فایل ورد کامل مقاله تحلیل نقش برون‌سپاری بین‌المللی در توسعه منابع انسانی و رشد اقتصادی کشورهای آسیای شرقی و اقیانوسیه

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله تحلیل نقش برون‌سپاری بین‌المللی در توسعه منابع انسانی و رشد اقتصادی کشورهای آسیای شرقی و اقیانوسیه دارای ۲۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله تحلیل نقش برون‌سپاری بین‌المللی در توسعه منابع انسانی و رشد اقتصادی کشورهای آسیای شرقی و اقیانوسیه  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله تحلیل نقش برون‌سپاری بین‌المللی در توسعه منابع انسانی و رشد اقتصادی کشورهای آسیای شرقی و اقیانوسیه،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله تحلیل نقش برون‌سپاری بین‌المللی در توسعه منابع انسانی و رشد اقتصادی کشورهای آسیای شرقی و اقیانوسیه :

چکیده

پژوهش حاضر به منظور هنجاریابی زیر مقیاس های ارزشیابی آزمون میکر در دانش آموزان کلاس های سوم تا پنجم ابتدایی انجام شده است. نمونه پژوهش مشتمل بـر ۲۹۲ دانـشآمـوز دختر و پسر است. آزمون توانایی های شناختی میکر دارای چهار زیرمقیاس ارزشیابی است که بر اساس الگوی چندعاملی۴ و شناختهشده هوش گیلفورد ۵(۱۹۵۹ )ساخته شده اسـت. نتـایج نشان داده که ضریب پایایی زیرمقیاس ها ۰/۷۷ است. ضریب پایایی کل آزمون ۰/۷۸ اسـت.

برای روایی ملاک از روش روایی همزمان استفاده شده است. همچنین، نتایج پـژوهش نـشان

* این مقاله ازرساله دکتری نویسنده اول مقاله گرفته شده است. تاریخ دریافت: ۱۳۸۶/۳/۳؛ تاریخ آغاز بررسی: ۱۳۸۶/۴/۲۰؛ تاریخ تصویب: ۱۳۸۷/۳/۶-۱دانشجوی دکتری روان شناسی دانشگاه اصفهان و مربی دانشگاه ایلام
E-mail: Jmohammadzadeh@ mail. ilam. ac. ir

-۲استاد یار روان شناسی دانشگاه اصفهان dr. oreyzi @ edo-ui.ac.ir

-۳استاد روان شناسی دانشگاه اصفهان. آدرس: اصفهان، دپارتمان روانشناسی، دانشگاه اصفهان.

۴- Meeker’s Cognitive Abilities Test Multifactoral 5- Guilford

داده است کـه میـان زیرمقیـاس هـای ارزشـیابی آزمـون میکـر و ارزیـابی دروس تحـصیلی دانشآموزان رابطه معنادار وجود دارد .(p</001)

یافتههای مربوط به هنجاریابی چهار زیرمقیاس ارزشیابی آزمـون تـشخیص توانـاییهـای شناختی میکر با توجه به رتبه درصدی ارائه شـده اسـت. نتـایج نـشان داد کـه در برخـی از زیرمقیاس های۱ ارزشیابی (سه زیر مقیاس EFU، EFC و (ESS دانش آموزان ایرانی نـسبت به دانش آموزان آمریکایی بالاتر هستند و تنها در زیر مقیاس ESC پایین تر هستند. بـر اسـاس یافتههای پژوهش حاضر پیشنهاداتی برای بهبود تواناییهای ارزشیابی ارائه شده است.

کلید واژهها: هنجاریابی آزمون میکر، روایی همزمان با درجهبندی معلـم، سـاختار هـوش گیلفورد، ارزشیابی شناختی، ارزشیابی نمادی و تصویری

مقدمه

در طول تاریخ یافتن افرادی با تواناییهای برتر شناختی مورد نظر بوده است. برای مثال در چین باستان، حتی ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد آزمونهایی برگزاری میشده است تا افرادی که در رقابتهای مربوط به آن برنـده مـیشـوند، بـرای تـصدی مـشاغل مهـم حکـومتی جایگزین شوند (دوبوا۲، ۱۹۷۰ به نقل از دانت.( ۲۰۰۱۳ در اسپارت قـدیم، یـافتن کودکـان باهوش و با استعداد، برای پرورش و منصوب کردن آنان در مشاغل مهم مربوط بـه جامعـه بزرگسالی مورد نظر بوده است (دیویس۴ و ریم۵، ۱۹۸۹، به نقل از دانـت .(۲۰۰۱ در همـه فرهنگها تمایل و انگیز دریـافتن توانـاترین و بـا اسـتعداد تـرین افـراد محـسوس اسـت

(رنزولی۶ ، .(۱۹۸۶ این مسئله در آموزش و پرورش هر کشور از اهمیتی خاص برخـوردار است.

۱- Evaluation Subscales 2-Debois 3-Dunnette 4 -Davis 5-Rim 6-Renzulli

۷۹

غالباً معلمان ، والدین، وخود افراد از استعدادهای خود به درستی آگاه نیستند (شـکلتون و فلچر، .(۱۳۷۴ هرگاه معلمان و والدین استعداد دانشآموزان و کودکان خود را شناسـایی کنند، میتوانند آنها را در مسیر درست هدایت نمایند. شناختن استعدادها از طریق آزمونها امکانپذیر است. بیشتر آزمونها فقط هوش عمومی را میسنجند (مانند آزمونهـای هوشـی وکسلرو بینه) یا فقط برخی استعدادها را شناسایی میکنند (مانند آزمونهای مک کارتی۱ که فقط تواناییهای کلامی، حرکتی، ادراکی، عملکردی، و عددی را میسنجد) یا اینکـه بـرای سنجش همگان مناسب نیستند و صرفاً برای گروهی از کودکان مناسباند (ماننـد مجموعـه آزمونهای ارزیابی کودکان کوفمن.(۲ از این گونه آزمونها بیشتر روانشناسان بـالینی، بـرای شناسایی مشکلات کودکان، در نیل به موفقیتهای تحصیلی بهره میگیرند، اما آزمون میکر تواناییهای شناختی دانشآموزان را بر اساس الگوی گیلفورد شناسایی و توصیفی دقیـق از تواناییهای اختصاصی آنان فراهم میکند و برای شناسایی اسـتعدادهای گونـاگون مناسـب است. بسیاری از شکستهای یادگیری، ناشی از فقدان تواناییهای هوشی در دانشآمـوزان است. الگوی ساختار هوش۳ این ناتوانیها را شناسایی کـرده و بـرای بهبـود توانـاییهـای هوش راهبردهایی ارائه میکند. این آزمون نیمرخی بسیار اختصاصی از تواناییهای دانـش-

آموز بهدست میدهد و نقاط ضعف آنها را در ساختار هوش گیلفورد مشخص می کند.

همچنین، بر اساس الگوی ساختار هوش میتوان راهبردهای آموزشی را بـرای تقویـت مهارتهای فراشناختی ارائه کرد. ابتدا باید، دانشآموزان را به وسیله آزمون سنجش کـرد و در پایان سنجش نمرات به دست آمده را برای آموزش به معلم گزارش نمود تـا پـس از آن معلمان، آموزش فراشناختی را در پنج زمینـه ارائـه کننـد: درک مطلـب، حافظـه، قـضاوت، مسئلهگشایی، و خلاقیت. بعضی مدارس آموزش فراشناختی را در ۱۵ دقیقه به دانشآموزان ارائه میکنند، در حالی که مدارس دیگر یک دوره را در روز به این فعالیـتهـا اختـصاص میدهند. هدف آموزش فراشناختی گسترش ذهن دانشآموزان در زمینههایی اسـت کـه در برنامه درسی گنجانده نشده است. اگر این مهارتهای فراشناختی در آنها افزایش یابد، قادر

۱-McCarthy 2-Kaufman Assessment Battery for Children 3-Structure of Intellect

به درک برنامههای درسی معمـولی خواهنـد بـود (شـارون کـردز۱، .(۲۰۰۱ رابـرت میکـر۲

(۱۹۹۶) بر اساس الگوی ساختار هوش گیلفورد یک ارتباط چندکانالی در آموزش را مطرح میکند که مشاوران خلاق او طراحی کردهاند تا در آن بر نقش معلم، دانـش آمـوز، و مـواد آموزشی در تدریس تأکید میشود.

اکنون به منظور درک بهتر مفاهیم امروزی از هوش به بررسی مفاهیم گذشته مربوط بـه آن میپردازیم.

مطابق با نظر سریل برت( ۱۹۵۵)۳ واژه هوش به اینتلیجنتیا۴ بر میگردد، اصطلاحی کـه سیسرو۵ آن را معرفی کرد. دیدگاه اسپیرمن( ۱۹۲۷)۶ از هوش، وحدت گرا۷ بـود. هـر دو این اصطلاح را به روانشناسی هربرت اسپنسر( ۱۸۹۵)۸ نسبت میدهند که بر نقش زیست-

شناسی در هوش تأکید داشت. اسپنسر هوش را قدرت ترکیب تأثیرات مجزا تعریف میکند و این مفهوم را به نظریه تکامل نسبت میدهد. این تعریف الگویی برای نظریهپردازان بعدی شد. بورینگ (۱۹۲۳) هوش را آن چیزی تعریف میکند که آزمون هوش انـدازه مـیگیـرد.

مطابق با نظر پترسون(۱۹۲۵)۹ هر چند بینه یک تعریف رسـمی از هـوش ارائـه نکـرد، امـا دیدگاههایی در مورد هوش داشت. بینه(۱۹۰۹، نقل از گیلفورد ،(۱۹۶۷ بر عملیات مربـوط به مسئلهگشایی یا تفکر تأکید داشت که در آن سه مرحله جهتیـابی، سـازگاری، و خـود-

انتقادی را تشخیص داد. جهتیابی معادل بـا مفهـوم اخیـر »مجموعـه ذهنـی«۱۰ اسـت کـه فعالیت مربوط به جستجوی هدف یک جنبه مهـم آن اسـت. سـازگاری مربـوط بـه یـافتن شیوههایی برای رسیدن به مقصود، ابداع روشها و انتخاب روشهاست.

۱-Sharon Cordes 2-Robert Meeker 3-Cyril Burt 4-Intelligentia 5-CiCero 6-Spearman 7-Monarchic 8-Herbert Spencer 9-Peterson 10-Mental Set

۸۱

از نظر بینه خود-انتقادی، نوعی خود-ارزشیابی است. او بعدًا مرحلـه چهـارم ادراک یـا فهم را اضافه کرد که دارای چهار مرحله جهت یابی، ادراک، ابداع، و انتقـاد بـود. توصـیف بینه از تفکر یا مسئلهگشایی کاملا هماهنگ با تفکر اخیر اسـت. دیـدگاه بینـه در تـضاد بـا دیدگاه وحدتگرای اسپیرمن از هوش است. بینه معتقد بود که قدرتهای ذهنی هر آزمودنی مستقل و نابرابر هستند و ممکن است حافظه ضعیف با توانایی قضاوت بـالا همـراه باشـد.

وکسلر((۱۹۵۸ به چیزی که یک تعریف عملیاتی از هوش است اشاره دارد: هوش، ظرفیت کلی یا پیچید فرد در عمل کردن با یک هدف معین، در فکر کـردن بـه طریقـی عاقلانـه و متناسب، و در داشتن مناسبات سودمند با محیط است.
بیشتر منابع و یافتههای موجود در زمینه تاریخچه سنجش هوش (برای مثال آناستازی۱،

۱۹۷۶، کرانباخ۲،۱۹۷۰، استرنبرگ۳، (۱۹۷۹ بیانگر وجود الگوی ساختاری هوش به صورت یکی از عوامل مهم در نظریههای هوش است. در قلمرو نظری، هر مقوله بسیار مهم پیـشینه باید شامل: الف) نظریههای چنـدعاملی؛ ب)نظریـههـای رشـدی؛ و ج)الگوهـای پـردازش اطلاعات باشد. اسپیرمن (۱۹۲۳) نظریهای از هوش را ارائه کرد که نشان دهند یک جملـه مربوط به عامل اصلی بود که بر مبنای تحلیل عوامل به دست میآید و جملـه خطـا نـشان دهنده عامل اختصاصی هـوش و یـک توانـایی خـاص بـود و عامـل عمـومی آن را تببـین نمیکرد. در پی آن نظریههای چند عاملی تورندایک( ۱۹۲۷)۴ و ترستون( ۱۹۳۸)۵ و نظریـه سلسلهمراتبی ورنون( ۱۹۵۰)۶، نظریه هوش سیال۷ در مقابل هوش متبلور۸ کاتل( ۱۹۵۰)۹

مطرح شد. دیدگاههای گیلفورد (۱۹۶۷) و میکر (۱۹۶۹) ارتباطی نزدیک با دیدگاه ترسـتون دارد، با این تفاوت که فعالیتهـای ذهـن (بـرای مثـال حافظـه) و محتـوای آن (بـرای مثـال محاسبه عددی) در نظریه گیلفورد جدا از یکدیگرنـد، امـا در نظریـه ترسـتون بـا یکـدیگر

۱-Anastasi 2-Cronbach 3-Sternberg 4 -Thorndike 5 -Thurston 6-Vernon 7 – Fluid 8-Crystalized 9 – Cattle

مربوط و آمیخته هستند. برخلاف اسپیرمن، گیلفورد عامل کلی (g) را که به شکل یک نمره

IQ کلی فرض میشود، در نظر نمیگیرد، بلکه از توانـاییهـای شـناختی کـه بـه صـورت عوامل متعدد و گوناگون هستند نام میبرد که آنها را به صورت یک نمره واحد نمـیتـوان توصیف کرد. در الگوی ساختاری هوش گیلفورد بعضی از عناصر به صورت سلسلهمراتبی هستند، همانطور که در الگوی ورنون (۱۹۵۰) چنین چیزی به چشم میخورد، امـا بعـضی دیگر ماهیت سلسلهمراتبی ندارند. بنابراین چارچوب کلی تواناییهای شناختی بـه صـورت سلسلهمراتبی نیست. از دیدگاه نظریه دو عاملی (کاتل، ۱۹۶۳، نقل از میکر و میکر، (۱۹۹۱،

گیلفورد (۱۹۸۰) یک مقایسه کامل و جـامعی از دیـدگاههـای متفـاوت ارائـه کـرده اسـت.

همچنین الگوهای پـردازش اطلاعـات را داس۱، کربـای۲ و جـارمن( ۱۹۷۵)۳ و اسـترنبرگ

(۱۹۷۹) بیان کردهاند. مقایسه میان این نظریهها را با نظریههای چند عاملی ذکر شده در بالا ساتلر( ۱۹۸۲)۴ واسترنبرگ((۱۹۷۹ انجام دادهاند. استرنبرگ((۱۹۸۳ معتقد است که نظریهای مانند نظریه گیلفورد (۱۹۶۷) حاوی بسیاری از عناصر پردازش اطلاعات است گرچـه ایـن نظریه از دانش روانسنجی برخوردار است. میکر((۱۹۹۱ معتقد است کـه میـان دو آزمـون معروف، مقیاس هوش استنفورد- بینه و مقیـاس تجدیـد نظرشـده وکـسلر بـرای کودکـان، ارتباط وجود دارد زیرا عناصری مشترک وجود دارد که این آزمونها درصدد انـدازهگیـری آنها هستند. در عین حال الگوی ساختار هوش گیلفورد در تلاش برای ارائه تنها یک نمـره

IQ واحد نیست که عاملی یک بعدی و کلی را بـرای هـوش در نظـر مـیگیـرد. بـرعکس آزمونهای استنفورد- بینه یا مقیاسهای وکسلر سعی بر ارائه نمـرهای واحـد بـرای هـوش دارند. همچنین تعداد زیرمقیاسهای آزمون تواناییهـای یـادگیری هـوش دو برابـر تعـداد آزمونهای مقیاس تجدید نظر شده وکسلر است، بنابراین نمونه تواناییهـا بـسیار بیـشتری است.

۱-Das 2-Kirby 3-Jarman 4-Sattler

۸۳

به علاوه زیرمقیاسهای تولید واگرای آزمون ساختار تواناییهای یادگیری هـوش بـی-

نظیر است و در مجموعه آزمـونهـای سـنجش شـناختی بـه چـشم نمـیخـورد. گیلفـورد کارکردهای شناختی خاص را بر اساس پنج نوع عملیـات۱ یـا فعالیـت (شـناخت، حافظـه، تولید واگرا، تولید همگرا، ارزشیابی) تحلیل میکند که محصول۲ ششگانه ایـن عملیـات یـا فعالیتها (مانند واحدها، طبقه ها، نظام ها، رابطه ها، تبدیلات و تلویحات) بـا چهـار نـوع محتوا۳ (تصویری، نمادی، معنایی، رفتاری) که مبنای فعالیتها یا عملیـات اسـت صـورت میگیرند. در طبقهبندی وی صدوبیست توانایی متمایز بهدست میآید که بـرای بـسیاری از آنها در آزمون تواناییهای شناختی میکر سؤالاتی تدوین شـده اسـت. در پـژوهش حاضـر سعی شده است که به سؤالهای پژوهشی زیر پاسخ داده شود.

-۱آیا میزان ضریب پایایی آلفای کرانباخ قابل قبول است؟

-۲توزیع فراوانی و نمودار ستونی آزمون میکر چگونه است؟

-۳ آیا نمرات زیرمقیاسهای آزمون میکر با نمرات حاصل از ارزیـابی معلـم از دروس تحصیلی، رابطه دارد؟

-۴ رتبه درصدی آزمون توانایی های شناختی میکر چگونه است؟

روش

جامعه آماری و گروه نمونه جامعه آماری، کلیه دانشآموزان پایههای سوم تا پنجم مقطع ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی ۸۵-۸۶ بوده است. روش نمونهگیری، خوشهای دو-
مرحلهای است. در مرحله اول از میان منـاطق آمـوزش و پـرورش اصـفهان، دو منطقـه بـه صورت تصادفی انتخاب و در مرحله دوم از میان مدارس ابتدایی دو منطقه، چند مدرسه به روش تصادف انتخاب و گروههای نمونه از میان مـدارس و از پایـههـای سـوم، چهـارم، و پنجم انتخاب شدهاند. حجم نمونه ۳۰۰ نفر بوده که با توجه به افت هشت نفری آزمودنیها در عمل حجم نمونه به ۲۹۲ نفر کاهش یافته است.

۱-Operation 2-Product 3-Content

۴۸ فصلنامه نوآوریهای آموزشی، شمار۲۵، سال هفتم، بهار۱۳۸۷

ابزار گرد آوری دادهها

ابزار گردآوری دادهها در پژوهش حاضر، مقیـاسهـای ارزشـیابی آزمـون توانـاییهـای شناختی میکر بوده که دارای چهار زیرمقیاس است که عبارتنـد از: -۱ارزشـیابی واحـدهای تصویری.۱ وظیفه دانشآموز در این آزمون، مقایسه کردن اشکال بـرای پیـدا کـردن شـکلی است که دقیقا مانند شکل محرک است. -۲ارزشیابی طبقات تصویری .۲ تکلیف دانش آموز در این آزمون، پیدا کردن شـکلی اسـت کـه بیـشترین اشـتراک را بـا شـکل محـرک دارد. -۳ارزشیابی طبقات نمادی.۳ این آزمون توانایی دانش آموز را در داوری دربار شباهتهای مسائل حساب را میسنجد و فرد اعـداد را بـا مـلاکهـای متفـاوت طبقـهبنـدی مـیکنـد. ۴ -ارزشیابی نظامهای نمادی .۴ در این مورد، تکلیف فرد ارزشیابی نظامهای اعـداد اسـت.

برای هر یـک از ایـن زیرمقیـاسهـا نمونـهای در بخـش ضـمیمه آورده شـده اسـت. ایـن زیرمقیاسها بر اساس الگوی مکعبی هوش گیلفورد ساخته شده است. او در این الگـو سـه ُبعد محتوا، فرآورده، و عملیات را مشخص کرده استُ.بعد عملیات دارای پنج مقوله اسـت که ارزشیابی یکی از آنهاست. این زیرمقیاسها مربوط به مقولـه ارزشـیابی هـستند. الگـوی هوش گیلفورد مطابق با تحلیل عاملی پاسخهای بزرگسالان به سؤالات آزمون شکل گرفتـه است. میکر و میکر (۱۹۷۳) از این الگو جهت شناسایی تواناییهای آموزشی در کودکـان و اخیرا در بزرگسالان استفاده کردهاند. این زیرمقیاسها را محمد زاده، عریضی، و مولوی بـه فارسی ترجمه کردهاند. زیرمقیاسهای EFU دارای ۲۶ سؤال، ۱۷ EFC سؤال، ۲۷ ESC،

و ESS دارای ۸ سؤال است. به دلیل سختی ۱۴ سؤال پایانی ESC برای این سطح سنی، این سؤالات اجرا نشدهاند. زمان اجرای آزمون ۲۳ دقیقه بوده است.

۱-Evalution of Figural Units (EFU) 2- Evalution of Figural Classifications (EFC) 3- Evalution of Symbolic Classifications (ESC) 4- Evalution of Symbolic Systems (ESS )

هنجاریابی زیرمقیاسهای ارزشیابی آزمون تواناییهای شناختی میکر
۸۵

نتایج پژوهش

برای سنجش پایایی زیرمقیاسها مطالعهای مقدماتی روی دانشآموزان کلاسهای سـوم تا پنجم ابتدایی بهعمل آمده که نتـایج آن در جـدول شـماره ۱ ارائـه شـده اسـت. در ایـن جدول، N حجم آزمودنیها و G کلاس است. همانطور که دیده می شود، زیرمقیـاسهـا از نظر پایایی شرایط تقریبا مشابهی دارند که دامنه آن از ۰/۶۶ تا ۰/۷۰ است.

جدول -۱ضرایب پایایی زیرمقیاسهای ارزشیابی آزمون تواناییهای شناختی

میکر در دانشآموزان کلاس های سوم تا پنجم ابتدایی

زیر مقیاسها آلفا بازآزمایی فرمهای همتا
N=50 سوم G= N=50 چهارمG= N=50 پنجم G=

EFU 0/67 0/68 0/69
EFC 0/66 0/67 0/70
ESC 0/67 0/68 0/69
ESS 0/68 0/68 0/69

جدول -۲ ضرایب پایایی بازآزمایی و فرم های همتای زیرمقیاسهای آزمون شناختی میکر در دانشآموزان کلاس های سوم تا پنجم ابتدایی
زیر مقیاسها آلفا بازآزمایی فرمهای همتا
N=292 G= 3-5 N=514 G=2-6 N=987 2-6
G=

EFU 0/77 0/66 0/50
EFC 0/77 0/35 0/14
ESC 0/77 0/74 0/69
ESS 0/77 0/61 0/63

همان طور که در جدول شمار ۲ دیده میشود، ضرایب پایایی ترکیبی کلاسهای سوم تا پنجم مطالعه حاضر یکسان است. ضرایب بازآزمایی و فرمهای همتا مربوط بـه ضـرایب

۶۸ فصلنامه نوآوریهای آموزشی، شمار۲۵، سال هفتم، بهار۱۳۸۷

ترکیبی کلاسهای ۲-۶ است که متناسب با کلاسهای ابتدایی دو کشور بوده است. نمونـه بازآزمایی و فرمهای همتا مربوط به نمونه اصلی میکر است(.(۱۹۹۱

جدول -۳ میانگین و انحراف معیار پسران و دختران در زیرمقیاسهای ارزشیابی آزمون تواناییهای شناختی میکر در دانشآموزان کلاسهای سوم تا پنجم ابتدایی
زیرمقیاس پسران دختران
x s2 x s2 t p

EFU 12/19 3/77 12/34 3/11 0/38 0/70
EFC 9/7 2/87 9/89 2/52 0/59 0/55
ESC 8/25 3/69 7/37 3/41 -2/12 0/03
ESS 3/1 1/79 2/36 2/1 -2/87 0/004

همانطور که در جدول شمار ۳ دیده میشود تفاوتی معنـادار در میـانگین دختـران و پسران در زیرمقیاسهای ارزشیابی دیده میشود.

حالا به سه جدول زیر (جداول شمار (۴ دقت کنید.

شمار -۴ میانگین و انحراف معیار زیرمقیاسهای آزمون ارزشیابی میکر در

دانشآموزان کلاسهای سوم تا پنجم ابتدایی

کلاس سوم N=97 t p
زیرمقیاس پسران دختران

s2 s2
x x

EFU 10/07 2/82 10/3 2/88 0/33 0/74
EFC 8/47 3/65 9/04 3/06 0/83 0/40
ESC 6/6 3/63 5/26 2/92 2/01 0/04
ESS 2/19 1/58 1/28 1/27 3/13 /002

هنجاریابی زیرمقیاسهای ارزشیابی آزمون تواناییهای شناختی میکر ۸۷

کلاس چهارمN=97 t p
زیرمقیاس پسران دختران

s2 s2
x x

EFU 12/28 2/64 12/77 2/29 0/96 0/33
EFC 9/89 2/24 10/33 1/76 1/06 0/29
ESC 8/02 3/06 7/75 3/04 0/43 0/66
ESS 3/07 1/74 2/47 1/78 -1/66 0/09

کلاس پنجم N= 98 t p
زیرمقیاس پسران دختران

s2 s2
x x

EFU 14/17 3/54 13/94 3/03 -/35 0/72
EFC 10/71 2 10/26 2/42 -1/07 0/31
ESC 10/09 3/49 9/08 3/18 -1/49 0/13
ESS 3/76 1/71 3/32 2/52 -1/02 0/30

همانطور که در جداول شمار ۴ دیده میشود، تفاوتی معنادار میان میانگین دختـران و پسران وجود دارد.

در بخش زیر نمودارهای مربوط به زیرمقیاسها دیده میشود:

نمودار ستونی زیرمقیاس ارزشیابی واحدهای تصویری

همانطور که دیده میشود، توزیـع نمـرات زیرمقیـاس ارزشـیابی واحـدهای تـصویری طبیعی است.
چکیده

در این تحقیق اثر تجارت خارجی در شکل نوین آن یعنی برونسپاری بـینالمللـی منـابع بـر رشـد اقتصـادی کشورهای آسیایی و پاسیفیک مورد مطالعه قرار میگیرد. برای این منظور، الگوی اقتصادسنجی کـه بـر اسـاس مدل سدربم و تیل (Soderbom and Teal, 2003) تصریح شده است، علاوه بر متغیر برونسپاری با بکـارگیری سایر متغیرهای مستقل مانند سرمایه انسانی، نیروی کار وسرمایه فیزیکی در طـی دورهی ۱۹۹۵ – ۲۰۰۶ بـرآورد شده است. نتایج حاصل از تخمین نشان میدهد که سرمایه انسانی اثر مثبت و معنیداری بـر رشـد اقتصـادی کشورهای آسیایی و پاسیفیک در طی دوره مـورد مطالعـه داشـته اسـت. افـزون بـر ایـن، اثـر متقـاطع متغیـر برونسپاری بینالمللی و سرمایهی انسانی، بر رشد اقتصادی مثبت و کاملاً معنی داری است. لـذا بـا اسـتناد بـه نتایج حاصل شده، تأثیر برونسپاری بینالمللی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب توأم بـا رشـد سـرمایه انسانی تحقق مییابد. بنابراین، سرمایهگـذاری در منـابع انسـانی، بـا ارتقـای مهـارتهـا، دانـش و تـوان فنـی میتواند زمینهی نگرش عمیقتری به توسعهی تجارت و رشد اقتصادی را در کشورهای مورد بررسـی فـراهم آورد.

واژه های کلیدی: رشد اقتصادی، برون سپاری بین المللی، سرمایه انسانی، آسیا و اقیانوسیه.

طبقهبندی J24:JEL،O19،O40

________________________________________________________________

) – * نویسنده مسئول ) komail@econ.ui.ac.ir

تاریخ دریافت: ۱۳۸۸/۱/۱۸ تاریخ پذیرش: ۱۳۸۸/۹/۱

International Outsourcing, Human Capital Development and Economic Growth in Asia- Pacific Countries

SeyedKomailTayebi

Associate Professor in Economics, University of Isfahan Zahra ZamaniMA in Economics

Abstract The objective of this research is to explore the effect of international outsourcing on economic growth in Asia-Pacific countries. Accordingly, a panel regression model based on Soderbom and Teal ( 2003) is estimated using data of the considered countries over the period 1995-2006 . In addition to international outsourcing, the model includes human capital, labor force and physical capital as the other exploring variables. Empirical results show that human capital has a significant and positive effect on economic growth of Asia- Pacific countries. Additionally, the cross effect of international outsourcing and human capital on growth has been statistically significant. Hence, investing in human resources, skill promotion and technology improvement are the main keys of trade expansion and economic growth in the

countries under consideration.

Keywords: Economic Growth, International Outsourcing, Human Capital, Asia-

Pacific.

JEL Classification: J24, O19, O40

مقدمه

عوامل بسیاری رشد اقتصادی کشورها را تحت تأثیر قرار میدهند که یکـی از مهمتـرین آنهـا تجارت است. تجارت خارجی با فراهم آوردن امکان بهـرهگیـری از صـرفههـای مقیـاس، فنـاوری پیشرفته، امکان تخصیص بهینه منـابع و افـزایش رقابـت در تولیـد محصـولات، مـیتوانـد موجبـات رسیدن بـه رشـد اقتصـادی را فـراهم آورد. همچنـین تجـارت خـارجی کانـال اصـلی بـرای انتقـال اندیشهها، افکار، دانش و فناوریهای پیشرفته است. در مفهومی وسیعتر، جهانی شدن فرصـتهـای زیادی را برای ملتها فراهم آورده است کـه از طریـق آن کشـورهای جهـان (و بـه ویـژه در حـال توسعه) استراتژیهای مختلفی را برای حضور بیشتر در عرصه اقتصاد جهانی تدوین نموده اند. از آن جمله میتوان به آزادسازیها، خصوصی سـازی و فعـال سـازی بازارهـای مـالی، یکپـارچگیهـای

اقتصادی، تشدید جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی و نهایتـاً گسـترش تجـارت در شـکل نـوین برون سپاری بینالمللی۱ منابع اشاره نمود. تفاوت هزینه در کشورهای مختلف ممکن اسـت مشـوقی باشد تا برونسپاری بین المللی منابع به کار گرفته شود. به طوری که بنگاهها تصمیم میگیرنـد مراحـل مختلف تولید را مانند طراحی، تولید قطعات و مونتاژ که برای ایجاد کالای نهائی مـورد نیـاز اسـت در کشورهای دیگر کامل کنند.

همچنین امروزه ارتباط تنگاتنگ بـین سـرمایه انسـانی و رشـد اقتصـادی امـری بـدیهی بـه نظـر میرسد. ارتقاء سطح دانش و تخصص نیروی کار، زمینه استفاده بهتر از ظرفیتهای موجود کشور را توسعه میبخشد. افزایش توان علمی نیروی کار از یک سـو شـرایط اسـتفاده از منـابع موجـود را بهبود داده و از سوی دیگر، امکان استفاده از منابع جدید و روشهای تازه را اشاعه میدهد. اهمیت سرمایه انسانی به عنوان یکی از منابع توسعه اقتصادی از مدتها پیش وارد مباحـث اقتصـادی شـده است. آدام اسمیت اولین اقتصاددان کلاسیکی است که مهارت را به عنوان یکی از عوامل اساسـی، که تفاوت دریافتی و بهرهوری را توضیح میدهد؛ معرفی میکند. او با در نظر گرفتن الزام تفـاوت در نیروی کار، نظریه تقسیم کار را در کتاب ثـروت ملـل بیـان نمـود. آدام اسـمیت تقسـیم کـار را موجب کسب تجربه و مهارت، اتلاف کمتر زمان و اختراع ماشینآلات تولیـد مـیدانسـت. از نظـر وی آموزش و تخصص باعث انباشت سرمایه انسانی، بهرهوری بیشتر و پیشرفت فنـاوری اسـت. بـه عبارت دیگر تشکیل سرمایه انسانی منجر به بهرهوری نیروی کـار، رشـد دانـش بشـری و در نتیجـه رشد تولید و شاخصهای توسعه اقتصادی خواهد شد .(Adam Smith, 1978)

شولتز۲ که به پدر نظریه سرمایه انسانی معـروف گشـته اسـت بـه اهمیـت و ضـرورت توجـه بـه سرمایه انسانی در تحلیلهای اقتصادی تاکید فراوان دارد و معتقد اسـت کـه بـدون در نظـر گـرفتن چنین نظریهای، توضیح نرخ رشد اقتصادی و نیز چگونگی توزیع درآمد شخصـی نـاقص اسـت. او علاوه بر سرمایه فیزیکی و نیروی کار، موجودی سرمایه آموزشی را در اقتصـاد وارد کـرد و نشـان داد علاوه بر آن دو، عوامـل دیگـری نظیـر بهبـود کیفیـت نیـروی انسـانی، سـطح فنـاوری و صـرفه جوییهای ناشی از مقیاس در رونـد رشـد اقتصـادی مشـارکت عمـده دارنـد ( Psacharapoulos,

________________________________________________________________

۱- International Outsourcing 2- Schultz

.(۱۹۷۲ لوکاس (Lucas, 1988) و سایر پیروان مکتب کلاسیک جدید، بر نقش سرمایه انسـانی در درونزایی الگوی رشد اقتصادی تأکید ورزیدند.
بدینترتیب این مقاله درصدد بررسی تأثیر سرمایه انسانی و تجـارت خـارجی بـرای رسـیدن بـه رشد اقتصادی در کشورهای منتخب آسیایی و اقیانوسیه است. آنچه مهم است، مطالعه رابطه میـان تجــارت خــارجی و در شــکل نــوین آن بــرونســپاری و رشــد اقتصــادی اســت، کــه مــیتوانــد از مسیرتأثیرگذاری سرمایه انسانی و تشکیل آن بر بخشهای تجاری این کشورها شکل بگیرد. بر این اساس، بخش اول این مقاله ادبیات نظری مرتبط را مرور میکند. در بخش دوم بـا الهـام از ادبیـات موضوع چارچوب نظری مدل رشد پایهریزی میشود، بخش سوم بـا اسـتفاده از دادههـای تـابلویی مدل ارایه شده را برآورد میکند تا به طور تجربی ارتباط بین رشد و عوامل مؤثر بر آن مانند بـرون سپاری، سرمایه انسانی را مورد مطالعه قرار دهد. بخش چهارم که بخش پایانی است به نتیجهگیری و ارایهی پیشنهادها برای کشورهای منتخب اختصاص دارد.

-۱ مروری بر ادبیات موضوع

نقش تجارت بینالملل در ادبیات رشد همه کشـورها مـورد تأکیـد قـرار گرفتـه اسـت. ادبیـات نظری، سازوکارهای متنوعی که در آنها تجارت بر رشد تأثیر میگذارد را پیشـنهاد مـیدهـد. تجـارت بینالملل امکان بهرهگیری از توانمندیهای اقتصادی بالقوه را، باتوجه به مزیتهای نسبی موجود و قابل خلق، به وجود میآورد و علائم روشنی را برای سرمایهگذاری در طـرحهـای اقتصـادی قابـل رقابت در عرصه جهانی پدیدار میکند. همچنین تجارت بینالملل، نـرخ رشـد اقتصـاد را از طریـق دسترسی به بازارهای خارجی، فناوری و منابع تحت تأثیر قرار میدهـد. در مطالعـات تجربـی ماننـد فدر (Feder, 1982) و ادواردز (Edvards, 1998) استدلال شده است که انتقال بینالمللی فنـاوری به جریان بازرگانی ارتباط دارد. هر چه بخشهای بیشتری از اقتصاد در معرض رقابت بـینالمللـی قرار گیرند، میزان برخورداری از فناوری برتر و فشار برای اتخاذ و تطبیق فنـاوری بـهمنظـور حفـظ قدرت رقابتی، بیشتر میشود.

چنگ و هسیو (Cheng and Hsu, 1997) به بررسی رابطه علّی سرمایه انسانی و رشد اقتصادی برای کشور ژاپن پرداختهاند. نتیجه مطالعهی آنها نشان میدهد کـه در ژاپـن سـرمایه انسـانی عامـل رشد اقتصادی است و همچنین رشد اقتصادی عامل رشد سرمایه انسـانی بـوده اسـت یـا بـه عبـارت دیگر یک رابطه دو سویه بین این دو متغیـر در ژاپـن وجـود دارد و سـرمایه انسـانی و رشـد اقتصـادی

همدیگر را تقویت میکنند. در این مطالعه از شاخص نسبی تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهها به نیروی کار استفاده شده است. این و دوکولیاس (In and Doucouliagos, 1997) رابطه علّی بین سـرمایه انسانی و رشد را برای کشور آمریکا بررسی کردهاند به طوری که نتایج مطالعه آنها نشان مـیدهـد اثر سرمایه انسانی روی رشد اقتصادی بخش خصوصی آمریکا مثبت بوده است.

صـادقی و عمـادزاده (Sadeghi and Emad-zadeh, 2003) بـا اسـتفاده از تـابع تولیـد کـاب-

داگلاس کوشیدهاند تا تولید اضافی ایجادشده به واسـطه آمـوزش بیشـتر را بـرآورد کننـد. ضـرایب برآوردی کششها همگی در سطح %۵ اهمیت معنادار بودهاند. نتایج این بررسی نشـان مـیدهـد کـه عامل سرمایه انسانی یک عامل با ثبات است که ضریب آن مثبت و نمایانگر تأثیر مثبت آموزش بـر تولید است.

سدربم و تیل (۲۰۰۳)، به بررسی تأثیر درجه باز بودن اقتصاد و سرمایه انسانی بر رشد اقتصـادی

۹۳ کشور طی دوره ۱۹۷۰-۲۰۰۰ از طریـق دادههـای تـابلویی پرداختنـد. نتـایج ایـن تحقیـق نشـان میدهد که درجه بازبودن اقتصاد تأثیر مثبت و معناداری بر روی رشد کشورها داشته است. در واقع باز بودن بیشتر اقتصاد، سبب افـزایش نـرخ رشـد مـیشـود، ولـی سـطح سـرمایه انسـانی بـر رشـد اقتصادی، تأثیر معنیداری نداشته است.
هــرزر (Herzer, 2005)، تــأثیر صــادرات کالاهــای صــنعتی، صــادرات مــواد اولیــه و واردات کالاهای سرمایهای بر رشد اقتصادی کشور چین را طی دوری ۱۹۶۰ – ۲۰۰۱ مورد مطالعه قرار داده است. نتایج این پژوهش نشان میدهـد کـه صـادرات صـنعتی و واردات سـرمایهای موجـب انتشـار دانش، علوم و فناوری های پیشـرفته شـده، سـطح بهـرهوری عوامـل تولیـد را ارتقـا داده و بـر رشـد اقتصادی تأثیر مثبت و معناداری داشته است.

چن و گوپتا (Chen and Gupta, 2006)، به بررسی اثر متقابل میـان درجـه بـازبودن اقتصـاد و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ۲۰ کشور آفریقایی طی دوره ۱۹۹۰-۲۰۰۳ و با استفاده از روش دادههای تابلویی میپردازند. نتایج مطالعه آنهـا نشـان مـیدهـد کـه بـازبودن اقتصـاد تـأثیر مثبـت و معناداری بر رشد اقتصادی این کشورها دارد. همچنین اثر متقابل میان آموزش و بـازبودن، منفـی و از نظر آماری معنیدار بوده است. این نتیجه بیانگر آن است که این کشورها از لحاظ استانداردهای آموزشی در سطح بسیار پائینی قرار دارند، بهطوری کـه بـا ایـن سـطح از سـرمایه انسـانی، قـادر بـه استفاده از سرریزهای دانش و فناوری های انتقال یافته ازطریق گسترش بازبودن نیستند.

لیبرتو (Liberto, 2008) ارتباط بین رشد و سرمایه انسانی را در مناطق ایتالیا بررسی میکنـد. او از میانگین آموزش ابتدائی، متوسطه و دبیرستان استفاده کـرده اسـت. او نتیجـهگیـری مـیکنـد کـه آموزش تنها در رشد جنوب نقش داشته است. با تجزیه آموزش به سه قسمت اصلی او نتیجهگیـری میکند که آموزش ابتدائی در جنوب با اهمیت است در حالی کـه آمـوزش در سـطح دبیرسـتان روی رشد منطقهای اثر منفی دارد. در همین حال میتوان به مطالعات پریچت (Pritchett, 1996)، اسلام

(Islam, 1995)، لاو، جمیسـن و لاوت (Lau, Jemison and Louat, 1991) اشـاره نمـود کـه از

بیمعنا بودن اثر آمـوزش و در بعضـی مـوارد منفـیبـودن آن روی رشـد اقتصـادی حکایـت دارنـد

.(Rogers and Rachlyn, 1939)

کاستانتینی و مـانی (Costantini and Monni, 2008) رابطـه علـی بـین رشـد اقتصـادی و توسـعه انسانی را مورد مطالعه قرار میدهند. آنها نقش سرمایهگذاری در سرمایه انسـانی انباشـته را بـه منظـور ایجاد مسیر توسعه پایدار مورد تأیید قرار دادند.

به طور خلاصه تصویر کلی پدید آمده از مسیر این ادبیات از وجـود ارتبـاط معنـی دار و مثبـت نیروی کار، سرمایه فیزیکی، برون سپاری بینالمللی منابع و رشد کل کشورها حمایت میکند. با این حال، در اکثر مطالعات تکیه اصلی بر نقش، حجم یا جریان تجارت و یا آزادسازی تجاری اسـت و به مصداقهای نوین آن از جمله برونسپاری بینالمللی منابع کمتر پرداخته شده اسـت. هـدف ایـن مطالعه ارزیابی میزان تأثیرگذاری بـرونسـپاری بـینالمللـی منـابع و بـه خصـوص اثـر متقـاطع آن و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی کشورها است.

–۲ چارچوب نظری

الگوهای متعددی جهت توضیح رشد اقتصادی یک کشـور در طـی زمـان و نیـز مقایسـه رشـد سرانه بین کشورها توسط اقتصاددانان ارایه شده است. یکی از اولـین الگوهـای ارائـه شـده در ایـن زمینه الگوی سولو۱ است که کلی به صورت Yf(K,AL) ارائـه شـده اسـت. در ایـن تـابع Y

تولید، K سرمایه فیزیکی، L نیروی کار و A معرف دانش فنی یا کارایی نیروی کار است.

________________________________________________________________

۱- Solow

YitAit Kit Lit
: سطح بهـرهوری و :i,t

Ht= l t×Lt
۷

الگوهای دیگری نیز برای توضیح رشد درآمد سرانه در طـی زمـان و یـا بـین کشـورها طراحـی شدهاند. اغلب الگوها از تصریح رشد سولویی، خـانوادهای از مـدلهـای رشـد درون زا۱ را تشـکیل میدهند. برای مثال یک نمونهی بارز از مدلهای رشد مبتنی بر تابع تولید کاب- داگلاس است، به

طوری که:

(۱) Y=F(Kt , Ht) = Kt(Ht1)
Kt و Ht مقدار سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی و Yt ستاده را بـرای دوره t نشـان مـیدهـد.
تابع تولید F همگن از درجه یک و خوشرفتار فـرض مـیشـود. ضـریب نشـان دهنـده کشـش

تولید نسبت به عامل تولید است. نهاده سرمایه انسانی مقدار سرمایه انسانی بـه کـار رفتـه بـر حسـب

ساعات کار هر کارگر با lt و زمانهای کار همـه کـارگران بـر حسـب نفـر- سـاعت بـا Lt نشـان داده

میشود. بنابراین Ht

(۲)

سدربم و تیل (۲۰۰۳) الگوی رشد خود را بر اسـاس تـابع کـاب- داگـلاس و بـه صـورت زیـر

تصریح میکنند:

(۳)

که در آن:

:Y تولید ناخالص داخلی، :K موجودی سرمایه، :L نیروی کار، A
s
بهترتیب، بیانگر زمان و کشور مورد بررسی است.

در بیشتر الگوهای رشد که در زمینه اقتصاد باز مطرح شدهاند به ویژه برای کشـورهای در حـال توسعه علت رشد پایا، »توسعه بهرهوری« ذکر شده است، که فراینـد ایـن توسـعه از طریـق تجـارت
بینالملل، آموزش، تحقیق و توسعه سرمایه انسانی به جریان می افتد.

سطح بهرهوری تابعی از تجارت خارجی و سرمایه انسانی بهصورت زیر در نظرگرفته می شود:

lnAitc1 . lnTit2 .lnHit (4)

که در آن؛

________________________________________________________________

-۱ شرح گسترده در مورد مدلهای رشد توسط بارو و سالا (۱۹۹۵) جمع آوری شده است

۸ مجله دانش و توسعه؛ شماره ۲۹ (علمی- پژوهشی)

:A بهرهوری عوامل تولید، :T بردار متغیرهـای تجـارت، :H شـاخص سـرمایه انسـانی، t و i

بهترتیب نشان دهنده زمان و کشورهای مورد مطالعه خواهند بود. حال میتوان عوامـل اثرگـذار بـر سطح بهرهوری را وارد تابع تولید کرد، به گونهای که رابطه (۴) در رابطه لگـاریتمی (۳) جـایگزین

میشود و از طریق آن رابطه (۵) حاصل میشود:

lnYitc1lnTit2 .lnHit.lnKit.lnLit (10)

که در آن:

:T بردار متغیرهای تجارت، :H هزینههـای آموزشـی بـهعنـوان شـاخص سـرمایه انسـانی، :K

موجودی سرمایه، :L نیروی کار.

همانطور که قبلاً نیز توضیح داده شد سرمایه انسانی و تجارت خارجی میتوانند در اثرگذاری بر رشد تولید مکمل یکدیگر باشند. از یکسو توسعه و گسترش تجارت خارجی در گرو آموزش وسیعتر نیروی کار است، زیرا آموزش و تربیت نیروی انسانی برای کسب مهـارتهـای مختلـف و پیشبرد امر تولید، میتواند با بالابردن سطح مهارت و تخصص نیروی کار، کارآمد کردن و افزایش قابلیتهای آن، موجب ارتقای کمی و کیفی تولیـد و افـزایش تـوان رقابـت در بازارهـای منطقـه و جهان شده، زمینه صادرات بیشتر و در نتیجه توسعه تجاری را فراهم سازد. از سوی دیگر، تجارت خارجی کانال اصلی برای انتقال اندیشهها، افکار، دانـش و فنـاوریهـای پیشـرفته اسـت. پـذیرش و قبول، انطباق و تأسی از این فناوریها، به شدت به موجودی سرمایه انسانی در کشور دریافتکننده بستگی دارد. لذا نیروی کار برای استفاده درست و بهینه از این فناوری ها و تطبیق آنهـا بـا شـرایط داخلی تولید، باید تخصص و مهارت کافی داشـته باشـد. بنـابراین در مـدل سـدربم و تیـل (۲۰۰۳)

تجارت خارجی از طریق افزایش رقابت و با وارد کردن تکنیکهای جدیـد تولیـدی، تقاضـا بـرای نیروی کار ماهر را افزایش داده و افراد را به فراگیری مهارتها و تخصصهـای مـورد نیـاز تشـویق میکند. لذا در این الگو، رابطه ترکیبی میان سـرمایه انسـانی و تجـارت خـارجی بـهصـورت متغیـر

ضربی ((lnTit * lnHit به مدل اضافه میشود. پس بنا به تعریف:

lnYitc1lnTit2 . lnHit.(lnTit * lnHit )
(۱۱)
. lnKit. lnLit
در ادبیات اقتصادی، بر اهمیت منابع انسانی برای رشد و پیشرفت تاکید فراوانی شده است. رشد و توسعه اقتصادی یک جامعه زمانی میسر خواهد شد که نیـروی آمـوزش دیـده جهـت چرخانـدن چرخهای عظیم اقتصاد به کار گرفته شود. در این مطالعـه از متغیـر »هزینـههـای آموزشـی« بـه عنـوان

Li , et

Chena, et
برونسپاری بین المللی، توسعه منابع انسانی ۹

شاخص سرمایه انسانی استفاده میشود. در واقع هزینههای آموزشی نوعی سرمایهگذاری در نیـروی انسانی به حساب آمده و سبب افزایش مهارتها و تواناییهای افراد میشود که یکی از عوامل مهم در پیشرفت فناوریکی، ارتقاء بهرهوری کل عوامل تولید و رسیدن به رشد اقتصادی است. لذا مخـارج و هزینههای آموزش تا آنجا که بازتاب کیفیت آموزشی باشد، میتواند به عنوان شاخص مناسبی بـرای سرمایه انسانی در نظر گرفته شود.

از سوی دیگر، براساس نظریههای جدید رشد اقتصادی و تجـارت خـارجی، واردات کالاهـای صنعتی سبب سرازیر شدن فناوری از کشورهای طرف تجاری شده و از طریـق ارتقـای بهـرهوری، سبب افزایش رشد اقتصادی میشود. کشـورهای در حـال توسـعه نیـز بـا از میـان برداشـتن شـکاف فناوری میتوانند از طریق واردات، فناوریهای پیشرفته را منتقل کرده و با سرمایهگذاریهای قابـل ملاحظه در زمینهی آموزش و ارتقای سرمایهی انسانی، زمینهی بومی کردن فناوریهای وارداتی را فراهم کنند. در این راستا برون سپاری بین المللی و چندپارگی تولید بـه حـد کـافی مسـتند شـدهانـد و اثرات آنها بر تولید و بهرهوری نهادهها موضوع اصلی بسیاری از مطالعات تجربی در دهه اخیر بوده است. این مطالعات اغلب برای یافتن راهی جهت دستیابی به فروشنده نهاده با قیمت پایینتر و البتـه بـا

کیفیت بالاتر که با انگیزه پاسخ به افزایش رقابتهای بینالمللی است، صورت مـیگیـرد (

.(al., 2004

فینسترا (۱۹۹۸) در خصوص برونسپاری تولید عروسکهای باربی۱ توضـیح مـیدهـد. او بیـان میکند مواد خام (پلاستیک و مو) شرکت ماتل۲ از تایوان و ژاپن تهیه میشود و مونتاژ در اندونزی و مالزی صورت میگیرد. مدلها از ایالات متحده تهیه میگردنـد و عروسـکهـا در چـین ملـبس میشوند و نقاشیهایی که برای جذابشدن عروسکها صورت میگیرد در ایـالات متحـده انجـام میشوند. زمانی که افراد واژه جهانیشدن۳ را به کار میبرند در واقع آنها رویههای تولیدی مشابه با

آنچه فینسترا و سازمان تجارت جهانی به آن اشاره کردند را در ذهن دارند. لی و همکاران (

(al., 2008 در مطالعه خود به دو انگیزه برای برونسپاری اشاره کردهاند. اول بهـره بـردن از مزیـت

________________________________________________________________

۱- Barbie Doll 2- mattel 3- Globalization

۰۱ مجله دانش و توسعه؛ شماره ۲۹ (علمی- پژوهشی)

تفــاوت هزینــه در کشــورهای مختلــف و دوم افــزایش تــوان رقابــت پــذیری و متمرکــز شــدن بــر مکانهایی که مرکز رقابت هستند.
فینسترا و هانسون (Feenstra and Hanson, 1997) تأثیر تجارت و تغییـرات تکنیکـی بـر دسـتمزد کارگران تولیدی و غیر تولیدی را مورد بررسی قرار دادند. آنها تجـارت را بـا بـرونسـپاری خـارجی نهادههای واسطهای و تغییرات تکنیکی را به وسیله حرکت به سمت سرمایه با فنـاوری پیشـرفته ماننـد کامپیوتر ارزیابی میکنند. آنها نتیجه میگیرند که برونسپاری خارجی و مخارج صـرف شـده جهـت تجهیزات با فناوری پیشرفته میزان قابل توجهی از افزایش دستمزد کارگران غیرتولیـدی (بـا مهـارت)

را نسبت به کارگران تولیدی (بی مهارت) که در دهه ۱۹۸۰ رخ داد را شرح مـیدهـد. آنهـا بـه ایـن نتیجه دست مییابند که تجارت استخدام را به سوی کارگران ماهر در صنایع سوق میدهد.
به علاوه هنگامی که فـرض مـیشـود کـه فعالیـتهـای بنگـاههـای خـارجی بـه طـور وسـیع از فعالیتهای بنگاههای داخلی مستقل هستند فعالیتهای آنها بر شدت مهارت داخلی تـأثیر نـدارد. ولـی در عین حال فعالیتهای برونمرزی ممکن است بـر مقیـاس فعالیـتهـای داخلـی تـأثیر بگـذارد و بنابراین به طور غیر مستقیم بر شدت مهارت تأثیر میگذارد .(Head and Ries , 2002)

اسلاتر (Slaughter, 2001) در ارتباط با برونسپاری و افزایش مهارت کارگران بـه ایـن نتیجـه دست مییابد که دادههای صنعت ایالات متحـده، ارتبـاط مثبـت بـین فعالیـتهـای MNC و ترفیـع مهارت در سالهای ۱۹۷۷-۱۹۹۴ را تأئید نمیکند. در عین حـال فینسـترا و هانسـون (۱۹۹۶) نتیجـه میگیرند که برونسپاری (شرح داده شده به صـورت کالاهـای واسـطهای و نهـائی جانشـین تولیـد داخلی) میتواند . %۲۱/۳ – ۱۸/۹ از افزایش سهم کارگران غیر تولیدی در صورتحسـاب دسـتمزد صنایع SIC را در سالهای ۱۹۷۹ – ۱۹۹۰ توجیه کند.

همان طور که بیان شد دلیل برونسپاری برون مرزی۱ در بنگاههای کشورهای توسعهیافته کـاهش هزینههای تولید و فرآوری و تمرکز بر مرکز فعالیت های تجاری است. همان گونه که این بنگاهها به جستجوی راههایی برای افزایش رقابت پذیری هستند برونسـپاری بـینالمللـی منـابع بـه تـدریج بـه عنوان منبع مهم بازسازی تجارت و تغییر شـکل بنگـاه دارای اهمیـت مـیشـود ( Kakabadse and
.(Kakabadse, 2005

________________________________________________________________

۱- Offshore Outsourcing

برونسپاری بین المللی، توسعه منابع انسانی ۱۱

۱-۲ الگوی اقتصادسنجی

در این مطالعه بهمنظور نشان دادن ارتباط میان تجارت و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب، از متغیـر برونسپاری منابع بهعنوان شاخص تجارت خارجی استفاده شده است. لذا به پیروی از سدربم و تیل
(۲۰۰۳)، فینسترا و هانسون (۱۹۹۷) و کو و هلپمن (۱۹۹۵) در قالـب یـک فـرم اقتصادسـنجی مـدل تولید به عنوان الگوی رشد اقتصادی کشورهای منتخب نمونـه در دورههـای ۱۹۹۵ – ۲۰۰۶ معرفـی میشود:
lnYitc1ln OSit2 . lnHit.(lnOSit * lnHit )
(۱۲)
lnKitlnLitit

به طوری که OSit برونسپاری بینالمللی منابع در کشـور i در زمـان t اسـت کـه دادههـای ایـن متغیر به وسیله نسبتی از کالاهای واسطهای وارداتی نسبت به کالاهای واسـطهای در هـر کشـور بـه دسـت میآید. در عمل، شاخص برونسپاری از مجموع کالاهای واسـطهای وارد شـده بـه کشـور مـورد نظـر نسبت به تولید ناخالص داخلی آن کشور حاصل میشود (فینسترا و هانسون، .(۱۹۹۷ کالاهای واسطهای به صورت ترکیبی از پنج گروه کالا شامل سختافـزار، ابزارهـای ماشـینی، ماشـین آلات و تجهیـزات الکتریکی، اجزا و تجهیزات الکترونیکی و ماشین آلات و تجهیزات است. سایر متغیرهـا در معادلـه فوق به صورت زیر تعریف می شوند:

:lnY لگــاریتم طبیعــی تولیــد ناخــالص داخلــی، :lnOSit لگــاریتم طبیعــی تجــارت، :lnH

لگاریتم طبیعی مخارج آموزشی بهعنوان شاخص سـرمایه انسـانی، :lnK لگـاریتم طبیعـی سـرمایه فیزیکی، :lnL لگاریتم طبیعی نیروی کار، :i , t بهترتیب بیانگر زمان و کشور مورد بررسی است.

با توجه به این که دسترسی به دادههای K (موجودی سرمایه) برای همه کشورها امکانپـذیر نبـوده است بنابراین از دادههای تشکیل سرمایه به عنوان شاخص اسـتفاده مـیشـود. در نهایـت it جملـه اخلال است که در برگیرنده سایر عوامل توضـیح داده نشـده اسـت و فـرض مـیشـود یـک متغیـر تصادفی خوش رفتار (نوفه سفید(۱ است.

________________________________________________________________

۱- White Noise

۲۱ مجله دانش و توسعه؛ شماره ۲۹ (علمی- پژوهشی)

معادله (۷) با استفاده از دادههای ۲۲ کشور منتخـب آسـیا و اقیانوسـیه۱ بـرای سـالهـای -۲۰۰۶۱۹۹۵ به روش دادههای تابلویی برآورد میشود. در حقیقت، مبادلهی بین المللـی کالاهـای واسـطهای یک بنگاه را قادر میسازد که به تمام نهادههای موجود قابـل دسـترس در جهـان دسـت یابـد. از آن جایی که بیشتر کشورهای منتخب کشورهایی در حال توسعهاند کـه بـا مشـکلات کمبـود سـرمایه، سطح پایین فناوری مواجه هستند لذا این کشورها میتواننـد بـا اسـتفاده از تجـارت خـارجی بـر ایـن مشکلات غلبه کنند. یعنی این کشورها با استفاده از برونسپاری بینالمللی میتوانند مسیری را بـرای ورود فناوری پیشرفته به کشور خود فراهم آورند و راه دسـتیابی بـه رشـد بـالاتر را همـوار سـازند.

همچنین انتخاب کشورهای آسیایی و تلاش در جهت توسعه روابط تجاری این کشورها تلاشی در جهت بیان اهمیت تشکیل اتحادیههای همکاری کشـورهای آسـیایی اسـت. دادههـای مـورد نیـاز از منابع بانک جهانی ۲۲۰۰۸ و اطلاعات مربوط به واردات واسطهای از لوح فشرده PC-TAS بـه دسـت آمده است.