فایل ورد کامل مقاله علمی درباره ابوالاعلی مودودی و جریان نوسلفی‌گری و تحلیل دیدگاه‌های او

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله علمی درباره ابوالاعلی مودودی و جریان نوسلفی‌گری و تحلیل دیدگاه‌های او دارای ۴۵ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله علمی درباره ابوالاعلی مودودی و جریان نوسلفی‌گری و تحلیل دیدگاه‌های او  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه فایل ورد کامل مقاله علمی درباره ابوالاعلی مودودی و جریان نوسلفی‌گری و تحلیل دیدگاه‌های او

چکیده  
مقدمه  
۱ توحید  
تبیین توحید  
مراتب توحید  
یکتاپرستی، دغدغه اساسی انبیا  
خداانگاری بشر، ریشه همه شرارت‌ها  
احیای توحید، تنها راه اصلاح  
۲ حکومت اسلامی  
ضرورت حکومت اسلامی  
حاکمیت الله و حاکمیت جاهلیت  
خلافت همگانی  
حکومت اسلامی و انقلاب  
ویژگی‌های حکومت اسلامی  
۳ اجتهاد اسلامی  
گذر از اندیشه انسداد اجتهاد  
مودودی و عمل اجتهاد  
خلافت و پادشاهی  
جواز قیام علیه حکومت باطل  
معنای عدالت همه صحابه  
۴ جهاد اسلامی  
چیستی و ضرورت جهاد  
جهاد علمی – فرهنگی  
۵ آزادی  
حق آزادی  
آزادی و جامعه اسلامی  
زنان و آزادی سیاسی ـ اجتماعی  
۶ وحدت اسلامی  
ضرورت وحدت اسلامی  
توحید کلمه در سایه‌سار کلمه توحید  
تعصب؛ مهم‌ترین عامل گسستگی امت اسلامی  
نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه فایل ورد کامل مقاله علمی درباره ابوالاعلی مودودی و جریان نوسلفی‌گری و تحلیل دیدگاه‌های او

اسعد گیلانی، سعید، نگاهی به احوال، آثار و افکار سیدابوالاعلی مودودی، چ۰، ترجمه نذیراحمد سلامی، تهران، احسان، ۱۳۸۰

اسلامی، سیدحسن، «ابوالاعلی مودودی؛ مصلح و مبارز»، کیهان اندیشه، ش۵۴، خرداد و تیر ۱۳۷۳

حسن‌نژاد، عبدالرحیم، «سیری در افکار و اندیشه‌های مودودی»، روزنامه اطلاعات، ۱۶/۴/۱۳۸۲

الحسنی، عبدالحی‌بن‌فخرالدین، «نزهه الخواطر و بهجه المسامع و النواظر»، الطبعه الثانیه، حیدر آباد، مطبعه مجلس دائره المعارف العثمانیه، ۱۹۷۸م

دانشنامه ادب فارسی (ادب فارسی در شبه‌قاره: هند، پاکستان، بنگلادش)، چ۱، ویراسته حسن انوشه، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰

عراقچی، سیدعباس، «اندیشه‌های سیاسی ابوالاعلی مودودی و جنبش احیاطلبی اسلامی»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، ش۱۹، س۶؛ ش۳، پاییز ۱۳۷۸

علیخانی، علی‌اکبر و همکاران، اندیشه سیاسی در جهان اسلام از فروپاشی خلافت عثمانی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطالعات اجتماعی، ۱۳۸۴

عنایت، حمید، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران، خوارزمی، ۱۳۸۰

ـــــ ، تفکر نوین سیاسی اسلام، چ۰، ترجمه ابوطالب صارمی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۲

خادم العلما، ناصر، «مودودی همچنان می‌درخشد»، کیهان اندیشه، ش۵۶، مهر و آبان۱۳۷۳

فرمانیان، مهدی (به کوشش)، فرق تسنن (مجموعه مقالات)، چ۳، قم، ادیان، ۱۳۸۶

کپل، ژیل، پیامبر و فرعون (جنبش های نوین اسلامی در مصر)، ترجمه حمید احمدی، تهران، کیهان، ۱۳۸۲

لاهوری، احمدعلی، علل نارضایتی علمای حقانی از مودودی، ترجمه رعایت الله روانبد، [بی‌جا]، امام محمد غزالی، ۱۳۸۳

مودودی، ابوالاعلی، آیین شجاعان، ترجمه ابراهیم امینی، [بی‌جا]، نوید، ۱۳۴۸

ـــــ ، اسلام در دنیای امروز، ترجمه احمد فرزانه، قم، شفق، [بی‌تا]

ـــــ ، الاسلام فی مواجهه التحدیات المعاصر، الطبعه الثانیه، تعریب خلیل‌احمد الحامدی، کویت، دارالقلم، ۱۹۷۴م

ـــــ ، اسلام و تمدن غرب، چ۳، ترجمه ابراهیم امینی، تهران کانون انتشار، ۱۳۵۲

ـــــ ، اسلام و جاهلیت، ترجمه سیدغلامرضا سعیدی، تهران، مؤسسه مطبوعاتی اسلامی، [بی‌تا]

ـــــ ، الاسلام و الجاهلیه، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۹۷۵م

ـــــ ، اسلام و مشکلات اقتصادی، چ۰، ترجمه سیدهادی خسروشاهی، تبریز، ذخائر فکری اسلام، [بی‌تا]

ـــــ ، عبودیت فکری، ترجمه سیدغلامرضا سعیدی، ضمیمه کتاب اول اخلاق ما، بعد تمدن آنها، چ۲، تهران، آیین جعفری، [بی‌تا]

ـــــ ، برنامه‌ی انقلاب اسلامی، ترجمه سیدغلامرضا سعیدی، تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۴۴

ـــــ ، پایه‌های اخلاقی برای جنبش اسلامی، ترجمه سیدغلامرضا سعیدی، اصفهان، خرد، ۱۳۴۸

ـــــ ، پوشش زن در اسلام، ترجمه احمد قمی (صادقی)، قم، علامه، ۱۳۵۱

ـــــ ، تبیین مفاهیم اسلامی در خطبه‌های نماز جمعه، چ۲، ترجمه آفتاب اصغر، تهران، احسان، ۱۳۷۷

ـــــ ، تئوری اخلاقی اسلام، ترجمه سیدابراهیم سیدعلوی، تهران، کانون انتشارات جیبی، ۱۳۵۵

ـــــ ، تئوری سیاسی اسلام، ترجمه محمدمهدی حیدرپور، تهران، بعثت، ۱۳۵۷

ـــــ ، تجدید و احیای دین، چ۰، ترجمه عبدالغنی سلیم قنبر زهی، تهران، احسان، ۱۳۸۳

ـــــ ، تدوین الدستور الإسلامی، تعریب محمدعاصم الحداد، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۹۶۸م

ـــــ ، حقوق أهل الذمه فی الدوله الإسلامیه، تعریب محمدکاظم سباق، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۹۶۸م

ـــــ ، الحکومه الاسلامیه، الطبعه الاولی، تعریب احمد ادریس، قاهره، المختار الاسلامی للطباعه و النشر، ۱۹۷۷م

ـــــ ، الخلافه و الملک، تعریب احد ادریس، کویت، دارالقلم، ۱۹۷۸م

ـــــ ، روش زندگی در اسلام، ترجمه احمد فرزانه، مقدمه سیدهادی خسروشاهی، تهران، کتابخانه ارشاد، ۱۳۴۶

ـــــ ، فلسفه جهاد در اسلام، ترجمه سیدمحمود خضری، تهران، اسلامی، ۱۳۵۹

ـــــ ، قانون اساسی در اسلام، ترجمه محمدعلی گرامی، قم، دارالفکر، [بی‌تا]

ـــــ ، القانون الإسلامی و طرق تنفیذه فی باکستان، تعریب محمدعاصم الحداد، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۹۶۸م

ـــــ ، گفتارها،چ۰، ترجمه عبدالغنی سلیم قنبرزهی، تهران، احسان، ۱۳۸۳

ـــــ ، المبادیء الأساسیه لفهم القرآن، تعریب خلیل‌احمد الحامدی، کویت، الدار الکویته، ۱۳۸۸ق

ـــــ ، مبادی اسلام و فلسفه‌ی احکام، ترجمه سیدغلامرضا سعیدی، قم، دارالفکر، ۱۳۴۳

ـــــ ، مدلول فداکاری حسین (ع)، در: حسین؛ رمز حقیقت و مظهر آگاهی، ترجمه سیدغلامرضا سعیدی، قم، حر، [بی‌تا]

ـــــ ، مرزهای عقیده، ترجمه سیدجواد هشترودی، تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۴۸

ـــــ ، المصطلحات الاربعه فی القرآن: الإله، الرّب، العباده، الدین، تعریب محمدکاظم سباق، کویت، دارالقلم، ۱۹۷۱م

ـــــ ، منهاج الإنقلاب الإسلامی، تعریب مسعود ندوی، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۹۶۸م

ـــــ ، موجز تأریخ تجدید الدین و إحیائه و واقع المسلمین و سبیل النهوض بهم، تعریب محمدکاظم سباق، لبنان، دارالفکر الحدیث، ۱۹۶۸م

ـــــ ، نظام الحیات فی الإسلام، [بی‌جا]، الاتحاد الاسلامی العالمی للمنظمات الطلابیه، ۱۹۷۰م

ـــــ ، نظریه الإسلام السیاسیه، تعریب جلیل‌حسن الإصلاحی، صحّحها مسعود الندوی و محمدعاصم الحداد، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۹۶۸م

ـــــ ، نظریه الإسلام و هدیه فی السیاسه و القانون و الدستور، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۹۶۹م

ـــــ ، نظر سیاسی اسلام یا جمهوری اسلامی، چ۱، ترجمه زین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌العابدین زاخری، تبریز، ابن‌سینا، ۱۳۵۸

نعمانی، عبدالعزیز، نقدی بر اندیشه دینی سیدابوالاعلی مودودی، تربت جام، آوای اسلام، ۱۳۸۷

چکیده

نوسلفیه یکی از جریان‌های کلامی معاصر است که ضمن پذیرش کلیات سلفی‌گری، برخی از اصول و مبانی سلفیه را به نقد کشیده یا تعدیل کرده است. ابوالاعلی مودودی با نگاهی نو به مسائل دینی و مذهبی و با شکستن مرزهای باورهای جزمی سلفی و ارائه برداشت‌های نو و متفاوت، برخی از باورهای سلفیه را به نقد کشیده و از بنیان‌گذاران جریان نوسلفیه به شمار می‌‌آید. وی «جاهلیت» را از دوره پیش از بعثت به یک فرهنگ فرازمانی تعریف کرد و ویژگی‌های آن را مطرح ساخت. مودودی با ارائه الگوی «تئودمکراسی» و مطرح کردن نظریه «جواز خروج بر حاکم ظالم» و همچنین با ارائه تفسیری متعادل از تئوری «عدالت صحابه»، و نیز با به رسمیت شناختن «مذاهب اربعه و مذهب جعفری» و «وحدت اسلامی»، بنیادهای نظری این جریان را تبیین کرد. مقاله حاضر در پی آن است تا مهم‌ترین مبانی اندیشه‌های نوسلفی مودودی را با روش توصیفی ـ تحلیلی تبیین کند

کلیدواژگان: مودودی، نوسلفی‌گری، توحید، حکومت اسلامی، جاهلیت، جهاد، اجتهاد.

 

مقدمه

یکی از جریان‌های کلامی‌ معاصر، جریان «نوسلفیه» یا «سلفیه متعادل» است که علی‌رغم پذیرش اصول، روش و کلیات سلفی‌گری، بعضی از مسائل سلفیه سنتی را به نقد کشانده و برخی از تندروی‌ها و افراط‌گری‌های سلفیه را تعدیل کرده است. جریان نوسلفیه نیز مانند سلفیه سنتی، حول اصل توحید و احیای خلافت اسلامی و جهاد و امثال آن تمرکز دارد؛ اما این جریان می‌کوشد مباحث توحید اسلامی را از توحید قبوری و تکفیر دیگران، به توحید عملی و جنبه‌های گوناگون آن در جامعه بکشاند و از احیای توحید به احیای حکومت اسلامی ـ در برابر حکومت جاهلیت ـ و نیز توحید در قانون‌گذاری و توحید در حاکمیت راه یابد؛ همچنین اصل جهاد را نه در برابر برادران مسلمان، بلکه در برابر جبهه کفر و نظام سلطه به تحقق عملی برساند

یکی از چهره‌هایی که به‌یقین می‌توان گفت از بنیان‌گذاران جریان سلفی متعادل است و اندیشه‌ها و نگاشته‌هایش تأثیر بسزایی در شکل‌گیری این جریان داشته، سیدابوالاعلی مودودی (۱۹۰۳ ـ ۱۹۷۹م / ۱۲۸۲ ـ ۱۳۵۸ش) از مصلحان و متفکران دینی در حوزه جغرافیایی شبه‌قاره هند در قرن بیستم است.۱ مودودی از جریان سلفیه شبه‌قاره تأثیر گرفته که در قرن دوازدهم و هم‌زمان با شکل‌گیری جریان سلفی وهابیت در شبه‌جزیره عربستان، در منطقه شبه‌قاره هند پدید آمد و «شاه ولی‌الله دهلوی» که متأثر از اندیشه‌های اسلافِ اصحاب حدیث و ابن تیمیه بود، آن را بنیان نهاد. البته شاه ‌ولی الله به اقتضای حنفی و ماتریدی بودن و به سبب شاگردی شیخ‌احمد سرهندی، تبعیت بی‌چون‌وچرا از افکار ابن تیمیه را کنار گذاشت و برخی از مؤلفه‌های سلفی‌گری ابن تیمیه را نپذیرفت

جریان سلفی پدیدآمده در شبه‌قاره، پس از شاه ولی الله و روی کار آمدن پسرش شاه عبدالعزیز دهلوی، مسیر افراطی‌گری و تندروی را در پیش گرفت، به‌حدی که وی کتاب موهن تحفه اثنی عشریه را در رد عقاید و باورهای شیعه به نگارش در آورد. پس از شاه عبدالعزیز، شاگردش سیداحمد بریلوی راه او را ادامه داد و به پیروی از «سنت محض» و «طریقت سلف» معتقد شد. وی همچنین تقدیس افراطی صوفیان از پیامبران و اولیای الهی، تعزیه شیعیان، سجده بر قبور و طلب حاجت از آنها و نذر و نیاز به آنها را بدعت و ناجایز می‌دانست. پس از او نیز شیخ‌قاسم نانوتوی مدرسه «دارالعلوم دیوبند» را تأسیس کرد که تفکر سلفی را دنبال می‌کند

ابوالاعلی مودودی در چنین فضایی بالیده و وارث چنین تفکراتی است؛ اما او به سبب اعتقاد جدی به اجتهاد و مطالعه گسترده در قرآن و سنت و نیز روحیه آزاداندیشی و عدم تعصّب نسبی، موفق شد جریان سلفیه موجود در شبه‌قاره را تا حدودی تهذیب کند و ضمن اخذ برخی ویژگی‌های آن، این جریان را از حالت افراطی و تند در مسائل اعتقادی و مذهبی بیرون آورد و جریان آن را به سمت توجه به نظام‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشاند. او همچنین مسائل مربوط به توحید را به اقسام گوناگون آن کشانده و در برابر آن از فرهنگ «جاهلیت» سخن به میان آورد

نوشتار حاضر کوشیده است مهم‌ترین مبانی اندیشه‌های ابوالاعلی را در چند اصل «توحید»، «حکومت اسلامی»، «اجتهاد»، «جهاد»، «آزادی» و «وحدت اسلامی» تبیین، و نو‌آوری‌های و برداشت‌های جدید مولانا مودودی را در عرصه‌های یادشده نشان دهد

۱. توحید

اسلام در اندیشه مودودی، نظامی جامع، کامل و فراگیر است که به تمام شئون زندگی بشر نظر دارد و «هرگز مجموعه‌ای درهم‌ریخته از افکار پراکنده و روش‌های رفتاری نامربوط نیست ; بلکه سیستمی بسیار منظم و کلّیتی به‌هم‌پیوسته است که بر مجموعه معینی از اصول روشن و مشخص، استوار می‌باشد».۴ در این نظام فکری جامع و کامل، اساسی‌ترین و مهم‌ترین مسئله اعتقادی «مسئله توحید» است که در روند زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان تأثیر مستقیم و حیات‌بخش دارد

تبیین توحید

ابوالاعلی برای تبیین توحید، ابتدا به سه روشی که انسان‌ها تا به امروز برای کشف معضلات و حل مسائل اساسی حیات بشری به آنها تمسک کرده‌اند اشاره می‌کند: أ. انسان به حواس خودش اطمینان داشته باشد؛ ب. انسان گمان و حدس و تخمین را ضمیمه محسوساتش قرار دهد و نتیجه حاصل از آن‌ را درباره این مسائل ملاک قرار دهد؛ ج. آنچه را پیامبران خدا آورده‌اند بپذیرد و معتقد باشد که آنها پشت پرده را دیده‌اند و حقیقت را از منبع و مبدء آن به دست آورده‌اند و به عمق و کنه آن دسترسی داشته‌اند

سپس در مقام تحلیل می‌گوید: روش اول، طریق جاهلیت محض است و شکل آن با تشخیص کودکی که به محسوسات اعتماد می‌کند، فرقی ندارد.۷ طریق دوم، برای حل اساسی مسائل حیات بشری و کشف معضلات آن این است که حدس وگمان و تخمین را با مشاهده و حس بیامیزیم. برای این طریق سه نظریه گوناگون ارائه شده و از هریک، شیوه عملی خاصی گرفته شده است

أ. شرک: صاحب چنین عقیده‌ای که به او مشرک می‌گویند، صرفاً از روی توهم برای خیلی از چیزها تأثیراتی قائل می‌شود که مقدار زیادی از وقت خودش را به امید جلب منفعت یا دفع ضرر در راه‌های بیهوده ضایع می‌کند و با اوهام خودش دلخوش است.۸ دستِ این حیرت‌زدگانِ سرگردان و بی‌خبر بر هر چیزی که در تاریکی افتاده، آن‌ را «خدا» تصور کرده است.۹ مودودی نظریه چندخدایی و شرک را نیز جاهلی می‌خواند

ب. رهبانیت: دومین اندیشه ، رهبانیت است که قائل می‌شود روح انسان اسیری است در سیاه‌چال زندان و این حبس، کیفرِ خطاهایی است که مرتکب شده یا می‌گوید: انسان هرچه به امیال و شهوات بیشتر روی خوش نشان دهد، بیشتر مفتون می‌شود ; و سرانجام راه نجاتی ندارد مگر اینکه مطلقا از دنیا و مافیها و از لذت‌های این جهان منصرف شود و شهوات نفسانی را ترک کند

ج. وحدت وجود: تئوری سومی که از جمع بین حدس و گمان و تخمین با حس و شهود برای حل آن مسائل اصلی به وجود می‌آید این است که فرد خواهد گفت: انسان و هرچه در این عالم وجود دارد، درواقع و نفس‌الامر حقیقتی ندارد و مستقل نیست؛ بلکه همه موجودات، مظاهر خارجی موجود واحدی هستند و درحقیقت موجودی جز او وجود ندارد. ابوالاعلی این دو نظریه را هم جاهلی می‌خواند

طریق سوم برای حل اساسی مسائل حیات بشری و کشف معضلات آن این است که هرچه پیامبران خدا آورده‌اند، بپذیریم که به آن اسلام (تسلیم شدن در برابر حقیقت) گفته می‌شود. ابوالاعلی درنهایت، نظریه پیغمبران درباره انسان و جهان را نظریه‌ای کامل و مطابق با واقع می‌داند که تمام حلقه‌های آن در نهایتِ تناسب به یکدیگر پیوسته است و بین اجزا و فروع مختلف آن، انسجام و ارتباط منطقی محکم و مستحکمی وجود دارد که هیچ‌‌کدام نقیض دیگری نیست۱۳مودودی پس از آنکه شرک را از مصداق‌های «جاهلیت» معرفی کرده و آن را برخاسته از قوه خیال و اوهام می‌خواند، به تبیین مسئله توحید برمی‌آید و بیان می‌کند که دعوت توحید، صرفاً دعوتی شخصی و در مساجد و کلیساها نبوده است؛ بلکه همه شئون زندگانی ـ فردی و اجتماعی ـ را در بر دارد

مراتب توحید

ابوالاعلی مودودی در احیای همه‌جانبه اندیشه توحیدی، بر اساس آموزه‌های قرآن، اقسام و مراتب توحید را چنین بیان می‌کند

توحید خالقی: خداوند متعال تنها آفریننده جهان، انسان و دیگر موجودات است

توحید ربوبی تکوینی: تدبیر و اداره تکوینی جهان به دست مدبّر یگانه و کارگزار واحدی است و هیچ موجودی یاری‌رسان او نیست

با توجه به آموزه توحید ربوبی باید اذعان کرد کسی که بعد از ایمان به خداوند بزرگ، کس یا چیز دیگری را برای رفع گرفتاری‌ها می‌خواند و در مقابلش کرنش می‌کند، درواقع معتقد است که او در بخش‌هایی از الوهیت با خداوند شریک است

توحید در مالکیت: خداوند، تنها مالک حقیقی این جهان و حاکم آن است: «لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا وَمَا تَحْتَ الثَّرَى» (طه، ۶)

توحید در حاکمیت: حاکم علی‌الاطلاق در عالم، تنها خداست. همه صفات حاکمیت ـ در ابعاد گوناگون آن ـ به دست خداوند است و هیچ‌کس شریک او در این صفات نیست. هیچ‌کس جز خدا، حق صدور حکم ندارد؛ زیرا تنها او خالق و مالک است: «ألا لَهُ‌ الخَلقُ و الأمرُ» (اعراف، ۵۴). حاکمیت به هر معنایی که تصور شود، ویژه پروردگار است

توحید ربوبی تشریعی: از آنجا که تنها خالق، مالک، حاکم، مدیر و مدبر عالم خداوند است، حاکمیت قانون‌گذاری هم مخصوص اوست. ابوالاعلی با استناد به آیات متعددی چون «قُلْ إِنَّ الْأمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ» (آل عمران، ۱۵۴ می‌گوید: «به دلالت روشن آیات، حاکمیت مختص پروردگار و قانون‌گذاری مخصوص اوست و هیچ‌کس حتی پیامبران نیز بدون اجازه خدا حق قانون‌گذاری ندارد و شخص پیامبر نیز پیرو وحی است»

ازاین‌رو قرآن، پرستش و اطاعت از قانون خدا را واجب می‌داند و پیروی از قوانین دیگر را حرام: «تِلکَ حُدودُ اللهِ فلا تَعتَدُوها ومَن یتَعَدَّ حُدودَ اللهِ فأولئِکَ هُمُ الظّالِمُونَ» (بقره، ۲۲۹). پس قرآن کریم هر حکمی را که خلاف حکم خدا باشد؛ کفر، ظلم و فسق معرفی می‌کند نه خطا و اشتباه.۱۹ همچنین از آیات استفاده می‌شود که اسلام و ایمان، همان زیر بار حاکمیت قانونی خداوند رفتن و اقرار به آن است و انکار این معنا، کفر صریح می‌باشد

مودودی در این مقام به تبیین این مطلب می‌پردازد که هیچ‌کس غیر از خدا ـ حتی مسلمانان به‌طور فردی یا جمعی ـ حق قانون‌گذاری ندارند و نمی‌توانند دستورهای الهی را دگرگون سازند

توحید در عبادت: مودودی معتقد است در اصطلاح قرآن، عبادت سه معنا دارد: أ. بندگی؛ ب. اطاعت و پیروی؛ ج پرستش.۲۲ ابوالاعلی با استناد به آیات متعددی از قرآن کریم می‌گوید

قرآن کریم همه این معبودها را باطل، و عبادت آنها را خطای بزرگ می‌شمارد؛ خواه مردم به آنها بندگی کنند یا از آنها اطاعت کنند و یا آنها را بپرستند. قرآن صریحاً اعلام می‌کند: همه آنهایی که عبادت می‌کنید، خود بندگان خدا هستند؛ لذا نه آنها سزاوار عبادت هستند و نه شما

مودودی پس از تبیین مراتب توحید، شرک در هر یک از مراتب را از مصداق‌های «جاهلیت» می‌داند؛ ازاین‌رو از نظرگاه او نفی خدا، اعتقاد به تعدد خدایان، پرستش اشیا و کسانی جز خدای حقیقی، رد نیازمندی انسان به دخالت و هدایت خدا، اصرار بر خودکفایی انسان در حوزه‌های اجتماعی و سیاسی برای سامان‌دادن به زندگی خود، واگذار کردن حق تشریع و قانون‌گذاری به بشر و غیر آن، همه انگاره‌ها و نمادهایی از وضع جاهلی‌اند

یکتاپرستی، دغدغه اساسی انبیا