فایل ورد کامل مقاله علل مؤثر در افت تحصیلی ریاضی در دوره ابتدایی؛ بررسی علمی چالش‌های آموزشی و راهکارهای بهبود

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله علل مؤثر در افت تحصیلی ریاضی در دوره ابتدایی؛ بررسی علمی چالش‌های آموزشی و راهکارهای بهبود دارای ۱۲۵ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله علل مؤثر در افت تحصیلی ریاضی در دوره ابتدایی؛ بررسی علمی چالش‌های آموزشی و راهکارهای بهبود  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله علل مؤثر در افت تحصیلی ریاضی در دوره ابتدایی؛ بررسی علمی چالش‌های آموزشی و راهکارهای بهبود،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله علل مؤثر در افت تحصیلی ریاضی در دوره ابتدایی؛ بررسی علمی چالش‌های آموزشی و راهکارهای بهبود :

بررسی علل موثردر افت تحصیلی ریاضی ابتدایی

قدمهای مقدماتی جلوگیری از شکست :
اهمیت تفکر :
اگر بتوانیم تفکر را ارتقا داده ، تأکید روی حفظ کردن را حذف کنیم و ارتباط را
به طور اساسی و واقعی افزایش دهیم توان تعلیم و تربیت چگونه خواهد بود ؟
تفکری که به حل مشکلهای اجتماعی منتهی می شود از تفکری که به حل مشکلهای فنی منتهی می شود بسیار دشوارتر است . ولی متأسفانه کمتر آموزش داده شده است

. دانش آموزانی که مسؤولیت اجتماعی را در مدرسه آموخته اند یاد می گیرند چگونه در یک موقعیت واقعی برای حل مشکلها به راههای کمک به یکدیگر بیندیشند . ما باید در نظام آموزش که به اندازه کافی در نظر آنها مهم باشد تعداد بیشتری از دانش آموزان را از نظر عاطفی با یکدیگر مرتبط سازیم بنابراین تلاش خواهند کرد تا فکر کردن و حل مشکلها را یاد بگیرند و بدین ترتیب در اجتماع فرد مسئولی بار بیایند . هیچ کس نمی تواند مسئولیت اجتماعی ، فکر کردن ، یا حل مشکل را در حالی که شکست خورده است یاد بگیرد . مدارس باید برای تمام دانش آموزان خود شانس مناسبی برای موفقیت فراهم آورند .

اعتبار کاذب نظام آموزش و پرورش ، یعنی پاسخهای واقعی و عینی ارزش ندارند مگر اینکه به سطح تفکر و عقاید ارتقاء پیدا کنند . ما باید به بچه ها یاد بدهیم که از سؤال کردن نترسند . در نظامی که معلومات را ثبت می کنند خرده گرفتن به معلمی که تدریس خود را بر اساس اصول حتمی
استوار ساخته کار دشواری است . آموزش و پرورش که حول معلومات عینی و پاسخ آنها مرکزیت یافته معمولا” درگیری فکری بین شاگردان و معلمان را خاتمه
می دهد . روشن است که در این مبارزه معلمان موضع قویتری دارند

 چون پاسخ پرسشهایی را که پرسیده اند می دانند . و شاگرد نمی تواند به نحو مؤثری با معلم درگیر شود .

مرحله بعدی پیشگیری از شکست :

حذف نمره :
اگر به دانش آموزان یاد می دهیم که فکر کنند آیا باید به آنها نمره بدهیم ، اگر بتوانیم مطمئن شویم که هر دانش آموز نهایت سعی خود را به کار می برد تا تفکر و حل مشکلات را بیاموزد دیگر نمره ها ارزش ندارند .

آنها که بر سر نمره بحث می کنند متذکر چیزی می شوند که به ندرت اتفاق می افتد مبنی بر اینکه دانش آموزان بدون وجود نمره انگیزه کمی برای یادگیری دارند .
ارتباط ، تفکر و مشارکت فعال در نظام آموزش و پرورش خیلی بیشتر از نمره ها باعث ایجاد انگیزه می شود . وقتی مدرسه مطالب مرتبط اندکی را ارائه کرده و چیز کمی بیش از حفظ کردن را می طلبد نمره برای آن عده موجب انگیزه می شود که نمره های (( الف )) و (( ب )) می گیرند برای آنها که (( ب )) یا بهتر از آن نمی گیرند نمره علامتی برای رها کردن و دست از کار کشیدن است . آنها که (( ج )) یا کمتر می گیرند خود را شکست خورده دانسته دیگر به کار کردن ادامه نمی دهند . و جزئی از گروه بزرگی می شوند که خیلی کم یا د می گیرند .

 

دانش آموزی که اعتقاد پیدا کرده یک شکست خورده است ، معمولا” کار در مدرسه را رد می کند از آنجا که شکست هرگز مولد و ایجاد انگیزه نخواهد بود . وقتی ما آنرا از میان برداریم دیگر امکان صدمه دیدن شاگردی که به خاطر روش نمره دهی شکست خورده ، وجود ندارد . هر چند ممکن است او به محض حذف برچسب شکست فورا” شروع به یادگیری نکند . ولی لااقل راه تغییر روحیه را برای او باز و هموار گذاشتیم تا در آینده بتواند کار کردن و یاد گرفتن را شروع کند .

کودکی که یکبار برچسب شکست را دریافت کرده و با چشم یک شکست خورده به خود نگریسته به ندرت در مدرسه موفق خواهد شد . اگر به جای اینکه سریعا” به یک بچه برچسب شکست بزنیم صبورانه با وی کار کنیم . او می تواند شروع به یادگیری کند و در عوض یک یا دو سال به موفقیت نایل شود . اگر ما دست از شکست برداریم و از این قید رها شویم همه چیز به دست می آوریم در حالی که هیچ چیز از دست نداده ایم .

مشکلات و اختلالات ریاضی :

تعداد زیادی از دانش آموزان مقاطع ابتدایی در یادگیری درس ریاضی دچار مشکل هستند و یا اینکه به اندازه دانش آموزان همسال خود کوشش می کنند ولی پیشرفت مورد انتظار را ندارند .
معمولا” آموزگاران برای پیشرفت بیشتر آنان اینگونه فعالیت ها را انجام می دهند .

۱- پند و اندرز به دانش آموزان برای فعالیت درسی بیشتر
۲- متوجه کردن آنها به اهمیت درس ریاضی
۳- آگاه کردن آنها از اینکه خوشبختی آنها در آینده در گرو پیشرفت تحصیلی است .
۴- سرزنش و مؤاخذه
۵- مقایسه دانش آموز با دیگران به منظور تحریک او

۶- انتساب وی به مواردی مانند : تنبلی ، بی استعدادی ، بی مسئولیتی و ;;;;.
۷- تماس کتبی ، تلفنی با والدین و یا دعوت از والیاء آنان که در مدرسه حاضر شوند و گفتگو نمایند .
۸- درخواست از والدین برای کمک درسی بیشتر به دانش آموزان
۹- توسل به توجیهاتی مثل ارثی بودن
۱۰- تکرار این مطلب که دانش آموز از پایه ضعیف است .
۱۱- بازداشتن بچه از بازی و تفریح و وادار کردن بیشتر به درس خواندن
۱۲- تنبیه بدنی و غیر بدنی
۱۳- محروم کردن از چیزهای مورد علاقه اش

۱۴- استخدام معلم خصوصی
۱۵- چند بار تکرار کردن درس توسط معلم
۱۶- مشورت با اقوام و همسایه ها
۱۷- تشویق ولی
۱۸- دادن وعده جایزه
۱۹- ارائه یک برنامه فشرده برای فعالیت در منزل

اهداف برنامه ریزی :

ریاضیات باید به آماده سازی دانش آموزان هم برای مطالعه درسهای دیگر و هم در این که از عهده خواستها و مسایل ریاضی ای که احتمالا” بیرون مدرسه مواجه می شوند بر آیند کمک کند . بنابر این انگیزش دانش آموزان برای آموختن ریاضیات وابسته به دو جنبه است :
الف – سودمندی ب – لذت

آموزش ریاضیات همچون وسیله ای برای حائز شدن شرایط (( ورود )) کسب صلاحیت های لازم . و راه پیدا کردن به بازار شغلی تلقی می شود .

سودمندی باید با هدفهای مستقیم ریاضی گره بخورد : شاگردان باید متقاعد شوند که با دانش و درک ریـاضی ، قـدرت مـطلوب را کـسب خـواهند کـرد . از این لحاظ (( لذت )) نباید فقط برای
دانش آموزان تأمین شود ، این نیز همان اندازه مهم است که برنامه های درسی چنان باشند که آموزگاران را به کسب لذت از کارشان تشویق کنند .

مسأله ترک تحصیل ، طرح برنامه درسی را با مسأله بسیار دشواری روبرو می کند . این که ترک تحصیل در همه مراحل تحصیلی رخ می دهد ، مسأله را دشوارتر می سازد . برنامه درس ریاضیات به طور سنتی با یک فرایند (( از بالا به پایین )) پی ریزی شده است .

محاسبه منافع ترک تحصیلان :
چگونه می توان منافع دانش آموزانی راکه آموزش مدرسه را نابهنگام ترک می کنند در برنامه ریزی آموزشی ریاضیات به حساب آورد ؟
ترک تحصیلها ندیده گرفته شوند :

پیامدها :
۱- هیچ تغییری لازم نیست .
۲- پی ریزی برنامه درسی که فقط در مقاطع معدود ترک رسمی مدرسه به یک نقطه پایان طبیعی می رسند نسبتا” آسان است .
۳- برنامه درسی مراقب آنهایی که به مرحله بعدی آموزش می رسند هست .
۴- اتلاف زیادی در منابع انسانی به خاطر کسانی که مدرسه را نابهنگام ترک می کنند وجود دارد .
لاک هیو و همکاران وی ( ۱۹۸۶ ) داده های چند سال از دومین مطالعه ریاضیات در کشور تایلند را به منظور کشف تأثیر کتابهای درسی و عوامل دیگر بر پیشرفت تحصیلی در درس ریاضیات مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند .

نتایج تحلیل نشان داد هر کجا که معلمان در کلاس درس خود از کتابهای درسی برای امر تدریس استفاده کرده بودند ، نمره دانش آموزان آنها در پس آزمون در حدود ۵ /۰ بیشتر شده بود .
توضیح آنکه این مقدار پیشرفت اگر چه از نظر رقم خیلی کم ( حدود ۵ درصد یک انحراف استاندارد ) است . اما تقریبا” برای یک ششم میانگین پیشرفت برای یک سال تحصیلی است .

اولین مطالعه ریاضیات در انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی که
در سال ۱۹۶۴ صورت گرفت . به چنین نتیجه ای دست یافت ( هوسن ، ۱۹۶۷ ) ، از عوامل متعدد و ممکن تعیین کننده وضعیت اقتصادی ، اجتماعی خانواده ، ساده ترین آن یعنی شغل پدر ، باعلم به این که دلیل محکمی برای انتخاب آن وجود ندارد اما به سبب سهولت قابلیت کاربرد آن در همه کشورهای مورد مطالعه به عنوان شاخص اصلی تعیین کننده وضعیت اقتصادی اجتماعی خانواده انتخاب شد .

مفهوم و پیامدهای شکست تحصیلی :

۱- مفهوم شکست تحصیلی :
مسئله شکست تحصیلی یکی از مهمترین مسائل آموزش و پرورش به شمار می رود و بسیاری از مربیان و جامعه شناسان و روانشناسان و اقتصاددانان ، بر حسب دیدگاههایی خاص این مسئله را مورد بررسی قرار داده اند و مدیران و مسئولان آموزش ارقام مربوط به شکست تحصیلی را خطرناک و هشدار دهنده توصیف می کنند . زیرا این ارقام را نشان دهنده بازدهی کمی و کیفی نظام آموزش و پرورش می دانند .

در این میان شکست و افت در درس ریاضیات جایگاه خاصی دارد به طوری که چنین به نظر می رسد علت شکست بیشتر دانش آموزان به دلیل شکست درس ریاضیات است .

۲- پیامدهای شکست تحصیلی :
۱-۲- عواقب شکست تحصیلی ( ریاضیات ) :
عواقب و آثار شکست تحصیلی متعدد هستند . بعضی از این آثار شخصیت و رفتار کودک را تغییر می دهند . برخی دیگر موجب می شوند که کودک ترک تحصیل کند و به خیل بیسوادان بپیوندد و بر انجام ناکافی در تحصیل باعث افزایش هزینه تحصیلات و گرانی
آموزش و پرورش می شود .

۲-۲- نتایج شکست تحصیلی نزد کودک :
پایان سال تحصیلی برای کودکی که تجدید آورده و یا رد شده است لحظه ای بحرانی است . زیرا شکست ، تصوری را که کودک از خود دارد دگرگون می سازد و نیز عقیده دیگران را نسبت به او عوض می کند . این تغییرات در شخصیت در حال تکوین و تشکل کودک که بسیار ظریف و آسیب پذیر است ، آثاری نامطلوب به جای می گذارد . بسیارند دانش آموزان شکست خورده ای که از خانه می گریزند و یابه مواد مخدر پناه می برند . و حتی به خودکشی اقدام می کنند .

۳-۲- عواقب شکست در خانواده :
برای خانواده ها قبول شکست فرزند شان در درس دردناک است . و بر آن می شوند تا مسئول آن را پیدا کنند . معمولا” یا مدرسه را مسئول می دانند و یا فرزند خود را . در هر حال این واقعه موجب بر هم خوردن تعادل محیط خانوادگی می شود . بسیاری از
خانواده های کم درآمد از ادامه تحصیل فرزند خود نومید می شوند و او را وادار به کار
می کنند و این خود سبب ترک تحصیل می شود .

۴-۲- بهای شکست تحصیلی :
یک اثر مهم شکست تحصیلی و تکرار پایه تحصیلی ، اثر اقتصادی آن است که به دو صورت جلوه می کند .
۱- یکی که شکست می خورد نومید از ادامه تحصیل می شود و به دنیای کار
می پیوندد .
۲- شکست و تکرار پایه تحصیلی موجب بالا رفتن هزینه نظام آموزش می شود .

مسئله چیست ؟

مسئله به موقعیتی اطلاق می شود که در آن فرد چیزی را طلب می کند ، ولی نمی داند که چگونه به طور مستقیم به آن دست یابد . برای کسب مهارت در حل مسئله ، فرد باید تمرینهای زیادی انجام دهد . کودکان انتظار دارند که حل کردن مسئله را صرفا” با حل کردن و بدون هیچ راهنمایی و یا بحث در این زمینه یاد بگیرند .

مسایل در درجه اول موجب تکرار و تمرین مطالب تدریس شده می گردند ، به کمک ریاضیات می توان کم و بیش (( جهان واقعی )) را در ذهن به نظم آورد .
چگونه می توان حل مسئله را به شیوه مؤثری آموزش داد ؟
از آنجا که آموزش و همینطور یادگیری حل مسئله کار دشواری است ، محققان در سالهای اخیر توجه بسیاری به آن معطوف داشته اند . بر مبنای این تحقیق می توان چندین زمینه قابل تعمیم را مشخص کرد .
راهبردهای حل مسئله را می توان صراحتا” آموزش داد .
زمان :
دانش آموزان باید برای (( هضم کردن )) و تفکر کافی در مورد مسئله ، یعنی زمان برای درک موضوع ، زمان برای کشف مسیر حل و زمان برای فکر کردن به جواب کاملا” وقت داشته باشند . بعلاوه معلمان باید دانش آموزان را تشویق کنند که در صورت تمایل بیش از
رها کردن مسئله ، زمان بیشتری را برای کارکردن روی آن صرف کنند .

طرح درس :
فعالیتهای آموزش در زمان باید از طریق برنامه ریزی هماهنگ شوند تا دانش آموزان فرصت پرداختن به مسایل متعدد را داشته باشند .

راهبردهای حل مسائل :
۱- مسئله را درک کنید .
۲- نقشه ای برای حل آن طرح کنید .
۳- نقشه را اجرا کنید .

۴- برای امتحان کردن جواب به دست آمده به عقب برگردید .
این مدل مبنایی برای حل مسئله تشکیل می دهد که در بیشتر کتابهای ریاضی مدارس ابتدایی مورد استفاده قرار می گیرد . بنابراین دانش آموزان ، دیدن ، طرح نقشه ، عمل ، وارسی را می آموزند .
برای حل مسایل باید به این شعار توجه داشت : همان طور که مسئله را
می خوانید سعی کنید آن را حل کنید .
۱- اقدام کردن ۲- یک طرح یا دیاگرام بکشید .

۳- به دنبال الگو بگردید . ۴- جدول رسم کنید .
۵- همه امکانها را به طور اصولی برشمارید . ۶- حدس بزنید و امتحان کنید .
۷- خواسته ها ، مفروضات و اطلاعات مورد نیاز را مشخص کنید .
۸- یک جمله باز بنویسید .

۹- مسئله ای حل کنید که از مسئله اصلی ساده تر یا با آن هم ارز باشد .
۱۰- دیدگاه خود را نسبت به مسئله تغییر دهید .

استفاده از مواد آموزشی دست ساز :
تحقیقات نشان داده است که در دروسی که در آنها از مواد آموزشی دست ساز استفاده
می شود نسبت به دروسی که فاقد این مواد آموزشی هستند از احتمال بیشتری برای ارائه فعالیتهای ریاضی برخوردارند . وقتی که بچه ها مواد آموزشی دست ساز را به کار می برند ، ریاضیات را بهتر درک می کنند .

ارزشیابی :
ارزشیابی باید بخش مکملی در آموزش ریاضیات باشد . باید مشخص شود که آیا آنچه که ما فکر می کنیم هر کودک باید یاد بگیرد . امتحانات معیاریابی یا مهارت به شما کمک می کند که کودک را بر حسب توانایی فردی او مورد ارزشیابی قرار دهید .

نظر سنجی از والدین ، که در فرمهای پرشده یا جلسات اولیا و مربیان عنوان می شود ، راهنماییهای مفیدی در زمینه آنچه که کودکان آموخته اند ، در اختیار می گذارند .
تشخیص :
برای پرداختن به نیازهای کودکان جهت یادگیری ریاضیات ، نخست باید نقاط قوت و ضعف آنها را مشخص کرده از جمله خط مشیهای تشخیص در ریاضیات ، می توان به موارد زیر اشاره کرد :
۱- مطمئن شوید که ضعف ریاضی یک کودک ضعفی واقعی است .

۲- به خاطر داشته باشید که هر کودک پیش از آن که از نظر اداراکی به رشد نهایی برسد . از مراحل متعدد رشد عبور می کند .
۳- قوه تشخیص خود را با استفاده بدون تعصب از مواد آموزشی دست ساز تقویت کنید .
۴- در تشخیص خود ، جنبه هایی را که برای دانش آموزان مهیج هستند ، فراموش نکنید .
۵- برای جفت و جور کردن تصاویر ذهنی درست کودک انعطاف پذیر و شکیباباشید .
۶- نگرش مثبتی داشته باشید .

۷- بین خطاهایی که به طور اتفاقی رخ می دهد و خطاهایی که دایما” تکرار می شود ، فرق بگذارید .

درمان (( جبران عقب ماندگی )) :
درمان مناسب با تشخیص مناسب شروع می شود . اگر تصویر روشنی از نیازهای کودک داشته باشید می توانید چنان برنامه ای تنظیم کنید که به کمک آن پیش نیازهای ضروری کودک برطرف گردد . شما باید شاگردان خود را چنان گروه بندی کنید

که کسانی که تنها به یک اشاره خاص نیاز دارند و کسانی که باید به طور فردی با آنها کار شود مشخص گردند . تحقیقات نشان داده است که برخی از روشهای مؤثر درمان به شرح زیر می باشد :
۱- کودک را در برنامه درمان خود دخالت دهید .
۲- طرح آموزش جبرانی باید با آموزشهای قبلی متفاوت باشد .
۳- زمینه تجاری را فراهم آورید که به استفاده از چند حس از حواس پنجگانه
دانش آموزان نیاز داشته باشد .

۴- به کمک ابزارهای واقعی ، کودک را به سوی درک شهودی از اندیشه های ریاضیات راهبری کنید تا بتواند از این طریق ، ادراکات خود را به صورت شفاهی و نهادین بیان کند .
۵- کودک را تشویق کنید تا جوابها را پیش از حل مسایل برآورد کند .
۶- از کودک بخواهید که از ماشین حساب استفاده کند .

استفاده از فرصتهای حساس :
معلمان باید علاوه بر تدوین یک برنامه جدید ، لحظه به لحظه بیندیشند .
هدف نهایی آن است که در کودکان نه تنها جمع ، تفریق ، ضرب و تقسیم را بیاموزند ، بلکه مهمتر از آن این است که بدانند چه وقت باید هر یک از این اعمال را در شرایط حل مسئله به کار گیرند .
هدف از آموزش ریاضی پرورش استعداد ، تقویت توانائیها ، اطلاع و آگاهی از دانش ریاضی جهت درک و فهم سایر دروس و ;;. است .

نقش اجتماعی ریاضیات :
آیا می توانیم برای آموزش ریاضیات در دنیایی که در آن تکنولوژی نقش عمده را بازی
می کند نقش اجتماعی جدید پیدا کنیم ؟
دلیل ۱ – ریاضیات بی طرف است و در شرایطی دور از مسایل متنازع اجتماعی بهتر آموخته می شود .

پیامدها : ۱- آموزگاران ، همچنان سخت درون مرزهای تخصص گرایی موضوعی خود خواهند غنود .
۲- همه حکومتهایی که ریاضیات را به عنوان ابزاری کارساز برای پیشرفتهای تکنولوژیکی و اقتصادی می بینند ، همچنان بیشترین اولویتها را به تدریس آن اختصاص خواهند داد .

۳- ریاضیات در چشم اکثر مردم عامی ، همچنان هاله جادویی و تنزه خود را ، بر فراز وابستگیهای معمولی آدمیان ، دارا خواهدبود .
۴- آموزش ریاضیات کمک مستقیمی به مسایل فوری اجتماعی نسل کنونی نخواهد کرد .
دلیل ۲ – از آنجا که ریاضیات ، هم تکنولوژی در همه شکلهای گوناگونش ، هم سیاست تعیین چگونگی کاربردش را پی ریزی می کند ، تدریس آن باید آگاهانه به این مسایل مربوط باشد .
پیامدها : ۱- این کار دشواری است . به علاوه بسیاری از آموزگاران ریاضی ، اگر نه همه شان وظیفه خود نمی دانند که مسایل اجتماعی و متنازع را لمس کنند .

۲ – انتظار می رود حکومتها واکنش مخالف نشان دهند . این در برخی از کشورها که تلاشهایی برای گنجاندن یک بخش (( مسئولیت اجتماعی )) در تدریس فیزیک ، یا برای
وارد کردن (( مطالعات صلح )) در مدارس انجام شده رخ داده است .
۳- انتظار می رود انگیزش دانش آموزان افزایش یابد .

۴- آموزشگران ریاضی شاید سهم حرفه ای مستقیمی در حل برخی از مسایل رودرروی جامعه انسانی پیدا کنند .
۵- جامعه همچنان مملو از کسانی خواهد بود که بر خوردشان با ریاضیات بیشتر مطیع احساس از شکست است . کسانی که یادگیری بیشتر ریاضیات را ، اگر معلوم شود که در آینده بکارشان می آید . ناممکن می پندارند .

در حد یک کلاس درس ، آموزگار خوب خود پیشاپیش تا حدی دست به تفکیک برنامه درسی
می زند ، وی برای دانش آموزان پر استعدادتر مسایل پیچیده تری طرح می کند تا پیشرفت بیشتر آنان را برانگیزد و برای کم استعدادتران مسایل ساده تر تا در آنان اعتماد به خویش و ایستاری مثبت تر نسبت به یادگیری ریاضیات بیافریند .

گونه دیگر تفکیک ، بر اساس سرعت ترقی در یک برنامه درسی مشترک است که به وضوح بدان معناست که شاگردان ضعیفتر هنگامی که مدرسه را ترک می کنند مقدار کمتری از برنامه را گذرانده اند . در برخی از کشورها این گونه تفکیک با نگه داشتن شاگرد در یک کلاس تا هنگامی که در جه آموختگی قابل قبولی بدست آورد انجام می شود .

امکان بهتر کار کردن برای آموزگار :
آموزگاری که باید روزی ۵ یا ۶ کلاس داشته باشد ، وقت چندانی برای اندیشیدن خویش ، فراهم آوردن مواد آموختن وی ، وارسی گونه های مختلف رویکردهای بدیل ، یا کار با همکاران خود برای توسعه و نوسازی یک برنامه منسجم ندارد .

از آموزگاری که فاقد جا برای کار ، تجهیزات ، بودجه برای خرید مواد یا سفر ، وقت اختیاری برای کار با همکاران یا دانش آموزان است نمی توان انتظار داشت همچون یک
(( کارورز اندیشه گر )) پیشرفت زیادی داشته باشد .
آموزگار همچون (( قربانی )) :
افزودن باری بر دوش آموزگاران مثلا” از طریق ارجاع مسئولیت بیشتر در طرح برنامه درسی انتخاب روشهای آموزشی ، و ارزیابی دانش آموزان ، بسیار ساده است .

روشن است که همه اینها از حیث آموزش مطلوبند اگر پشت آموزگاران قوت کافی برای تحمل چنین باری را داشته باشد . نقش خدماتی ریاضیات اهمیت مردم فزاینده ای دارد . این چیزی

سوای نقش صافی مانند این درس است ، چرا که بسیاری از مشاغلی که ورود به آنها مستلزم ارائه مدارک از دانش ریاضی خواسته در مرحله ورود آن را به کار نمی گیرند .

ریاضیات و دشواری :
رویهمرفته مردم ریاضیات را به عنوان یک درس نخست می شناسند . برای خیلی ها ریاضیات با یک احساس قوی از شکست همراه است . و خاطره آنها از ریاضیات مدرسه خاطره آزمایشها ، امتحانها ، سرخوردگی و ترس از (( غلط در آوردن جواب )) است .

دختران و ریاضیات :
برای دختران و پسران تمایزی قائل نشویم ، چرا که از نظر ما تفاوت اساسی ای وجود ندارد . با وجود این شکی نیست که در خیلی از کشورها تفاوتهای جنسیتی زیادی از حیث چشمداشت و دستاورد در کار هست .

ب – کمک به کودکان در یادگیری ریاضیات :
چرا ریاضیات را یاد می دهیم ؟
پاسخ این است که ریاضیات زندگی روزمره ، برای علم ، برای تجارت و برای صنعت مفید است . زیرا اولا” یک وسیله ارتباطی قدرتمند ، معتبر و بدون الهام است . ثانیا” ابزاری برای تعیین و پیش بینی است . قدرت آن در علائم ( سمبولهای ) آن ، که گرامر و تجزیه و ترکیبهای خاص خود را دارد ، نهفته است .

(( این گزارش )) همچنین مدعی است که ریاضیات باعث توسعه تفکر منطقی می شود و از جاذبه زیبایی شناسانه نیز برخوردار است .

کودکان چگونه ریاضیات می آموزند :

در اوایل قرن بیستم جان دیویی مدعی شد که یادگیری از طریق تمرین حاصل
می شود اگر چه این موضوع ، که کودکان چگونه ریاضیات می آموزند ، پیش از این کشف شده بود ، با این حال اهمیت تمرین کردن چندان مورد توجه قرار نگرفته بود .
این ورزیدگی را می توان به طرق گوناگون کسب کرد و واقع شدن در تجارت جهان واقعی ، به طور پی در پی چنین موقعیتهایی را فراهم می آورد . اینکه ریاضیات به کمک تعاریف ساخته می شود ، تا حدودی طعنه آمیز است .

تعاریف در ریاضیات اهمیت فوق العاده دارند ، اما باید تجارب با اکتشافات قبلی کودک استوار باشد تا او بتواند با آنها ارتباط برقرار کند . در غیر این صورت همه چیز در ذهن کودک به طور مغشوش و بی ارتباط جای خواهد گرفت .

در کار کلاس ، یادگیری باید قدم به قدم صورت گیرد و از حالات خاص به تعمیم یک موضوع برسد . مثلا” ساده ترین راه برای رسیدن به مفهوم (( محیط )) یا (( پیرامون )) تعریف مستقیم آن است . روش بهتر برای این کار در اختیار قرار دادن مدلهایی است که بیانگر مفهوم محیط باشند . مانند : تیله شیشه ای ، توپ ، بادکنک ;;; در این صورت تصور از مفهوم محیط به تدریج شکل می گیرد . البته ریاضیات را می توان از طریق دیگری غیر از روش تمرینهای متوالی آموخت . کودکان از طریق نگاه کردن ، گوش دادن ، خواندن ، پیگیری کردن ،

راهنماییها ، تقلید کردن ، و آزمایش کردن نیز یاد می گیرند . این اعمال به یادگیری ریاضیات کمک می کند . به علاوه می توان با استفاده از مدلها وراهنمایی معلم ، هر کدام از آنها را به طور مناسب بکار گرفت و از با معنا بودن عمل یادگیری مطمئن شد . یادگیری به خصوصیات فردی یادگیرنده مانند تجارب قبلی و بلوغ و انگیزش نیز بستگی دارد .

به طور کلی هیچ نظریه جامع یادگیری را نمی توان بدون ابهام و به طور مستقیم برای هر دانش آموزی ، در هر سطح و به شکل رضایت بخش بکار برد .
یکی از راههای یادگیری ریاضیات ساختن پلهای یادگیری است .
تجارب واقعی با فراهم آوردن زیربنایی مبتنی برمفهوم ، سبب ارتقای هر چه بیشتر میزان یادگیری ریاضیات در فرد می شود . معلمان باید برای برقراری ارتباط میان تجارب واقعی و مفاهیم ریاضیات دانش آموزان کمک کنند . این ارتباطها نیز به نوبه خود موجب پدید آوردن پلهای ضروری در یادگیری می شوند .

ارتباط و پیوستگی مواد واقعی با نمادها از طریق نمایش و همراه با توصیف آنها حاصل
می شود . به عبا رت دیگر باید روش مجسم و پس از آن نیمه مجسم و در نهایت مجرد و نمادین صورت گیرد .

عوامل اصلی در برنامه تحصیلی و تکامل آن :
۱- ضرورتهای موضوع ۲- نیازهای کودک ۳- نیازهای اجتماعی

۱- ضرورتهای موضوع :
طبیعت ریاضیات خود در تعیین اینکه چه چیزی در چه دوره ای باید آموزش
داده شود مؤثر است . اعداد صحیح مبنایی برای بسیاری از اندیشه های ریاضیات محسوب
می شود . و کودکانی که وارد مدرسه می شوند باید کارکردن با آنها را تجربه کنند . بنابراین ابتدای هر کاری با اعداد صحیح تأکید می شود .

۲- نیازهای کودک :
تغییر دربرنامه تحصیلی در نگرش ما از چگونگی یادگیری کودکان نیزتأثیر می گذارد . تا سالهای اولیه این قرن ریاضیات برای پروردن قوای ذهنی یا ایجاد نظم فکری
تدریس می شود . و تصور بر این بود که سر و کله زدن با مسایل ریاضی نوعی تمرین فکری است که به کار منظم تر کمک مؤثری می کند . در اواخر قرن نظریه نظم فکری محرک تأثیر ادوارد ثورندایک جای خود را به نظریه ارتباط (( پیوستگی )) داد .

۳- نیازهای اجتماعی :
کارآیی و سودمندی ریاضیات در فعالیتها و حرفه های روزمره نیز در تشخیص این که چه چیزی و در چه هنگامی باید تدریس شود مؤثر مانده است .

اصولی برای تدریس ریاضیات :

۱- حل مسئله یکی از روشهای آموزش ریاضیات است .
۲- در تدریس ریاضیات باید عواملی که کودکان را به کلاس درس علاقه مند می کند شناخته شود .
۳- مبنای همه آموزشها باید بر آزمایش استوار باشد . بخصوص آزمایش با مواد
کمک آموزشی که ساخته خود کودکان است .
۴- گفتگو در مورد ریاضیات باید یکی از اهداف آموزش باشد .
۵- این مفهوم که بسیاری از اندیشه های ریاضیات با هم ارتباط دارند باید
گسترش داده شود .

۶- معناجویی در ریاضیات باید به عنوان زمینه ای در آموزش مورد توجه قرار گیرد .
۷- کار گروهی در ریاضیات باید به یک روش معمول تبدیل شود .
۸- نیازهای متفاوت کودکان باید مورد ملاحظه قرار گیرد .
۹- برای کودکان باید فرصتهایی برابر در یادگیری ریاضیات فراهم شود .

۱۰ – پیشرفت کودکان در زمینه ریاضیات باید از طریق آزمونهای کتبی
تشخیص داده شود .
شواهد نشان می دهد که در بیشتر مدارس به جای آنکه به کتابهای متعدد رجوع کنند یا حتی آنها را متناسب با نیازهای گروهی یا فردی تغییر دهند تنها از یک کتاب درسی برای همه دانش آموزان استفاده می کنند .

کتابهای درسی زمینه یا چهارچوب را فراهم می کند که از طریق آن می توانید برنامه ریاضی محکم و استوار تدارک ببینید . از طریق انجام آزمایش ، فعالیتهای کلاسی و مواد آموزشی دست ساز می توان به آموزش ریاضیات یاری کرد .

گواهی به تأثیر تکنولوژی در مدارس :

۱- امروزه هر کتاب درسی مرجعی که درباره ریاضیات مقدماتی باشد ، حاوی فعالیتهایی با ماشین حساب و کامپیوتر برای استفاده دانش آموزان است .
۲- چهارمین ارزشیابی ملی از ریاضیات نشان می دهد که ۸۰ % از دانش آموزان کلاس سوم ، ۹۰ % از دانش آموزان کلاس پنجم یا خود دارای یک ماشین حساب هستند یا به آن دسترسی دارند .
۳- میکرو کامپیوترها ، هم در مدارس و هم در منازل یافت می شوند . در حال حاضر تقریبا” همه مدارس دست کم یک کامپیوتر در اختیار دارند .

شایعات در زمینه ماشین حساب :
۱- استفاده از ماشین حساب به فکر کردن نیازی ندارد .
۲- ماشینهای حساب به پیشرفت ریاضی دانش آموزان صدمه می زند .

نظریاتی در مورد ماشین حساب :
۱- از ماشینهای حساب باید وقتی که به وجود آنها احتیاج دارید بهره برداری کرد .
۲- ماشینهای حساب باید در برخی از آزمونها مورد استفاده قرار گیرد .
سواد کامپیوتری چیست ؟

عقیده عمومی بر این است که برنامه های ریاضیات فرصتهای طبیعی فراوانی را برای به کارگیری کامپیوتر فراهم می آورند . سواد کامپیوتری باید درکی کلی از تواناییها و ناتواناییهای کامپیوتر ایجاد کند .

روشهای صحیح مطالعه :
یکی دیگر از مواردی که زمینه ساز افت تحصیلی در درس ریاضیات دوره ابتدایی و سایر دروس است نداشتن برنامه ریزی درست و اساسی از جانب دانش آموزان است . چنانچه معلمین پیرامون برنامه ریزی آموزشهایی را به دانش آموزان بدهند ، خود باعث بوجود آمدن نظم و ترتیب در امر تحصیل و بدنبال آن موقعیت تحصیلی خواهد شد .

در اینجا مطالبی پیرامون شرایط مطالعه صحیح ذکر می گردد :

۱- آغاز درست :
(( برای موفقیت در تحصیل باید درست آغاز کنید ))
باید به دانش آموزان خود بیاموزیم که در هر کار آغاز درست ، بسیار مهم است .
باید به دانش آموزان بیاموزیم که :
– درسهای خود را طوری برنامه ریزی کنید که به هنگام مطالعه ، ابتدا کتابهای آسان را بخوانید ، نه کتابهای مشکل را . فرضا” اگر قرار است امروز کتابهای ریاضی ، تاریخ و
ادبیات فارسی را مطالعه کنید ، سعی کنید کتاب آسان فرضا” ادبیات را در اول برنامه خود قرار دهید .

– در هنگام مطالعه یک کتاب ، حتما” از فصل مورد علاقه و آسان شروع کنید . البته در صورتی که ترتیب قسمتها و درسهای کتاب زیاد مهم نباشد .
– در برنامه ریزی درسی موضوعهای مشابه را پشت سر هم قرار ندهید .

– حتی المقدور برای مطالعه یک کتاب بیش از ( بیست تا چهل دقیقه به تناسب
پایه تحصیلی ) بیشتر وقت در نظر نگیرید . چون هر چه قدر زمان کوتاه گردد و موضوع مورد مطالعه عوض گردد میزان یادگیری بیشتر است .

– اگر تصمیم گرفته اید در یک هفته ۴ ساعت ریاضی بخوانید این ۴ ساعت را نباید به دو روز در هفته و هر روز ۲ ساعت اختصاص دهید . بهتر است که آنرا به ۶ روز در هفته و هر روز چهل دقیقه ریاضی را مطالعه کرده و تمرین کنید .

– به روش تدریجی درس بخوانید و خواندن را به شبهای قبل از امتحان موکول نکنید.

۲- برنامه ریزی :
(( یکی از عوامل اصلی موفقیت ، داشتن برنامه منظم است ))
اساس برنامه ریزی :
الف – برنامه ریزی درسی : معلمان و مربیان گرامی باید بدانند که مهمترین
برنامه ریز درسی ، خود فرد است . هر فرد خود بهتر از دیگری می داند در چه درسی
ضعیف تر است .

ب – کوتاه ، ساده ، قابل اجرا :
برنامه صحیح برنامه ای است که کوتاه ، ساده و قابل اجرا باشد . برنامه های حجیم تأثیر منفی بر روحیه فرد می گذارد . اگر برنامه طرح شده کوتاه مدت باشد شخص زود تر آنرا اجرا
می کند .
ج – اجراء برنامه در زمان مشخص :
مهمترین بخش برنامه اجرای آن است . برنامه ریزی زمانی مؤثر است که از روی کاغذ و دفتر یا فکر درآید و عملا” پیاده گردد . باید به خودتان به عنوان مثال بگویید که من از ساعت ۸ تا ۱۰ یا ;. این کتابها را باید مطالعه کنم . آن وقت باید با جدیت تمام به خودتان بگویید من فقط باید امروز این برنامه را اجرا کنم .

۳- نظم و ترتیب :
(( اساس هر سازمانی به نظم و ترتیب آن بستگی دارد . ))
کسی که منظم است بهتر می تواند از اوقات خود استفاده کند باید به دانش آموزانمان بگوییم که آیا دچار بی نظمی هایی مانند موارد زیر هستند .
– صبحها صدای زنگ ساعت را نمی شنوید یا دست کم برای بیدار شدن به صداهایی مانند انفجار نیاز دارید ؟

– همیشه دست کم یکی از لباسهای ضروری خود را پنج دقیقه قبل از خروج از خانه گم
می کنید ؟
– همیشه دیر به مدرسه می رسید و آموزگار شما را در زنگ اول غایب
حساب می کند ؟
– وسایل شما آنقدر بهم ریخته است که هر کس آنرا ببیند عصبانی می شود ؟
– همیشه از بغل دستی تان مداد و پاکن قرض می کنید ؟

– بیشتر تکلیف های درسی را در آخرین فرصت ، و باحالت نگرانی انجام می دهید ؟
– همیشه برای مطالعه وقت کم می آورید ؟
– میل دارید کارهایتان را جمع و جور کنید اما نمی دانید که چگونه و از کجا
شروع کنید ؟
برای منظم شدن از هر کجا که می خواهید شروع کنید . فقط سعی نکنید همه چیز را یکباره و در یک روز عوض کنید . تمام مشکلات خود را روی کاغذ بنویسید . مثلا” اینکه کمد و وسایلتان شلوغ است ، یا کتابها و دفتر هایتان بسیار در هم و بر هم است .

سپس به هر یک از این موارد یکی یکی رسیدگی کنید . توجه داشته باشید نظم مخصوص کودکان و بچه ها نیست . همه افراد باید نظم داشته باشند . تا بهتر از زمان استفاده کنند .

۴- حفظ آرامش :
(( آرامش ضمیر ناخودآگاه را پویا و فعال می کند . ))
از زمانهای قدیم ترس از امتحان بر سر زبانها بوده است .
ناپلئون بناپارت ، یکی از مردان شجاع دنیاست . گویند روزی یکی از افسران او ، صبح زود بر بالین او شتافت و فریاد بلندی زد . ناپلئون آشفته حال از خواب برخاست و پرسید چه خبر شده ؟ افسر دلاور با عجله گفت : قربان ، دشمن حمله کرده است

و ما در دام افتاده ایم ، قربان فرمان چیست ؟ بعد از صحبتهای افسر ، ناپلئون نفس آرامی کشید و گفت : با این کار مرا خیلی ترساندی ، فکر کردم برای رفتن به جلسه امتحان بیدارم کردی !
مردی که در میادین جنگ آنچنان شجاع و دلاور بود که دشمن از حضورش به خود
می لرزید اما در جلسه امتحان همین مرد آنقدر مضطرب بود که دست و پایش می لرزید .

 

اثرات مخرب اضطراب :
اضطراب قوه تفکر را ضعیف می کند ، تمرکز حواس را بهم می زند و موجب فراموشی دانسته ها می شود . در هنگام مطالعه لحظه ای تأمل کنید و ببینید که با داشتن اضطراب چه ضرر بزرگی به خود می زنید . در هنگام مطالعه باید کاملا” خونسرد و آرام باشید و با حفظ آرامش درس بخوانید یا ریاضی تمرین کنید ، تا مطالب را به خوبی بیاموزید . اگر یک ساعت به امتحان مانده و شما حتی یک صفحه از کتاب را نخوانده اید ، باز هم مضطرب نباشید . لااقل از همین فرصت موجود استفاده کنید و در کمال خونسردی به مطالعه بپردازید .

تفاوت شاگردان با اضطراب و بدون اضطراب :
نگاهی به جدول زیر نشان می دهد که اضطراب و دلهره تا چه اندازه موجب
افت تحصیلی می شود .
نمرات امتحانی شاگردان بدون اضطراب شاگردان با اضطراب
نمره بین ۲۰ – ۱۵
نمره بین ۱۵ – ۱۰
نمره بین ۱۰ – ۵
نمره بین ۵ – ۱ ۳ نفر
۹ نفر
۷ نفر
۱ نفر ۲ نفر
۱ نفر
۱۰ نفر
۹ نفر

جدول نشان می دهد که اکثر نمرات بالا را شاگردان بدون اضطراب و اکثر نمرات پایین را شاگردان با اضطراب کسب می کنند . ( علیپور ۱۳۷۶ )

۵- استفاده صحیح از وقت :
(( بنیامین فرانکلین : آیا زندگی را دوست دارید ؟ ))
پس وقت را تلف نکنید زیرا زندگی از وقت تشکیل شده است .
زمان را نمی توان ذخیره کرد ، نمی توان خرید و یا فروخت و نمی توان از ۲۴ ساعت دیگران قرض گرفت . زمان سرمایه ای است که اگر مورد استفاده قرار نگیرد ، از
دست می رود ، در حالی که یک سرمایه مالی اینچنین نیست . شما می توانید پولتان را در بانک بگذارید ولی زمان را نمی توانید در جائی نگهداری کنید .

اگر چه این سرمایه گرانبها به اندازه کافی در اختیار همه ماست ، ولی با این وجود اغلب ما از کمبود وقت می نالیم اگر منصف باشیم با کمی دقت در می یابیم که مشکل کمبود وقت نیست ، بلکه در نحوه استفاده از آن است . باید دانش آموزان را آگاه کنیم که اوقات بسیاری را در طول شبانه روز صرف کارهای غیر ضروری و کم اهمیت می کنند . لذا برای کارهای اساسی مانند درس خواندن با کمبود وقت مواجه می شوند .

۶- سلامتی و تندرستی :
(( عقل سالم در بدن سالم است . ))
توجه به جسم و روان بسیار مهم و ضروری است ، چرا که ممکن است یک ناراحتی کوچک مانند افسردگی موقت ، یا بی حالی ( به اصطلاح دل و دماغ نداشتن ) و یا یک بیماری ساده جسمی مانند سرماخوردگی و یا آنفلوآنزا ، مدتها می تواند دانش آموزان را از درس و مطالعه دور نگه دارد .

۷- تغذیه مناسب :

(( تغذیه صحیح نقش مهمی در سلامتی دارد . ))
برای انجام کارهای فکری ، مانند مطالعه و یادگیری مخصوصا” در دروسی مانند ریاضیات ، بدن باید از نظر کلسیم و فسفر غنی باشد . شیر یک غذائی کامل در این زمینه
است . عنصر دیگری که در جلوگیری از خستگی فکری نقش مهم دارد ، منیزیوم است . از غذاهای مهم دیگر جوانه گندم است . یکی از پزشکان معروف دنیا گفته است (( جوانه گندم هم وزن

طلاست )) زیرا حاوی ویتامین های A ، B1 ، B2 ، E و فیتین است که در افزایش کارآیی حافظه نقش دارد . خوردن سبزیجات و میوه ، خودداری از مصرف غذاهای پرچرب ، خوردن صبحانه کامل و ;.. نقش مهمی در سلامتی دارد .
متأسفانه در مناطق محروم شهری و روستایی که دانش آموزان ممکن است از تغذیه مناسبی برخوردار نباشند ، این مسأله عامل مهمی است که باعث افت تحصیلی درس ریاضیات خواهد شد .
از آنجا که اختصاص بیشتر به این بحث موجب غفلت از مطالب دیگر خواهد شد لذا فقط عناوین دیگر عواملی که نقش مهمی در جلوگیری از افت تحصیلی دارند ذکر می گردد .

۸- دوری از مشروبات الکلی : (( مصرف مشروبات الکلی موجب ضعف حافظه می شود ))
۹- تنفس صحیح : (( یکی ازمهم ترین اعمال بدن انسان تنفس صحیح است . ))

۱۰ -ورزش : (( ورزش کلید عمر طولانی است . ))
۱۱- استراحت مغزی : (( هنگامی که خسته هستید مطالعه نکنید . ))
۱۲- درک مطالب : (( آنچه در حافظه دراز مدت باقی می ماند . معنی مطالب است ))
۱۳- تشویق و پاداش : (( تشویق نیروهای ذهنی و روانی را به فعالیت
وا می دارد . ))
۱۴- شرطی شدن : (( شرطی شدن به تمرکز حواس کمک می کند . ))
۱۵- تحرک مغزی : (( هنگام مطالعه نباید کاملا” آرام نشست . ))

۱۶- اتاق مطالعه : (( اتاق مطالعه باید آرام باشد . ))
۱۷- نور اتاق : (( بهترین نور برای مطالعه ، روشنایی روز است . ))
۱۸- رعایت فاصله : (( فاصله مناسب چشم تا کتاب ( حدود ۳۰ تانتی متر ) را رعایت کنید . ))
۱۹- آستانه یادگیری : (( هرگز نیم ساعت مطالعه و ۵ دقیقه استراحت را
فراموش نکنید . ))

عوامل دیگر مؤثر در مطالعه :

نفوذ خانوادگی : خانواده از طریق ارتباط های گوناگون ، مداوم و نزدیک و صمیمی ، منبع عمده تعلیم و تربیت دنیای کودک می باشد . کودکی که در محیط کتاب به بار آید ، به نظر
می رسد که یک مطالعه کننده بار آید .

تحصیلات : احتمال اینکه فردی کتابها را مطالعه بکند مربوط به معیار و مقدار آموزش و تحصیلات او می باشد . گری و راجرز معتقدند که تحصیل علم و آموزش وسیله مستقیم ساده یا اتفاقی برای ایجاد مطالعه نمی باشد ، بلکه کلیدی است که نقش اجتماعی را معین کرده و این کلید عامل مهمی است در مطالعه مطالب مختلف .

نفوذ رسانه ها : هیمن در تحقیقات خود در مورد تأثیرات دائمی و همیشگی آموزش ، نشان می دهد که وجود ارتباطات و رسانه های گروهی از ضرورتهای یک جامعه آگاه است .

نفوذ کتابخانه ها : جورج لوتیس برگی گفته است : من از اینکه علاوه بر مدرسه که جنبه ثانوی داشته است . در کتابخانه پدرم آموزش یافته ام ، آدم خوشبختی می باشم . در اوایل جوانی کتابخانه مدرسه می تواند عامل مؤثری در تشویق و ترغیب به مطالعه باشد . و این تأثیر مخصوصا” موقعی زیاد خواهد شد که کتابها با ذوق و سن بچه ها مناسب باشد .

نفوذ تجارت کتاب : ناشرین و کتابفروش ها وظیفه بالاتر از نفع مادی دارند و آن تشویق مردم در ایجاد عادت به مطالعه می باشد .

نفوذ حکومت : حالا در تمام دنیا معلوم شده است که پشتیبانی دولت از سیستم آموزش و تربیت معلمان کافی ، ضرورت دارد . وسیله ضروری یک آموزش که تمام مراحل زندگی را در برگیرد کتابخانه عمومی است که معمولا” هزینه آن ازر محل بودجه عمومی تأمین می شود .

روشهای افزایش رفتار :
در این قسمت روشها و فنونی را مورد بحث قرار می دهیم که هدف آنها افزایش خزانه رفتار دانش آموز است . که عدم استفاده از این روشها می تواند یکی از علل مؤثر در افت تحصیلی درس ریاضی دوره ابتدایی محسوب شود .

گاه دیده می شود که دانش آموزی از عهده انجام کاری بر می آید ، اما آن کار را به دفعات لازم انجام نمی دهد مثلا” سلام کردن را یاد گرفته است اما به ندرت به افراد بزرگتر از خود سلام
می کند . یا می تواند مسائل درس ریاضی را حل کند اما در این کار سستی نشان می دهد .

روشهای ذیل برای افزایش رفتار به کار می روند :

۱- تقویت مثبت :
روش تقویت مثبت تقریبا” همان روش متداول پاداش است که همه معلمان با آن آشنا هستند و غالبا” آنرا مورد استفاده قرار می دهند . با این حال بین پاداش و تقویت مثبت اندکی تفاوت وجود دارد که روانشناسان را بر آن داشته است تا به جای پاداش از اصطلاح دقیق تر

(( تقویت مثبت )) استفاده کنند . در پاداش دادن افراد ، هدف ما به طور عمده قدردانی و تشکر از اعمال گذشته آنهاست و گر چه پاداش یک رفتار معمولا” به تکرار آن می انجامد ، هدف ما از پاداش دادن به رفتار ، ضرورتا” تکرار آن رفتار در آینده نیست . اما در تقویت مثبت هدف الزاما” تکرار رفتار است . تقویت مثبت بهترین و مؤثرترین روش افزایش رفتار است . رعایت اصول زیر اثر بخشی تقویت کننده ها را بالا می برد .

اصل اول – انتخاب تقویت کننده های مناسب :
تقویت کننده های مختلف برای افراد مختلف تأثیرات متفاوت دارند .
همچنین تأثیر یک تقویت کننده واحد بر یک فرد معین در شرایط مختلف متفاوت
است .بنابراین لازم است در استفاده از تقویت کننده ها در شرایط گوناگون و با افراد مختلف این نکته به خوبی مورد توجه قرار گیرد .

الف – تقویت کننده های نخستین :
تقویت کننده های مثبت نخستین ذاتا” اثر تقویتی دارند و از ویژگیهای آنها این است که نیاز های فیزیولوژیکی کودکان را ارضا می کنند مانند آب ، غذا ، هوا که استفاده از این تقویت کننده ها در شرایط آموزشگاهی بسیار محدود است .

ب- تقویت کننده های شرطی :
این تقویت کننده ها در اصل خاصیت تقویت کنندگی نداشته اما در اثر مجاورت با تقویت کننده های نخستین خاصیت تقویت کنندگی پیدا کرده اند . جایزه ، نمره ، ستاره ،
مهر صد آفرین ، مدرک و نظایر اینها . تقویت کننده های شرطی در محیط آموزشگاهی کاربرد فراوانی دارند و میتوان از طریق تقویت کننده ها برای افزایش رفتار در درس ریاضیات استفاده نمود .
ج – تقویت کننده های پته ای :

پته نوع دیگری ازتقویت کنند های شرطی است . پته یک نوع کاغذ( ستاره ، ژتون ) یا یک مهر فلزی یا پلاستیکی است که پس از رفتار مطلوب دانش آموز به عنوان تقویت کننده به او داده می شود و دانش آموزان می تواند آنرا با غذا ، شیرینی ، انجام فعالیتهای مختلف و سایر تقویت کننده ها مبادلـه کنـند . بـه عنـوان مـثال می توان بـه دانـش آموز گـفت چـنانچه در درس ریـاضیـات پنج عدد
ژتون کسب نماید می تواند در اجرای نمایشنامه یا ;. ( که مورد علاقه اوست ) شرکت نماید . در پژوهشهای مختلف آموزشگاهی و آزمایشگاهی اثر بخشی آن با دانش آموزان مدارس ، نوجوانان بزهکار ، عقب ماندگان ذهنی و بیماران روانی به اثبات رسیده است .
د- تقویت کننده های اجتماعی :
نمونه تقویت کننده های اجتماعی عبارتنداز لبخند زدن ، توجه کردن ، تمجید کردن و نوازش کردن . این تقویت کننده ها نیز اثر تقویتی نیرومند دارند و در کلاسهای درس ریاضیات می توانند مورد استفاده قرار گیرند .

و- تقویت کننده های فعالیتی :
پریماک ( ۱۹۵۹ ) در پژو هشهای خود نشان داد که انجام رفتارهای دارای فراوانی زیاد را
می توان به انجام رفتارهای دارای فراوانی کم یا ضعیف وابسته کرد . واز این طریق رفتار ضعیف را نیرومند ساخت . مثلا” به کودکی که به جای انجام تکالیف ریاضی وقت زیادی را صرف تماشای تلویزیون می کند . می توان گفت در صورتی می تواند به تماشای تلویزیون بپردازد که ابتدا تکالیفش را انجام دهد .

اصل دوم – فوریت تقویت :

پژوهش ها نشان داده است که تقویت فوری از تقویت دیر آیند در ایجاد یادگیری سریع مؤثرتر است . از آنجا که تقویت بلافاصله همه رفتارهای دانش آموزان اغلب امکان پذیر نیست . معلم می تواند برای رفع این مشکل از توضیحات کلاس با پته های تقویتی استفاده کند .

مثلا” معلمی که تصمیم گرفته است ، برای تقویت کردن رفتارهای مطلوب تحصیلی یا انجام درست تکالیف ریاضی و ;.. دانش آموزان را در روز جمعه به گردش ببرد ، چون بین انجام رفتار و دریافت تقویت فاصله می افتدمعلم می تواند در پایان ساعت درسی یا کار روزانه به دانش آموزان بگوید که چون در

درسهایشان جدیت داشته اند و تکالیف ریاضی را درست انجام داده اند خواهند توانست در برنامه گردش علمی روز جمعه شرکت کنند .

اصل سوم – مقدار تقویت :

دانش آموزان وقتی می بینند معلمی همیشه و در هر مورد ، با دلیل و بی دلیل ، همه را مورد تشویق و تمجید قرار می دهد رفتار محبت آمیز او نسبت به دانش آموزان اثر تقویتی خود را از دست می دهد .

اصل چهارم – تازگی موقعیت و تقویت کننده :

معلمان باید بکوشند تا در آموزش خود روشها و فنون گوناگون را به کار ببرند تا دانش آموزان مرتبا” خود را در شرایط تقویتی تازه بیابند و همچنین از روشهای تقویتی متنوع استفاده کنند و برای مدت طولانی از یک تقویت کننده بطور تکراری استفاده نکنند .

۲- تقویت منفی :

در تقویت منفی ، حذف تقویت منفی یا فرار از آن منجر به نیرومندی رفتار می شود . تقویت منفی مانند تقویت مثبت از پدیده های معمولی زندگی روزانه است . کودکی که هنگام راه رفتن قدم اشتباهی برمی دارد ، زمین خواهد خورد .

معلم با تهدید کردن دانش آموزان به گرفتن نمره کم و مردود شدن در امتحان ، آنها را به درس خواندن وا میدارد . یکی از مشکلات تقویت منفی این است که ابتدا باید محرک آزارنده را در مورد آزمودنی اعمال کنیم تا بعد بتوانیم با حذف آن محرک ، رفتاری را در آنها نیرومند سازیم .

نکات بسیار مهم در ارتباط با افت تحصیلی ریاضی
کمبود معلم با صلاحیت و آموزش دیده :
یکی دیگر از عواملی مؤثر در افت تحصیلی ریاضیات دانش آموزان دوره ابتدایی کمبود معلمان با صلاحیت و آموزش دیده می باشد .

اکثر معلمان مدارس ابتدایی با وسایل کمک آموزشی درس ریاضیات آشنایی چندانی ندارند . و آنها که این وسایل را می شناسند چون طریقه استفاده از آن را نمی دانند و عملا” چنین آموزشهایی ندیده اند ، به استفاده از این وسایل چندان رغبتی نشان نمی دهند .

این مسأله باید هشداری برای مراکز ضمن خدمت باشد تا با برگزاری دوره های ضمن خدمت در رابطه با شیوه های عملی استفاده از وسایل آموزشی درس ریاضیات و همین شیوه های ساخت وسایل ساده این درس راه را برای استفاده معلمان از وسایل آموزشی ، با رغبت و علاقه هموار سازند . و بدنبال آن زمینه یادگیری همراه با تفکر و فهم دانش آموزان را فراهم کرده به یادگیری دائمی دست پیدا کنند .

همانگونه که در کشورهای دیگر نیز اینچنین گامهایی برای آموزش بهتر برداشته
شده است در ژاپن معلمان راهنما و سرپرستانی که در قلمرو فن آوری آموزشی فعالیت دارند .
نرم افرازهای آموزشی را طراحی می کنند و به آموزگاران آموزش می دهند که چگونگی فعالیتهای آموزشی را طراحی ، اجرا و ارزشیابی کنند .

در کشور مالزی مراکز آموزش ضمن خدمت معلمان بهره گیری از فن آوری آموزشی را در برنامه های آموزشی خود مورد تأکید قرار داده اند .

مقاومت بعضی معلمان در برابر تفکرات جدید و روشهای جدید تدریس :

این قضیه بیشتر به معلمینی بر می گردد که سن آنها گذشته و سابقه ای بیش از بیست سال دارند . و بیشتر بر همان روشهای گذشته که حتی خودشان آموزش دیده اند تأکید دارند .
در تدریس بیشتر از روش سخنرانی بهره می برند و وسایل کمک آموزشی در کلاس درسشان جایی ندارد و حتی گاهی آنها را مخل در امر آموزش می دانند و خیلی به ندرت از وسایل کمک آموزشی استفاده می نمایند .

کلاس درس این معلمان خشک و خشن است . به نظر این معلمان دانش آموزان فرمان برداران محض هستند و فقط باید آنچه را که معلم می گوید انجام دهند و خود هیچ گونه نظری ندهند . بیشتر بر حافظه تأکید دارند و جنبه های عملی و عینی و کاربردی درسها را به دلیل وقت گیر بودن آن کنار می گذارند . طول مدت تدریس این معلمان زیاد و بر عکس یادگیری دانش آموزان کم وضعیف است و معلم و شاگرد هر دو خسته می شوند . بنابه دلایل فوق دانش آموزانی که در کلاس درس اینگونه معلمان حاضر می شوند اکثرشان دچار افت تحصیلی خصوصا” در ریاضیات خواهند شد .

بی توجهی والدین نسبت به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان :

تعدادی از والدین در شهرها و اکثر والدین در روستا به علل مختلف از قبیل علل اقتصادی و معیشتی نسبت به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان خود نقش بی طرف ایفا می کنند و نسبت به آن
بی توجهند . و این حالت در حالی است که اگر والدین در این زمینه توجه بیشتری نمایند ، قطار پیشرفت جامعه که موتور اصلی آن دانش آموزان هستند با سرعت بیشتری به حرکت خود ادامه خواهد داد و با نقایص کمتری روبرو خواهد شد .

نقش خانواده در پیشرفت تحصیلی بالاخص در درس ریاضیات :
تحقیقات متعدد نشان می دهد که پیشرفت تحصیلی دانش آموزان که والدین آنها افرادی آگاه و باسوادند و بهتر به راهنمایی آنها می پردازند بیشتر است . والدین با شناخت بیشتر از شیوه های صحیح تعلیم و تربیت بهتری می توانند به یاری فرزندان خود بشتابند .

راهنمایی تحصیلی به معنی انجام دادن بخشی از کارها و تکالیف دانش آموز نیست . کمک به او به این طریق باعث می شود تا او نتواند بخشی از مطالب را به خوبی بیاموزد .
نکته دیگر در این زمینه این است که عده ای فکر می کنند حفظ کردن مطالب ریاضی یا درس دیگر و یا رونویسی به تنهایی تکالیف مهمی است . در صورتی که هدف اساسی آموزش و پرورش ، ایجاد و پرورش خلاقیت و قدرت تجزیه و تحلیل در دانش آموزان است . متأسفانه یکی از مشکلات اساسی نظام آموزشی تأکید بیش از حد بر روی پرورش حافظه و حفظ کردن است .

باید به دانش آموزان کمک کرد تا مطالب درسی را خوب بفهمند و بتوانند به زبان خودشان بیان کنند . مهمترین نقشی که والدین در زمینه راهنمایی تحصیلی فرزندان خود می توانند داشته باشند ایجاد محیطی آرام و مساعد برای مطالعه و انجام تکالیف است . یادگیری در شرایطی بهتر صورت می گیرد که در آن محیط آرام باشد و محرکهای مزاحم از جمله تلویزیون ، بازی سایر کودکان و سروصداهای دیگر کمتر باشد .

همچنین والدین می توانند به جای خرید اشیای غیر ضروری برای دانش آموزان کتابهای کمک درسی ، غیر درسی و وسایل کمک آموزشی تهیه کنند .

سرانجام والدین باید سعی کنند با دادن مسئولیتهای مختلف در حد توان دانش آموزان احساس مسئولیت پذیری و عزت نفس آنها را تقویت کنند . تا نسبت به تدریس معلم نیز احساس مسئولیت کرده ، و تکالیف خود را درست تر انجام داده وقت بیشتری را صرف یادگیری کنند .

تأثیر تغذیه و بهداشت در یادگیری درس ریاضیات :

درس ریاضیات از دروسی است که در هنگام تعلیم و آموزش دیدن و حتی آموزش دادن احتیاج به شادابی خاصی دارد .
اصولا” امروزه معلمین برای تدریس درس ریاضی ساعات اولیه حضور در کلاس را
در نظر می گیرند ، اگر دلایل آن را بررسی کنیم می بینیم که در این موقع هم فکر دانش آموز آماده است و هم پس از یک استراحت کامل در اول صبح دارای یک شادابی خاص است . و روح و روان او از هر نظر آمادگی بیشتری دارد .

بر هیچ کس پوشیده نیست که افرادی که دارای وضعیت روحی و روانی و جسمانی مناسبی نباشند به خوبی نمی توانند فکر خود را متمرکز نمایند . و یادگیری در آنان به خوبی انجام نمی شود . از یکی از عوامل مختلف اختلال در یادگیری درس ریاضیات در کودکان ، بهداشت و تغذیه نامناسب و وضعیت بد روحی و روانی بچه هاست .

نوع تغذیه و بهداشت و مراقبتهایی که از کودک می شود ، مستقیما” در رشد او
اثر می گذارد . سوء تغذیه و بخصوص کمبود پرتئین ، موجب کندی رشد وزن و حجم مغز
می شود . در نتیجه دانش آموزی که از کمبود تغذیه و بهداشت در رنج باشد مسلما”در یادگیری کلیه دروس دچار مشکل خواهد بود ، چه برسد به یادگیری درس ریاضی ، پس

به طور خلاصـه می تـوان گفت که نـابرابری امـکانات تـربیتی و تخـصصی در واقـع از خـانواده آغاز
می شود . و خانواده ها باید زمینه های مناسب بهداشتی و روانی و تغذیه ای را برای فرزندان فراهم آورند تا فرزندانشان به راحتی و درستی بتوانند ادامه تحصیل دهند و معلمین هم هنگام تدریس و دادن تکلیف به بچه ها به این مقوله توجه کافی داشته باشند .

تأثیر آموزش پیش دبستانی در پیشگیری از شکست :

در مبارزه با مسئله شکست تحصیلی ، آموزش و پرورش پیش دبستانی ، چه از لحاظ روانی و چه از لحاظ پرورشی نقش اساسی دارد . رشد جسمی و روانی کودک از آغاز تولد تا ۶ سالگی ، با آهنگی سریعتر از سالها و مراحل بعد انجام می گیرد . در ۳ سال اول زندگی شبکه اعصاب و مغز کودک که البته متأثر از عوامل زیست شناختی و روانی است ، به سرعت نمو می کند . شوق یادگرفتن و آموختن در این سنین جلوه ای خاص دارد . ولی شکوفایی آن وابسته به محیط خانوادگی و محیط آموزشی مدرسه است . در این سالها کودک بسیار کنجکاو است .

ولی اگر به پرسشهای او پاسخهای قانع کننده ای داده نشود ، به تدریج کنجکاوی او پژمرده می شود .
آموزش و پرورش پیش از مدرسه ، تفاوتهای ناشی از محیط اجتماعی و فرهنگی را که خود زمینه شکست تحصیلی را فراهم می کند ، تخفیف می دهد .
بسیاری از بررسیها نشان می دهند که کودکانی که پیش از ورود به دبستان در کودکستان تحت تعلیم و تربیت بوده اند ، در پایه های اول دوره ابتدایی نسبت به سایرین پیشرفت تحصیلی بیشتری دارند

عدم استفاده صحیح از اوقات فراغت و دو نمونه روش تدریس

استفاده از اوقات فراغت یکی از مسائل مهم و اساسی در زندگی تمام انسانهاست . و از آنجایی که محصلین جامعه بعنوان یک معضل با آن دست به گریبانند لذا این مطلب نیز
به عنوان یکی از عوامل مؤثر در افت تحصیلی درس ریاضیات دوره ابتدایی محسوب می شود .

تعدادی از مدیران و معلمان ، خندیدن در کلاس و شوخی و تفریح را در شأن مدرسه
نمی دانند ولی باید دانست که لازمه زندگی شوخی و تفریح است . آنچه که بدان نیازمندیم آموزش و پرورش الهام بخش ، شوق انگیز و مفرح است . که با ذوق و اکتشاف و هیجان آمیخته باشد . این شیوه به همراه گذراندن اوقات فراغت امکان پذیر است .

تقریبا” همه صاحبنظران و جامعه شناسان معتقدند که اوقات فراغت از بهترین
برنامه ها و سالهای عمر دانش آموزان محسوب می شود . بنابراین نباید این اوقات با ارزش را هدر داد و برای پر کردن و غنی سازی آن باید تلاش نمود . فراغت در کشور ما منحصر به تابستان نیست و دانش آموزان در طول روز نیز فراغت دارند .

فعالیتهای ورزشی و مطالعه شاید بهترین وسیله برای گذراندن اوقات فراغت باشد . والدین در راهنمایی فرزندانشان ، یعنی دانش آموزان ما معلمان ، نقش مهمی دارند . استفاده از وقت را باید از کودکی به فرزند آموخت . به عقیده ما حتی در همان روستاهایی هم که به عقیده دانش آموزان مکانی برای صرف اوقات فراغت نیست ، می توان با تلاش و همت بیشتر مسجد روستا

 باغها و محیطهای طبیعی سرشار از هوای پاک و لطیف را به عنوان یکی از بهترین مراکز گذراندن اوقات فراغت قرار داد ، تا دانش آموزان بتوانند در ساعات فراغت خود هم از لذت جسمانی و هم از لذت روحی ، بهره مند شده و در ساعات درسی که در کلاس حضور دارند . راحت تر به درس معلم گوش دهند و موجبات پیشرفت خود را ، فراهم کنند .

یکی از شیوه های گذران اوقات فراغت استفاده والدین و مربیان از طرح بازیهایی است که در آنها مفاهیم ریاضی گنجانده شده که اگر این بازیها ابتدا از ساده شروع شود البته دانش آموزان را به خود جلب نموده و علاوه بر لذت بردن از وقت و بازی ذهن آنان را برای پذیرش مسائل ریاضی آماده و بارور می کند .

در اینجا به عنوان نمونه دو تا از نمایشهایی را که در آنها مفاهیم ریاضی گنجانده شده و
می تواند مورد استفاده معلمین و اولیای محترم قرار گیرد ، ذکر می گردد .

نمایش تفریقهای با انتقال :
مانند : ۲۳۵
۱۵۷ –
مردی وارد کلاس می شود : سلام ، بچه ها اسم من یکی است ، من یک خونه در جدول
( مکانی ) دارم ، آن خونه ، خونه یکی ها ست ، بچه ها من همیشه یک رقم هستم . اگر یه وقتی تعداد من زیاد بشه که به ۱۰ برسم یا از ۱۰ بیشتر بشم .

در این موقع مرد دوم وارد می شود . سلام بچه ها ، آنوقت دیگر من می آیم ، اسم من ده تایی است ، من در همسایگی یکی هستم . این همسایه من پسر من نیز هست ، بچه ها پسرم راست میگه ، وقتیکه تعدادش آنقدر بشه که به ۱۰ یا بیشتر از ۱۰ بشه اونوقت دیگه نمی تونه در خونه خودش جابگیرد . من میام و کمکش می کنم

و آنچه را که نمی تونه نگه داره با خودم به خونه خودم میارم . خوب بچه ها من یک فرقی با پسرم دارم و اون اینکه پسرم یکی یکی زیاد می شه ولی من ده تا ده تا زیاد می شوم . از طرفی شبیه به اون هم هستم اگر تعداد من به ده یا بیشتر از ده برسد در اینصورت .

مرد سوم وارد می شود : سلام بچه ها ، اونوقت من می آیم ، بچه ها اسم من صدتایی است . من در همسایگی ده تایی و یکی هستم ، ده تایی پسرم است ویکی نوه ام ، در این خانواده که شما می بینید دو پدرند و دو پسر ، اما سه نفریم .
خوب بچه ها پسرم راست میگه ، وقتیکه تعدادش آنقدر بشه که به ده برسد یا بیشتر از ده بشه دیگه در خونه خودش جا نمی گیره ، من می آیم و کمکش می کنم و آنچه
نمی تونه نگه داره با خودم به خونه ام می آرم .

راستی بچه ها تا یادم نرفته یه داستانی برایتان تعریف کنم ، یکی از روزهایی گرم تابستان ما سه نفری تصمیم گرفتیم به مسافرت برویم ، هوا خیلی گرم بود ، وقتی با هم مشورت کردیم قرار شد تا به کنار دریا برویم ، رفتیم بلیط یگیریم ، آقای بلیط فروش گفت : قیمت بلیط برای شما سه نفری ۱۵۷ ریال می شه اول قرار شد که هر کدام از ما همان پولی را که مربوط به خونه ما می شه پرداخت کنیم ، لذا هر کدام از ما پولهای جیبمان را بیرون آوردیم :
یکی می گوید : من ۵ ریالی داشتم .
ده تایی می گوید : من ۳۰ ریالی داشتم .
صدتایی می گوید : من ۲۰۰ ریالی داشتم .

وقتی کنار هم گذاشتیم : ۲۳۵
آنوقت پول بلیط را زیر آن نوشتیم : ۱۵۷ –

یکی : من نمی تونم ۷ ریال رو بدم چون ۵ ریال دارم .
ده تایی : ولی پسر جان غصه نخور ، من کمکت می کنم یک ده تایی به شما می دهم ، بیا ده ریال و حالا من هم نمی تونم ۵۰ ریال رو بدم چون بیست ریال دارم .

صدتایی : غصه نخور پسرم ، من کمکت می کنم یک صدتایی به شما می دهم ، بیا این ۱۰۰ ریال خوب بچه ها ما با این کمکهایی به هم کردیم تونستیم پول بلیط رو بدیم و یک ساعت بعد هم به مسافرت برویم .

معلم : سعی می کند با طرح سؤالهای مناسب مثلا”اینکه سه نفری چقدر پول داشتند ؟
قیمت بلیط چقدر بود ؟ چقدر دیگر کم داشتند تا پول بلیط بدست آید ؟ چگونه پول بلیط را جور کردند ؟ تدریس را ادامه می دهد و کلاس را جذاب می نماید .

( نمونه تدریس ) ((فعّال))
نمایش جمع و تفریق متناظر :
عدد ۵ = ۷ – ۱۲ ۱۲ = ۷ + ۵
بچه مرشد : مرشد (( با صدای بلند ))
مرشد : جان مرشد ، چیه بچه مرشد (( با صدای بلند ))
بچه مرشد : بیا که جمع جَمعه و همه حاضرند و از این بهتر نمی شه .

مرشد : صبر کن با هم برویم (( با تق تق وارد کلاس می شوند ))
بچه مرشد : مرشد جان اگر اجازه بدهی بساط و پهن کنم و تو هم یک نمایش برای بچه ها بدهی
مرشد : خوب گفتی آفرین به هوشت . خوب گوش کن . نمایش بی دسلاف نمی شه اول از بچه ها بخواه تا ما را خیر کنند . بعد شروع کنیم .
بچه مرشد : خوب بچه ها شنیدید . حالا هر کس به قدر همتش این مرشد و
بچه مرشد رو کمک کنه .

دانش آموزان نشسته : چندتن حرکت می کنند و تعدادی سکه در داخل کشکول مرشد
می اندازند که جمع تعداد سکه ها ۱۲ تاست و سکه های زرد ۷ تا و سکه های سفید۵ تا خواهد بود .
مرشد : خوب بچه مرشد مثل اینکه کافیه برویم سر اصل موضوع . (( با نگاه در داخل کشکول می گوید )) . بچه مرشد من داخل کشکول را که نگاه کردم تعدادی از سکه ها سفید و تعدادی زرد بودند . همه را که شمردم از تعداد انگشتان دو دست تو ، دو سکه بیشتر بود .هفت تا از سکه ها زرد هستند ، می خواهم ببینم می توانی بگوئی سکه های سفید چند تا هستند .

بچه مرشد : فهمیدم (( در حالیکه نگاه به انگشتان دو دست و سپس نگاه به انگشتان یک دست خود میکند )) میگوید فهمیدم اما اگر اجازه بدهی من یک شعر برای بچه ها
می خوانم اگر اونا خوب گوش کنند می توانند از روی تعداد طوطی هایی که من در باغ پسته دیدم به جمع سکه ها و از اتفاقاتی که افتاده به تعداد بقیه سؤال شما پی ببرند .
مرشد : آفرین بچه مرشد می دونستم آبروی مرشد را حفظ می کنی . بخوان بچه مرشد .
(( با صدای بلند ))

رفتم به باغ پسته
دیدم ۱۲ طوطی روی درخت نشسته
با عجله دویدم وقتی نزدیک رسیدم دیدم ۷ تا پریدند
پرسیدم از طوطیا بقیه ها چی شدند
گفتند وقتی دویدی آنها خیلی ترسیدند پشت درخت پریدند

معلم : در این موقع از یکی از بچه ها می خواهد تا پای تابلو بیاید و تفریق مربوط به شعر را پای تخته بنویسد . ۵ = ۷ – ۱۲
و سپس روبه مرشد می کند و می گوید : خوب آقا مرشد ، از شما ممنونیم ، اما از شما می خواهیم تا برای بچه های کلاس ، یک شعر بخوانید اما این شعر یک شرط دارد آنهم اینکه باید شعری را بخوانی که شکل آن جمع باشد که نظیر تفریق بچه مرشد بشود .

مرشد : ما هم از شما که ما را در جمع کلاس پذیرفتید تشکر می کنیم و چشم :
۵ تـا گنجشـک خـستـه روی درخـت نـشـسته
نو کاشون ببین چه تیزه پاهاشون ببین چه ریزه
هفـت تا دیـگه رسیدند کنـار شـون نـشـستـند
با هم میخواند آب بخورند بـالا بـرند تاب بخورند
خداکنه شکارچی هیچ کدومه نبینه انشاء ا; چشاش کور بشه هیچ کدومه نگیره

۱۲ = ۷ + ۵

تکلیف زیاده از حد :

مسأله دیگری که در شکست درس ریاضیات سهم عمده ای دارد ، تعیین تکلیف زیاد ، کسل کننده اغلب نامربوط است . تعیین تکلیف زیاده از حد اصولا” پدیده بعد از جنگ جهانی دوم است . معلمان شهر و مناطق حومه هر دو از والدین شکایت می کنند که معلم خوب را معلمی میدانند که تکلیف زیادتری بدهد . زیرا آنها معتقدند میزان یادگیری به طور مستقیم وابسته به مقدار تکلیفی است

که توسط معلم تعیین می شود و دانش آموز انجام می دهد . برخی والدین به اجبار درخواست تمرین بیشتر برای کودک خود دارند . درحالی که کودک از درک و انجام آن عاجز است . بچه هایی که تلاش می کنند تکلیف خود را انجام دهند اغلب یک اشتباه در انجام تکلیف دارند و گاهی ممکن است که یک جمله یا کلمه و یا عدد را غلط بنویسند و تکرار این نوشته ، در ذهنشان ملکه شود که تغییر آن در آینده مشکل خواهد بود .

وقتی دانش آموزان کلاسهای اول و دوم و سوم در خانه تمرین نمی کنند ، با
عدم رضایت والدین ( اعتراض ) روبرو می شوند . و یا گاهی که قصد انجام کار خود را دارند ، والدین دخالت می نمایند و اغلب تکالیف بچه ها را خود انجام می دهند تا نشان دهند به معلم که فرزندشان چقدر باهوش است . این باعث می شود که کودک اولا” خسته شود واز تکلیف و مدرسه بیزار شود و ثانیا” عادت کند که با طرفندهای مختلف پدر و مادرش را به کمک برای تکالیف وا دارد . و خود از زیر بار در رود .

علاوه بر این معلمان تکالیف را متعادل نمی کنند . لذا ممکن است شاگردان یک شب غرق کار شوند و شب بعدی هیچ کاری نداشته باشند . عدم بازنگری و بازدید معلم از تکالیف بچه ها به دلیل عدم وقت و زمان کافی نیز باعث می شود که بچه ها تکالیف خود راطوطی وار
و هر طور که شد بنویسند و گاهی از مواقع جملات و کلماتی را از نوشته جا اندازند .

معلمان می دانند که دانش آموزان ضعیف به ندرت تکلیف انجام می دهند پس میزان تکالیف را بر اساس تفاوتهای فردی بچه ها تعیین می کنند . اگر به همه بچه ها به یک اندازه تکلیف داده شود ، فاصله دانش آموزان ضعیف از قوی خیلی بیشتر خواهد شد زیرا تکلیف بیشتر باعث افت بیشتر دانش آموزان ضعیف می شود و از طرفی باعث پیشرفت دانش آموز قوی خواهد شود .

یک مشکل جداگانه در مورد تکالیف خانه این است که محصلان احتمالا” در یک خانه
شلوغ با سـروصدای دائمی رادیـو ، تلویزیون و رفت و آمد مکرر افراد زندگی می کنند ، توقع داشتن
ازمحصلان برای غلبه بر این مشکلات در ۲۰۰ شب سال توقع بسیار زیادی است . نتیجه اینکه والدین باید از چانه زدن به معلمان برای دادن تکالیف زیادتر خودداری کنند .

چرا که به اعتقاد اکثر معلمان با داشتن آزادی در کاهش اساسی تکالیف منزل خیلی بهتر و مؤثرتر می توانند تدریس کنند . بنابراین در تعیین تکالیف ریاضی به کودکان ودانش آموزان باید به نکاتی به شرح زیر نیز توجه داشته باشیم :
۱- تکلیف باید به اندازه باشد ، نه کم و نه خیلی زیاد باشد .
۲- در دادن تکلیف باید تفاوتهای فردی را در نظر گرفت .

۳- تکالیف باید هدفدار باشد .
۴- باید هر روز توسط معلم به دقت بررسی شود و نقایص گوشزد شود .
۵- از انجام و تعیین تکالیف تکراری باید بپرهیزیم .
۶- در کلاسهای پایین تر بهتر است که تکالیف در حضور معلم و در کلاس انجام شود .

اثرات مثبت یک تکلیف شب ایده آل ریاضی :

۱- پیشرفت و یادگیری سریع ریاضیات ۱- بخاطر سپردن بهتر دانش و اطلاعات ریاضی
۲- درک بیشتر ریاضی
۳- تفکر انتقادی بهتر ، تشکیل مفاهیم ریاضی

۴- تقویت و غنی سازی
۲- اثرات تحصیلی
بلند مـدت ۱- اشتیاق به یادگیری در اوقات فراغت
۲- بهبود طرز فکر نسبت به مدرسه و درس ریاضیات
۳- عادت به مطالعه و مهارت آموزی
۳- اثرات غیر تحصیلی ۱- خود راهبری بیشتر
۲- خود انضباطی بیشتر

۳- تنظیم بهتر وقت
۴- کنجکاوی بیشتر
۵- استقلال بیشتر
۶- قدردانی بیشتر اولیا از مدرسه و شرکت در فعالیتهای مدرسه
جدول شماره (( ۱ ))

اثرات منفی یک تکلیف شب نا مناسب ریاضی :

۱- بیزار شدن ۱- از دست دادن علاقه به مطالب درسی
۲- خستگی جسمی و روحی ( عاطفی )
۳- محروم شدن از اوقات فراغت و فعالیتهای اجتماعی

۲- دخالت اولیا ۱- فشار والدین برای انجام تکالیف و عملکرد خوب
۲- اغتشاش و گیجی در خصوص تضاد بین روشهای معلمان و والدین
۳- تقلب ۱- رونویسی تکالیف از سایر دانش آموزان
۲- واگذاری تکالیف به سایر افراد
۳- جا انداختن برخی از کلمات و جملات
۴- افزایش فاصله بین دانش آموزان ضعیف و دانش آموزان ممتاز

جدول شماره (( ۲ ))
به توصیه (( کوپر )) در تمام پایه ها و کلاسهای درسی باید تکلیف اجباری و به شرح ذیل داده شود .
پــایــه مقدار تکلیف در هفته زمان انجام هر تکلیف
اول تا سوم
چهارم تا ششم
هفتم تا نهم
دهم تا دوازدهم ۱ تا ۳ تکلیف

۲ تا ۴ تکلیف
۳ تا ۵ تکلیف
۴ تا ۵ تکلیف ۱۵ دقیقه
۱۵ تا ۴۵ دقیقه
۴۵ تا ۷۵ دقیقه
۷۵ تا ۱۲۰ دقیقه

در پایان کوپر چنین نتیجه می گیرد که مطالعه من نشان داد که تکلیف شب به عنوان یک ابزار آموزشی مقرون به صرفه است و باید اهداف مختلفی را در پایه ها و کلاسهای مختلف تحقق بخشد و انتظار ما در خصوص کارآیی آن بویژه در کوتاه مدت و در مقطع ابتدایی نباید افزون از حد باشد .
ضمنا” باید توجه داشته باشیم که تکالیف شب برای ثبات یادگیری است نه یک روش یادگیری .
عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی :

عدم استفاده از وسایلی کمک آموزشی یک از علل افت در درس ریاضی می باشد .
برای آگاهی از چگونگی تأثیر ای نعلت در افت درسی بچه ها ، ابتدا باید با مفهوم وسایل کمک آموزشی ، اهمیت و فایده وسایلی کمک آموزشی ، آشنا شویم .

مفهوم وسایل کمک آموزشی :
هر چه که بتواند کیفیت تدریس ویادگیری را افزایش دهد وسیله ای برای کمک به آموزش ایت . رسانه های نوشتاری از اولین رسانه هایی بودند که در مار تعلیم و تربیت از آنها استفاده می شده است ، و سپس رسانه های دیگری از قبیل تصاویر ، نقشه ها ، اسلاید ، فیلم ، تلویزیون و بسیاری از رسانه های دیگری که وارد جریان تعلیم وتربیت شده اند .

اهمیت وسایل کمک آموزشی :
تحقیقاتی که تا به حال به عمل آمده است نشان می دهد که از طریق تدریس معمولی تنها % ۳۰ مطالب از مطالب مورد تدریس یاد گرفته می شود در حالی که اگر یادگیری
با استفاده صحیح از وسایل ارتباطی به عمل آید میزان یادگیری افراد را تا % ۷۵ بالا می برد .

درس ریاضیات از جمله دروسی است که دارای وسایل کمک آموزشی زیادی چه دست ساز و چه آماده بوده و عدم استفاده از آنها نقش بسیاری بر افت تحصیلی این درس خواهد داشت . فواید استفاده ازوسایل کمک آموزشی :
۱- وسایل کمک آموزشی بازده آموزشی را از لحاظ کمی و کیفی افزایش می دهد .
۲- وسایل کمک آموزشی می تواند یادگیری را انفرادی کند .
۳- وسایل کمک آموزشی آموزش را با قدرت بیشتری عملی می سازد .

۴- وسایل کمک آموزشی دسترسی به فرهنگ و آموزش را به طور یکسان برای همه میسر می سازد .
۵- وسایل کمک آموزشی اساس قابل لمس را برای تفکر و ساختن مفاهیم فراهم می سازد . و در نتیجه از میزان عکس العمل گفتاری دانش آموز می کاهد .
۶- مورد علاقه زیاد و فراون شاگردان هستند و توجه به آنها را به موضوع اصلی معطوف می سازد .
۷- اساس لازم را برای یادگیری تدریجی و تکمیلی آماده می سازد و در نتیجه یادگیری را دائمی می کند .

۸- تجارب واقعی و حقیقی را در اختیار شاگردان قرار می دهد و در نتیجه موجب فعالیت ایشان می شود .
۹- پیوستگی افکار را موجب می گردد .
۱۰- در توسعه و رشد معنی در ذهن شاگرد مؤثر هستند .
۱۱- مهارتی را به طور کامل و مؤثر به دانش آموزان می آموزد .
۱۲- تجاربی را در اختیار شاگردان قرار می دهد که از راههای دیگر امکان ندارد .

استفاده از وسایل آموزشی موجب می شود که دانش آموزان از همه حواس خود جهت یادگیری مطالب استفاده کنند . از آنجا که % ۷۵ از یادگیری مطالب توسط چشم و بینایی یاد گرفته می شود ، این موضوع باعث شد که معلمان بیشتری به استفاده از وسایل کمک آموزشی و وسایل بصری روی آوردند .

یکی از عللی که تعدادی از معلمان از وسایل کمک آموزشی استفاده نمی کنند این است که فکر می کنند که منظور از وسایل کمک آموزشی همان وسایلی است که فقط به منظور آموزش دانش آموزان و با هدف وسیله کمک آموزشی از قبل ساخته شده می باشد .