فایل ورد کامل مقاله علمی درباره توسعه پایدار مناطق مرزی به‌عنوان راهبرد بنیادین برای حفظ و تقویت امنیت مرزها

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله علمی درباره توسعه پایدار مناطق مرزی به‌عنوان راهبرد بنیادین برای حفظ و تقویت امنیت مرزها دارای ۱۲ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله علمی درباره توسعه پایدار مناطق مرزی به‌عنوان راهبرد بنیادین برای حفظ و تقویت امنیت مرزها  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله علمی درباره توسعه پایدار مناطق مرزی به‌عنوان راهبرد بنیادین برای حفظ و تقویت امنیت مرزها،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله علمی درباره توسعه پایدار مناطق مرزی به‌عنوان راهبرد بنیادین برای حفظ و تقویت امنیت مرزها :

چکیده

حفظ و گسترش امنیت مرزها و مناطق مرزی دغدغه همیشگی کشورهایی است که دارای مرزهای مشترک طولانی با همسایگان خود می باشند. دیدگاه های نوین در زمینه ی امنیت مناطق مرزی بر استراتژی توسعه پایدار مناطق مرزی تاکید فراوان دارند. در حقیقت آنچه که می تواند امنیت مرزها را تضمین نماید توسعه پایدار مناطق مرزی است. در این مقاله تلاش بر این بوده است که با معرفی توسعه پایدار مناطق مرزی به عنوان راهبرد اساسی حفظ و گسترش امنیت مرزها به بررسی یکی از مناطق مرزی کشور بر اساس این دیدگاه بپردازد.

هدف اساسی این پژوهش ارائه راهکارهای مناسب برای دستیابی به توسعه پایدار در مناطق مرزی می باشد. در این پژوهش از روش های توصیفی و تحلیلی استفاده شده است؛ در تحلیل های کمی از مدل ها ،روش ها و نرم افزارهای آماری بهره گرفته شده است. در این پژوهش، پس از بررسی نظریه ها در خصوص توسعه پایدار مناطق مرزی، با انتخاب منطقه مرزی شهرستان بجنورد در استان خراسان شمالی به عنوان مطالعه موردی، با استفاده از شاخص های کمی به بررسی وضعیت اجتماعی منطقه در دهه ۱۳۷۲ – ۱۳۸۳ پرداخته و پس از تعیین فاصله شاخص های موجود با استانداردها، سعی شده است به تاثیر مرزی بودن منطقه بر ساختار فضایی- مکانی آن پرداخته شود. بدین منظور به سطح بندی سکونتگاه ها ی منطقه پرداخته و نحوه پراکنش خدمات در منطقه بررسی شده است .

یافته های تحقیق نشان می دهد، تغییرات شاخصهای اجتماعی به دلیل مرزی بودن منطقه، طی ده سال اخیر در جهت تحقق توسعه پایدار نبوده است. همچنین با تحلیل ساختار فضایی- مکانی منطقه مشخص گردید که امکانات در منطقه مطابق الگوی مناسب توزیع نشده و در جهت تحقق توسعه پایدار نمی باشد.

با عنایت به اینکه نظام برنامه ریزی ایران به صورت بخشی می باشد و این نوع برنامه ریزی به ویژگی های مناطق مرزی بی توجه است، پیشنهاد می گردد در برنامه ریزی توسعه مناطق مرزی از الگوی توسعه منطقه ای چند سطحی استفاده گردد.

واژگان کلیدی: توسعه پایدار، مرز، مناطق مرزی، امنیت، برنامه ریزی منطقه ای

مقدمه

مناطق مرزی در هر کشوری دارای ویژگی های خاصی بوده و به طور اساسی با مناطق داخلی کشور تفاوت هایی دارند. یکی از مهمترین چالش هایی که در مناطق مرزی پیش روی مسئولان امور قراردارد مسئله امنیت مناطق مرزی است. مسئله حفظ و گسترش امنیت مناطق مرزی، به ویژه در کشورهایی که دارای مرزهای مشترک طولانی با همسایگان خود هستند همواره مورد توجه و حساسیت مسئولان امور بوده است و بدین منظور راهکارهای گوناگونی اندیشیده شده است. در برخی کشورها برای حفظ و گسترش امنیت مناطق مرزی به راهکارهای نظامی گرایانه روی آورده و سعی نموده اند که امنیت مرزها را از طریق تقویت نیروهای نظامی مستقر در مرزها و کنترل های شدید امنیتی برقرار نمایند. اما این راهکارها به علل گوناگون چندان

۶۰

کارآمد نبوده و به نتایج مثبتی منجر نشده اند. بنابراین در دهه های اخیر راهکارهای دیگری بدین منظور مطرح شده اند.

راهکارهایی که نه بر نیروی نظامی، که بر نیروهای اجتماعی و اقتصادی تکیه دارند. ایجاد و گسترش سطح توسعه اقتصادی-

اجتماعی در مناطق مرزی یکی از این راهکارهای نوین است. دیدگاه های نوین در زمینه حفظ و گسترش امنیت مرزها و مناطق مرزی بر اهمیت و ضرورت راهبرد توسعه پایدار مناطق مرزی تاکید دارند. این دیدگاه ها برآنند که با گسترش سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی در مناطق مرزی می توان امنیت پایدار را در این مناطق تضمین نمود. در این چهارچوب استراتژی توسعه پایدار مناطق مرزی مطرح شده و مورد تاکید قرار گرفته است.

در این مقاله کوشش شده است تا با معرفی راهبرد توسعه پایدار مناطق مرزی به عنوان راهبرد اساسی برای حفظ و گسترش امنیت مناطق مرزی، یکی از مناطق مرزی کشورمان به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گیرد. این منطقه عبارت است از منطقه مرزی راز و جرگلان در بخش شمالی استان خراسان شمالی. با بررسی این منطقه مرزی و تحلیل ویژگی های آن با استفاده از شاخص های توسعه پایدار تلاش شده است که راهکارهای دستیابی به شرایط توسعه پایدار در منطقه مورد جستجو قرارگیرد.

طرح مساله

همزمان با برنامه سوم توسعه قبل از انقلاب و انتخاب صنعت به عنوان الگوی توسعه، ایجاد قطب های رشد، به عنوان راهبردی برای توسعه مطرح شد که پیامد آن به وجود آمدن یک قطب بزرگ اقتصادی و سیاسی در تهران و تمرکز شدید سرمایه و نیروی انسانی در آن بود. به تبع این امر در بیشتر استان های کشور نیز نوعی عدم تعادل بین مرکز و سایر شهرستان های استان و به طور کلی بین شهر و روستا پدید آمد که حاصل آن مهاجرت های گسترده از روستاها و شهر های کوچک به شهرهای بزرگ بود.

در این میان مناطق مرزی ایران به دلیل دور افتادگی از شهرهای بزرگ بیش از هر نقطه دیگر مورد غفلت واقع شدند. وجود اختلافات مرزی با کشورهای مجاور و عدم امنیت این مناطق ،گسترش فعالیت های سود آور غیر قانونی و عدم تمایل به سرمایه گذاری در بخش های مولد از یکسو و جدایی گزینی فرهنگی در بعضی مناطق به دلیل وجود اقلیت های قومی و مذهبی در آنها از سوی دیگر، باعث عقب ماندن این مناطق از روند توسعه کشور گردید.

مناطق مرزی شمال شرق کشور در طول تاریخ به دلیل نقش ارتباطی بین ماوراءالنهر و ایران و حاصل خیزی خود منطقه همواره مورد توجه حکام و تاخت و تاز مهاجمان قرار داشته است. چنانکه در زمان صفویه، جهت جلوگیری از هجوم اقوام ازبک به شمال شرق کشور، طوایفی از کردها از غرب کشور به این منطقه انتقال داده شده اند که تا زمان رضا خان نیز به زندگی کوچ نشینی در مراتع این خطه می پرداختند.

استان خراسان شمالی از نظر شاخص های توسعه جزء مناطق محروم کشور تلقی می گردد (براساس مصوبه مورخ

۱۳۸۵/۳/۲۷هیئت محترم دولت استان خراسان شمالی جزء مناطق محروم میباشد). در این میان منطقه مرزی راز و جرگلان از توابع شهرستان بجنورد، علی رغم برخورداری از پتانسیل بالای توسعه و مواهب و منابع طبیعی فراوان، از نظر شاخص های توسعه جزو توسعه نیافته ترین نقاط استان است.

با وجود اکثریت قومی ترکمن در منطقه راز و جرگلان در زمان حکومت کمونیستی شوروی سابق، با توجه به سیاست این کشور، ضمن توقف هر گونه مبادلات مرزی، گمرک مرزی در این ناحیه تعطیل و مرز تبدیل به یک خط جدایی بین دو کشور و اقوام ساکن در دو سوی مرز شد.

با توجه به تغییر جغرافیای سیاسی منطقه و تمایل کشور ترکمنستان به گسترش مبادلات تجاری با ایران و نیز ویژگی های مشترک تاریخی و قومی، اکنون مرز بین دو کشور که در گذشته به عنوان یک خط جدایی و مانع توسعه محسوب می شد، می باید تبدیل به یک موتور مولد توسعه گردد. لذا لزوم برنامه ریزی در جهت تحقق هدف فوق با استفاده از الگوی توسعه پایدار احساس می شود. به همین منظور جهت مطالعه موردی شهرستان بجنورد انتخاب گردید.

۶۱

National Congress on Border Cities and Security; Challenges and Strategies – CBCS 2012

بر اساس مطالب فوق این تحقیق به دنبال پاسخ به سوالات زیر است:

-۱ آیا توسعه منطقه مرزی راز و جرگلان شهرستان بجنورد در طی ده سال اخیر از جنبه های اجتماعی (آموزشی، بهداشتی و درمانی، امکانات فرهنگی- تفریحی، تجهیزات شهری) در جهت توسعه پایدار بوده است ؟

-۲ در زمینه بخش های مورد بررسی وضعیت کنونی منطقه با استانداردها چقدر فاصله دارد ؟

-۳ آیا ساختار فضایی- مکانی موجود، شرایط لازم برای تحقق توسعه پایدار را دارد ؟

-۴ آیا توسعه پایدار مناطق مرزی از طریق برنامه ریزی بخشی تحقق پیدا می کند ؟

فرضیات تحقیق

با عنایت به سوالات اصلی تحقیق، فرضیات این تحقیق عبارت خواهند بود از:

-۱ تغییرات زیر شاخص های اجتماعی در منطقه طی ده سال اخیر در جهت توسعه پایدار نبوده است.

-۲ از جنبه های اجتماعی، به دلیل مرزی بودن منطقه، منطقه مورد نظر با استانداردهای موجود توسعه پایدار فاصله زیادی دارد و در طبقه بندی جزء مناطق توسعه نیافته محسوب می شود.

-۳ ساختار فضایی- مکانی موجود در این منطقه مرزی، امکانات را مطابق الگوی مناسب توزیع ننموده است و در جهت تحقق توسعه پایدار نمی باشد.

-۴ با توجه به ماهیت برنامه ریزی بخشی و عدم توجه آن به ویژگی های مناطق مرزی، این نوع برنامه ریزی به تنهایی برای توسعه مناطق مرزی نا کارآمد است.