(ع) می فرمایند : کسی پیش خدا خشنودتر و رفتارش پسندیده تر است که برای خانه و خانواده اش نعمت و آسایش دور از اسراف و تبذیر بیشتری فراهم بکند.
۲ – مدیریت خانواده : وظیفه مرد در خانواده این است که آنها را خرم و شاد کند و به زندگی نظم بدهد. آسایش افراد را فراهم کند و وظیفه زن هم اینست که زندگی با مرد همراهی کند و با او در زندگی حرکت کند و در مشکلات دوش به دوش مرد باشد.
۳ – همسرداری : مرد از زنش به خوبی نگهداری می کند و زن این توجه ویژه را به همسرش داشته باشد و هر دو از یکدیگر اطاعت کنند و به یکدیگر احترام بگذارند و از یکدیگر تشکر و قدردانی کند.

* تربیت اولاد : یکی از وظایف مهم مادر و پدر تربیت صحیح اولاد است.
امام صادق (ع) می فرمایند : بار خدایا مرا در تربیت و تأدیب و نیکی به فرزندانم یاری کن.
امام سجاد (ع) : حق فرزند بر تو این است که بدانی وجود او از توست، و نیک و بدهای او در این دنیا به تو وابسته است و بدانی که در سرپرستی او مسؤولی و موظف هستی، او را به آداب و اخلاق پسندیده آموزش دهی.

ارتباط انسانی :
* نظریه ساختاری و کنشی : مشخصه عمومی این نظریه، واکنش ساختارها در خارج از آنچه به مشاهده گر باز می گردد، می باشد.
سرآغاز این طرز تفکر را شاید بتوان به زمان افلاطون وخود او از نظر تاریخی بررسی کرد و به آن رسید. چرا که افلاطون عقیده داشت، حقیقت را با اندیشه هایی دقیقاً آزمایش شده می توان ، کشف کرد.
نظریه های ساختاری از روانشناسی ریشه می گیرد و بر سازمان یا ساختار زبان و نظام های اجتماعی تأکید می کند، نظریه های کنشی از زیست شناسی هم ریشه می گیرد.
• نظریه متعادل : این نظریه مبین آنست که هر گاه نظام های رفتاری از تعادل خارج شوند، فشارهایی ظاهر می گردد تا این تعادل را برقرار کند.
تفاوت این نظریه مبین آنست که هر گاه نظام های رفتاری از تعادل خارج شوند، فشارهایی ظاهر می گردد تا این تعادل را برقرار کند.
تفاوت این نظریه با نظریه شناختی در این است که در نظریه تعادل ثبات درونی افکار و اندیشه ها هر یک از طرفین در برقراری ارتباط تعیین کننده است، یعنی بیشتر با نیاز به تنظیم افکار ، باورها و نگرشها و رفتارها و سرو کار دارد.
به موجب نظریه تعادل تفاوت ارزشها و نگرشها باعث عدم محبوبیت و حتی دشمنی افراد، نسبت به یکدیگر می شود. زیرا هر کس احساس می کند دیگری ثبات ذهنی او را بهم می زند و این خود به خود باعث جدایی و اختلاف می شود.
۴ – نظریه انتقادی : این نظریه ها از جامعه شناسی، اندیشه های مدیریتی افرادی چون ماکس، لبر و مکتب مارکسیس و مکتب فرانکفورت گرفته شده است. مشخصات عمومی این نظریه ها عبارتند از :
۱ . تأکید بر ذهنیت و تجربه های فردی
۲ . قائل شدن اهمیت فراوان برای مفاهیم به نحوی که تجربه و زبان تحت الشعاع آن قرار گیرند.
۵ – نظریه نموداری و رفتاری : تعامل نموداری و نمایشی بر اساس نکته زیر دور می زند.
* مفاهیم مبتنی بر سلوک انسان : تعداد خاصی از رفتارهای انسان که بر مبنای نمودارها و مفاهیم آن استوار است.

مراقبت از شوهر و خانم های بدبین
* مراقبت از شوهر : مراقبت از شوهر یا نگهداری از وی باید طوری باشد که وی به دام نیفتد و گرفتار نشود، دوستان ناباب در مسیر وی قرار نگیرند.
این مراقبت باید به نحوی باشد که مرد متوجه نشود، چرا که وقتی مرد متوجه می شود توسط همسرش کنترل می شود، ناراحت و گلایه مند می شود که چرا روی رفتار او ریز شده و او را کنترل می کند.

حال زن برای مراقبت از شوهر می بایست، کارهایی انجام دهد که این کارها عبارتند از: ۱ – جذب شوهر : زن برای مراقبت از شوهر و جذب کردن او به خود می بایست، خود را برای مرد بیاراید و با این کار وی را به خود جذب کند.
۲ – لحن ملایم : اگر در زندگی گرفتاری پیدا شد، با لحن ملایم و خوشرویی آن را حل کند و مرد را بدان توصیه کند.
* بدبینی : هر گاه انسان دچار بدبینی شد روابط زندگی مختل می گردد و گاهی هم بدبینی به تهمت زدن می انجامد.
حضرت علی (ع) می فرمایند : در هر حال با زنها مدارا کنید، با خوبی با آنها سخن بگویید ، تا افعالشان نیکو گردد.
امام صادق درباره بدبینی و تهمت زدن به شوهر می فرمایند : بهتان زدن به فرد بی گناه از کوههای بزرگ سنگین تر است.
• پیامبر (ص) درباره تهمت زدن می فرمایند : هر کس به زن یا مرد مؤمنه تهمت بزند، خدا او را در قیامت بر تلی از آتش قرار می دهد، تا به کیفر اعمالش برسد.
مسؤولیت پذیری و آثار آن
مسؤولیت پذیری آثار زیادی در زندگی دارد :
۱ – باعث استحکام پیوند خانوادگی می شود.
۲ – مایه آرامش و آسایش روحی می شود
۳ – عامل پیدایش روحیه مسؤولیت پذیری در افراد می شود

روحیه مسؤولیت پذیری باعث عوامل زیر می شود:
۱- اعتماد به نفس
۲- تأثیر پذیری از همسر
پیامبر(ص) در خصوص این مسئله می فرمایند: ( انسانها باید نسبت به همدیگر توجه ویژه ای داشته باشند) مسؤولیت مرد در قبال، خانه و خانواده اش و زندگی و فرزندانش است. زن نیز مسؤول نگهداری از اموال شوهر و فرزندان ،‌امورات خانه، حلال و حرام کردن و حفظ حجاب است.
حال اگر هر کدام به وظیفه ی خود را به نحو احسن انجام دهد،زندگی به سمت پیشرفت و خوشبختی پیش خواهد رفت و بالعکس اگر این مسؤولیت پذیری را هر کدام به خوبی انجام ندهند، زندگی به سمت نابودی پیش خواهد رفت.

ارتباط کلامی
در ابتدا اولین موضوعی که باید به آن پرداخت، پیام است، پیام یک تولیدعملی و فیزیکی منبع رمز گذار است. سه سازه در پیام وجود دارد :
۱ رمزها
۲ محتوای پیام
۳ نحوه ارائه پیام
ویلبرت شراون درباره انواع پیام می نویسد :
پیام ممکن است به صورت جوهر بر روی کاغذ یا امواج صوتی درهوا و یا جریان برق و یا تکان دادن باشد و یا هر نوع حرکت که قابل تفهیم معنا باشد، ارائه شود.
در ارتباط کلامی علاوه بر پیام، عواملی دیگر دخالت دارند:
* عناصر و ساخت : عناصر اصلی زبان، صداها و حروف هستند صداها و حروف ها هستند که پیام ها را انتقال می دهند
* کدها : کد عبارتست از هر گونه علامتی که به صورت نماد و نشانه است و به طریقی شنوده را به یکی از معانی سوق دهد.
* رمز : رمز به دو قسم تقسیم می شود :
۱ – رمزهای شباهت دار
۲ – رمزهای بدون شباهت

• علایم و نشانه های طبیعی : نشانه ای که میان صورت و مفهوم آن رابطه هم جواری یا تماس وجود داشته باشد مثل رابطه دود به آتش
• علایم و نشانه های تصویری : نشانه ای که میان صورت و مفهوم شباهتی عینی وجود دارد و نه رابطه هم جواری بلکه رابطه قراردادی و نه ذاتی و خود به خودی است.
مثل : عکسها و مجلات و برنامه تلویزیون گفته می شود .مترادف کد و سمبل هم می باشد، یعنی میان صورت و مفهوم آن نه شباهت عینی و نه رابطه هم جواری بلکه رابطه قرارداردی وجود دارد که براساس قرار داد از آنها پیام خاصی دریافت می شود.

* محتوای پیام : مطالب درون پیام که توسط منبع برای هدف او انتخاب شده را محتوای پیام می گویند.
* ارائه پیام : عبارتست از تصمیماتی که منبع ارتباط برای انتخاب و تنظیم و ترتیب کدها و محتوا، شکل می گیرد.

رضایت و خشنودی شوهر، آرایش زن
زن در زندگی باید طوری رفتار کند که رضایت شوهرش را کسب کند. گاهی این مسئله، طبعاتی را به دنبال دارد، به طوری که خانواده دو طرف احساس می کنند که فرزندان نسبت به آنها بی توجه شده است . بنابراین خانواده دو طرف سعی در جلب توجه فرزندش به سوی خود می کند،
حال این مسئله وقتی درباره دختر پیش می آید، این امر باعث ناراحتی مرد می شود. در این خصوص زن وظیفه دارد :
۱ طرف شوهرش را داشته باشد
۲ رضایت خانواده اش را کسب کند
• آرایش : آرایش برای زن بسیار خوب است، اما این کار در داخل زندگی اش ، مجاز است. زن باید در خانه لباس خوب و تمیز، برای شوهرش به تن کند و رضایت او را جلب کند.
امروزه لباس و آرایش خوب برای بیرون، در نظر گرفته شده است، و این امر خود یک آفت برای جامعه محسوب می شود.
وقتی مرد در خانه زن دلخواه خود را ملاحظه نکند، و در بیرون بهترین لباس و آرایش را به تن و صورت دیگر زنان ببیند، نتیجه آن دلسردی نسبت به زن و در آخر به اختلاف می انجامد.
حال اگرزنان در خانه بهترین لباس را بپوشند و قشنگ ترین آرایش را انجام دهند، باعث می شوند تامرد به سمت وی جذب شود و چشم و دلش از این گونه مسائل سیر شود. این سیدی باعث می شود که زنان بیرون از منزل به چشم مرد نیایند و نتیجه آن این است که زندگی گرم می شود و به سوی خوشبختی پیش می رود.
رسول خدا (ص)‌د راین باره می فرمایند : بهترین زنان شما کسی است که زیاد بچه دار شود، دوست و عفیف و محجوب باشد و در مقابل خویشان تسلیم نباشد، مطیع شوهرش باشد، برای شوهرش زینت کند، خودش را از بیگانگان محفوظ بدارد و حرف شوهرش را بشنود و از وی اطاعت کند.
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : هر زنی که خودش را خوشبو کند و از منزل خارج شود ، تا به خانه بر نگردد ، از رحمت خدا به دور خواهد بود.
‌آفت ها و آسیبهای سعادت و خوشبختی (بد اخلاقی)
یکی از عواملی که در زندگی اثر بد می گذارد و روابط را مختل می سازد، بداخلاقی است. حضرت علی (ع) می فرمایند : هر کس بد اخلاق باشد، خانواده اش از او ناراحت و ملول خواهند بود.

بد اخلاقی آثار زیادی دارد:
۱ – ضایع شدن شخصیت وی : کسی که بداخلاق باشد، تمام زیبایی های وی فراموش می شود و از احترام لامز برخوردار نمی شود.
• امام علی (ع) می فرمایند : چه بسا عزیزی که اخلاق بد، مایه ذلت و خواری او می شود و چه بسا خوار و ذلیلی که اخلاق خوب او را به عزت و بزرگی رسانیده است.
• امام صادق (ع) می فرمایند : بد خویی کردار را تباه می سازد، چنانچه سرکه عسل را.
۲ – ایجاد ترس و اضطراب در زندگی :
امام علی (ع) می فرمایند : هر کس درشت خوی باشد دور و بر او خالی می گردد. امام علی (ع) در نکوهش بداخلاقی می فرمایند : هیچ وحشتی ترسناک تر از بداخلاقی نیست.
۳ – زمان محبت و مهربانی : بد اخلاقی باعث از بین رفتن محبت در میان خانه و اعضاء آن می شود و جایگزین آن کینه و دلخوری می شود.
• امام علی (ع) می فرمایند :‌هر کس بداخلاق باشد، مرگش مایه شادی است.

ارتباط کلامی (۲)
به طور کلی نعمت تکلم از نعمتهای الهی است، چرا که کسانی هستند که نمی توانند محبت کنند و زندگی برای آنها شاق و سخت است. بعضی ها معتقدند : زبان جرمی کوچک است ولی جُرم آن بزرگ است . اگر در طول تاریخ مشاهده کنیم، می بینیم که خیلی از جنگها و اختلافها د راثر این سخن گفتن ها بوده است. در حالی که می توان با زبان تکلم زیبا کرد و عبارت بجاورد.
انسان در برابر هر نعمتی، باید شکر آن را بجا آورد، شکر نعمت ، تکلم، اینست که از آن در راه رضای محبوب و خالق خود استفاده کنیم.

راز نگهداری و مدیریت شوهر :
رازداری : در این مورد بانوان باید توجه داشته باشند که اسرار خود و همسر را نگه دارند، و سفره دل را پیش هر کس باز نکنند و مسائل زندگیشان را پیش هر شخصی عنوان نکنند، چرا که این کار باعث می شود تا بعضی افراد سودجو و فرصت طلب به دنبال غرضهای شخصی از آن استفاده کنند و گاهی هم برای خود ستایی خود از آنها استفاده کنند.

• امام علی (ع) درباره رازداری می فرمایند : خوبیهای دنیا و آخرت در دو چیز جمع است : راز نگهداری و دوستی با خوبان و تمام بدیها در دو چیز جمع است . فاش کردن اسرار و دوستی با اشرار
• مدیریت شوهر : زندی و اداره آن نیاز به مدیر دارد و ازآنجایی که مسؤولیت زندگی برعهده مرد است، این مسؤولیت بر عهده اوست. کارهای ظریف و زیبا و نگهداری از فرزند بر عهده زن خانه می باشد.
گاهی بعضی از خانمها فکر می کنند، اگر مدیریت خانه را به شوهر واگذار کنند، این مسئله برای آنها یک نقص محسوب می شود .
• پیامبر(ص) می فرمایند : زن خوب به حرف شوهرش گوش می دهد و مطابق دستوراتش عمل می کند.

سؤء ظن و بدگمانی و آثارآن :
یکی از عواملی که خوشبختی و سعادت خانواده ها را به خطر می اندازد، سوء ظن است. این ویژگی در خانه می تواند به صورت زن به شوهر و شوهر به زن باشد.
وقتی در انسان روحیه بدبینی و منفی بافی بوجود آمد، رفتار دیگران را مشکوک می بیند، به گفتار دیگران با تردید می نگرد، چرا که این فرد از سلامتی روحی و روانی خوبی برخودار نیست.
وقتی شخصی دچار بدبینی می شود به دیگران اعتماد پیدا نمی کند و دیگران هم به او اعتماد پیدا نمی کنند، چون وی از سلامتی روحی، برخوردار نمی باشد.
• امام علی (ع) می فرمایند : بدترین مردم کسی است که به علت بدگمانی به هیچ کس اعتماد ندارد و به جهت رفتارش کسی به او اعتماد نمی کند.
* راههای علاجی برای این مشکل وجود دارد:
۱ – چه زن و چه مرد سعی کنند از رفتار مشکوک دوری کنند
۲ – هر کدام آن حرکاتی را که ابهام و سؤال برانگیز است، را انجام ندهند.
۳ – با صداقت و دوستی برخورد کنند.
۴ – از همنشینی با انسانهای بدگو ، جلوگیری کنند.

*آثار بدگمانی: از جمله آثار سوء ظن، برانگیختن بدی هاست. معمولاً انسانهایی که دچار آن شدند، ارزشها برایشان از بین می رود، اتهامات فراوان می شود، اعمال ناشایست در خانواده آسان می گردد و گاهی موجب ظهور انحرافات می شود.
• امام علی (ع) می فرمایند : بدگمانی کارها را فاسد می کند و بدیها را برمی انگیزد.
دومین آثار سوء ظن اختلافات خانوادگی است، این امر باعث می شود به دلیل بدگمان بودن زن و مرد نسبت به همدیگر اعتراضاتی داشته باشند و این امر باعث جدایی و طلاق می شود.
امام علی (ع) می فرمایند : بدگمانی ، برهر کس چیره شود، بین او هیچ دوستی و صلح و آرامشی برقرار نخواهد شد.

نکاتی درباره زبان
زبان می تواند استفاده های مثبت فراوان داشته باشد و انسان را از نعمت تکلم و بیان در راه عبادت و بندگی خدا و تلاوت قرآن ، دعوت مردم به کار خیر استفاده کند. این نعمت الهی گاهی مانند چاقو برنده می شود، از آن استفاده منفی می شود و بعضی زندگی بشر را توسط همین نعمت الهی به سوی تباهی می برد.
• امام علی (ع) می فرمایند : هر کسی در پشت زبانش پنهان است.
• امام علی (ع) می فرمایند : مسلمان کسی است که خلق خدا از دست و زبان او در آسایش هستند.
• امام علی (ع) می فرمایند: زبان دانشمند در پشت قلب او است و قلب نادان در پشت زبان او قرار دارد.

موضوع : در برابر شوهر چه باید کرد ؟
به طور کلی، در بعضی مواقع زندگی دچار فراز و نشیب هایی می شود، انسان باید در مقابل سختی ها صبور باشد و گاهی در زندگی بین زن و شوهر اختلافی پیش می آید که دیده می شود درچنین حالتی خانمها قهر می کنند، این عمل در اصل پشت پا زدن به خوشبختی و زندگی اوست.
چرا که وقتی خانمی قهر می کند، این مسئله به بیرون خانه درز می کند،خانواده دو طرف از آن آگاه می شوند، در بعضی مواقع خانواده دو طرف به پشت فرزندانشان در می آیند و با هم درگیر می شوند و احترامها پایمال می شود. بنابراین در این خانه مهر و محبت رخت می بندند و کینه های آن را می گیرد.
بسیاری از بچه هایی که منزوی و از منزل فراری هستند از خانواده هایی هستند که در آنها مدام درگیری و نزاع وجود داشته است.
• پیامبر (ص) می فرمایند : هر گاه دو مسلمان قهر کنند و تا سه روز آشتی نکنند، از اسلام خارج خواهند شد و در بین آنها هیچ ولایتی باقی نخواهد ماند، پس هر کدام از آنها پیشقدم شوند، در قیامت زودتر به بهشت وارد خواهد شد.
• عصبانیت شوهر:
گاهی مرد در بیرون از منزل با مشکلاتی روبه رو می شود و با همان عصبانت وارد منزل می شود، خانمها در مقابل او می بایست سکوت کنند که این سکوت خود مایه آرامش می شود.
وقتی شوهر مشاهده کرد که همسر در مقابل عصبانیت وی سکوت اختیار کرده به زودی از کارش پشیمان می شود و عذرخواهی می کند.

پیامبراکرم(ص) می فرمایند : بهترین زنان شما کسی است که هر گاه شوهرش را خشمناک دید، بگوید در مقابل خواسته های تو تسلیم هستم تا از من راضی نشوی خواب بر چشم من نمی رود.
بد زبانی و آثار آن
بدزبانی یکی از عوامل تهدید کننده سلامت و خوشبختی خانواده به شمار می رود و بسیاری از گناهان که از انسان سر می زند از زبان است، مثل :‌دروغ ، تهمت، غیبت ، بدگفتن ،‌سخن چینی کردن.
جوانی خدمت پیامبر (ص)‌رسید و گفت : یا رسول ا.. من را نصیحت کن، فرمودند : زبانت را حفظ کن . بار دیگر گفت : یا رسول ا; مرا پندی ده ، فرمودند : زبانت را نگه دارد بار سوم هم درخوات کرد تا رسول ا; به او پندی دهد و با هم فرمود : زبانت را نگه دار و بعد فرمود : وای بر تو ، آیا مردم را جز گرو شده هایی زبانشان رو در آتش به دوزخ می اندازد.
• هر کس که بدزبانی می کند، از هوای نفس خویش فرمانبرداری می کند.
حضرت علی (ع) می فرمایند : گرفتاری انسان در زبانش است.

آثار بدزبانی :
وقتی بین زن و شوهر، بدزبانی رواج پیدا کرد، ناراحتیهایی بوجود می آید که منجر به جدایی می شود.
امام علی (ع) می فرمایند : بد زبانی مایه فتنه است.
امام علی (ع) می فرمایند : هر کس سخنش بد باشد، بیشتر سرزنش می شود.
امام صادق (ع) می فرمایند : کسی که مردم از زبان او بترسند، در آتش دوزخ خواهد بود.
امام علی (ع)‌می فرمایند : زیاده روی در نکوهش، آتش لجاجت را شعله ور می کند.
امام علی (ع) می فرمایند : سخن بد ارزش آدمی را کم و برادری را از بین می برد.

از آفات زبان، عیب جویی است.
خدا در قرآن کریم می فرمایند :‌یکدیگر را مورد طعن و عیب جویی قرار ندهید، وای بر هر عیب جویی و مسخره کننده ای .
گاهی اوقات دیده می شود، انسانهایی که به گرفتن عیوب دیگران مشغولند از عیب خود غافلند.
امام علی (ع) می فرمایند : ناآگاهی شخص بر عیبهای خویش از بزرگترین گناهان است.
• از آفات بدزبانی، با نام زشت همدیگررا خطاب کردن است.
• خدا درقرآن کریم می فرمایند :‌یکدیگر را با القاب زشت مخوانید.

موضوع : آفت زبان( دروغ)
در رابطه با دروغ روایات زیادی از ائمه معصومین در دست می باشد. در جایی می فرمایند (دروغ حتی ریشه خیلی از گناهان است).
امام علی (ع) می فرمایند : برتری خطاها نزد خداوند زبان دروغ گو است. پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: همه گناهان را در اطاقی جمع کردند، کلید این اطاق دروغ است.
امام علی (ع) می فرمایند : هیچ بنده ای مزه حقیقی ایمان را نمی چشد، مگر آنکه دروغ را ترک کند چه به صورت جدی و یا به صورت شوخی
امام علی (ع) فرموده اند: اگر انسان به دروغ گویی معروف شد، این باعث سلب اعتماد از وی می شود.

‌نظافت در خانه و خانه داری
در خصوص خانه داری باید توجه داشت، منظوراز خانه داری یعنی یک خانه مورد انتظار ، کمال ، پیشرفت، آسایش و آرامش و محل پرورش انسانهای والامقام می باشد.
در خانه هم مرد و هم زن دارای نقش هستند ولی در خانه داری نقش اصلی به عهده زن است، چنانچه زن می تواند، محیط خانه را چنان مهیا کند که تبدیل به محیط تعلیم و تربیت و اخلاق شود.
• نکته دوم : انسان باید خانه داری را یک شخص مهم و آبرومند و مقدس بداند، چرا که در خانه و محیط آن می توان انسانهای سالم را برای محیط بیرون آماده کرد.

خانم خانه دار سه ویژگی دارد :
۱ – امور خانه را به خوبی مدنظر قرار دهد، مثل همراهی با شوهر
۲ – می داند، چگونه مادر خوبی برای فرزندانش باشد.
۳ – می داند، چگونه خانمی برای دوستان و خویشان خود باشد.
• نظافت منزل : بهترین مسئله در خانه نظافت و پاکیزگی است.
پیامبراکرم (ص) می فرمایند : اسلام نظیف است، شما هم در پاکیزگی کوشش کنید، زیرا فقط پاکیزگان داخل بهشت می شوند
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند (لباس انسان باید همیشه پاکیزه باشد)
• امام صادق در خصوص شستن ظرفها می فرمایند : شستن ظرفها و تمیز کردن اطراف خانه روزی را زیاد می کند.
• پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : اگر بر امتم دچار سختی نمی شد، واجب می کردم در موقع هر وضویی مسواک کنند.
• اما علی (ع) در رابطه با شستن دستها هنگام غذا می فرمایند :‌شستن دستها قبل و بعد از غذا عمر را زیاد می کند و از چرکین شدن لباسها مانع می شود و چشم را نورانی می کند.

وظایف اخلاقی زوجین.
از جمله وظایف در این خصوص جلب محبت همسر است. روجین موظف هستند به یکدیگر محبت کنند و روز به روز آن را افزایش دهند.
در ابتدای زندگی معمولاً افراد به یکدیگر محبت وافری دارند، مهم اینست که برای گم شدن کانون زندگی آن محبت را حفظ کنند و بر آن مداومت کنند.
* امام علی (ع) می فرمایند : (با ابراز دوستی ، محبت محکم ترمی شود)
* برای جلب محبت راههایی وجود دارد:
۱ – برخورد نیکو
۲ – تشکر و قدردانی
۳ – هدیه دادن
۴ – آراستگی به دیگر فضایل اخلاقی مثل : صبر
* در برخورد نیکو، امام علی (ع) فرموده اند : برخورد شایسته و نیکو مایع تداوم پیوند است.
* در برخورد نیکو، امام علی (ع) پیامبر فرموده اند: حق مرد بر زن این است که در هنگام ورود شوهر تا در خانه او را استقبال کند و به وی خوش آمد، بگوید .
* امام علی در خصوص تشکر فرموده اند :کسی که اهل تشکر نیست در حقیقت ناسپاس است.
* امام علی در خصوص تشکر فرموده اند : تشکر تو از کسی که نسبت به تو راضی باشد، خشنودی و وفاداری را زیاد می کند.
* پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : هدیه دادن موجب، مودّت و پایداری برادری می شود و کینه را از بین می برد، به یکدیگر هدیه بدهید تا همدیگر را دوست بدارید.
* امام علی (ع) در فضایل اخلاقی می فرمایند : سه چیز موجب محبت می شود، نیک خلقی، نیک رفتاری ، تواضع

آفت زبان ( غیبت کردن)
خداوند در قرآن کریم در خصوص غیبت کردن فرموده است (ای کسانی که ایمان آوردید ، بپرهیزید از بسیاری از ظن و گمانها و در کار افراد جستجو نکنید و گروهی بر گروه دیگر غیبت نکنند ( آیا هر کدام از شما دوست دارد، گوشت برادر مرده خود را بخورد) تقوا پیشه کنید‌، خداوند بسیار توبه پذیر و مهربان است.
• امام علی (ع) فرموده اند : نهایت تلاش شخص ناتوان، غیبت است
• امام علی (ع) فرموده اند : غیبت نشانه نفاق است.
• پیامبر اکرم (ص) فرموده اند : غیبت از عمل زنا بدتر است.
‌تهیه غذا و مهمانداری
تهیه غذا و مهمانداری یکی از شؤونات خانم ، خانه است. تهیه غذا یکی از نیازهای فطری بشر است. بنابراین بهداشت و تنوع غذایی در تهیه غذا مؤثر است.

سلامتی انسان در گرو تغذیه درست است. غذا صرفاً برای پیدا کردن شکم نیست، بلکه باید ببینید، چه مواد غذایی مورد نیاز جسم شوهر و بچه اش می باشد، تا آنها را در غذای مثل بکار ببرد، این مسئله تضمین کننده سلامت جامعه و فرزند و شوهرش است.

• انتخاب غذا : انتخاب غذای مطلوب و اشتهاآور از وظایف خانمها است.
اگر خانمی در این مسئله مهارت داشته باشد، در هنگام حاملگی غذای مورد نیاز بچه ای که در شکم دارد را می شناسد و فراهم می کند .
• مهمانداری :‌هر خانمی باید توجه کند که انسان با رفت و آمد و انس با یکدیگر زنده است و لذت شیرینی زندگی در ارتباط است و مهمانداری از این جمله است. • امام رضا (ع) فرموده اند: سخاوتمند از غذای دیگران می خورد تا از غذایش بخورند و بخیل از کسی نمی خورد، مبادا از غذایش بخورند.
• امام محمدتقی (ع) می فرمایند : نشستن با دوستان دل رازنده و عقل را باور می کند، و لو اندک باشد.
• پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : هم نشینی با دوستان ایجاد محبت می شود. • نکته : مهمانداری در مواقعی تلخ و سخت می شود :
۱ در چشم و هم چشمی ها
۲تشریفات زیاد
۳ بی برنامگی

خوش اخلاقی و موجبات آن
خوش اخلاقی یکی از سفارشات اکید، اسلام است و ریشه بسیاری از خوبیها می باشد سرچشمه همه رفتارهای پسندیده از خوش اخلاقی است.
* امام علی (ع) می فرمایند : خوش خلقی سرچشمه همه نیکی هاست
* عواملی خوش اخلاقی را تقویت می کند :
۱ – ایمان
۲ – پرورش صفات اخلاقی با تمرین و تکرار
امام علی (علیه السلام) می فرمایند : نیکویی نشانه سلامت و ریشه خانواده است.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند : خلق نیکو، نصف دین است.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند : دین اسلام، خوش اخلاقی است.

ارتباط غیرکلامی
از آنجایی که فراگرد ارتباط منحصر در چارچوب تکلم و زبان نیست، بدون سخن گفتن هم می شود با عالم خارج، ارتباط برقرار کرد.
• ارتباط غیرکلامی با سه چز همراه است :
۱ – علامات
۲ – عمل
۳ – اشیاء
* علامات :‌افراد در طول روز با علامات روبه رو هستند. بدون اینکه ارتباط کلامی وجود داشته باشد. شخص متوجه مطلب مورد نظر می شود. مثل علایم رانندگی
* عمل :‌عمل انسان در بعضی مواقع به صورت عملی پیامی را به دیگری انتقال می دهد. اشیاء :‌با استفاده از اشیاء می توان پیامی را به دیگری منتقل کرد.
بعضی اساتید ۴ وسیله ارتباطی غیرکلامی را تعیین نموده اند :
۱ – چهره
۲- چشم
۳ – بدن
۴ – صدا
* کانالهای اصلی ارتباطی عبارتند از : نمود شنوایی صوت – نمود چشم – نمود چهره – نمود بدن – لمس نمودن

زن امین خانه :
مرد وظیفه دارد موارد و خواسته های منزل را برآورده کند، زن هم می بایست از آنها به صورت دلسوزانه استفاده کند و از خرج اضافی جلوگیری کند.
زن نسبت به اموال شوهرش باید این توجه را داشته باشد که مال ، مال مرد است و باید زیر نظر او مصرف شود.
• در روایت آمده است که زنی نزد رسول خدا رفت و گفت یا رسول ا; شوهر چه حقی بر همسرش دارد ؟ فرمود : باید مطیع او باشد، از فرمانش تخلف نکند، بدون اجازه او چیزبه دیگران ندهد.

• اوقات فراغت :
• خانمها در طول روز بعد از انجام کار روزانه، زمانی را بیکار هستند که می توانند به کسب علم، حرفه ای که مورد نیاز خانه است، مشغول شوند.
• امام علی (علیه السلام) می فرمایند : هیچ رنگی بهتر از دانش نیست
امام باقر (علیه السلام) می فرمایند : هر کس شبانه روز خویش را در طلب دانش صرف کند، رحمت خدا شامل حال او می شود.
• شغل بانوان : بانوان به دو شکل می توانند، مشغول به کار شوند.
۱ – شغل در خانه مثل مطالعه درس و کارهای هنری
۲ – کارهای بیرون از منزل

* در مورد اشتغال بانوان در بیرون منزل چند تذکر وجود دارد :
۱ – شغل را با رضایت شوهر انتخاب کنند.
۲ – در خارج منزل حجاب را حفظ کنند.
۳ – شغلی را که انتخاب می کند، او را از خانه داری غافل نکند.

* امام علی (علیه السلام) در مورد اشتغال می فرمایند : خدا مؤمنی را که به صرفه یا کاری مشغول و امین باشد، دوست دارد.
اخلاق در خانواده
موضوع : نماد یا مظاهر خوش اخلاقی
خوش اخلاقی دارای نماد یا مظاهر زیادی می باشد که عبارتست از :
۱ – نرم خویی
۲ – نرم زبانی

نرم خویی : یکی از نماد و مظاهر خوش اخلاقی نرم خویی می باشد. نرم خویی، یعنی اینکه رفتار انسان با ملاطفت و فروتنی همراه باشد.

• امام علی (علیه السلام) می فرمایند : ( همانا مؤمنان ، فروتن و نرم خو هستند)
به طور کل رفتار زن و شوهر بر اساس نرم خویی، موجب دوستی و صفا در دل می شود و کینه و اختلاف از بین می رود.

• امام علی (علیه السلام) در این باره می فرمایند : هر کس خویی نرم دارد، از محبت دائمی دودمانش برخوردار خواهد بود.

نرم خویی در خانواده موجب صلح و آرامش می شود و همکاری در بین افراد خانواده افزایش می یابد.

* امام علی (علیه السلام) می فرمایند : در برابر کسی که با تو درشتی می کند، نرم خو، باش. زیرا زود باشد که او نسبت به تو نرم خویی کند.

* امام علی (علیه السلام) می فرمایند : نرم باش بدون ضعف، سخت باش بدون خشونت . نرم زبانی : یکی دیگر از نماد و مظاهر خوش اخلاقی نرم زبانی است.

امام علی (علیه السلام) در این باره می فرمایند : زبانت را به گفتار نرم و زیبا و سلام دادن عادت بده تا دوستانت زیاد و دشمنانت کم شود.

به طور کل بین رفتار و اخلاق انسان ارتباط مستقیمی وجود دارد، چنانچه خوش اخلاقی وی تأثیر مثبتی در خوش رفتاری و می دارد و حرکات او را با نرمی و خوش زبانی طی می کند.

حال اگر انسان بداخلاقی باشد در رفتارش هم اثر منفی گذاشته خواهد و در نتیجه حرکات وی با تندی و خشونت همراه می شود.

ارتباط انسانی
موضوع : غریزه جنسی و پاکدامنی
به طور کل در رابطه با پاکدامنی در اسلام توصیه های زیادی صورت گرفته است و خداوند در قرآن کریم افراد را بر حفظ پاکدامنی ، امر فرموده اند.

خداوند در قرآن کریم در سوره مؤمنون اینچنین فرموده اند: مؤمنین کسانی هستند که دامن های خودشان را از آلودگی و ناپاکی دور نگه دارند.
خداوند متعال غریزه جنسی را نهاد همه انسانها قرار داده است. نیاز جنسی ،یک نیاز غریزی، طبیعی است و برای بقای نسل بشر لازم است .

در رابطه با غریزه جنسی دیدگاههای زیادی وجود دارند که عبارتند از :
۱ دیدگاه تفریطی
۲ دیدگاه افراطی
۳ دیدگاه اعتدال

دیدگاه تفریطی :
دیدگاه تفریطی ، دیدگاه کسانی که این غریزه را ذاتاً پلید، زشت و منفور می دانستند و اگر کسی هم به سراغ آن می رفت و یا به آن اعتنا می کرد، را هم پلید می پنداشتند.
برهمنمان و گروهی از کلبیان در یونان باستان و تعدادی از مسیحیان به ویژه کشیش ها و رهبران مسیحی رهرو این دیدگاه بوده اند.

دیدگاه افراطی :
این دیدگاه مخصوص فروید و پیروان او و تعدادی از کسانی که در امروزهم این نظر را دارند که باید به این غریزه آزادی مطلق داده شود.

دیدگاه اعتدال :
این دیدگاه ، دیدگاه اسلام و قرآن می باشد. اسلام این غریزه را در چارچوب شرع و دین قرار می دهد و بدین وسیله سعادت دنیا و آخرت بشر را تأمین می نماید.

آئین همسرداری
ثمره ازدواج و تربیت فرزند
به طور کلی وقتی زن و مردم با هم ازدواج می کنند، اولین و مهمترین چیزی که بعد از ازدواج به آن می پردازند، داشتن فرزندی سالم و شایسته است.

این فرزند که ثمره ازدواج آنها می باشدف در خانم و آقا زمینه کار و کوشش و فعالیت را فراهم می کند.

• پیامبر (صلی الله علیه و آله) می فرمایند : فرزند صالح گل خوشبویی از گلهای بهشت است.
• تربیت فرزند : محیط خانواده، اولین محیط تربیتی برای فرزند، به شمار می آید. در خانواده پدر و مادر می توانند به عنوان یک الگوی رفتاری مناسب برای کودکشان محسوب شوند، چرا رفتارهای مثبت و منفی پدر و مادر اثر مستقیم به ترتیب وی دارد، چنانچه پدر و مادری دیندار، راستگو، خوش اخلاق، با انصاف، باشند، کودکان آنها نیز اینچنین بار می آیند، حال اگر پدر و مادر افرادی بی دین ، دروغ گو، بداخلاق، بی انصاف، باشند کودکان آنها هم این چنین بار می آیند ، پس از رفتار کودک می توان پی به رفتار پدر و مادر برد.

• امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند :
حق فرزندت این است که بدانی او از تو می باشد، بد باشد یا خوب باشد، با تو نسبت دارد، در قبال پرورش تأدیب و راهنماییش به سوی خدا و کمک کردنش به فرمانبرداری، مسؤولیت داری ! رفتارت با او، رفتار کسی باشد که یقین دارد در قبال احسان کردن به او پاداشی نیک در پی خواهد داشت و در قبال بدرفتاری، کیفر بد در پی خواهد داشت.
‌آثار خوش اخلاقی

خوش اخلاقی در زندگی آثار زیادی در پی خواهد داشت که عبارتست از :
۱ – ایجاد انس و محبت
۲ – از بین رفتن زمینه های اختلاف

* ایجاد انس و محبت : یکی از آثار خوش اخلاقی در زندگی ایجاد انس و محبت است، وقتی پدر و مادر در زندگی و مهمتردر محیط خانواده از اخلاق خوش برخوردار باشند، زندگی را برای یکدیگر خوش آیند می سازند، صلح و آرامش را در زندگی ایجاد می شود و در نتیجه افراد با یکدیگر انس زیاد پیدا کرده و به یکدیگر محبت و عشق می ورزند.

امام علی (علیه السلام)می فرمایند : خوش خلق باش که برایت محبت جذب می کند.

امام علی (علیه السلام)می فرمایند : در اثر نرم خویی، دیگران با انسان مأنوس می شوند.

• از بین رفتن اختلافات :
به طور کل در زندگی، انسان با رفتارهایی رو به رو می شود که در بعضی اوقات میل اوست که در نتیجه، تشکر و قدردانی وی را می طلبد و در بعضی اوقات مطابق با میل او نمی باشد که در نتیجه می بایت با خوش اخلاقی آن را اصلاح کرد نه اینکه در مقابل آن واکنش بد نشان داد که نتیجه آن رفتارهای بدتر خواهد بود.
انسانی که خوش اخلاق باشد، با رفتارش می تواند دیگران را اصلاح کند و اختلافات زیادی را حل و فصل بنماید.

• امام علی (علیه السلام)می فرمایند : با خوش اخلاقی، زندگی شیرین و نیکو می شود.

• امام علی (علیه السلام)می فرمایند : هر کس اخلاقش نیکو شود، زندگی اش پاک و نیکو می شود.