فایل ورد کامل مقاله هنر معماری اشکانی؛ بررسی تاریخی و هنری ساختارهای معماری و تأثیر آن بر تمدن ایران
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
فایل ورد کامل مقاله هنر معماری اشکانی؛ بررسی تاریخی و هنری ساختارهای معماری و تأثیر آن بر تمدن ایران دارای ۲۷ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد فایل ورد کامل مقاله هنر معماری اشکانی؛ بررسی تاریخی و هنری ساختارهای معماری و تأثیر آن بر تمدن ایران کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله هنر معماری اشکانی؛ بررسی تاریخی و هنری ساختارهای معماری و تأثیر آن بر تمدن ایران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله هنر معماری اشکانی؛ بررسی تاریخی و هنری ساختارهای معماری و تأثیر آن بر تمدن ایران :
هنر معماری اشکانی
مقدمه
پارت دربرگیرنده خراسان امروزی بود. در کتیبه بیستون که به داریوش بزرگ تعلق دارد از این ناحیه بعنوان یکی از ساتراپیهای ایران یاد می شود. در مورد نژاد مردم ساکن این سرزمین که پارت ها نامیده می شوند بین پژوهندگان و مورخان اختلاف نظر وجود دارد. بعضی این اقوام را از نژاد آریائی و گروهی از نژاد زرد چینی و مغولی دانسته و بالاخره عده ای نیز آنها را آمیزه ای از دو نژاد آریائی و زرد نوشته اند. اما امروز بیشتر خاورشناسان بر این باورند که پارتها آریائی بودند و به سبب اختلاف و آمیزش با سک ها بعضی از آداب واخلاق و رسوم آن اقوام را اخذ کرده اند یکی از طوایف مختلف یک بنام «دها» در منطقه بین گرگان کنونی و بخشهای شمالی دریای خزر سکونت گزیده . آنجا را به اعتبار نام خود دهستان نامیدند. هنوز چیزی از
این ماجرا نگذشته بود که پارتهای آریایی با قبیله مزبور درآمیختند و طایفه دها قدرت و نیروی بیشتری بدست آورد. در نتیجه این پژوهش ها هیچ شکی باقی نمی ماند که پارت ها و یا بنا بر گفته مورخان ایرانی «اشکانیان» از نژاد آریائی بودند. اشکانیان نسبت به پارتها می رساندند. در خصوص نام اشکانیان نیز دو عقیده مختلف وجود دارد. گروهی معتقدند که چون نیاکان این دودمان در «آساک» می زیستند پادشاهان اشکانی نام سلسله خویش را از اقامتگاه اصلی پدرانشان گرفته اند. عده ای دیگر می گویند سلاطین اشکانی به اعتبار آنکه خود را از عقاب اردشیر دوم(اشک) می دانستند به ارشکانیان و اشکانیان معروف شده اند و تصور می رود که نظر اخیر به حقیقت نزدیکتر باشد.
هنر معماری اشکانی
با بر افتادن هخامنشیان و پیروزی اسکندر مقدونی هنر ملی ایران نخست دچار گسستگی شد سپس به هنری که آن را می توان هنر یونانی ایرانی خواند،انجامید. این هنر نسبت به هنر هخامنشی نشان از پس ماندگی بزرگی دارد. این وضع تا روی کار آمدن مهرداد دوم اشکانی (۱۲۳ ق م) که امپراتوری اشکانی را به صورت یک قدرت بزرگ جهانی بر پا داشت، محسوس است. در این فاصله زمانی با ۳ شیوه هنری در ایران روبه رو هستیم؛ ۱- هنر تقلید شده از یونان ۲- هنر یونانی ۳- هنر ایرانی. اما تمایل به تجدد ملی در همه شئون فرهنگی وسیاسی از جمله در هنر که هرگز شعله های آن در ایران فرو ننشسته بود با پادشاهی مهرداد بار دیگر فزونی گرفت و راه بازگشت و رسیدن به هنر «ایرانی نو» هموار شد. دراین
شیوه نوین هنر ایران هر چند به روشهای ابتدایی تر بازگشت داشت،اما با کوشش و تحولی همراه بود و هنر ملی ایرانی بدون آمیختگی با عناصر بیگانه بار زنده شد. بازگشت به چهره سازی تمام رخ که دوباره کاربر گسترده وهمه گیر در هنر اشکانی یافت، نمونه روشن این جنبش هنری است که در هنر پیش از تاریخ ایران دیشه داشت و به هیچ روی نمی توان آن را به هنر یونانی نسبت داد. با این دیدگاه،تمامی شاخه های هنر اشکانی را می توان بررسی کرد. در شهر سازی ساختن شهرها با طرح دایره ای شکل به طرح رسمی شهرسازی اشکانی تبدیل شد. دراین طرح ملاحظات دفاعی نقشی اساسی داشت. همین طرح درقرون وسطی درغرب با گستردگی تقلید شد و رواج یافت.
نخستین جلوه های هنر معماری پارتی را در نسا اولین پایتخت پارتیان (یا «اشک آباد» در چند کیلومتری شهر جدید «عشق آباد» پایتخت کنونی جمهوری ترکمنستان ) که کاوش های باستان شناسی آن به دست باستان شناسان روسی انجام گرفته است، می یابیم.
کاخ شاهی نسا هر چند از دیدگاه تزئینات حدی تحت تأثیر هنر یونانی است (مثلاً پیکره های اجداد شاهان پارتی که از گل ورزیده ساخته شده و به شیوه یونانی مقام ایزدی یافته اند)، اما خود بنا با شگفتی بسیار دارای طرحی ۴ ایوانی برگرد یک حیاط است؛ طرحی که از نسای اشکانی آغاز شده است و همچنان به صورت طرح رسمی و سنتی ایران شناخته می شود و تا خارج از ایران و در بین النهرین گسترش یافته است.
پراکندگی آثار معماری اشکانی که در شرق از آی خانم وسرخ کتل و نسا آغاز می شود درداخل ایران امروز شامل باز مانده شهر صد دروازه (دامغان)، کوه خواجه (سیستان)، برده نشانده( خوزستان) و معبد آناهیتا(کنگاور) می گردد و تا کاخ آشور (عراق) و پالمیر(سوریه) ادامه می یابد از سویی، و محدود ماندن کاوش های باستان شناسی در شهرهای اشکانی از سوی دیگر، آگاهی های ما را در پیرامون دوران نزدیک به ۵۰۰ ساله اشکانی به حد مطلوب نمیرساند. مصالح ساختمانی در این دوره بیش تر شامل خشت ،آجر، سنگ نتراشیده و تراشیده است. ملاط گچ و رواج طاق هلالی وایران به ویژه ایوان های سه گانه ای که در آن قوس ایران مرکزی از ایوان های جانبی بزرگ تر است، از ویژگی های این دوره به شمارمی رود.
کوه خواجه درسیستان
در شرق ایران بنای معظم دیگری که به اشکانیان نسبت میدهند کاخ شاهی کوه خواجه درسیستان است که از قرن اول میلادی به جای مانده است این کاخ بر روی جزیره ای در دریاچه هامون یعنی مشرف به این دریاچه بنا شده ، ورودی بنا در سمت جنوب است. هنگامی که به حیاط مرکزی وارد می شویم دو ایوان بزرگ درسمت راست و چپ حیاط وجود دارد که آثار آنها هنوز برجای مانده است. مصالح معماری کوه خواجه خشت خام است و در دالان طویل این مکان بقایای نقاشی رنگین که نفوذ غرب درآن محسوس است به چشم می خورد. در نقوشی که در این کاخ نقاشی شده است سعی شده در یک طرح چند نفری برای نشان دادن عمق اشکال در پشت یکدیگر قرار گیرند، در این نقاشی های الوان سر اشخاص به صورت نیمرخ و تنه آنها تمام رخ است یعنی شیوه شرقی بیشتر رعایت شده است.آثار کوه خواجه آن طوری که باید و شاید تا کنون شناخته نشده و بعضی این آثار را مربوط به دوره ساسانی میدانند.
معبد آناهیتا در کنگاور
کاخ کنگاور در فاصله بین همدان و کرمانشاه را بعضی متعلق بهدوره سلوکی و برخی متعلق به دوره پارت و عده ای هم مربوط به اواخر دوره ساسانی می دانند. در اینجا یک حیاط بزرگ چهارگوش با دیواره بلند وجود داشت که در روی آن ستونهایی قرار داشتند، می نویسند در وسط آن معبدی به سبک یونانی با ردیف هایی از ستونها وجود داشته است. آقای مالکوم کالج نویسنده می نویسد: انحرافی که معماران طراح شکلهای یونانی در ساختن این مکان مقدس پدید آورده اند مایه تعجب باستان شناسان آثار یونان و روم شده است و آقای فلاندن هم در حدود ۱۵۰ سال پیش این مکان را با معبد خورشید در پالمیر مقایسه کرده است. از کنگاور که بگذریم در؟؟؟؟ ایران آثاری که بتوان آن را شاخصی از هنر و معماری دوره پارت
دانست به دست نیامده ، اخیراً درغرب ایران درباره زرده(بابا یادگار) مشرف به جلگه ذهاب(سر پل ذهاب) حفاریهایی صورت گرفته و آثاری از دوره پارت ها نمایان شده که مخلوطی از هنر یونانی و ایرانی است و آن را بیشتر متعلق به اواخر دوره پارت می دانند. آثار بدست آمده بیشتر شامل گچبریهای شاخص دوره پارت، سر ستون های نوع کرنتی با نقوش هلنی وسرهای تزئینی بنا از کارهای هنری دوره پارت که کاوشهای آن هنوز کامل نشده است می باشند اما در بین النهرین از دوره پارت آثار زیادی بدست آمده است که اهم آنها عبارتند از معبد خورشید، درهاترا، حفاریهای سلوکیه، آثار بدست آمده از نمرود داغ، کاوشهای دورا اروپا در حد مرزی متصرفات پارت، نیپور ، و کاخ آشور، و ؟؟؟؟ در اوروک.
پرستشگاه خورشید در الحضر (هاترا)
در حاشیه رودخانه فرات معبد الحضر که فرانسویان آن را هاترا می گویند. یکی از بناهای بسیار باارزش دوره پارت می باشد که برخلاف سایر ابنیه بین النهرین که به علت کمبود سنگ و چوب با آجر ساخته می شد دراینجا با سنگهای حجاری شده بنا گردیده است. بخش عمده معبد با دو ایوان قرنیه شروع شده ، در آغاز بنا با آجر بوده ولی بعداً تغییر عقیده دادند و سنگ آهک جای مصالح آجری را گرفته است و ایوان های آجری مبدل به تالارهایی با طاق ضربی شدند. سبک معماری در هاترا به گونه ای است که هر ایوان محور اصلی بنا است اگر لازم باشد می توان ایوانهای دیگری را به آن اضافه کرد. به این ترتیب کاخ هاترا از دو ایوان با اطاقهای جنبی تشکیل شده که نمای آن را چون تک تک بنا بهم پیوسته نشان می داده است و بعدها دو ایوان دیگر نیز در کنار آنها اضافه شده است.
کاخ پارتی آشور:
بدون شک استفاده از ایوان در سده اول میلادی در مشرق ایران امر غیر عادی نبود زیرا تالارهای ایوانی شکل هم درسا وهم در کوه خواجه تأیید شده است اما نمونه هایی جا افتاده ایوانهای کاملاً تحول یافته را می توان در کاخ پارتی آشور مشاهده کرد در اینجا درپیرامون یک حیاط مرکزی که شکل آن به چهارگوش منظم کامل نمی رسید مجموعه ای از طاقها که مشتمل بر دو ایوان رو در روی هم بود ساخته بودند. حیاط دیگری از جمله حیاط رواقدار با ستون دیده می شود و سده دوم میلادی در ایران دیگر هم به حیاط مرکزی افزوده شد که بنا را به صورت چهار ایوانی درآورد.نمای آنها با تزئینات گچ و رنگ بر شبه ستونهای برآمده از دیوار و سردرهای طاقی و آرایش های خطوط موازی که از میزان سطح هموار و یکسان تا حداقل میکاست آراسته شده بود رنگهای زرد و سرخ و سبز و قهوه ای و آبی را با مهارت بکار برده بودند.
کاخ نیپور:
در بسیاری جاهای پارت دربین النهرین ساختمانهایی وجود دارد که پهناوری و تودرتو بودن آنها را می توان دلیل بر اهمیت یا مقر بودن آنها دانست، یک نمونه آن در نیپور کهن درسرزمین بابل یافته شده، نقشه آن متضمن حیاطی بود محیط در ردیف ستونها که نمودار سبک یونانی است، ظاهر معماری این بنا هم نشانی از نفوذ هلنی دارد ولی مصالح آن بومی و از گچ و آجر است.
کاخ سلوکیه:
کاخی که اشکانیان در سلوکیه ساختند، عبارت بود از حیاطی که به گرد آن اطاقهای احداث شده بود، درهای اطاق ها به این حیاط باز می شود و در دو سویی در ورودی هر تالار ستونهایی برپا بود. در این بنا هنوز آثار معماری یونانی دیده می شود این کاخ در اواسط قرن اول میلادی تجدید ساختمان شد و ستونهای دو سوی درهای ورودی براثر توسعه اطاقها جزء تزئینات دیواری گردید، نوآوری دیگر اینکه در کنار تالارها ایوانهای ستون وار عریضی پدید آمد، این ایوانهای ستون دار از این پس جای خاصی در معماری سنتی ایران برای خود یافت.
معبد انتوم در اوروک:
این بنا به شیوه کهن بابلی ساخته شده ، سنت یونانی موجب پدید آمدن صحن های بزرگ در این پرستشگاه شده است. با وجود بر این شکلهای کهن هنر یونانی چنان دگرگون شده اند که به دشواری می توان با مقایسه تاریخ آن را تعیین کرد. در سده اول میلادی می بینیم دو معماری پارتی مجموعه ای از این شکلهای کهن یونانی را اخذ کرده و آن را دگرگون
ساخته و بدان غنا بخشیده چنان که در معبد انو، آنتوم اوروک در عراق شاهد آن هستیم. در اینجا تعدادی نیمستونهای گرد چسبیده به دیوار نمای خارجی بنا را به سطوح مجزا تقسیم می کند و بالای هر یک از آنها دارای قوس تزئینی است. بر طبق کتیبه ای که در اینجا یافته اند بنا متعلق به سال ۱۱۰ م ل است. این معبد متعلق به خدای گارئوس است. پایه های شش ستون که زمانی با طاق بهم وصل می شد از پرستشگاه گارئوس پیدا شده اند. شاید پیرامون این جایگاه را دیواری احاطه میکرده که دارای ایوانی با طاقهای قوسی بوده است.
دورا اروپوس:
در دورا اروپا در کنار فرات هنر پارتی با وجود جریان های خارجی با قدرت بیشتری نمایان میشود. در معبدی که در سال ۷۰ میلادی برای خدایان پالیمری ساخته شده است. نقاشی های مذهبی از دوران مختلف کشف شده است در این نقاشی ها اشکال بوسیله خطوط ساده نشان داده شده اند.
معماری اشکانیان
اشکانیان یا پارتیان در حدود ۲۵۰ پیش از میلاد،پس از سلوکیان در ایران به قدرت رسیدند . آنها در اوایل از شیوه های هنر یونانی پیروی می کردند،اما پس از مدتی به هنر معماری به ویژه به معماری سنتی و ملی ایران تمایل نشان دادند. در دوره اشکانیان، معماری مبنای اصلی خود را ، از آداب و اصول قبایل چادر نشین پارتی در برپایی اردوگاهها گرفت. حیاطهای چهارگوش مرکزی با ایوانهای چهارسوی آن بعنوان مظهری از معماری پارتیان به بین النهرین برده شد. تطور و دگرگونی این نوع معماری را در معماری اسلامی به ویژه دردوران سلجوقیان بخوبی می توان دید. در معماری پارتی، پس از شکوفایی دولت اشکانی به نمای ساختمان توجه بسیاری شد و میکوشیدند آثار هنری را بر دیوارها، در معرض دید متمرکز کنند.
نقاشی دیواری توسعه یافته و تزئینات آمیخته ای بود از نقاشی و گچبری که نمونه بسیار زیبای آن در معبد کوه خواجه در وسط دریاچه هامون در سیستان به دست آمده است. اشکانیان در معماری خود از طاق گهوارهای ، توس و رگچین با سنگ قلوه و برجسته کاری تزئینی و گاهی ستون تو کار هم استفاده می کردند. از ویژگیهای معماری و هنر این دوره انتقال برخی از عناصر معماری و هنر است که به دوره بیزانس و ساسانی منتقل شده است. شاید تاریخ معماری «طاق دار» که در ایران بسیار معروف است از دوره اشکانیان آغاز شده و در دوره ساسانیان تکامل یافته باشد.
به نظر می رسد که هنر عمده دوران اشکانی نقاشی بوده است اما در اثر گذشت دورانهای، متمادی وشاید نیز عدم تمایل مردم دوران ساسانی به حفظ و نگهداری آثار اشکانیان ، تنها تعداد اندکی از نقاشیهای دیواری از آن زمان برجامانده است . اگر بپذیریم که نقاشیهای کوه خواجه در سیستان اشکانی است و اگر به طرحهایی که هرتسفلد از آنها تهیه کرده است، توجه کنیم، می بینیم که در آنها تأثیرات گونه ای سبک یونانی – رومی آشکار است. اما نظم در طراحی، و شیوه کشیدن چشمها از روبرو رنگهای نسبتاً تند آنها ،ویژه اشکانیان است.
همین ویژگیها را نقاشیهای دیواری دورا اوروپوس در منطقه فرات بالا دارنده به ویژه دو نقاشی درغار مهری که صحنه شکار را نشان میدهد. نقاشیهای کوه خواجه از نظر رنگامیزی و ترکیب فضاهای مثبت و منفی رنگی بسیار شایان توجه است. نقشی که به «نقش سه ایزد» شهرت دارد، از دیدگاه محتوای مذهبی و ارزشهای هنری تجربه ای تازه در هنر اشکانی است. زیرا برای نخستین بار چندین چهره و شخصیت در ترکیب بندی اثر آشکار شده و کوشیده شده است با قراردادن اشخاص پشت سر یکدیگر، عمق فضا را بدون استفاده از دانش فراسو دید یا ژرف نمایی به بیننده القا کنند. در نقاشی دیگری که شاه وبانویش را نشان می دهد کوشش شده است در اندام بانوی شاه تحرک و میل خاصی نشان داده و ظرافتهای
زنانه را آشکار سازد دراین نقش سر شاه نیم رخ و تنه او تمام رخ است. ویژگی دیگر این نقاشی ، آشکار شدن نقش زن است که در دوران هخامنشی هیچ گونه سابقه ای از آن وجود ندارد. ظهور نقش زن در هنر اشکانی و سپس در هنر ساسانی، علی رغم منع مذهبی بر اثر نفوذ سنتهای باختری بوده است. در این نقش رنگهای زرد، سرخ آبی، بنفش، سفید و گونه ای قلم گیری در نقش سر مرد پارتی بخوبی هویداست. ایجاد ژرفا در نقاشی ، تنها با رنگ مسطح و قلم گیری با سیاه بسیار مشکل تر ازسایه زدن و ایجاد حجم است. این تحول که در آن در هنر ایرانی آشکار می شود، در سده چهاردهم هجری (۲۰ م) در هنر غرب رونق می یابد.
از معماری و خانه سازی در دوره پارتیان اثر زنده ای بر جای نمانده است. ظاهراً در این دوره نیز عمارتها دارای حیاط و گاه دارای ایوان بوده و اتاقها در اطراف حیاط قرار داشته اند. دیوارها را معمولاً با قلوه سنگهایی که از دریا یا رودخانه گردآوری می شد می ساختند استفاده از سنگهای تراشیده کمتر معمول بود فاصله بین سنگها را با ملاط پر می کردند. دیوارهای ابنیه ای که با سنگ و آجر ساخته می شد غالباً گچ بری و نقاشی می شد و نمونه هایی از این نوع ابنیه در بابل و آشور و سیستان دیده شده است. آثار منقوشی که از کوه خواجه( واقع در میان دریاچه هامون) پیدا شده است مربوط به قرن اول میلادی و از لحاظ موضوع و طرز رنگ آمیزی جالب و غنی است.
دیـن:
البته با ویدن گرن تنها آنجایی می توان موافق بود که وی به اتفاق بسیاری از محققان دیگر عقیده دارد که تاریخ دین ایرانی در دوره پارتیان بسیار مبهم است. از سوی دیگر همواز این مطلب سخن می گوید که «رشته ای از مدارک و داده های ملموس برایمان معلوم است که به لحاظ گاهشماری دردوران پارتها تنظیم شدنی هستند، اما تا کنون در موردشان کوتاهی شده است» . ولیکن مشکل دراین نکته است که بسیاری از این «مدارک و داده هایی» را که ویدن گرن ارائه کرده است، به ارمنستان ، آسیای صغیر و همچنین بین النهرین پارتی یعنی مناطقی با فرهنگ آمیخته هلنیستی- ایرانی- سامی تعلق دارد که در دوران پارتیان در آن مناطق حاکم بود و می توان پرسید که تا چه حد امکان دارد استثنا جهانی بدست آمده از این
مناطق را به دین پارتیان اصلی نسبت داد به دیگر سخن،تا چه حد می توان از این داده ها به دین پارتیان پی برد. به طور کلی باید عنوان شود که دین در شاهنشاهی پارت که این مطلب به طور عمده و به ویژه در مورد بین النهرین صدق می کند، متشکل از فرهنگ یونانی وارداتی بود. به دیگر سخن: شکل اساسی آن است که چه چیزی را می توان از دین یا ادیان امپراتوری پارت به عنوان «ایرانی» مشخص کرد، اما پاسخ دقیقی به این مورد ممکن نیست. به همین ترتیب به سوالی که دین زرتشتی در این عصر چه اهمیتی داشته و آیا به ویژه آیین
زرتشتی «دین رسمی » بوده است، نمی توان پاسخی داد. فقط بر اساس آثار و منابع اندکی می توان از برخی جزئیات مقداری از خصوصیات ادیان را در دوران پارت نام برد. برای مثال پارتیان آب را می پرستیدند و از پرستش نیاکان و از آتش جاودانه مشتعلی در شهر اساک خبر داریم که نخستین شهریار پارت در مقابل آن تاجگذاری کرد. افزون بر دین ، نامهای زرتشتی در سفال نیشته های نسا ظاهر می شوند. در جوار این ویژگیها که شاید دلالت بر «محیطی زرتشتی » دارد از دیگر سو « مدارک صریحی» را از نیمه غربی امپراتوری برای موجودیت آیینهای مختلف سامی و هلنیستی در دست داریم.
آیین به خاک سپردن می تواند گواه دیگری بر این پارتیان باشد. پیروان فردیسنا پیکومردگان را در هوای آزاد می گذاشتند و خرده اوستا تجویز می کند که پس از عرضه کردن لاشه درهوای آزاد استخوانها را در استودان یا استخوان دان گردآوری کنند. این گونه به خاک سپاری در مشرق ایران رواج داشته است. در نسا استخوان دان های سفالین که بیشتر لعابدار نیستند و با دست قالب گیری شده اند پیدا شده . اما در سراسر شهرستانهای مغرب پارت با لاشه به گونههای مختلفی رفتار می کردند و رسوم گوناگونی داشتند ساده ترین آن
عبارت بود از به خاک سپردن لاشه دردرون دیوار یا کف خشتی خانه . این رسمی کهن بود در بابل که با وجود مضرات بهداشتی آن هنوز رایج بود. شیوه های دیگری هم رایج بود چه ساده و حقیر و چه پر تکلف و پرخرج. لاشه ها و به ویژه پیکر کودکان را در کوزه ای یا دیگی بزرگ می گذاشتند. در مواردی دیگر تابوتهایی که اندازه های مشخص و معهود داشت بکار می رفت. گاهی مرده را در بیرون خانه در تابوت چوبی یا سفالین در درون گوری کوچک که با کاشی یا آجر برآمده بود می گذاشتند و گاهی پوششی گرده ماهی یا برآمده بدان می داند که زیر این پوشش برآمده معمولاً یک یا گاهی چند مرده قرار داشت.
- لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
یزد دانلود |
دانلود فایل علمی 