فایل ورد کامل تحصیل در مناطق روستایی؛ بررسی امکانات آموزشی و مشکلات دانش‌آموزان در محیط‌های محروم

چکیده
هدف از این پژوهش بررسی امکانات و مشکلات تححصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی در مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر می باشد.جامعه آماری این تحقیق کلیه مدارس واقع در مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر می باشد و نمونه مورد بررسی۲۰ مدرسه است که  27 درصد از مدارس جامعه آماری را شامل می شود. برای جمع آوری داده ها از یک پرسش نامه ۱۲۹ سوالی که قسمتی از آن توسط سابقی(۱۳۸۴) و قسمت دیگر آن توسط خود محقق تهیه شده است استفاده گردیده. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی،درصد، میانگین) و آمار استنباطی(آزمون T) استفاده شده است و یافته های این تحقیق نشان می دهد که ۶۹ درصد معلمان کمتر از ۱۲ سال سابقه کاری دارند، این مدارس از نظر فضاهای آموزشی، اداری، پشتیبانی، گردش، زیربنای ساخت و فضای باز محوطه مطابق و حتی بالاتر از استانداردهای سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور می باشد. از نظر همجواری مدارس با کاربری های سازگار وضعیت نسبتاً مطلوب می باشد. فضای پرورشی این مدارس پایین تر از استانداردهای لازم می باشد. و ۹۵ درصد مدارس فاقد آزمایشگاه و وسایل کمک آموزشی بوده، در هیچکدام از مدارس کلاس تجربی، اتاق سمعی وبصری، اتاق کامپیوتر، سالن غذاخوری، سالن چند منظوره، بوفه وجود ندارد و۷۰ درصد مدارس نیز فاقد کتابخانه می باشند. در هیچکدام از مدارس مربی بهداشت، مربی پرورشی و مربی ورزش وجود ندارد. اما با توجه به مشکلات یاد شده ۹۶ درصد مدارس از کارآیی داخلی و برون داد مناسبی برخوردار بوده اند.

فهرست مطالب

فصل اول : کلیات تحقیق
۱-۱ مقدمه     1
۲-۱ بیان مسأله     2
۳-۱ ضرورت و اهمیت تحقیق    4
۴-۱ سوال‌های تحقیق     7
۵-۱ هدف تحقیق     10
۶-۱ تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح     11
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق     13
مقدمه    14
۱-۲ اهداف آموزش و پرورش دوره ابتدایی     15
۱-۱-۲ اهداف اعتقادی    15
۲-۱-۲ اهداف اخلاقی     16
۳-۱-۲ اهداف علمی و آموزشی     16
۴-۱-۲ اهداف فرهنگی، هنری     16
۵-۱-۲ اهداف اجتماعی     16
۶-۱-۲ اهداف زیستی     17
۷-۱-۲ اهداف سیاسی     17
۸-۱-۲ اهداف اقتصادی     17
۲-۲ ویژگی‌های کودکان در دوره ابتدایی     17
۳-۲ مواد و برنامه‌های درسی دوره ابتدایی     20
۴-۲ درون داده‌های نظام آموزش ابتدایی     22
۱-۴-۲ منابع انسانی     22
۲-۴-۲ منابع مادی نظام آموزش ابتدایی     23
۱-۲-۴-۲ منابع کالبدی     23
۲-۲-۴-۲ منابع تجهیزاتی     25
۳-۴-۲ منابع مالی     25
۵-۲ تاثیر امکانات و تجهیزات مدرسه بر دانش آموزان     26
۶-۲ تاثیر امکانات و تجهیزات مدرسه بر معلم     28
۷-۲ تاثیر محیط بر فعالیت‌های نظام آموزشی    29
۸-۲ کلاس‌های درس چند پایه    30
۹-۲ مشکلات تحصیلی دانش آموزان در مدارس    32
۱-۹-۲ افت تحصیلی و عوامل موثر بر آن     32
۲-۹-۲ ترک تحصیل     34
۳-۹-۲ نارسایی‌های یادگیری ویژه    35
۱۰-۲ مشکلات رفتاری دانش آموزان در مدارس    37
۱-۱۰-۲ ترس از مدرسه     37
۲-۱۰-۲ فرار از مدرسه     37
۳-۱۰-۲ اختلال لجبازی و نافرمانی     38
۴-۱۰-۲ رفتارهای نامناسب یا ناپخته     39
۵-۱۰-۲ بیش فعلی همراه با کمبود توجه     39
۶-۱۰-۲ اضطراب     40
۷-۱۰-۲ بی نظمی در سلوک     41
۱۱-۲ مدارس و دانش آموزان موفق     41
۱۲-۲ فضاهای آموزشی مدارس     42
۱-۱۲-۲ کلاس درس نظری     42
۲-۱۲-۲ کلاس درس تجربی    43
۱۳-۲ فضاهای پرورشی     45
۱-۱۳-۲ کتابخانه     46
۲-۱۳-۲سالن چند منظوره     46
۳-۱۳-۲ نمازخانه     47
۴-۱۳-۲ اتاق فعالیت‌های پرورشی     47
۵-۱۳-۲ اتاق بهداشت رکت‌های اولیه    47
۱۴-۲ فضای اداری     47
۱۵-۲ فضاهای پشتیبانی یا خدماتی     49
۱-۱۵-۲ سرویس‌های بهداشتی     49
۲-۱۵-۲ آبخوری دانش آموزان     49
۳-۱۵-۲ انبار نظافت و شستشو    49
۴-۱۵-۲ انبار تجهیزات و وسایل    49
۱۶-۲ فضاهای گردش     52
۱-۱۶-۲ راهروها    52
۲-۱۶-۲ پله‌ها    52
۱۷-۲ فضاهای باز یا محوطه     53
۱-۱۷-۲ فضای صف جمع و تفریح    53
۲-۱۷-۲ فضای سبز، باغچه و درختکاری    53
 3-17-2 پارکینگ وسایل نقلیه    54
۱۸-۲ مکان یابی واحدهای آموزش    57
۱-۱۸-۲ کاربری‌های سازگار    57
۲-۱۸-۲ کاربری‌‌های ناسازگار     57
۳-۱۸-۲ جهت یابی     57
۴-۱۸-۲ شعاع دسترسی     58
۱۹-۲ انجمن اولیا و مربیان     58
۲۰-۲ پیشینه تحقیق    61
فصل سوم : روش تحقیق    66
مقدمه     67
۱-۳ روش تحقیق    67
۲-۳ جامعه آماری    67
۳-۳ نمونه و روش نمونه گیری    67
۴-۳ روش و ابزار جمع آوری اطلاعات     68
۵-۳ روش تجزیه و تحلیل داده‌ها    69
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات    70
تجزیه و تحلیل سوال ۱    71
تجزیه و تحلیل سوال۲    75
تجزیه و تحلیل سوال۳    76
تجزیه و تحلیل سوال ۴    77
تجزیه و تحلیل سوال ۵    82
تجزیه و تحلیل سوال ۶    85
بررسی و مقایسه کل سرانه‌ها و مقایسه با استانداردها    88
تجزیه و تحلیل سوال ۷    89
تجزیه و تحلیل سوال۸    91
تجزیه و تحلیل سوال۹    91
تجزیه و تحلیل سوال۱۰    92
تجزیه و تحلیل سوال۱۱    93
تجزیه و تحلیل سوال ۱۲    95
تجزیه و تحلیل سوال ۱۳    96
تجزیه و تحلیل سوال ۱۴    96
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری     98
۱-۵ مقدمه     99
۲-۵ بحث و نتیجه گیری     100
۳-۵ یافته‌های جانبی تحقیق    100
۴-۵ محدودیت‌های پژوهش    108
۵-۵ پیشنهادها    109
الف. پیشنهاد کاربردی    109
ب. پیشنهاد پژوهش    111

فهرست جداول   

جدول (۱-۲) مواد درسی وساعات تدریس هفتگی در مدارس دوره دبستان ۲۱
جدول (۲-۲) حداقل ، حداکثر میانگین تراکم دانش آموزان در کلاس۴۴
جدول (۳-۲) استاندارد های فضاهای آموزشی مدارس ابتدایی روستایی۴۵
جدول (۴-۲) استانداردهای فضاهای پرورشی مدارس ابتدایی روستایی ۴۸
جدول (۵-۲) استانداردهای فضاهای اداری مدارس ابتدایی روستایی ۵۰
جدول (۶-۲) استانداردهای فضاهای پشتیبانی یا خدماتی مدارس ابتدایی روستایی ۵۱
جدول (۷-۲) استانداردهای فضاهای گردش مدارس ابتدایی روستایی ۵۴
جدول (۸-۲) تلخیص اطلاعات فضاهای بسته مدارس روستایی ۵۵
جدول (۹-۲) استانداردهای سطوح خارجی مورد نیاز به متر مربع در مدارس روستایی ۵۶
جدول (۱۰-۲) شعاع دسترسی ۵۸          
جدول (۱-۳) توزیع مدارس ابتدایی روستاهای فریدون شهر بر حسب منطقه وجنسیت در سال تحصیلی
۸۷-۱۳۸۶     68
جدول (۱-۴) تعداد معلمان ونوع مدرک آن ها     71
جدول (۲-۴) تعداد معلمان وسابقه آن ها    72
جدول (۳-۴) سرانه آموزشی برای هر دانش آموز در مدرسه ودر کل     75
جدول (۴-۴) سرانه فضای پرورشی برای هر دانش آموز در مدرسه ودر کل      76
جدول (۵-۴) سرانه فضای اداری اتاق استراحت معلمان برای هر دانش آموز در مدرسه ودر کل    77
جدول (۶-۴) سرانه فضای اداری (انبار داری) برای هر دانش آموز در مدرسه ودر کل     79
جدول (۷-۴) سرانه فضای اداری برای هر دانش آموز در کل     80
جدول (۸-۴) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هردانش آموز در عامل انبار وسایل نظافت وشستشو     82
جدول (۹-۴) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هر دانش آموز در عامل سرویس های بهداشتی    82
جدول (۱۰-۴) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هر دانش آموز در عامل آبخوری    83
جدول (۱۱-۴) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هر دانش آموز در عامل آبدارخانه     83
جدول (۱۲-۴) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هر دانش آموز در کل     84
جدول (۱۳-۴) سرانه فضای گردش برای هر دانش در کل     86
جدول (۱۴-۴) مقایسه میانگین سرانه های موجود در استانداردهای مطلوب    88
جدول (۱۵-۴) سرانه فضای زیر بنای ساخت برای هر دانش آموز در کل     89
جدول (۱۶-۴) سرانه فضای باز محوطه برای هر دانش آموز درکل     91
جدول (۱۷-۴) نور کلاس     92
جدول (۱۸-۴) رنگ کلاس     92
جدول (۱۹-۴) رنگ اداری     92
جدول (۲۰-۴) رنگ راهرو ها     93
جدول (۲۱-۴) مربوط به جهت مدارس    94
جدول (۲۲-۴) مربوط به کاربری های سازگار     94
جدول ( ۲۳-۴) مربوط به کاربری های ناسازگار    94
جدول (۲۴-۴) مربوط به فراوانی پاسخ های افراد در مورد قابلیت گسترده شدن      95
جدول (۲۵-۴) مربوط به وضعیت آزمایشگاه و وسایل کمک آموزشی مدارس     96
جدول ( ۲۶-۴) وضعیت انجمن اولیاء و مربیان در مدارس مناطق روستایی شهر ستان فریدون شهر      97
جدول (۲۷-۴) کارائی داخلی مدارس ابتدایی روستایی شهر ستان فریدون شهر     98 

فهرست نمودارها

نمودار(۱-۴) مربوط به تعداد معلمان ونوع مدرک آن۷۲                                   
نمودار(۲-۴) مربوط به تعداد معلمان وسابقه آن ها ۷۳
نمودار (۳-۴) مربوط به سرانه فضای آموزشی در هر مدرسه ۷۴
نمودار (۴-۴) مربوط به سرانه فضای پرورشی در هر مدرسه ۷۵  
نمودار (۵-۴) مربوط به سرانه اداری (اتاق استراحت معلمان) ۷۷
نمودار (۶-۴) مربوط به سرانه فضای اداری (دفتر ) درهر مدرسه ۷۸
نمودار (۷-۴) مربوط به سرانه فضای اداری در هر مدرسه ۷۹
نمودار (۸-۴) مربوط به سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی در هر مدرسه ۸۴
نمودار (۹-۴) مربوط به سرانه فضای گردش در هر مدرسه۸۶
نمودار (۱۰-۴) سرانه فضای زیر بنای ساخت برای هر دانش آموز در کل ۸۹
نمودار (۱۱-۴) سرانه فضای باز محوطه برای هر دانش آ۹۰
نمودار (۱۲-۴) مربوط به فراوانی پاسخهای افراد در مورد قابلیت گسترده شدن۹۴

مقدمه                                                    
امروزه ضرورت آشنایی عوامل اداری و آموزشی مدارس، با مشکلات و تنگناهای تحصیلی بیش از پیش مشهود است. معلمان برای اینکه بتوانند با موفقیت به امر آموزش و پرورش بپردازند؛ نیاز به شناخت دانش آموزان و آگاهی نسبت به نقاط ضعف و قوت یاد گیرندگان و عناصر مرتبط با آموزش دارند. به نظر می رسد دوران و روزگار کسانی که بخواهند بدون توجه به نیازهای دانش آموزان و ابعاد رشدی آنان و تعامل عوامل گوناگون صرفاً با تکیه بردانش خود به آموزش و پرورش بپردازند؛ پایان یا فته است. تعلیم و تربیت انسان از بدو پیدایش بشر مورد توجه بوده؛ اما اهمیت آن در قرون اخیر بطور فزاینده ای آشکار شده است. در حال حاضر آموزش و پرورش، کلید توسعه جوامع محسوب می گردد؛ و موفقیت و سعادت ملتها به کیفیت تعلیم و تربیت بستگی دارد، بدون تردید آینده هر کشوری را می توان از سیمای کنونی آموزش و پرورش آن دریافت کرد (نجفی، ۱۳۷۱).
 از آن گذشته طی سالهای اخیر، که پیشرفتهای تکنولوژی و روشهای نوین تولید نظامهای اقتصادی جهان را دگرگون ساخته؛ و روابط بین آنها را تغییر داده است؛ آموزش در فرآیند توسعه نقش مهمتری یافته است (لاکهید و ورسپور  ، ۱۹۸۹؛ ترجمه سجادیه و همکاران،۱۳۷۱).
نظام آموزش ابتدایی ، اولین دوره از آموزش و پرورش عمومی است که کودکان با ورود به این دوره وارد دنیای جدید تعلیم و تربیت می شوند و نخستین بار محیط خارج از خانه را تجربه کرده با واقعیات اجتماعی رو به رو می شوند، کودک مفهوم نقش اجتماعی، مسولیت، کار و روابط اجتماعی را از این راه درک می کند؛ و با همین تجربیات و ادراک ها شخصیت خود را شکل می دهد (میر کمالی،۱۳۷۶).

نگاه کلی به وضعیت آموزش وپرورش به ویژه آموزش ابتدایی، در جهان در دهه پایان قرن بیستم نشان می دهد؛ از یک سوء به رغم اعلامیه حقوق بشر، که حق آموزش را یکی از حقوق مسلم انسان اعلام نموده است. حدود یک پنجم ازجمعیت کره زمین هنوز از کسب مهارتهای پایه سواد بی بهره اند  و حدود یک پنجم ازکودکان واجب التعلیم در بسیاری از کشورهای در حال توسعه به مدرسه راه نمی یابند و سالانه به انبوه بی سوادان می پیوندند و از سوی دیگر در این کشورها حدود یک چهارم از کودکان واجب التعلیم در مدارس ابتدایی، قبل از پایان دوره به علت افت تحصیلی و بدون کسب  مهارت لازم برای اشتغال، وارد بازار کار می شوند و به تدریج برجمعیت بی سوادان و بیکاران می افزایند (مشایخ،۱۳۷۳).
همچنین مطالعات اخیر یونسکو درباره ضایعات دوره ی ابتدایی در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین نشان می دهد که در ا کثریت کشورهای مورد مطالعه ۱۰ تا ۳۰ در صد از دانش آموزان این دوره ها را، مردودین تشکیل می دهند و نتیجه تکان دهنده دیگر این مطالعه، نرخ بالای رهاکنندگان مدرسه در دوره ابتدایی است ( کومبز۱. ۱۹۸۵؛ ترجمه آل آقا، ۱۳۷۳).
 آموزش و پرورش یک حق عمومی است و عملیات مربوط به این حوزه مهم در زمره مسؤلیت های جامعه و در قلمرو سیاستهای عمومی و دولتی قرار می گیرد و می تواند به عنوان عاملی برای عدالت مورد توجه قرار گیرد، زیرا هیچ جامعه ای بدون آموزش و پرورش استوار، نمی تواندسودای برابری و عدالت را در سر بپروراند (آقا زاده،۱۳۸۴). بنابراین شرایط اقلیمی، جمعیت کم و بسیار پراکنده، مشکلات اقتصادی، نیاز به نیروی کار کودکان به عنوان منبع کسب در آمد نمی تواند مانع ارائه خدمات مناسب آموزشی باشد. از آنجائیکه یادگیری فقط در کلاس درس اتفاق نمی افتد، بلکه در و دیوار مدرسه نیز همانند معلم و کتاب برای دانش آموزان حامل پیام هستند و کتابهای پاره و کثیف، تخته فرسوده و نامناسب، بی رغبتی و بی نظمی را تداعی می کند و دستشویی های تمیز، میز و نیمکت منظم و آراسته، بهداشتی زندگی-
۱.Combs
کردن را آموزش می دهند. بنابراین محیط و فضای فیزیکی مدرسه و خانه در کنار سایر عوامل آموزشی و تربیتی حامل پیام برای دانش آموزان می باشند و بر میزان یادگیری و رشد شخصیت فردی و اجتماعی و نیز تأمین بهداشت روانی آنان تا ثیر می گذارد (نوید ادهم،۱۳۸۲).

منابع فارسی

آذرخش، فایز. (۱۳۸۴). بررسی و مقایسه رابطه دروندادهای نظام آموزش ابتدایی با موفقیت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم دبستان های شهرستان های کهکیلویه و بویر احمد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
 آقازاده، احمد. (۱۳۸۳). مسایل آموزش و پرورش ایران. تهران: انتشارات سمت.
 آقازاده، محرم؛ فضلی، رخساره. (۱۳۸۴). راهنمای آموزش در کلاس های درس چند   پایه. تهران: آییژ.
 آهنچیان، محمدرضا. (۱۳۷۳). خلاصه مقالات نقش آموزش ابتدایی و جایگاه مطلوب آن در جامعه. اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان،صص(۱۶-۱۴).      
       احمدیان، احمد. (۱۳۷۴). مجموعه مقالات همایش نقش و آموزش ابتدایی. وزارت
         آموزش و پرورش.                                       
  افروز، غلامعلی. (۱۳۷۲). نقش الگوها در رشد شخصیت و پیشگیری از تعارضات روانی کودکان دبستانی. تهران: رشد.
  امین فر، مرتضی. (۱۳۶۷). علل و عوامل افت تحصیلی و چگونگی کاهش آن. فصلنامه تعلیم و تربیت (۳۶-۹).
 بابایی، علی اکبر و همکاران. (۱۳۸۲). تواناسازی کارکنان، سرمایه گذاری بی جایگزین. نشریه تدبیر، سال سیزدهم، شماره ۱۲۹، ص ۸۶.
 بارکلی. (۱۹۸۲). اختلال نارسایی توجه، فزون جنبشی، ویژگی ها، ارزیابی و درمان. (ترجمه حمید علیزاده، ۱۳۸۳). تهران: انتشارات رشد.
 بازرگان، عباس. (۱۳۷۳). آموزش با کیفیت جامع، رهیافتی برای ایجاد تحول در نظام های پیش دانش گاهی و دانشگاهی. پژوهش در مسایل تعلیم و تربیت، شماره ۳، صص(۵۹-۵۵).
 بازرگان، عباس. (۱۳۷۵). مقدمه ای بر ارزیابی اموزشی و الگوهای آن. همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
 بازرگان، عباس. (۱۳۸۰). ارزشیابی آموزشی. تهران: سمت.
 برچ ایان و لالی مایک. (۱۹۹۹). تدریس چند پایه در مدارس ابتدایی، (ترجمه -پریوش جعفری،۱۳۷۹). وزارت اموزش و پرورش، دفتر همکاری های بین المللی.
 برمر، سعدالله. (۱۳۷۳). بررسی و مقایسه مدارس اسلام شهر با استانداردهای آموزش و پرورش و مقایسه با مدارس منطقه ۶ تهران از نظر منابع مالی، مواد و تجهیزات. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
 بزرگ سهرابی، فاطمه. (۱۳۸۵). مقایسه کتابخانه های سنتی و کتابخانه های اینترنتی. ماهنامه رشد مدیریت مدرسه، دوره پنجم، شماره ۶. اسفند۱۳۸۵. انتشارات کمک آموزشی.
 بنیانیان، محمدرضا. (۱۳۷۴). فضای آموزشی. فصلنامه تعلیم و تربیت.
 بولا. ه. س. (۱۹۷۹). ارزیابی آموزشی و کاربرد آن در سواد آموزی تابعی (ترجمه عباس بازرگان،۱۳۶۲). تهران: مرکز نشردانشگاهی.
 بیابانگرد، اسماعیل. (۱۳۸۰). روش های پیشگیری از افت تحصیلی. تهران: انتشارات سازمان انجمن اولیا و مربیان.
 پورحقگو، محمد. (۱۳۸۶). بررسی عوامل موثر در ایجاد رفتار امتناع از مدرسه دانش آموزان دوره راهنمایی استان گیلان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
 تقی پور ظهیر، علی. (۱۳۸۴). مقدمه ای بر برنامه ریزی آموزشی و درسی. تهران: آگاه. چاپ بیست و چهارم.
 جلالی، محمدرضا. (۱۳۸۶). فصلنامه تعلیم و تربیت، پژوهشکده تعلیم و تربیت ویژه نامه نابرابری های اجتماعی در آموزش و پرورش. سال ۲۳. شماره سوم. پاییز ۱۳۸۶.
 چاکر، دونالد؛ هاینز، ریچارد. (۱۹۹۳). مدارس برتر جهان، استانداردهای جدید آموزش و پرورش. (ترجمه مرجان مرندی،۱۳۷۶). تهران: دفتر همکاری های علمی و بین المللی وزارت آموزش و پرورش.
 حاتمی، حسین و همکاران . (۱۳۸۳). کتاب جامع بهداشت عمومی، جلد سوم. تهران: ارجمند.
 حلم سرشت، پریوش؛ دل پیشه، اسماعیل. (۱۳۸۳). درسنامه جامع علوم بهداشت، جلد چهارم. تهران: انتشارات چهر.
 خاکزادان، زهرا. (۱۳۸۵). بررسی رابطه بین منبع کنترل و فرسودگی شغلی معلمان ابتدایی مدارس دولتی شهر نیشابور. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
 خوش لهجه، انیس. (۱۳۸۶). مشکلات تدریس در مدارس چند پایه، ماهنامکه رشد معلم، دوره ۲۶. شماره پی درپی ۲۲۲-۲۲۱.
 دانه کار، ماهرخ. (۱۳۷۲). زمینه اجتماعی بزهکاری، مجله پیوند. تهران: انجمن اولیا و مربیان.
 دلاور، علی.(۱۳۸۰). روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
 دوست محمدی، غلامرضا. (۱۳۷۱). کار در دبستان. تهران: انتشارات صفی علیشاه.
 ریچارد پی. هالجین وسوزان کراس ویتبورن. (۲۰۰۳). آسیب شناسی روانی. (ترجمه یحیی سید محمدی،۱۳۸۵). تهران: نشر روان. جلد دوم.
 زمانی، بی بی عشرت. (۱۳۷۷). کتابخانه آموزشگاهی. مجله تکنولوژی آموزشی. شماره ۲، تهران: انتشارات کمک آموزشی.
 سابقی، فرامرز. (۱۳۸۴). بررسی وضعیت موجود فضاهای آموزشی شهر کهنوج و مطابقت آنها با استانداردهای مطلوب آموزشی. پایان نامکه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
 سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان. (۱۳۸۶). راهبردهای آموزشی. اصفهان: انتشارات سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان.
 سازمان مرکزی انجمن اولیا و مربیان. (۱۳۸۶). راهنمای فعالیت های انجمن اولیا و مربیان. تهران انجمن اولیا و مربیان.
 سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور. (۱۳۸۲). ضوابط و طراحی ساختمان های آموزشی. نشریه شماره۲۳۲.
 سالمی، نجمه. (۱۳۸۳). بررسی جایگاه کتابدار و کتابخانه در آموزش و پرورش ایران. فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره۹۰.
 سرتیپی، سیاوش. (۱۳۸۰). روابط معلم .و دانش آموز. تهران: نشر فاخته.
 سرکار آرانی، محمد رضا. (۱۳۸۲). اصلاحات آموزشی و مدرن سازی. تهران: -روزنگار.
 سیف، سوسن و همکاران. (۱۳۸۵). روان شناسی رشد. تهران: سمت.
 سیف، علی اکبر. (۱۳۸۳). روان شناسی پرورشی، روان شناسی یادگیری و آموزش. تهران: آگاه.
 سیف نراقی، مریم؛ نادری، عزت الله. (۱۳۸۰). روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، تهران: ارسباران.
 سیف نراقی، مریم؛ نادری، عزت الله. (۱۳۸۴). نارسایی های ویژه در یادگیری و چگونگی تشخیص و روش بازپروری. تهران: مکیال.
 شعاری نژاد، علی اکبر. (۱۳۸۶). روان شناسی رشد. تهران: انتشارات اطلاعات، چاپ هجدهم.
 شعبانی، حسن. (۱۳۸۵). مهارت های آموزشی و پرورشی (روش ها و فنون تدریس)، جلد دوم. تهران: سمت.
 شکوهی، غلامحسین. (۱۳۷۰). رابطه آموزش و اشتغال در بخش غیر متشکل اقتصادی. فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه تهران.
 شکوهی، غلامحسین. (۱۳۷۴). تعلیم و تربیت و مراحل آن. مشهد: آستان قدس رضوی.
 شهرکی، پوران دخت. (۱۳۷۶). طراحی مجموعه آموزشی دخترانه. پایان نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
 صافی، احمد. (۱۳۷۳). دوره ابتدایی. اهمیت و نقش مدیریت در این دوره، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش. سال دوم، شماره۴. صص(۳۲-۲۸).
 صافی، احمد. (۱۳۸۰). آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی و متوسطه. تهران: سمت.
 عبداللهی، بیژن. (۱۳۸۳). طراحی سامانه ی نشانگرهای ارزیابی کیفیت مدارس ابتدایی و راهنمایی، فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره۹۰،صص(۱۵۰-۱۲۷).
 عبدالعلی زاده، علی. (۱۳۸۶). ماهنامه رشد معلم، شماره هفتم، دی ماه۱۳۸۶. شماره پی درپی ۲۱۶. تهران: انتشارات کمک آموزشی.
 عماد زاده، مصطفی. (۱۳۸۵). اقتصاد آموزش و پرورش. اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان.
 غفاری، علی. (۱۳۷۷). اصول و مبانی فضاهای آموزشی. تهران: سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور.
 فرقانی رئیسی، شهلا. (۱۳۸۳). مشکلات رفتاری در کودکان و نوجوانان. تهران: وزارت آموزش و پرورش.
 فریار، اکبر؛ رخشان، فریدون. (۱۳۷۹). ناتوانی های یادگیری. تهران: مبنا.
 فشارکی، پریدخت. (۱۳۷۳). جغرافیای روستایی. تهران: دانشگاه پیام نور.
 فقیهی، عباس. (۱۳۷۳). بررسی رابطه برخی از درون دادهای نظام آموزش ابتدایی با موفقیت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم دبستان های شهرستان اراک. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
 قاضی زاده، بهرام. (۱۳۷۷). اصول طراحی فضاهای آموزشی. تهران: سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور.
 کاکو جویباری، علیرضا و دیگران.( ۱۳۸۲). سند و منشور اصلاح نظام آموزش و پرورش ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش، پژوهشکده تعلیم و تربیت.
 کریمی، یوسف. (۱۳۷۳). روان شناسی اجتماعی آموزش و پرورش، چاپ اول. تهران: موسسه نشر و ویرایش. با همکاری انتشارات فهیم.
 کومبز. (۱۹۸۵). بحران جهانی آموزش و پرورش و چشم انداز آن از دهه هشتاد. (ترجمه فریده آل آقا،۱۳۷۳). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
 کومینگز، ویلیام. ک. دال، فرانک پی. بهسازی کیفیت آموزش ابتدایی در کشورهای در حال گذر. (ترجمه مرتضی مشتاقی،۱۳۷۶). تهران: عمیق.
 گروه مشاوران یونسکو(بی تا). فرایند برنامه ریزی آموزشی. (ترجمه فریده مشایخ،۱۳۷۳). انتشارات مدرسه.
 گله داری، صدیقه. (۱۳۷۵). بررسی علل چند شغله بودن معلمان مقطع متوسطه شهر کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطباعی تهران.
 لاکهید، مارلن ای؛ ورسپور، آدریان. (۱۹۸۹). توسعه کمی و بهبود کیفی آموزش ابتدایی در کشورهای در حال توسعه، بازنگری گزینه های گوناگون سیاستگذاری (ترجمه سید جعفر سجادیه و علیزاده لاهیجی،۱۳۷۱). تهران: انتشارات مدرسه.
 لورای، برک. (۲۰۰۱). روان شناسی رشد، جلد دوم. (ترجمه یحیی سید محمدی،۱۳۸۲). تهران: انتشارات ارسباران.
 لوئیس، خوزه؛ گوریدو، گارسیا. (۱۹۸۶). آموزش ابتدایی در استانه قرن بیست و یکم (ترجمه علی مهدی پور،۱۳۷۴). تهران: امیر کبیر.
 مفیدی، فرخنده. (۱۳۸۰). مدیریت مراکز پیش دبستانی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
 مک شین، داکرل. (۲۰۰۰). تشخیص و درمان اشکالات یادگیری کودکان. (ترجمه پرویز شریفی درآمدی و دیگران،۱۳۸۰). انتشارات خوشنواز.
 منصور، محمود. (۱۳۸۱). روان شناسی ژنتیک. تهران: سمت.
 میر شکار، حبیب الله. (۱۳۸۶). بررسی و مقایسه درون دادهای آموزش ابتدایی شهرستان زاهدان با استانداردهای مطلوب آموزشی و رابطه آن با ارتقاء کیفیت بروندادها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
 میر کمالی، سید محمود. (۱۳۷۶). مدیریت در دبستان. فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، دوره چهارم، صص(۱۱-۴).
 میلانی فر، بهروز. (۱۳۷۹). روان شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی. تهران: قومس.
 ناصری، ابوذر. (۱۳۸۶). بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی بر کاهش نشانه های اختلال نا فرمانی مقابله ای. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
 نجفی، محمد علی. (۱۳۷۱). نگاهی به مسایل آموزش و پرورش شهر تهران: انتشارات تربیت.
 نجفی، محمد علی. (۱۳۷۲). آیین نامه انجمن اولیا و مربیان واحد های آموزشی. وزارت آموزش و پرورش.
 نریمانی، احمد. (۱۳۷۱). عوامل موثر بر افت تحصیلی. مجله پیوند، شماره ۱۶۰، انتشارات کمک آموزشی.
 نوید ادهم، مهدی. (۱۳۸۲). پیام مدرسه. تهران: انتشارات مدرسه.
 واحد تحقیقات انجمن اولیا و مربیان. (۱۳۶۶). آشنایی با انجمن اولیا و مربیان. تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
 واحد تحقیقات انجمن اولیا و مربیان. (۱۳۸۰). جذب مشارکت های اولیا. ماهانه آموزشی – تربیتی پیوند.تهران:  انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
 وزارت آموزش و پرورش. (۱۳۸۵). آمار آموزش و پرورش، دفتر آمار و برنامه ریزی و بودجه سال تحصیلی ۱۳۸۶-۱۳۸۵.
 ویلیام گلاسر. (۲۰۰۳). مدارس بدون شکست.  (ترجمه ساده حمزه و مژده حمزه تبریزی،۱۳۸۲). تهران: انتشارات رشد.
 هارولد، کاپلان؛ بنیامین سادوک. (۱۹۹۵). اختلالات روانی و رفتاری دوران کودکی و نوجوانی. (ترجمه مهدی صابری و همکاران،۱۳۷۷). تهران: انتشارات قلمستان هنر.
 هارولد، کاپلان؛ بنیامین سادوک. خلاصه روان پزشکی علوم رفتاری – روان پزشکی بالینی. (ترجمه نصرت الله پور افکاری،۱۳۸۵).
 هاشمیان، کیانوش. (۱۳۸۶). روان شناسی نابهنجاری و زندگی نوین. تهران: دانشگاه الزهرا.
 هلک، ژان. (۱۹۹۰). آموزش و پرورش، سرمایه گذاری برای آینده. (ترجمه عبدالحسین نفیسی، ۱۳۷۱). انتشارات مدرسه.
 یزدان پناه، قربانعلی. (۱۳۷۳). بررسی وضعیت موجود فضاهای آموزشی مدارس ابتدایی شهرستان های استان مازندران در مقایسه با استانداردهای مطلوب آموزشی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

منابع لاتین
Akhtar, Rafique.(ed), Pakistan yearbook, 2000-2001 Karachi – Lahore: East and West publishing Company, 2001.
Berry, C. (2001). Achievement effects of multigrade and monograde primary schools in the Turks and Caicos Islands. International Journal of Educational Development. Vol. 21. pp. 537-552.
Earthman, Glen, (2002). A state wide study of student achievement and behavior and school building condition, paper presented at the annual meeting of the council of education facility planners, international, Dallas, TX, (ERIC). Document, reproduction service, No. Ed 3878781.
EPA (environmental protection Agancy). 2000. Indoor air quality and student performance. EPA report, number EpA, 402. F. 00.009.
Washington, D.C: Environmental Protection Agency.
Epstein, Conway, (2000). Daylighting in schools: An investigation in the relationship between day lighting and human performance. Sanfrancisco, clif, pacific Gas and Electricity Company.
Heschong Mahone Grop. (2002). Daylighting in school, additional analysis. Sacramanto, calif.: California Energy commission (CEC contract to new building institute, number 400-99-13).
Lackney, J.A. (1999). Assessing school facilities for learning assessing the impact of physical environment on the educational process. Mississippi State: Educational Design Institute, (ed 441330).
Miller. J. and et al. (2003), How school library media service impact on student achievement country. School and secondary education. Missouri State Library.
Roos. N. Kenneth and Genevios, (2006), Cross – national studies of the quality of education: planning their impact. Unesco, Pigozzi, Mary joy, what is the quality of education? (A unesco perspective). Rosen, K. G., and Richardson. (1999). would removing indoor air particulates in children”s environments reduce rate of absenteeism – A hypothesis. The science of the Total Environment.
Schneider, M. (2002). Do school facilities affect academic outcomes. National clearinghouse for educational facilities. Washington, D.C.
Taylor, Mullhall, A. (2001). Linking Learning Environments through Agricultural Experience — enhancing the learning process in rural primary   schools.   International   Journal   of  Educational Development. Vol. 21. pp. 135-148.
Wasley, R. (2000). Small schools, Great strides. A study of new small schools in Chicago.