یزد دانلود |
دانلود فایل علمی فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحلیل ویژگیهای روشهای رایج دزیمتری گذشتهنگر و ارزیابی کارایی آنها
در حال بارگذاری
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحلیل ویژگیهای روشهای رایج دزیمتری گذشتهنگر و ارزیابی کارایی آنها دارای ۱۲ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحلیل ویژگیهای روشهای رایج دزیمتری گذشتهنگر و ارزیابی کارایی آنها کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحلیل ویژگیهای روشهای رایج دزیمتری گذشتهنگر و ارزیابی کارایی آنها،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تحلیل ویژگیهای روشهای رایج دزیمتری گذشتهنگر و ارزیابی کارایی آنها :
.۱ مقدمه راکتورهای هستهای، آزمایش جنگافزارهای هستهای و سوء تـدبیر
کاربرد گسترده پرتوهای یـونیزان و مـواد پرتـوزا منجـر بـه بـروز در مدیریت ضایعات هستهای را نام برد. عـلاوه بـر ایـن، پتانسـیل
آسیبهای متفاوت برای افرادی که دز پرتـوی ناخواسـته از پرتوهـا حملههای تروریستی بـه تأسیسـات هسـتهای یـا اسـتفاده از مـواد
دریافت کرده اند شده است. افراد در اثـر بـروز سـوانح گونـاگون هســتهای و پرتــوزا توســط گــروههــای تروریســتی نگرانــی قابــل
دچار پرتوگیری میشوند. از جمله این سوانح میتـوان پرتـوگیری ملاحظهای را در برخی جوامع ایجاد کرده اسـت. بـازه دز جـذبی
بیش از حـد بیمـاران در رادیـوگرافی، رهاسـازی مـواد پرتـوزا در دریافتی توسط افراد، نوع پرتو و مسیرهای غالب پرتوگیری داخلی
محیط ناشی از نشت چشمههای پرتـوزای ایزولـه شـده، حـوادث یــا خــارجی بســتگی بــه نــوع خــاص رویــداد دارد. از آنجــا کــه
۸۳ ابوالفضل حیدرزاده و مسعود وهابیمقدم جلد دوم، شماره ۱
دزیمترهای فردی متداول تنها بین پرتوکاران توزیع مـیشـود، لازم است روشهایی نیز برای تخمین دز پرتوی دریافتی افـراد جامعـه
مورد بررسی و استفاده قرار گیرد .[۱]
دزیمتری گذشته نگر عبـارت اسـت از تخمـین دز پرتـوی
دریافتی توسط یک فرد که اخیراً (طی چند روز یا چنـد هفتـه
اخیر) یا طی گذشته دور (چند ماه یا چند سال اخیر) و یـا بـه صورت مزمن، طی سالیان متمادی گذشته، پرتوگیری کرده است.
در دزیمتری گذشته نگر سعی بر آن است در غیاب دزیمترهای
متداول، با به کارگیری روشهای بیولوژیکی یا فیزیکی و استفاده
از نمونه های بیولوژیکی فرد یا نمونه های محیطی و موادی کـه
پیرامون فرد پرتودیده وجود دارد، برآوردی از مقدار پرتوگیری
فرد حاصل شود. در مواردی که افراد دزیمترهای فـردی ماننـد فیلم بج یا TLD در اختیار دارند، میتوان از روشهای دزیمتری گذشته نگر برای اعتباربخشی بـه دز بـرآورد شـده توسـط ایـن دزیمترها استفاده کرد .[۲]
متداولترین روش های ارزیـابی دز پرتـوی بعـد از وقـوع
سانحه پرتوی عبارت انـد از: دزیمتـری بیولـوژیکی، دزیمتـری تشدید پارامغناطیسی الکترون و دزیمتری لومینسانس.
در ادامه به صورت اجمالی اساس کار هریک توضـیح داده میشود و مزایا و محدودیتهای هر روش بیان میگردد.
.۲ دزیمتری بیولوژیکی
در این روش، بر مبنای تأثیری که پرتوهای یونساز بر بافتها و سلول های بدن میگذارند، میتوان دز پرتـوی دریـافتی فـرد را تخمین زد. از جمله بررسی میزان تغییرات در عناصر تشکیلدهنده
خون از قبیل پلاکت، گلبول های خون، تغییر در میزان ضخامت و رشد موی فرد پرتودیده، تغییر در میزان آنزیمهای ترشحیافته
از غدد، تغییر در میزان تحرک اسپرم در مردان و; .[۳]
نوع دیگری از دزیمتری بیولوژیکی، بـرآورد دز پرتـوی بـا
اســتفاده از ناهنجــاریهــای کرومــوزومی ایجــاد شــده در اثــر
پرتوگیری سلول های فرد پرتودیده استبه. این روشِ بـرآورد
دز، »دزیمتری سیتوژنتیکی۱« گفته میشـود، زیـرا لنفوسـیتهـا نسبت به دیگر عناصر موجود در خون، حساسیت بیشتری نسبت
به پرتوها دارند، در دزیمتـری سـیتوژنتیکی از کرومـوزومهـای
موجود در لنفوسیت خون بهره گرفته میشود. در واقع، بخـش
بسیار حساس سلول نسبت به پرتوهای یـونسـاز »دی ان ای۲«
موجود در کروموزوم های لنفوسیت های خون اسـت. بسـته بـه اینکه سلول در چه مرحله از چرخه سلولی است، ناهنجاریهای
کروموزومی ایجاد شده در آن متفاوت خواهد بود .[۳]
به طور کلی، ناهنجاریهای کروموزومی به دو دسته پایدار و
ناپایدار تقسیم میشوند. ناهنجاری پایدار، تـا سـال هـا بعـد از
پرتوگیری و ناهنجاری های ناپایدار (بسته به نوع آنها)، تنها تـا چند روز، چند هفته یا چند ماه بعد از پرتوگیری در سـلول هـا
باقی میمانند. بنابراین در استفاده از ناهنجاری های کروموزومی
برای دزیمتری باید به نوع آن توجه نمود، چرا کـه در صـورت
استفاده از ناهنجاریهای ناپایدار برای دزیمتری نمیتوان از آنها برای حوادث پرتوی که در گذشته دور (سالها قبـل) صـورت گرفته استفاده نمود.
ناهنجاریهای دو مرکزی۳، حلقههای مرکزدار۴ و بخشهای
بیمرکز۵ از جمله ناهنجاریهای ناپایدار رایج مورد اسـتفاده در دزیمتری هستند. حلقههای مرکزدار در مقایسه با دومرکزیها در
لنفوسیت های انسان به ندرت یافت میشوند. برخی محققان در برآورد دز، آن ها را با دومرکزی ها ترکیب میکنند، در حالی که برخی دیگر، آنها را نادیده میگیرند .[۴]
از جمله ناهنجاریهای پایـدار جابجـایی هـای معکـوس۶،
جابجایی های درونشبکهای۷ و جابجایی غیر معکوس۸ هسـتند.
جابجایی غیرمعکوس در واقع، یک نوع تبادل داخل کروموزومی
است، یعنی بخش های شکسته شده یک کروموزوم با یکـدیگر جابجا میشوند. احتمال شناسـایی چنـین ناهنجـاری هـایی در
۱ Cytogenetic dosimetry 2. DNA 3. Dicentric 4. Centric rings
۵ Acentric fragments 6. Reciprocal translocation 7. Interstitial translocations 8. Non-reciprocal translocations
جلد دوم، شماره ۱ بررسی ویژگیهای شیوههای رایج دزیمتری گذشتهنگر ۳۹
مقایسه با ناهنجاریهای بین کروموزومی کمتر است؛ برای مثال
در دز پرتوی ۴ گـری تنهـا ۵ درصـد از ایـن نـوع ناهنجـاری شناسایی میشوند .[۵]
برای اینکه ناهنجاریهای بیان شده در زیـر میکروسـکوپ قابل مشاهده باشند، باید سلول های لنفوسیت موجود در خون،
با استفاده از مواد محرک، مراحل رشد خود (چرخه سلولی) را به طور طبیعی طی کنند. برای اینکه سلول چرخـه خـود را بـه
صورت طبیعی طی کند، چند ساعت طول میکشد؛ بنابراین در مواقع پرتوگیری بسیار شدید، که زمان عامل بسیار مهمی برای
جلوگیری از مرگ فرد پرتودیده است، منتظر ماندن بـرای طـی
شدن چرخه سلول های لنفوسیت به طور طبیعیعمـلاً، اتـلاف
وقت برای درمان فرد است. در چنین مواقعی، روشـی بـه نـام تراکم پیشرس کروموزومی۱ وجود دارد کـه باعـث مـیشـود کروماتین های موجود در هسته سلول، در مدت زمان کمتری و در مراحل اولیه چرخه سلولی به شکل آشنای کروموزوم درآید.
در این روش، مواد مخصوصی با سلول ها ترکیب میشوند کـه
باعث تراکم کروموزومها در زمان کمتر میشود .[۴]
ریزهسته ها۲ نیز از جمله ناهنجاری های کروموزومی هستند
که به صورت یک هسته کوچک در سیتوپلاسم سلول علاوه بر هسته اصلی ظاهر میشوند .[۴]
از مزایای استفاده از ناهنجاریهای کروموزومی موجـود در
لنفوسیتها برای دزیمتری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• آسان بودن تهیه نمونه برای ارزیابی
عدم نیاز به برنامه های شبیهسازی و محاسبات پیچیده برای تخمین دز (در صورت استفاده به موقع از نوع ناهنجاری).
از معایب استفاده از این روشها برای دزیمتری عبارت است
از:
• وابستگی برخی از ناهنجاریهای کروموزومی به شرایط محیطی، نحوه زندگی و عوامل ژنتیکی؛
۱ Premature Chromosome Condensation 2. Micro Nucle
• ناپایداری برخی از ناهنجاریها نسبت به زمان؛
• فراوانی زمینه بالای برخی از ناهنجاریها؛
• وابستگی محدوده دز پرتوی قابل اندازهگیـری بـه نـوع
ناهنجاری؛
• زمان طولانی برای کشت و آنالیز لنفوسیتها.
مهمترین عواملی که ناهنجاریهای دومرکزی را نسـبت بـه
دیگر ناهنجاریها متمایز میکند، عبارتاند از:
• اختصاصی بودن این ناهنجـاریهـا در مـورد پرتوهـای یونساز؛
• فراوانی زمینه کم در افراد پرتوندیده ۱) تا ۲ دومرکـزی
در ۱۰۰۰ سلول)؛
• احتمال وقوع زیاد در بین ناهنجاری هـای ناپایـدار ۶۰) درصد)؛
• دارا بودن کمینه دز قابل آشکارسازی پایین .(۰/۱Gy) این ویژگی ها باعث میشود که دومرکزی ها نسبت به دیگر
ناهنجاری های کروموزومی در ارزیابی دز پرتوی برتری داشـته باشد. به طور کلی، میتوان در صورت پرتوگیری حاد تا حدود
۵ گری، از دومرکزیها برای ارزیابی دز استفاده کرد.
محدودیت های اسـتفاده از دومرکـزی هـا بـرای دزیمتـری عبارتاند از:
• محدوده دز قابل آشکارسازی تا حداکثر ۵ گری؛
• نیاز به نمونهبرداری سریع از خون فرد پرتودیده؛
• مناســب نبــودن ایــن ناهنجــاری بــرای تخمــین دز در پرتوگیری های مزمن یا پرتوگیری هایی که طی سال هـا
قبل اتفاق افتاده است.
• نیاز به آنالیز ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ سلول در صورت پرتوگیری
با دزهای اندک ./۱) گری)، که در صـورت پرتـوگیری تعداد زیادی از افراد جامعه آنالیز این تعداد برای هر نفر بسیار وقتگیر است.
• نیـاز بــه متخصـص باتجربــه بـرای شناســایی و آنــالیز ناهنجاری ۶]، ۷ و .[۸
۰۴ ابوالفضل حیدرزاده و مسعود وهابیمقدم جلد دوم، شماره ۱
مزیتهای استفاده از ریزهستهها برای دزیمتری عبارت است
از:
• سریع و آسان بودن تشخیص ایـن ناهنجـاری در زیـر
میکروسکوپ (بدون نیاز به تجربه وسیع)؛
• امکان شمارش آن ها به صورت خودکار و با استفاده از
تجهیزات الکترونیکی؛
• دارا بودن حساسیت و دقت کافی (در مقایسه با دیگـر
ناهنجاریهای کروموزومی)؛ محدودیت های شمارش ریزهستهها برای دزیمتری عبـارت
است از:
• بیشینه دز قابل آشکارسازی تا حداکثر ۴ گری؛
• نیاز به آنالیز تعداد سـلول هـای بیشـتر (در مقایسـه بـا
دومرکزیها) به علت فراوانی کمتر آنها؛
• مناســب نبــودن ایــن ناهنجــاری بــرای تخمــین دز در پرتوگیری های مزمن یا پرتوگیری هایی که طی سال هـا قبل اتفاق افتاده است؛
• فراوانی زمینه بالا در جمعیت پرتوندیده و تغییرپـذیری
فراوانی آنها در میان افراد مختلف ۷/۸) به ازای هر ۱۰۰ سلول)؛
• وابستگی فراوانی ناهنجـاری بـه سـن، جـنس و نحـوه زندگی فرد (سیگاری بودن یا نبودن)؛
• مناسب نبودن ارزیـابی آن بـرای دزیمتـری در دزهـای پایینتر از ۱ گری (اگرچه در برخی منابع دزهای پایینتر
از ۱ گری نیز به وسیله این روش برآورد شده است) ۲]
و .[۸
جابجاییهـای کرومـوزومی از جملـه ناهنجـاریهـای پایـدار
هستند که در دزیمتری به کار میروند. با استفاده از این ناهنجـاری
میتوان پرتوگیریهای مزمن، تقسیمبندی شده و یا پرتوگیریهایی را که در سالها قبل اتفاق افتـاده، تخمـین زد. از محـدودیتهـای استفاده از جابجاییها برای دزیمتری عبارت است از:
• فراوانی زمینه بالا ۲) تا ۱۰ در ۱۰۰۰ سلول)؛
• وابستگی فراوانی ناهنجـاری بـه سـن، جـنس و نحـوه
زندگی فرد (سیگاری بودن یا نبودن)؛
• تغییرات قابل توجه در فراوانـی آنهـا در افـراد مختلـف،
عمدتاً وابسته به سنمخصوصاً( در سنین بالای ۴۰ سال)؛
• تأثیر عوامل محیطـی و نـوع زنـدگی بـر فراوانـی ایـن
ناهنجاری ۶]، ۸ و .[۹
بــه طــور کلــی، در صــورت طــی شــدن چرخــه ســلولی لنفوسیتهای کشت شده بـه صـورت طبیعـی، حـداکثر دز قابـل
آشکارسازی توسـط انـواع مختلـف ایـن ناهنجـاریهـا ۵ گـری
میباشد، زیرا در دزهای بالاتر با مرگ میتوزی سلول مواجهیم. بـه عبارت دیگر، طی مدت زمانی که سلولها بـرای کشـت و آنـالیز
آماده میشوند، بسیاری از این سلولها از بین میرونـد. در چنـین مــواقعی، مناســبتــرین روش بــرای تخمــین دز پرتــوی، آنــالیز ناهنجاریهای کروموزومی با روش تراکم پـیشرس کرومـوزومی است.
از مزایای این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• توانایی تخمین دز در محدوده دزهای بالا (تا ۲۰ Gy ،
بسته به نوع ناهنجاری مورد بررسی)؛
• روش سریع و آسان برای ارزیابی دز؛
• عدم نیاز به جداسازی لنفوسیت ها از خون (در صورت استفاده از مواد شیمیایی نظیر گالیکولین A برای تراکم
سریعتر کروموزومها)؛
اشتراکگذاری:
- لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
