فایل ورد کامل مقاله آموزش مهارت‌های نگهداری و تعمیرات؛ بررسی علمی رویکردهای نت در افزایش بهره‌وری صنعتی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله آموزش مهارت‌های نگهداری و تعمیرات؛ بررسی علمی رویکردهای نت در افزایش بهره‌وری صنعتی دارای ۵۷ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله آموزش مهارت‌های نگهداری و تعمیرات؛ بررسی علمی رویکردهای نت در افزایش بهره‌وری صنعتی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله آموزش مهارت‌های نگهداری و تعمیرات؛ بررسی علمی رویکردهای نت در افزایش بهره‌وری صنعتی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله آموزش مهارت‌های نگهداری و تعمیرات؛ بررسی علمی رویکردهای نت در افزایش بهره‌وری صنعتی :

آموزش مهارتهای نگهداری و تعمیرات (نت)
در سالهای اخیر، گرایش به سمت بهره وری بیشتر و تولید با اثر بخشی بهتر هزینه باعث دستیابی به ماشین آلاتی با مکانیزمهای پیچیده تر و قابل بهره برداری در سرعتهای بالاتر شده است. در این شرایط، تواناییها و مهارتهای کارکنان بخش تولید و بخش نت هر دو در اغلب موارد محدود به امور و تکنولوژیهای مرتبط با زیمنه های خاص مسئولیتهای خودشان می باشد. در چنین فضایی یک سیستم فراگیر TPM در سطح شرکت موفق نخواهد بود.
TPM به مهارت های بالا در امور نت نیازمند است

به منظور اجرای موفقیت آمیز فعالیت های TPM، به نحوی که در فصول گذشته تشریح گردیدند، شرکتها نیازمند به پرسنلی با مهارت های بالا در امور نت و امور مرتبط با ماشین‌آلات و تجهیزات می باشند. اپراتورها، یعنی کارگران ردیف اول خط تولید باید به صورتی نزدیک و مرتبط، با ماشین‌آلات خودشان آشنایی حاصل نموده و مهارتها و تخصص خود را در نحوه نگهداری و تعمیر و همچنین بهره برداری از ماشین توسعه و تکامل بخشند. در عین حال لازم است که کارکنان بخش نت نیز به یادگیری و کسب مهارتها و تخصصهای پیشرفته و کاربرد آنها به منظور مقابله با مسائل فنی ماشین‌آلات علاقمندی داشته باشند.
در مباحث برنامه های آموزشهای نگهداری و تعمیرات که در این فصل ارائه می گردند، فلسفه سنتی “من بهره برداری می کنم – تو تعمیر می کنی” به تدریج محو شده و جای خود را با این تفاهم که یک سیستم موفق TPM نیازمند به همکاری همگانی می باشد تعویض می نماید.
مسئولیتهای کارگران خط تولید و کارکنان بخش نت

کارگران خط تولید باید ساختار و عملکردهای ماشینهای تولیدی را به حد کافی بدانند تا بتوانند آنها را به خوبی مورد کاربرد و بهره برداری قرار دهند. در این راستا مسئولیت اولیه آنها حفظ و نگهداری شرایط بنیانی ماشین از طریق بازرسیهای متعارف روزانه، تمیزکاری، روانکاری و محکم کردن پیچ و مهره ها می باشد. در مقابل، لازم است که کارکنان بخش نت نیز از مهارتها و تخصصهای کافی در حدی که کارکنان تولید به آنها اطمینان داشته باشند برخوردار باشند، تا بدینوسیله ارتباط و همکاری موفقیت آمیز بخشهای تولید و نت تضمین شود.

کارگران خط تولید مشابه رانندگان خودرو هستند
با مقایسه کارگران تولیدی با رانندگان خودرو و مقایسه کارگران نت با مکانیک های تعمیرکار خودروها، نقش ارتباطی بین این دو گروه از کارکنان بهتر روشن می شود. یک راننده که در اول وقت کار رانندگی خودروی خود را آغاز می نماید، قابل مقایسه با اپراتوری است که تجهیزات و ماشین‌آلات تحت نظر خود را در اول صبح مورد بازرسی قرار می دهد. یک راننده، حتی قبل از بازکردن درب اتومبیل، احتمالاً ابتدا نگاهی به وضعیت بدنه اتومبیل می اندازد، به فشار باد داخل چرخها توجه می نماید، شیشه جلو و چراغها را تمیز می نماید و در صورتی که اشکالاتی را مشاهده نماید به آنها توجه می نماید.

ممکن است یک راننده، قبل از روشن کردن موتور، توجهی به وضعیت موتور داشته باشد و بررسی های ساده ای نظیر بررسی سطح آب رادیاتور، کیفیت و سطح روغن موتور و شرایط تسمه پروانه ها را به عمل آورد و در صورتی که در این موارد اشکال یا کمبودی را مشاهده نماید به رفع و رجوع آن بپردازد. در هر صورت، اگر راننده برای مثال مشاهده نماید که از رادیاتور آب نشت می کند، آنگاه لازم خواهد بود که خودرو را برای تعمیر به تعمیرگاه ببرد.
یک راننده خوب، علاوه بر بررسی های فوق، در ضمن رانندگی به نشان دهنده های وضعیت عملکرد خودرو که در روبروی او قرار دارد، نظیر عقربه سرعت نما، پرکننده باطری، وضعیت کار چراغهای راهنما و چراغهای ترمز توجه می نماید. گو اینکه یک راننده ممکن است تعمیرات ساده ای نظیر جا به جا کردن چرخها و تنظیم کشش تسمه پروانه ها را شخصاً انجام دهد، ولی تخصص و دانش فنی یک مکانیک اتومبیل را برای انجام عملیات تعمیری اساسی تر و پیچیده تر احتیاج خواهد داشت.

چهار وظیفه اصلی اپراتور
مشابه وطایف یک راننده، یک اپراتور ماشین تولیدی به منظور عملکرد سالم ماشین، چهار عمل ساده نت را روی ماشین اعمال می کند:
۱ در موقع راه اندازی ماشین به نکات خاص در مورد شرایط و عملکرد ماشین توجه نموده، وضعیت روغن هیدرولیک در سیستم هیدرولیک، شدت جریان برق، لرزشهای غیرطبیعی و سایر شرایط نامساعد و یرطبیعی ماشین را مورد بررسی قرار می دهد.
۲ در فواصل معین زمانی میزان حرارت و سرعت و نظایر این عوامل را در ضمن بهره برداری از ماشین بررسی نموده و مستمراً به موضوع لرزشهای غیر طبیعی و سروصداهای غیر معمول در ماشین توجه دارد.

۳ مرتباً به درجه ها و نشان دهنده های وضعیت کار ماشین نظیر درجه های نشان دهنده شدت جریان برق و درجه های نشان دهنده سایر عوامل نگاه نموده و شرایط مربوطه را بررسی می نماید.
۴ نهایتاً همان گونه که یک راننده در صورت مشاهده اشکالی نظیر وجود نشتی رادیاتور به تعمیرگاه و مکانیک متخصص مراجعه می نماید، یک اپراتور نیز در صورت مشاهده یک تغییر غیر طبیعی در شرایط کار ماشین که ممکن است باعث بروز اشکالی در شرایط ایمنی یا در مکانیزم ماشین بشود، مراتب را به بخش نت اطلاع داده و آنان را از وجود یک وضعیت غیرطبیعی و نیاز به یک بررسی جامع مطلع می سازد. در این حالت، کارکنان بخش نت برای تشخیص اشکال سریعاً به محل مربوطه مراجعه می نمایند.

وظایف بهینه کارکنان بخش نت
در آغاز کار روی یک اشکال که در ماشین به وجود آمده است، کارگر بخش نت به سوابق دستگاه مراجعه نموده و بررسی می نماید که آیا در گذشته نیز اشکالات مشابهی روی ماشین اتفاق افتاده است. اگر پاسخ مثبت باشد، کارگر بخش نت به سوابق عملیات تعمیراتی روی دستگاه مراجعه می نماید تا از طول زمانی و نیروی انسانی صرف شده برای تعمیر و نوع قطعات یدکی به کار رفته روی ماشین اطلاع حاصل نماید. طبیعی است که کارگر نت سعی بر آن خواهد داشت که ماشین را در اولین فرصت ممکن تعمیر نموده و به حالت اولیه باز گرداند و زمان توقف تولید را به حداقل برساند.

گو اینکه کارکنان نت سعی بر آن دارند که در مقابل خرابی های اضطراری اقدام مناسب و سریع برای تعمیر اشکالات به عمل آورند، ولی وظایف آنها فراتر از این است که تنها به خرابیهای اضطراری بپردازند. کارکنان نت همواره این مسئولیت را به عهده داشته اند که به نحوی عمل کنند که از عملکرد توأم با قابلیت اطمینان ماشینهای تولیدی و سایر ماشینها و تجهیزات مورد استفاده بخش تولید اطمینان حاصل شده باشد. در این راستا وظایف کارکنان نت شامل موضوعات زیر خواهد بود:

– نگهداری و تعمیرات ادواری (تعمیرات اساسی)
– اندازه گیری لرزشها و درجه حرارتها در فواصل مشخص زمانی
– تخمین فاصله زمانی بهینه برای تعمیرات اساسی و برای تعویض و جایگزینی قطعات یدکی.
– برنامه ریزی و انتخاب روغنهای صنعتی (روان کننده های) مناسب و سایر مواد و قطعات یدکی.
– اصلاح اشکالات موجود در طراحی تجهیزات
– تعمیر خرابیهای اضطراری به صورتی مناسب و کارآ

– تأمین آموزش و کارآموزی های لازم برای کارکنان تولید و اپراتورهای تجهیزات
– توسعه و تکامل مهارت های خود در امور نت و سعی در فراگیری تکنولوژی های نو.

به منظور تأمین دوام و قابلیت اطمینان در ماشین‌آلات، کارکنان بخش نت روند فرسایش تجهیزات را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. کارکنان نت به طور مستمر تشکیل جلسه داده و اطلاعات مرتبط با وضعیت های غیر طبیعی تجهیزات را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند تا بدینوسیله از بروز خرابی های اضطراری در تجهیزات جلوگیری به عمل آورند.

برای مثال، کارکنان نت انواع آمار و اطلاعات را از اپراتورهای تجهیزات دریافت نموده و جمع آوری می نمایند. آنها روشهای مناسبی را برای اندازه گیری عوامل و شرایط تجهیزات تدوین نموده و این روشها را توسعه و تکامل می دهند. به همین ترتیب، کارکنان نت عمر قریبی تجهیزات را محاسبه و پیش بینی نموده و نتیجتاً تعمیرات لازم را قبل از آنکه تجهیز دچار خرابی اضطراری شود روی آن اعمال می نمایند. نهایتاً، آنها به صورت ساختار یافته به بهسازی طرح ماشین و یا ایجاد تغییرات اصلاحی در طرح هر یک از ماشینها پرداخته و بدینوسیله قابلیت تعمیر تجهیزات را افزایش می دهند.

آموزش مهارتهای نت:
اهداف، برنامه ها
کارکنان بخش نت با انواع ماشین‌آلات و تجهیزات سروکار دارند، ولی ساختار همه تجهیزات از یک مجموعه مشترک قطعات اصلی یا اجزاء تشکیل شده است. برنامه های آموزشی مورد بحث در این قسمت بر محور روشهای نگهداری و تعمیرات این گونه اجزاء و قطعات مشترک بین همگی ماشین‌آلات سازماندهی شده است و در این راستا به کسب تجربیات عملی کارکنان نیز توجه می نماید. برانامه های آموزش TPM در جدول ۵ فهرست شده اند.

درس اول: پیچ و مهره ها
به طور معمول، بسیاری از قطعات و تجهیزات یک ماشین به طور جداگانه ساخته می شوند و نهایتاً بر روی یکدیگر مونتاژ می شوند. بسیاری از این قطعات بوسیله پیچ و مهره به یکدیگر متصل می گردند. روی هر ماشینی، تعداد قابل توجهی پیچ و مهره وجود دارد که محکم نمودن این پیچ و مهره ها وقت زیادی را به خود مصروف می نماید. پیچ و مهره هایی که محکم نباشند باعث به وجود آمدن لرزشهای غیر طبیعی و خرابی در ماشینها، مثلاً در ماشینهای دوار می شوند. در مواردی، پیچ و مهره ها و بستهای محکم نشده باعث به وجود آمدن نشتی بر روی تجهیزات و بروز آتش سوزی یا زیان رسانی و آلودگی محیط زیست می گردند.

علی رغم اینکه محکم بودن پیچها امری حیاتی می باشد، در اغلب موارد، پیچ و مهره های روی ماشین با گشت آور کافی در جای خود محکم نشده اند. درس اول میزان گشت آور لازم روی انواع پیچ و مهره ها (مثلاً پیچ و مهره های فولادی، یا ساخته شده از سایر آلیاژها) را مورد بحث قرار می دهد. در این درس، شرکت کنندگان و کارآموزان با اصول نقشه کشی و نقشه خوانی و تهیه جداول و با علایم قرار دادی برای نشان دادن انواع مواد آشنایی حاصل می نمایند. در این دوره، اهمیت نحوه عملکرد با پیچ و مهره ها (مثلاً نحوه مته کاری و رزوه کردن) و روشهای مطمئن در محکم کردن پیچ و مهره ها مورد بحث قرار می گیرد.

درس ۲: خارها و یاتاقانها
خارها برای متصل نمودن محورهای گردشی به قطعات و اجزایی نظیر چرخ زنجیرها و کوپلینگها اهمیت دارند. خارها را بنا به مورد کاربرد و بنا به ساختار و مکانیزم ماشین‌آلات و میزان نیرویی که بر آنها وارد می شود، به شکلها و اندازه های متفاوت تهیه می نمایند. وجود اشکال و عیب در نحوه اتصال چرخ زنجیر و قرقره ها بر روی محورهای گردشی یا نحوه استقرار خار در بین چرخ و محور می تواند باعث ایجاد خسارت روی ماشینها شده و یا مانع عمل گردشی در ماشینهای دوار بشود.

با توجه به نکات فوق، کارآموزان در این درس (در بین سایر موضوعات) با انواع خارهای مکانیکی و نحوه نصب آنها و نحوه اندازه گیری جای خار بر روی چرخها و قرقره هایی که باید روی محور نصب شوند، آشنایی حاصل می نمایند. برای مثال، نحوه سوهانکاری و نحوه اصلاح سطح تخت شده روی میله های فولادی به کارآموزان آموزش داده می شود.

علاوه بر یادگیری نحوه سوهانکاری سطوح تخت، کارآموزان با نحوه استفاده از انواع خارهای مکانیکی آگاهی و آشنایی حاصل می نمایند و این مطالب به آنها آموزش داده می شود که در صورتی که مقدار اختلاف بین ابعاد خار و جای خار خیلی کم باشد اتصال بین محور گردشی و چرخ یا قرقره نصب شده روی آن استحکام لازم را نخواهد داشت. کارآموزان در این درس نحوه تعویض خار و روشهای مختلف نصب خارهای مکانیکی را فرا می گیرند.
در پایان دوره، کارآموزان با انواع یاتاقانها (بیرینگها)، استانداردها و خصوصیات فنی آنها آشنایی حاصل نموده و مطالب کلی و عمومی در موضوع روانکاری (روغن کاری) را می آموزند.
درس ۳: انتقال نیرو (چرخ دنده ها، تسمه پروانه ها و چرخ زنجیرها)

پس از آشنایی با اصطلاحات و مشخصات عمومی چرخ دنده ها، کارآموزان در این درس کار با انواع یاتاقانها (بیرینگها) را ضمن کار عملی با بیرینگهای ساچمه ای فرا می گیرند. با توجه به اینکه کارآموزان قبلاً در درس ۲ با انواع خارها قرقره های تسمه پروانه آشنا شده اند، در این موقعیت آمادگی برای مونتاژ یک وسیله کامل را به عنوان اجرای یک کار تجربی خواهند داشت. در این درس کارآموزان از انواع ابزار اندازه گیری برای تشخیص و تعیین اشکالات در مونتاژ وسیله و مسائل و اشکالات نصب بیرینگها استفاده می نمایند و با کم و زیاد کردن مقدار روغن و روان کننده ها در تجهیزات مختلف، به این موضوع آگاهی حاصل می نمایند که چگونه مقدار روان کننده می تواند روی درجه حرارت تجهیزات در حال کار اثر بگذارد.

آنگاه کارآموزان به جای تسمه پروانه، در روی دستگاه از چرخ زنجیر برای انتقال نیرو استفاده نموده و مرتباً میزان کشش زنجیر را کم و زیاد می نمایند و بدینوسیله به این امر آشنا می شوند که بین میزان کشش زنجیر و نحوه عملکرد ماشین و میزان سروصدای حاصل شده توسط ماشین و درجه حرارت ماشین ارتباط و همبستگی برقرار است. آنگاه شرکت کنندگان یک چرخ دنده را که موقعیت آن بر روی محور به وسیله خار قابل تنظیم است مورد آزمایش قرار می دهند و با مقدار تأخیر حرکت بین چرخ دنده ها و میزان هم محوری آنها آشنایی حاصل می نمایند.

درس ۴ هیدرولیک، نیوماتیک و کاسه نمدها
نیروی هیدرولیکی که متکی بر فشار روغن است و نیروی نیوماتیکی که متکی بر فشار هوا است، به عنوان نیروهای حرکت دهنده بسیاری از تجهیزات صنعتی کاربرد دارند. به منظور استفاده بهینه و ثمر بخش از عملیات هیدرولیکی و نیوماتیکی برای کارآموزان لازم است که در وهله اول با ساختار و مکانیزم ماشین های خودشان آشنایی حاصل نمایند.
کارآموزان مطالب را با یادگیری اصول اولیه هیدرولیک و نیوماتیک و اپراتور فراگیری معانی و خواندن علایم به کارگرفته شده برای نشان دادن عملکردها و اجزای هیدرولیکی و نیوماتیکی آغاز می کنند. آنها با نحوه جلوگیری از نشست سیالات و جلوگیری از ورود ذرات بیگانه و گرد و خاک به داخل انها، با استفاده از انواع واشرها و کاسه نمدها آشنا می شوند.

برای آشنایی کامل با نحوه عملکرد واشرها، کارآموزان به مونتاژ ماشینهایی می پردازند که در آنها از لوله های تحت فشار استفاده شده است و در این شرایط کارآموزان نحوه مقابله با نشت آب را به صورت عملی بر روی سیستم های لوله کشی تحت فشار تجربه می کنند.
در این درس از کارآموزان خواسته می شود که با مدلهای ماشینهایی که مقاطع مختلف آنها برش داده است و در نتیجه اجزای داخلی آنها را قابل دید ساخته است کار کنند. این مدل ها، به صورت یک ماشین یا یک جزء یا زیر سیستم از یک ماشین خاصی از حرکات و عملیات را انجام می دهد و از ماشین اصلی جدا شده است مورد استفاده و آموزش کارآموزان قرار می گیرد. کارآموزان این اجزاء و زیر سینستمها را روی یک تابلو نصب نموده و عملکردهای آنان را یادداشت می نماید به نحوی که حاصل کار آنها می تواند به عنوان یک مدل آموزشی در مراحل بعدی در داخل کارخانه مورد استفاده قرار گیرد.

پیاده سازی برنامه های آموزشی و کارورزی
جدول ۵ فهرست عناوین دوره مبانی نگهداری و تعمیرات ماشین ها را که بر اساس چهار درس توضیح داده شده در بالا تنظیم شده است ارائه می نماید. هر یک از دروس در ظرف سه روز ارائه می گردد و چهار درس در مدت چهار ماه، هر درس در یک ماه ارائه می شود. هریک از دروس بر محور چند عنوان و موضوع مشخص تنظیم شده است و سایر موضوعات مرتبط نیز در هر درس از مجموعه ای از مطالب استنتاج گردیده اند، به نحوی که امکانات یادگیری را برای شرکت کنندگان فراهم نمایند.

نسبت ساعات درس در سر کلاسها به ساعات تمرین و تجربه عملی در محل کار عموماً سه به هفت است و به این ترتیب تأکید بیشتری بر یادگیری تجربی و عملی شرکت کنندگان به عمل آمده است. کارآموزان باید گزارش های روزانه ای تهیه نموده و ضمن آن کار روزانه خود را توضیح دهند و در پایان هر درس سه روزه از آنها خواسته می شود.

مدرس درس گزارشها را بازنگری و مطالعه نموده و آنها را ارزیابی می نماید و ترتیب برگزاری امتحاناتی را داده و نتایج امتحانات را همراه با نظریات خودش به شرکت کنندگان باز می گرداند. در پایان دوره، مدرس میزان پیشرفت هر یک از شرکت کنندگان را ارزیابی می نماید. نتایج ارزیابیها به دفتر TPM در شرکت مربوطه ارسال شده و از آن طریق جهت سرپرستان کارآموزان نیز ارسال می گردد و سرپرستان کارآموزان نیز نظریات خود را بر روی گزارشها اضافه می نمایند.
پس از پایان هر درس و قبل از شروع درس بعدی، در فاصله چند هفته ای که بین دو درس دارند سعی می نمایند که آموخته های خود را به صورت عملی در محل کار پیاده نموده و تجربه نمایند و آنها را به همکاران خود نیز انتقال دهند.

در طول مدت انتقال آموخته ها و تجربه عملی، به کارآموزان توصیه می شود که از روش تدریس “تک نکته ای” استفاده کنند. در این روش شخص آموزش دهنده در هر زمان تنها بر یک موضوع منفرد متمرکز می شود و به این وسیله کار آموزش را ساده نموده، در زمان صرفه جویی به عمل آورده و سرعت درک مطالب را افزایش می بخشد. در ضمن، از کارکنان رده های بالاتر و سرپرستان خواسته می شود که کارآموزان را تشویق نموده و برای آنها فرصت های مناسب فراهم آورند تا از اطلاعات و مهارتهایی که کسب نموده در فعالیت های روزمره استفاده نموده و آنها را در محل کار اجرا نمایند.

کارآموزان ضمن کاربرد عملی اطلاعات و مهارتهای خود یاد داشت برداری نموده و در گزارشهای روزانه خود هرگونه سؤالی را که برایشان پیش بیاید مطرح می کنند. این سؤالات و یادداشت های اضافی، به صورتی مشابه گزارشهای روزمره توسط سرپرستان و مدرس دوره مطالعه شده و نظریات لازم روی آن اضافه می شود. انتقال مطالب دوره به محل کار به این صورت که توضیح داده شد، عملیات و فعالیت های نت را با مفهومتر می سازد. در صورتی که به بعضی از سؤالات پاسخ کامل داده نشده باشد، این سؤالات در جلساتی که در آغاز درس بعدی بین شرکت کنندگان و مدرس درس تشکیل می شود مجدداً مطرح شده و پاسخهای کافی و راهنمایی های لازم در مورد آنها ارائه می گردد.

این روش تا پایان درس ۳ به همین صورت که بیان شد ادامه می یابد. در درس ۴، کارآموزان روش دیگری را در پیش می گیرند. در این درس کارآموزان تشکیل جلسه داده و مدلهای آموزشی مربوط به اجزاء و قطعات ماشین را که تهیه نموده اند برای حاضرین و هم درسان خود تشریح می نمایند. همین طور، کارآموزان به صورت تیمی تشکیل جلسه داده و اطلاعاتی را که کسب نموده اند به سایر کارگران منتقل می نمایند.

پس از تکمیل شدن دوره چهار ماده، کارآموزان برای خود اهدافی را مشخص نموده و سعی می نمایند تا در یک فاصله زمانی شش ماهه به این اهداف دسترسی حاصل نمایند. در این مدت شش ماهه اصول “مدیریت بر اهداف” رعایت می گردد. در این مدت، کارآموزان سعی دارند که از آنچه آموخته اند در حل مسائل خاصی که با آن روبرو می شوند استفاده نمایند. وقتی که این فعالیت ها به نتایج مثبت رسید، کارگران جلساتی را تحت عنوان “دسترسی به اهداف” تشکیل داده و مطالب را اعلام می نمایند. این مطالب توسط سرپرستان مورد بررسی قرار گرفته و به صورت گزارشهای جمع بندی شده سه ماهه به مدیریت شرکت ارائه می گردد.

آموزش امور نت به کارگران خط تولید (اپراتورها)
کارگران خط تولید باید در نگهداری تجهیزات خود به نحوی که همواره در شرایط معمولی و طبیعی کار کند سعی لازم را به عمل آورند، ولی این کارگران به ندرت با مکانیزم کار ماشینهایی که از آنها بهره برداری می نمایند آشنایی دارند. این کارگران، با توجه به اینکه در مورد ماشینها اطلاعات کمی دارند و از این که ماشین چگونه عمل می کند و چرا به این صورت عمل می کند مطالب محدودی را می دانند، شانه های خود را بالا انداخته و می گویند: “ببین!، من از ماشین فقط بهره برداری می کنم و افراد دیگری باید آن را تعمیر کنند”. در این وضعیت، سطح بهره وری شرکت هرگز ارتقاء نخواهد یافت، حتی اگر کارگران بخش نت به سرعت به تعمیرات ماشینهایی که دچار خرابی اضطراری شده اند بپردازند.

وظایفی از بخش نت که ضمن پیاده سازی TPM به عهده اپراتورها واگذار می شود، در حل و فصل این وضعیت مفید بوده و اعمال آن نیز کار دشواری نیست. این وظایف شامل تمیزکاری مداوم و منظم تجهیزات، روانکاری و آچارکشی پیچ و مهره ها می باشد.تا بدینوسیله تجهیزات و ماشینها به نحو سالم کارکنند. انتظار می رود که اپراتور ها در ضمن انجام بازرسی های روزمره از ابتکار و استفعدادهای خودشان نیز بهره گیری کنند. در شرایطی که اپراتور ها این وظایف را به نحو مناسب به عهده بگیرند، برای کارکنان بخش نت فرصت کافی فراهم می شود که به موضوعاتی نظیر دسترسی به معایب اصلی تجهیزات و بهبود و ارتقاء شرایط تعمیر پذیری ماشینها بپردازند و در این راستا نهایتاً به موقعیت “تجهیزات بی نیاز از تعمیر” دسترسی حاصل نمایند.

برنامه های آموزش نت به کارگران خط تولید، به صورتی که توسط مؤسسه مهندسین نت ژاپن توصیه شده است، شامل آموزش یک هفته ای اطلاعات و مهارت های اصلی و بنیادی در بخش آموزش در داخل سازمان و در پی آن، آموزشهای “تک نکته ای” در سطح کارگاه توسط کارکنان نت می باشد.
موضوعات و عناوین آموزشی برای کارکنان خط تولید شامل:
– پیچ و مهره ها
– محورهای گردشی و کویلینگها
– یاتاقانها (بیرینگها)
– چرخ دنده ها
– اجزاء انتقال نیرو، چرخ زنجیرها، تسمه پروانه ها و زنجیرها
– کاسه نمد ها، واشرها
– روغنها (روان کننده ها) و عملیات روانکاری می باشد.
سایر دوره های آموزشی مربوطه

تعداد زیادی از سایر مطالب آموزشی و دوره ها در توسعه و تکمیل دانش نگهداری و تعمیرات مؤثر و مفید هستند: از جمله، آموزش مدرسین، روشهای نگهداری و تعمیرات، سیم کشی برق و عملیات ابزار دقیق و روشها و ابزار عیب یابی تجهیزات.

آموزش مدرسین
این دوره در آماده نمودن مدرسین در نحوه آموزش دادن به کارکنان در درون شرکت مفید و مثمر ثمر می باشد. کارکنان بخش نت که حداقل دوره های پایه و اصلی در موضوعات نت را گذرانیده اند، در دوره های آموزش مدرسین شرکت نموده و ضمن این دوره ها نحوه آموزش دادن مطالب را فرا می گیرند. به عنوان بخشی از برنامه های آموزشی، از این افراد خواسته می شود تا قسمتی از مطالب آموزشی را آماده نموده و آن را در کلاس درس تدریس نمایند. این گونه تجربه ها باعث تقویت اطمینان به نفس در آنها شده و در ضمن اینکه سطح مهارت آنها در نت سنجیده می شود، فرصت مناسبی را برای آنان فراهم می سازد تا امور هدایت و راهبری را نیز تجربه نمایند. در پایان یک دوره آموزشی سه روزه، شرکت کنندگان در دوره آموزش مدرسین آشنایی لازم را برای مطالعه و اظهار نظر در مورد گزارشهای تهیه شده توسط کارآموزان تحت تدریس خودشان به دست می آورند. شرکت کنندگان به صورت عملی با نحوه تصحیح اوراق امتحانی کارآموزان نیز آشنایی حاصل می نمایند و ضمناً از آنان خواسته می شود تا نظریات خود را در موضوع میزان توان و اثر بخشی خودشان در راهنمایی و هدایت دیگران منعکس نمایند.

شرکت کنندگان در دوره آموزش مدرسین عملیات فوق الذکر را در هر یک از مطالب درسی تکرار می نمایند تا بدینوسیله اطمینان به نفس کافی در آنها حاصل شود. پس از گذرانیدن کامل دوره، این مدرسین که اخیراً آموزش دیده اند، تشویق می شوند تا خودشان بنا به تناسب، مطالب و رئوس آموزشی را برای تدریس در درون کارخانه آماده نمایند.

دوره روشهای نت
مهارت های اصلی و پایه ای نت را می توان در قالب دوره های آموزشی در درون کارخانه به افراد آموزش داد. ولی در هر صورت برای اینکه افراد عملاً بتوانند کارهای تعمیری را انجام دهند، نیازمند به برخورداری از آموزش روشهای استاندارد در امور نت و آشنایی یافتن با عملیاتی نظیر باز و بست کردن پیچ و مهره ها، باز کردن پوششها یا پیاده کردن چرخ دنده ها بدون ایجاد علامت و خراش در آنها و سوار کردن چرخ دنده ها به نحو صحیح و به صورتی که به خوبی دندانه ها در هم درگیر شده باشند، هستند.

دوره روشهای نت که توسط مؤسسه مهندسین نت ژاپن (JIPM) تدریس می شود، از قطعات و تجهیزات موجود در هر کارخانه به عنوان ابزار تدریس برای کارکنان همان کارخانه استفاده نموده و مطالب را مطابق با برنامه ارائه شده در جدول ۶ آموزش می دهد.

دوره آموزش سیم کشی برقی و ابزار دقیق
گرچه عمومی ترین نوع خرابی های اضطراری، از نوع خرابی های مکانیکی هستند، ولی در سیستم های اتصالات و سیم کشی های برقی و در ابزار دقیق نیز خرابی و از کار افتادگی اتفاق می افتد. دستیابی به علل به وجود آمدن این گونه خرابی ها عموماً به مراتب دشوارتر بوده و معمولاً تعمیر آنها وقت بیشتری می گیرد.
در مواردی، اتصالات ضعیف (بدون استحکام) باعث به وجود آمدن چنین خرابی هایی می شود و در موارد دیگر مدارهای معیوب دلیل بروز خرابی ها هستند. در مواردی که برای مثال، علت خرابی مربوط به یک تراشه مدارهای مجتمع (IC) باشد، ممکن است زمان تعمیر به علت وقت زیادی که صرف دستیابی به عیب می شود، طولانی باشد. لازم است که کارکنان بخش نت به اصول و مبانی مدارهای کنترل آشنایی حاصل نمایند. در این امر ممکن است ضمن استفاده از برنامه های شبیه سازی، به این افراد نحوه دستیابی به عیوب ساده، نظیر وجود یک اتصال ضعیف، آموزش داده شود.

بررسی شرایط فنی ماشین ها
جهت پیشرفت و توسعه تکنولوژی باعث نیازمندی بیشتر به پیاده سازی روشهای نت، متکی بر شرایط فنی تجهیزات (CBM) در درون کارخانجات می شود. در این راستا، استفاده از تکنیک های جدید و متنوع در امر بررسی اشکالات فنی تجهیزات امری ضروری خواهد بود. کارکنان بخش نت در این برهه از زمان نیاز دارند که الزاماً با این گونه روشها آشنا باشند تا بتوانند به سرعت و با سهولت بیشتری وضعیتهای غیر طبیعی را در تجهیزات تشخیص داده و از بروز خرابی های اضطراری در آنها جلوگیری نمایند.

اهمیت آموزش در محل کار (در درون شرکت)
در این برهه، با وجود رقابت های شدید در سطح بین المللی بین صنایع و شرکت ها، حضور موفقیت آمیز سازمانها در صحنه رقابت تا حد زیادی وابسته به سطح دانش فنی و مهارتهای کارکنان بخش نت خواهد بود. کارکنان بخش نت نیاز دارند که از ابزار و شیوه های بررسی شرایط فنی دستگاهها آگاهی کامل داشته باشند و از آنها استفاده نمایند و سرانجام به سمت اهداف صفر درصد خرابی حرکت نمایند. اهداف برنامه های آموزش در بخش نت باید متکی بر تأمین مهارت های همه جانبه در کارکنان باشد، به نحوی که این افراد دارای توان حرفه ای در برخورد با مسائل و تکنولوژیهای مکانیکی، برقی و ابزار دقیق باشند.
سازمان های مشاوره ای، نظیر مؤسسه JIPM در ژاپن، تنها بخشی از دانشها و مهارتهای لازم برای تأمین کارکنانی عالی و دارای مهارتهای بالای حرفه ای در امور نت را آموزش می دهند. برای احراز موفقیت های واقعی، لازم خواهد بود که سازمان ها و شرکتها دامنه و کیفیت برنامه های آموزشی در درون سازمان را توسعه و تکامل ببخشند.

فعالیت های گروههای کوچک TPM
از ویژگی های منحصر به فرد TPM ساختار تشکیلاتی ترویج TPM است که در آن نوعی همپوشانی سازمانی در ساختارهای ارتباطی گروهها منظور شده است و بدینوسیله فعالیت های سازمانی و فعالیت های گروههای کوچک با یکدیگر ترکیب می شوند.

ترکیب فعالیت های گروههای کوچک با سازمان
فعالیت های گروههای کوچک به سبک ژاپنی، همراه با پیدایش ذهنیت دایره های کنترل کیفیت (QC) که در سال ۱۹۶۲ در ژاپن معرفی گردید، آغاز شد. سه سال بعد، نظریه صفر درصد خرابی محصول (ZD) که در آمریکا پایه گذاری شده است در ژاپن معمول گردید. این نظریه متکی بر فعالیت های فردی است و حالت گروهی ندارد. (NEC) به عنوان اولین شرکت ژاپنی اجرا کننده این نظریه، این فعالیت فردی را با بینش ژاپنی دایره های کنترل کیفیت (QC) در هم امیخته و فعالیت های گروهی را به وجود آورد.

پس از آن، صنعت فولاد سازی ژاپن بینش عمومی JK یا (Jishu Kanri ، یا مدیریت مستقل و خودکار) را ترویج داد.
از آن تاریخ به بعد، بسیاری از شرکت ها و سازمان ها، فرهنگنامه و واژه های خاص خود و روشهای مرتبط با سازمان خود را برای اجرا QC و ZD توسعه داده و بکار گرفته اند. در واقع هم اکنون قسمت اعظم شرکت های ژاپنی نوعی فعالیت های گروههای کوچک را در درون تشکیلات رایج ساخته اند. حتی صنایع خدماتی نظیر هتلها، موسسات بانکداری و شرکتهای بیمه نیز در این زمینه اقدام نموده اند.

مقایسه گروههای QC و ZD
علی رغم وجود تفاوتهایی در واژه ها و شیوه های دستیابی و اجرا، گروههای کوچک را می توان به دو دسته اصلی که کی از این دسته ها از بینش QC و دیگری از جنبش ZD سرچشمه می گیرند، تقسیم نمود (شکل ۳۱). این دو گروه را می توان به شیوه های گوناگون از یکدیگر تمایز داد.
دایره های QC به صورت گروههای مطالعاتی برای آموزش تکنیکهای کنترل کیفیت به سرپرستان سطح کارگاه به وجود آمد و نهایتاً ه سمت گروههای کوچک حل مشکلات و مسائل در بخش بزرگتری از مجموعه کارکنان صنعت تعمیم یافت. در این ساختار، دایره های کوچک که تحت عناوین موضوعات یا زمینه های خاص ساختار یافته اند برای برخورد با مسائل مشخص در چارچوب برنامه های مفصلتر کنترل کیفیت جامع (TQC) عمل می کنند. این گروهها از مجموعه ای از کارگران تشکیل می شوند و از ساختار سازمانی موجود و حاکم بر سازمان مستقل عمل می نمایند. شرکت در این گروهها داوطلبانه است و به عبارت تئوری سازمان، این گروهها نوعی سازمان غیر رسمی تلقی می شوند.

در مقابل، گروههای ZD در ایالت متحده و در شرکت Martin Marieta آغاز شدند، تا به صورت ابزاری همه کارکنان را در بر بگیرند و این کارکنان به صورت منفرد به مسئله تأخیر ها در تحویل محصول به مشتریان بپردازند. ژاپن این بینش و نظریه را از ایالات متحده آمریکا وارد نموده و آن را در فعالیت های گروههای کوچک ترکیب نمود.

گروههای ZD در ژاپن در فعالیت های دارای ساختار و بنیان مدیریتی مشارکت و همکاری نموده و در این راستا در حل و فصل مسائل مورد ملاحظه شرکت و در جهت نیل به اهداف شرکت کار می کنند.

مقایسه سازمانهای رسمی و غیر رسمی:
تئوری های سازمانی، گروههای ZD ژاپنی را نوعی سازمان رسمی تلقی می نماید. به این دلیل که این گروهها در چارچوب ساختار سازمانی موجود در شرکت فعالیت می نمایند. برای مثال، در دایره های مستقل QC سرپرستان دوایر عموماً توسط اعضای دوایر انتخاب می شوند. در مقابل در گروههای ZD که دارای ساختار و بنیان مدیریتی هستند، در اغلب موارد سرپرستان کارگاه نقش سرپرستان گروهها را نیز به عهده دارند. البته در شرایطی که یک سرپرست تعداد زیادی از افراد را، به عنوان زیردستان خود در ساختار سازمانی در اختیار دارد، لازم خواهد شد که تعداد بیشتری از گروهها (با اعضایی بین ۵ تا ۱۰ نفر) تشکیل شوند و بنابراین لازم است که سرپرستان دیگری نیز برای هدایت این گروهها انتخاب شوند.

به طور معمول، فعالیت های مستقل دایره های QC در ساعات غیر رسمی (نظیر ساعات استراحت، ساعات بعد از وقت رسمی کار، تعطیلات آخر هفته و تعطیلات رسمی) اجرا می گردد. از آن جهت که فعالیت در این دایره ها جنبه داوطلبانه دارد، در اغلب شرکت های ژاپنی برای کار در این دوایر، وجهی به عنوان اضافه کار به کارکنان پرداخت نمی شود. در مقابل، گروههای رسمی ZD می توانند در ساعات رسمی اداری تشکیل جلسه داده و زیر نظر سرپرست گروه کار کنند و همچنین می توانند بنا به نیاز در ساعات آزاد و غیر رسمی این فعالیت ها را ادامه دهند. در این صورت، بعضی از شرکت ها، برای فعالیت های خارج از ساعات رسمی آنها اضافه کار نیز پرداخت می نمایند.

تفاوت در اهداف
تفاوت های بین دایره های QC و فعالیت های گروهی ZD را می توان در تفاوت های موجود بین اهداف آنها نیز جستجو نمود. دایره های QC بر اساس زمینه ها و موضوعات خاص تشکیل شده و اهداف نیز در درون هر یک از این موضوعات خاص تعیین می گردند و پس از دسترسی به اهداف، دایره های QC با تکیه موضوع جدیدی مجدداً تشکیل می شود.

اهداف نیز به صورت مطلوب،‌ مستقل از اهداف سالیانه مدیریت شرکت تعیین می گردند. این امور به دلیل طبیعت غیر رسمی دوایر QC و به دلیل داوطلبانه بودن امر شرکت در این دوایر امکان پذیر است. گو اینکه به نظر می رسد شرکتها برای فعالیت های مستقل و خودکارانه دوایر ارزش و اهمیت قائل باشند، معهذا مدیریت به صورت افزایش دهنده ای فعالیت های کنترل کیفیت جامع (TQC) را به صورت بخصی از فعالیت های توسعه و تکامل فراگیر شرکت تشویق نموده و زمینه ها و موضوعات مناسب را که در جهت نیل به اهداف سالیانه مدیریتی هستند در چارچوب TQC فراهم می نماید.

از سوی دیگر، گروههای ZD الزاماً باید اهدافی را انتخاب نمایند که با اهداف سالیانه شرکت سازگار و هماهنگ باشد. دلیل امر آن است که نهایتاً ZD به سوی حذف همگی معایب و اشکالات هدف گیری می نماید و در این راستا دسترسی به همه اهدافی را که نهایتاً به هدف اصلی حذف همه معایب مربوط می شوند توسعه و تکامل می بخشد. اعضای گروههای ZD می توانند به صورت مستقل با یکدیگر بحث و تبادل نظر نموده و اهداف جزیی یا زیر هدفهایی نظیر هزینه کمتر، تاریخ های زودتر برای تحویل محصول و روشهای جدید کار را برای خود تعیین نمایند.

گو اینکه دایره های QC و گروههای ZD از دید سازمانی با یکدیگر تفاوت دارند، ولی در موارد زیادی نیز وجوه آنها با یکدیگر نزدیک شده و بر روی یکدیگر تأثیر گذاشته اند و به این ترتیب وجوه تمایز بین آنها تا حدی محو و غیر شفاف شده است. بسیاری از شرکت های بزرگ در آن واحد هر دو نوع فعالیت را به کار گرفته اند و سیستم های خاص خود را بر این اساس ساختار داده اند.

گروههای کوچک TPM ، متکی بر مدل ZD
مؤسسه مهندسین نگهداری و تعمیرات ژاپن (JIPM) کاربرد فعالیت های خودکار و مستقل گروههای کوچک را که توسط پروفسور Kunio Odaka استاد کرسی از دانشگاه توکیو مطرح گردید، تشویق و ترغیب می نماید و آن را اشاعه می دهد. بنا به نظر پروفسور Odaka، علی رغم اینکه موقعیت سازمانی فعالیت های گروههای کوچک در صنایع مبهم و تعریف نشده باقی مانده است، فعالیت های این گروهها در صنایع شکوفا و موفقیت آمیز بوده است. نظر Odaka این است که باید گروههای کوچک در درون سازمانها به ساختار سازمانی پیوند بخورند تا بدینوسیله فعالیت های آنها مکمل سایر فعالیت های سازمان شده و در پیشبرد آنها مؤثر باشد.

بر این اساس، فعالیت های گروههای کوچک TPM متکی بر مدل ZD بوده و با ساختار تشکیلاتی سازمان پیوند دارند. گروههای کوچک در سطوح مختلف سازمانی در همگی واحد ها و رده ها فعالیت داشته و در جهت دستیابی به اهداف کلی سازمان عمل می نمایند. برای مثال TPM فعالیت های نت مستقل خودکار را که توسط اپراتور ها اجرا می شود، در قالب فعالیت های گروههای کوچک ترویج می دهد. در TPM فعالیت هایی که طبیعتا و به طور معمول از سوی مدیریت جهت می گیرند نظیر تمیزکاری، روانکاری، آچارکشی و بازرسی های فنی و نظایر اینها به صورت مستقل و خودکارانه در کوههای کوچک انجام می گیرند.
مدیریت بر گروههای TPM

در مرحله پیاده سازی TPM زمانهایی که توسط گروههای کوچک روی فعالیت های مختلف مصرف می شود به دقت مورد بازبینی و ملاحظه قرار می گیرد. فعالیت های انجام شده در طبقه بندی های مشخص و تعریف شده ای نظیر فعالیت های نت، آموزش کارآموزی و تشکیل جلسات تنظیم شده و گزارشات و سوابق آنها نگهداری می شود.

نگهداری سوابق و مستند سازی این مطالب که گروههای کوچک چگونه اوقات خود را صرف می نمایند، این امکان را برای شرکت فراهم می سازد که به نحو مناسب این گونه فعالیت ها را پاداش داده و جبران کند. برای مثال، در مراحل اولیه اجرای نت مستقل خودکار، وقت بیشتری به فعالیتهای اجرایی نت و به امور آموزش و کارآموزی تخصیص داده می شود و بعد ها زمان بیشتری به جلسات بحث و تبادل نظر صرف می گردد. اپراتور هایی که بعد از ساعات اداری فعالیت های نت را ادامه می دهند باید اضافه کاری دریافت نمایند، کارمندانی که پس از ساعات اداری در کلاسهای آموزشی شرکت می نمایند نیز باید اضافه دستمزد آموزشی دریافت دارند و در صورتی که برای تشکیل جلسات تعداد ساعات مشخصی در هر ماه برنامه ریزی شده است، جلساتی که اضافه بر این تعداد ساعت برگزار می شوند، باید در ساعات غیر اداری تشکیل شوند و این ساعات اضافی باید با پرداخت اضافه کار و پاداش جبران شوند.

وقتی که توانایی کارگران کارخانه به جایی برسد که بتوانند بازرسی های عمومی را روی ماشینها انجام دهند (قدم ۴)، آنگاه با دسترسی به اهداف خاصی نظیر کاهش خرابی های اضطراری به میزان ۸۰ درصد، یا افزایش بهره وری و تسهیل روشهای کار، احساس موفقیت نموده و از اینکه به این اهداف دستیابی حاصل نموده اند نوعی حس واقعی همکاری در آنها به وجود خواهد آمد.

این نوع حس همکاری توأم با موفقیت، طبیعتاً روحیات و انگیزه ها را ارتقاء داده و به صورت تشکیل جلسات بیشتر و طولانی تر و به صورت ارائه نظریات اصلاحی و تکاملی بیشتر از سوی جامعه کارگران کارخانه جلوه گر می شود. از آن گذشته، وقتی که کارکنان بخش نت تجهیزات را در روزهای تعطیل آخر هفته برای انجام سرویسهای لازم باز می کنند، اغلب اپراتور ها ممکن است به همکاری با آنها در جهت یادگیری کار تعمیرات علاقه مندی نشان دهند. در این شرایط پرداخت اضافه کار ممکن است الزامی نباشد.

به منظور ترویج و توسعه امور TPM و پرورش اپراتور های آموزش دیده و آشنا و توانا، باید کارکنان در سطح مدیریت فعالیت های گروهی را راهبری و جهت دهی نمایند و در این راستا مناسب است که بر اساس قدم ۶، در تنظیم و اجرای استانداردهای مدیریت بر محیط کار و استاندارهای نظم و ترتیب و تمیز نگه داشتن محیط کار کوشا باشند. از قدم ۷ به بعد باید کارگران دارای امکانات و توانایی لازم برای اجرای فعالیت های خودکارانه و مستقل نت باشند.