فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره ژئوشیمی، کانی‌شناسی و منشأ کانسار منگنز صفو در جنوب‌باختر ماکو

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره ژئوشیمی، کانی‌شناسی و منشأ کانسار منگنز صفو در جنوب‌باختر ماکو دارای ۱۸ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره ژئوشیمی، کانی‌شناسی و منشأ کانسار منگنز صفو در جنوب‌باختر ماکو  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره ژئوشیمی، کانی‌شناسی و منشأ کانسار منگنز صفو در جنوب‌باختر ماکو،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره ژئوشیمی، کانی‌شناسی و منشأ کانسار منگنز صفو در جنوب‌باختر ماکو :

و Cu ارتباطی با محلول های گرمابی سرشار از سیلیس ، منگنز و آهن نداشته اند .

مجموعه مقالات نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه تربیت معلم تهران، ۱۳۸۴

در افیولیت خوی نیز نشانه هایی از این نوع کانه زایی یافت مـی شـود کـه عمومـا” از نـوع نهشته های منگنز ، منگنز- آهن، آهن و منگنز- آهن- مـس هسـتند . انـدیس هـای معـدنی “

آغبلاق” و “آغباش” ( شمال باختر خوی) ، “چخورکندی” ( شمال باختر چالدران) ، “دیلـک وردی” و “صفو” ( شمال چالدران ) از آن جمله اند ( امامعلی پور ، . (۱۳۸۰
در این مقاله ویژگی های زمین شناسی ، ژئوشیمی ، کانی شناسی و منشاء نهشته منگنز صفو مورد بررسی قرار می گیرد .

شکل :۱ محدوده گسترش افیولیت خوی در شمال باختر کشور . موقعیت نهشته منگنز

صفو با علامت مربع توپر نشان داده شده است .

بحث

در منطقه صفو ، انباشتگی منگنز در چند افق در درون شیل های آهکی پلاژیک قرمز رنگ ،

چرت و آهک پلاژیک روی داده است . سنگهای یاد شده در برخی نقاط با دایکهای مافیـک (

دیابازی ) بریده شده اند . دست کم سه افق کانه دار که بزرگترین آنها ۵ متر ستبرا و حدود ۵۰

متر درازا دارد ، یافت می شود . ساخت این نهشته ها عدسی و لایه ای ( نواری ) شکل است .

عدسی ها با سنگ درونگیر هم شیب اند . تغییرات راستا و شیب این مجموعه زیاد است و در مجموع راستای آنها NW-SE تا E-W می باشد . شیب لایه ها نیز از ۴۰ تا ۸۵ درجه متغیر

است . این تغییرات به دلیل وجود گسلش ها و جابجایی های زیادی است که هم در سنگهای درونگیر و هم در توده های معدنی بچشم می خورد . بیشتر عدسی ها ستبرای کمـی دارنـد و

بطور معمول ستبرای آنها از ۱ تا ۳ متر تغییر می کند . در یک افق کانه دار ، امتداد یک عدسـی ممکن است قطع شود و به فاصله چندی کانسنگ عدسی شکل دیگـری نمایـان شـود . تـوده های معدنی هم در جهت جانبی و هم در جهـت عمـودی بـه شـیل هـای آهکـی و آهکهـای

۲۵۷

بررسی ژئوشیمی ،کانی شناسی و منشاءکانسار منگنز صفو ( جنوب باختر ماکو )

پلاژیک با لایه بندی ریتمیک و نازک به رنگهای قرمز ، سبز و خاکستری تبدیل مـی شـوند ، از این رو توده های معدنی همساز با سنگ درونگیر هستند و آنها را مـی تـوان از نـوع چینـه

سان ( استراتیفورم ) در نظر گرفت . ستبرای لامینه ها از چند سانتیمتر تا ۲۰ سانتیمتر تغییر می کند . توالی رسوبی و رسوبات فلزدار یاد شده در قسمت بالا بـه یـک واحـد آهـک پلاژیـک
ضخیم لایه می رسند و پس از آن عدسی های منگنز دار یافت نمی شود . در زیـر ایـن واحـد تناوب لایه های نازک منگنزدار با آهک پلاژیک نمایان است کـه نشـانگر همزمـانی نهشـتگی
منگنز با رسوبگذاری است . در زیر بالاترین توده معدنی یک واحد سنگ آهـک برشـی یافـت

می شود . این واحد شاهد مهمی از فعالیت چرخه های گرمابی کانه دار در زیـر تـوده معـدنی است . زمان کانی زایی و پیدایش توده های معدنی را با توجه به سن سنگهای آهکی پلاژیـک
که حاوی میکروفسیل های گلوبوترونکانا هستند ، می توان کرتاسه بالایی (کامپـانین ) در نظـر گرفت . این نهشته ها بخش های رسوبی همتافت مجموعه افیولیتی خوی هسـتند و در ناحیـه شمال چالدران و منطقه کانه دار صفو هم آمیختگی تکتونیکی شدیدی را با سنگهای افیـولیتی پیدا کرده و بصورت آمیزه رنگین درآمده اند(امامعلی پور ، . (۱۳۸۰

کانسنگ های عدسی شکل ساخت و بافـت هـای نـواری ، تـوده ای و پراکنـده دارنـد کـه جملگی از ساخت و بافت های اولیه بشمار می آیند . اگرچه بخش هایی از توده های معـدنی

در نتیجه عملکرد گسله ها و دگرشکلی های بعدی دچار تغییر شکل و جابجایی شده اند ، امـا

ساخت و بافت های اولیه هنوز بخوبی حفظ شده است . در فرودیـواره تـوده هـای معـدنی عدسی شکل ، نفوذ کانه های منگنز به صورت رگه – رگچه در داخل سنگ درونگیر ( شیل و

آهک های پلاژیک نازک لایه ) روی داده است . همچنین نفوذ مواد باطلـه ( کلسـیت و کـانی

های رسی ) در شکستگی های موجود در توده معدنی قابل مشاهده است . گمان مـی رود کـه

این پدیده ها رویکردی از فرآیندهای ثانوی پس از کانه زایی باشند .

کانسنگ نهشته صفو از نظر کانی سناسی ترکیب ساده ای دارد . بر پایه مطالعه میکروسکوپی

( مقاطع صیقلی ) و کانی سناسی به روش پرتو مجهول (XRD) ، پیرولوسـیت ، بیکسـبیت و براونیت کانه های منگنز موجود در بخش های گوناگون نهشته مزبور هستند کـه در ایـن میـان پیرولوسیت کانه غالب و فراوان منگنز در ذخیره است . هماتیت کم و بیش همراه با کانه هـای منگنز در بیشتر موارد حضور دارد . کلسیت و کوارتز کانی های باطله اصلی کانسنگ هستند .

باریت و در مواردی انیدریت تنها در مقادیر اندک ( فاز فرعی ) در برخی از نمونه ها گـزارش شده است ( جدول ( ۱ .از نقاط قابل ذکر آن است که کانه های پایـدار در شـرایط دگرگـونی همانند تفروییت ، ژوهانسیت و رودوکروزیت در این کانسار وجود نـدارد از اینـرو مـی تـوان گفت که نهشته منگنز صفو پس از تشکیل متحمل دگرگونی نشده است .

تاکنون تقسیم بندی های گوناگونی توسط زمین شناسان اقتصادی برای کانسارهای منگنز

۲۵۸

مجموعه مقالات نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه تربیت معلم تهران، ۱۳۸۴

جدول : ۱ ترکیب کانی شناسی بخش های گوناگون نهشته منگنز صفو ( بر پایه مطالعه ( XRD

شماره نمونه فازهای اصلی فازهای فرعی
SA کوارتز ، ارتوکلاز ، آلبیت ، پیرولوسیت موسکویت ، کلریت
-۱
SA پیرولوسیـت ، هماتیـت بیکسبیت ، کوارتز ، کلسیت ، انیدریت
-۲
SA کوارتز ، پیرولوسیـت ، هماتیـت کلسیت
-۳
SA پیرولوسیت ، کلسیت ، براونیـت کوارتز ، باریت
-۴
SA کوارتز ، هماتیـت ، پیرولوسیـت باریـت ، کلسیت
-۵
E کلسیت ، پیرولوسیت –
-۱-۳
A-2-2 کوارتز ، کلسیت ، هماتیت ، بیکسبیت –
C-2-2 کلسیت ، بیکسبیت ، پیرولوسیت ، هماتیـت
کوارتز

ارائه شده است . در این نوشتار مجال پرداختن بدانها نیست ولی بایـد گفـت کـه در تـاکنون

تقسیم بندی های گوناگونی توسط زمین شناسان اقتصادی برای کانسارهای منگنـز ارائـه شـده است . در این نوشتار مجال پرداختن بدانها نیست ولی باید گفت که در تمام این رده بندی هـا صرف نظر از نحوه پیدایش ، نهشته های منگنز در دو محیط اصلی دریایی و غیردریـایی جـای داده شده اند . نهشته های رسوبی منکنز که در محیط های دریایی پدیدار مـی شـوند ، شـامل انواع پوسته ها ، پوشش ها ، گرهک ها ، رسوبات فلزدار و بروندمی – رسوبی هستند . نهشـته

های بروندمی – رسوبی منشاء گرمابی دارند اما برای نهشته های منگنز یاد شـده منشـاء هـای

گرمابی یـا هیـدروژنز و دیاژنتیـک در نظـر گرفتـه شـده اسـت ( بـرای مثـال در Dekov & Vesselin,2004 ؛ Hein,1997 و 😉 . نهشته منگنز صفو با توجه به جایگاه زمین شناسی و

شکل توده های معدنی آن ( عدسی های همساز بـا سـنگ درونگیـر) در یـک محـیط دریـایی

پدیدار شده است . اما پاسخ به این سوال که فرآیند تشکیل آن کدامیک از فرآیند های گرمـابی

و یا هیدروژنز بوده است ، نیازمند بررسی ژئوشیمی است .

برای بررسی ژئوشیمی این کانسار تعداد ۱۰ نمونه از بخش های گوناگون آن برداشت و بـه روش XRF برای اکسیدهای اصلی و برخی از عناصـر کمیـاب تجزیـه شـده انـد . مقـدار

MnO در بخش های گوناگون نهشته صفو بین ۷/۴ تا ۶۹/۱ درصد تغییر می کنـد و میـانگین آن در نمونه های مورد بررسی ۳۱/۱۵ درصد می باشد . در میان اکسـیدهای عناصـر اصـلی ، سیلیس بیشترین فراوانی را دارد و میانگین آن ۳۱/۲۷ درصد تعیین شده است . برپایـه بررسـی

کانی شناسی سیلیس بطور عمده به شکل کانی کوارتز (کانگ) در کانسنگ حضور دارد . مقدار

۲۵۹

بررسی ژئوشیمی ،کانی شناسی و منشاءکانسار منگنز صفو ( جنوب باختر ماکو )

CaO در ترکیب کانسنگ بالاست و میانگین آن به ۱۲/۴ درصد می رسد . کانی کلسیت یکی از کانی های کانگ در ترکیب کانسنگ یافت می شود . اکسیدهای آهن از نظـر فراوانـی مقـام

سوم را دارا هستند ، به گونه ایکه مقدار Fe2O3 (کل) بین ۲/۳ نت ۹/۶۴ درصد در تغییر است و میانگین آن ۶ درصد است . دیگر اکسیدهای اصلی هر کدام سهم ناچیزی را در تجزیه هـای

کل سنگ بخود اختصاص می دهند و عموما” مقادیر آن ها کمتـر از یـک درصـد مـی باشـد .

اگرچه در میان نمونه ها ترکیب شیمیایی یکی از آنها با دیگر نمونه ها ناهمسان است ، به گونه

ایکه مقادیر Al2O3 و K2O آن به ترتیب ۹/۹۵ و ۴/۲۸ درصد گـزارش شـده اسـت . از نظـر

کانی شناسی نیز این نمونه با دیگر نمونه ها ناهمسان اسـت و در ترکیـب کـانی شناسـی آن

کانی های پیرولوسیت ، کوارتز، اولیگوکلاز ، آلبیت ، سرسیت ، موسکویت و کلریت شناسـایی

شده اند که گویای حضور مواد آتشفشانی در آن است .

یکی از شاخص هایی که توسط آن می توان کانسارهای منگنز با منشاء گرمـابی را از نهشـته های با منشاء هیدروژنز متمایز نمود ، شاخص نسبت Mn/Fe آنهاست که توسـط بسـیاری از

زمین شناسان اقتصادی در مورد کانسارهای گوناگون منگنـز و نیـز نهشـته هـای منگنـز عهـد حاضر بستر دریاها و افیانوس ها با موفقیت بکار رفته اسـت ( بـرای مثـال ، Marching &

Erzinger,1986 ؛ Hein et. al. , 2000 ؛ Rogers et al., 2001 و . ( Glasby, 2000

نسبت Mn/Fe در نمونه های مطالعه شده از کانسار صفو بین ۱/۳۵ تا ۳۱/۷ تغییر مـی کنـد و

میانگین آن ۸ می باشد . نسبت های Mn/Fe برابر یک توسط Nicholson et. al. (1997)

برای نهشته های منگنز با منشاء هیدروژنز و کمتر از یک به عنوان شاخصی برای نهشتگی کانه

های منگنز در محیط هـای دریاچـه ای در نظـر گرفتـه شـده اسـت . Hein et. al. ( 2000) نسبت های Mn/Fe در محدوده ۰/۸ – ۲/۵ را نشانه نهشتگی در فرآیند هیدروژنز دانسته است

. در حال حاضر در اینکه نسبت های بیشتر از مقادیر فوق نشـانه گرمـابی بـودن نهشـته هـای منگنز باشد ، اتفاق نظر وجود دارد . مقادیر نسبت Mn/Fe کانسار صفو با مقادیر این نسـبت ها در رسوبات فلزدار و نـودول هـای دریـای تیرنـه ( داده هـا از , Dekov & Vesselin

( ۲۰۰۴ که محصول نهشت از محلول های گرمابی اند ، و نیز رسوبات فلزدار پشته های میـان اقیانوسـی جنـوب شـرق اقیـانوس آرام ( داده هـا از ( Marching & Erzinger,1986 در
نمودار شکل ۲ مقایسه شده است . شایان ذکر است که مقادیر این نسبت در نهشته منگنز صفو

چندین برابر آن در رسوبات فلزدار پشته های میان اقیانوسی آرام است . نسـبت مقـادیر بـالای نسبت های Mn/Fe در کانسار صفو نشان دهنده غنی شدگی Mn طی فرآیند گرمابی است .

محتوی فلزات V, Cu , Ni , Co و Pb در بخش های مختلف نهشته صفو پـائین اسـت ،

به گونه ایکه میانگین آنها در نمونه های بررسی شده بـه ترتیـب ۴۱ ، ۶۸ ، ۱۲۹ ، ۳۷۳ و ۱۷۳

گرم در تن می باشد . فلزات Ni , Co و Cu بـه عنـوان عناصـر تیپومورفیـک فعالیـت هـای

هیدروژنز/ دیاژنتیک شناخته شده اند به گونه ایکه مقادیر پایین آنها گویای تکاپوهای گرمابی

۲۶۰