فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره مقایسه وضعیت کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی همدان با استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره مقایسه وضعیت کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی همدان با استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران دارای ۸ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره مقایسه وضعیت کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی همدان با استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره مقایسه وضعیت کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی همدان با استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره مقایسه وضعیت کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی همدان با استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران :

مقدمه

کتابخانــه هــای دانشــگاهی بخشــی از نظــام آمــوزش عالــی محســوب مــی شــوند و نقشــی بسـ\ار مهــم در ایــن مــورد ارایــه مــی کننــد. ایــن کتابخانــه هــا مــی تواننــد کانــون اصلــی تام\ــن منابــع اطالعاتــی مــورد ن\ ــاز محققــان و پژوهشــگران بصــورت روزآمــد باشــند و هــم از لحــاظ کمــی وک\فــی جوابگــوی ن\ازهــای رو بــه رشــد جامعــه اســتفاده

* نویسنده مسئول: آرزو فرهادى، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایر ان
تلفن: ۰۸۱-۳۸۳۸۰۷۴۹ ایمیل: Email: Farhadi.arezoo@yahoo.com

کننــده باشــند .)۱(

کتابخانــه\ هــای دانشــگاهی کانــون اصلــی گــردآوری و توزیع اطالعــات آموزشــی و پژوهشــی جامعــه علمــی دانشــگاهی بــه شــمار می\رونــد. و بایــد بــا مع\ارهــای معتبــر جهانــی و یــا اســتانداردهای موجــود مقایســه شــوند، تــا بتــوان بــه نقــاط ضعــف و یــا قــوت مجموعــه پــی بــرد و نســبت بـه ته\ـه مجموعــه\ای غنــی ومطلــوب تصم\م\گ\ـری کــرد .)۲( کتابخانــه هــای دانشــگاهی در جوامــع مختلــف بــر ارتقــای ک\ف\ــت آمــوزش عالــی و توســعه همــه جانبــه کشــورها

۱۴

مقایسه وضع\ت کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی همدان; آرزو فرهادی و همکاران

نقــش بســزایی دارنــد. بــا درک ایــن مفهــوم نزدیــ\ بــه ن\ـم قــرن اســت کــه کتابخانــه هــای دانشــگاهی ســنجش ک\ف\ـت و اثربخشــی وارزیابــی خدمــات خــود را مــورد توجه قــرار داده انــد .)۳( ن\ـل بــه ایــن مقصــود ارزیابــی مسـتلزم برقــراری، حفــظ و رعایــت استانداردهاســت. اســتانداردها نقــش کتابخانــه دانشــگاه را در چارچــوب خــط مشــی هــای اطــ\۳ع رســانی و اهــداف آموزشــی وپژوهشــی دانشــگاه توض\ـح می\دهنــد و بــه مدیــران کتابخانــه هــا و مســئول\ن دانشــگاهها درتع\۳ــن اولویتهــا وارزیابــی عملکــرد جهــت به\نــه ســازی کارکــرد کتابخانــه هــا یـاری می\رســاند .)\( بــرای ســنجش هــر چ\ـزی بایــد م\زانــی موجــود باشــد کــه بــه وســ\له آن نقایــص و کمبودهــا و گاهــی نقــاط قــوت یـ\ مجموعــه مشــخص گــردد. اســتانداردهای کتابخانــه ای م\زانــی اســت کــه بــا اســتفاده از آن مــی تــوان خدمــات کتابخانــه را ســنجش و ارزیابــی کــرد .)\(

اســتانداردهای کتابخانــه ایــی را مــی تــوان الگــوی مطلــوب، راهکارهــای نمونــه، مــ\۳ ک ارزشــ\ابی، انگ\ــزه ای بــرای توســعه و پ\شــرفت آتــی و ن\ــز بعنــوان ابــزاری ضــروری بــرای کمـ \ بــه تصم\ ـم گ\ـری و عمــل، نــه تنهــا بــرای کتابــداران بلکــه بــرای عمــوم افــراد بطــور غ\رمســتق\م بــا مقولــه برنامــه ریــزی و مدیریــت کتابخانــه هــا و خدمــات کتابخانــه ای کار دارنــد توص\ــف کــرد .)\(

از آنجــا کــه کتابخانــه هــای دانشــگاه علــوم پزشــکی بــه عنــوان یکــی از مهمتریــن و برجســته تریــن مراکــز اطـ\۳ع رســانی آموزشــی_علمی و پژوهشــی محســوب مــی شــوند بکاربــردن اســتانداردها و تجه\ــز مناســب آن مراکــز بــا امکانــات مناســب و ارتقــای ســطح ارایــه خدمــات بــه اســتفاده کننــدگان امــری الزم و انــکار ناپذیــر اســت. لــذا ایــن تحق\ــق برآنســت تــا بــا ارزیابــی و تع\۳ــن م\ــزان اســتانداردهای کتابخانــه ایــی بــرای کتابخانــه هــای دانشــگاه علــوم پزشــکی همــدان بــا دیــد اقتصــادی و ارایــه پ\شــنهاد بپــردازد. دانشــگاه علــوم پزشــکی همــدان دارای ۳ کتابخانــه دانشــکده ای، کتابخانــه مرکــزی، و پنــج کتابخانــه ب\مارســتانی )مرکــز آموزشــی( مــی باشــد.

کتابخانــه هــای دانشــگاه علــوم پزشــکی همــدان منظــور کل\ـه کتابخانــه هــای دانشــکده ای و ب\مارســتانی زیــر نظــر دانشــگاه علــوم پزشــکی اســت.

اســتاندارد هــای کتابخانــه ای: در ایــن تحق\ــق منظــور کتــاب اســتانداردهای کتابخانــه هــای دانشــگاهی تال\ــف خانــم شــ\رین تعاونــی اســت.

روش کار:

روش تحق\ـق حاضــر از نــوع پ\مایشــی اســت. ا\ـن پژوهــش در ســال تحصیلــی ۱۳۸۹ -۱۳۹۰ انجــام گرد\ــد. جامعــه مــورد پژوهــش ده کتابخانــه اســت کــه شــامل یــ\ کتابخانــه مرکــزی، ۳ کتابخانــه دانشــکده ایــی )دانشــکده بهداشــت، کتابخانــه دانشــکده دندانپزشــکی و دانشــکده پرســتاری و مامایــی( و شــش کتابخانــه ب\مارســتانی )ب\مارســتان شه\ دبهشــتی، ب\مارســتان فرشــچ\ان، کتابخانــه بخــش روانپزشــکی فرشــچ\ان، ب\مارســتان

فرشــچ\ ان، ب\مارســتان اکباتــان، کتابخانــه ب\مارســتان فاطم\ـه و ب\مارســتان بعثــت( اســت کــه زیــر نظر دانشــگاه علــوم پزشــکی همــدان اســت. ایــن کتابخانــه هــا بوسـ\له پرسشــنامه اســتاندارد پژوهــش، مــورد ارزیابــی و ســپس اطالعــات گــردآوری شــده مــورد تجزیــه و تحل\ــل قــرار گرفــت. و ســپس نتایــج بــه دســت آمــده بــا اســتانداردهای دانشــگاهی مــورد مقایســه قــرار گرفــت.

\افته ها:

در بررســی اســتاندارد اول کتابخانــه ای، همــه کتابخانــه هــای دانشــکده ای و ب\مارســتانی دانشــگاه در همــه مســائل از جملــه درتع\۳ــن اهــداف و برنامــه هــای بلنــد مــدت ازکتابخانــه مرکــزی کــه مســتق\ما توســط معاونــت تحق\قــات و فنــاوری )پژوهشــی ســابق( تبع\ــت دارنــد. مدیــران ه\ـچ یـ\ از مراکــز تحص\ـ\۳ت کتابــداری ندارنــد

و شــاید ضعــف اصلــی کتابخانــه هــا در نداشــتن مســئوالن

و مدیــران نــا آشــنا بــه اصــول و قوان\ـن کتابــداری اســت. بــرای رســ\دن بــه اهــداف و مقاصــد دانشــگاه، از طریــق ارتبــاط بــا گروههــای آموزشــی و داشــتن خــط مشــی همــگام بــا دانشــگاه، دانشــگاه را یــاری مــی رســانند. در مــورد نحــوه ارزیابــی و ســنجش کتابخانــه هــا، کتابخانــه مرکــزی و بهداشــت و دندانپزشــکی گزینــه ســایر مــوارد را انتخــاب نمــوده اندکــه ب\انگــر اینســت کــه شــاید طبــق نظــر مســئوالن ارزیابــی مــی شــوند یــا شــاید تاکنــون ارزیابــی نشــده انــد و یــا مالکهــای دیگــری بــرای ارزیابــی کتابخانــه آنهــا وجــود دارد. ســایر کتابخانــه هــا ارزیابــی خــود را از طریــق ارائــه پرسشــنامه مــی داننــد. کل\ــه کتابخانــه هــا اعـ\۳م نمــوده انــد کــه مســئوالن آنهــا عضــو شــورای پژوهشــی دانشــگاه نمــی باشــند. درکتابخانــه مرکــزی دانشــگاه کل\ــه گزارشــها بــه معاونــت تحق\قــات

و فنــاوری ارائــه مــی شــود. امــا در دانشــکده هــا و ب\مارســتانها معاونــت آموزشــی درراس کارهــای کتابخانــه هــا قــرار دارد و گزارشــهای کتابخانــه هــا بــه ایــن معاونــت داده مــی شــود. تنهــا در دانشــکده بهداشــت گزارشــها بــه مدیــر پژوهــش داده مــی شــود و ازطریــق ایــن مدیریــت بــه معــاون آموزشــی گــزارش مــی شــود.

در بررســی اســتاندارد دوم کــه اساســنامه و مبناهــای حقوقــی را بررســی می\کنــد، در کل\ــه کتابخانه\هــای زیــر مجموعــه دانشــگاه علــوم پزشــکی همــدان آی\ــن نامــه بصــورت یکســری قوان\ــن شــفاهی بــرای انجــام امــوری ماننــد مــدت امانــت کتــاب، تعــداد کتــاب بــرای امانــت، زمــان امانــت و;. در ب\ـن کتابخانه\هــا رایــج اســت کــه تــا حــدودی در آنهــا از کتابخانــه مرکــزی تبع\ـت مــی شــود. و اگــر بتـوان این\هــا را آئ\ـن نامــه نام\ـد بایــد بــا همــکاری کتابــداران و معاونــت تحق\قــات و فنــاوری )پژوهشــی( ته\ه شــوند کــه در ب\مارســتان\ها و دانشــکده هــا ایــن کار را بــه معاونــت آموزشــی ســپرده انــد. ریاســت کتابخانــه در کتابخانــه مرکــزی و ب\مارســتان روانپزشــکی فرشــچ\ان توســط معــاون محتــرم تحق\قــات و فنــاوری انتخــاب مــی شــود. در دانشــکده هــای بهداشــت، پرســتاری،

ri.ca.ahsmu.jsp 15

مجله علمی پژوهان دوره ۱۲، شماره \، تابستان ۱۳۹۳

دندانپزشــکی و ب\مارســتان شــه\د بهشــتی توســط شــورای ریاســت و معــاون آموزشــی )در ب\مارســتانها و دانشــکده هــا معــاون پژوهشــی وجــود نــدارد و معــاون آموزشــی مســئول کارهــای پژوهشــی اســت( در ب\مارســتان شــه\د بهشــتی و اکباتــان مدیــر پژوهشــی کــه زیــر مجموعــه معاونــت آموزشــی اسـت کار انتخــاب رئ\ ـس کتابخانــه را بــر عهــده دارد. در ب\مارسـتان بعثــت ن\ ـز بــه هم\ـن ترت\ـب معــاون آموزشــی مســئول کتابخانــه را انتخــاب مــی کنــد.

کتابخانــه هــای مرکــزی، دانشــ\ده بهداشــت، ب\مارســتان شــه\د بهشــتی، بعثــت و فاطم\ــه در کتابخانــه خــود

کم\تــه مشــورتی ندارنــد. امــا در کتابخانــه هـای دانشــکده پرســتاری، دندانپزشــکی و ب\مارســتانهای روانپزشــکی فرشــچ\ان، سـ\نا و اکباتــان کم\ تــه مشــورتی وجــود دارد و کل\ـه کارهــا و امــور کتابخانــه از طریــق ایــن کم\ تــه انجــام مــی شــود. کل\ـه کتابخانــه هــا اعـ\۳م نمــوده انــد کــه دارای تشــک\الت ســازمانی در کتابخانــه خــود مــی باشــند.

در بررســی اســتاندارد ســوم کــه بررســی نیــروی کار را بررســی میکنــد، تقریبــا وضع\ــت ن\ــروی انســانی در کتابخانــه هــای دانشــگاه علــوم پزشــکی همــدان بــه اســتاندارد نزدیــ\ اســت )جــدول شــماره .)۱

جدول -۱ توزیع فراوانی تناسب نیروی شاغل در کتابخانه های دانشگاهی مورد پژوهش با نیازهای آن

نام کتابخانه تعداد کتابدار موجود تعداد کتابدار بر کسری تعداد درصد نسبت تعداد

اساس استاندارد کتابدار کتابدار به کتابدار
مورد نیاز

مرکزی ۱۲ ۱\/۹۸ -۳/۹۸ \۳
بهداشت ۲ ۳/۳۳ -۱/ ۳۳ \۰
پرستاری ۲ ۳/۹\ -۱/۹\ \۰/ \۳
دندانپزشکی ۲ ۳/ \۳ -۱/ \۳ \۹/\۳
ب\مارستان روانپزشکی ۱ ۱/۱۸ -۰/۱۸ ۸\/\۳
ب\مارستان فرشچ\ان ۱ ۱/۰\ -۰/۰\ ۹\/۳۳
ب\مارستان اکباتان ۳ ۱/۰۸ +۱/۹۲ ۰/۲\۸
ب\مارستان شه\د بهشتی ۱ ۰/ ۸۲ +۱۸ ۰/۱۲۲
ب\مارستان بعثت ۳ ۳ ۰ ۰/ ۱۰۰
ب\مارستان فاطم\ه ۱ ۱/ \ -۰/ \ ۰/ \۰
جمع ۲۸ ۳۵/ ۴۵ ۷/۴۵ ۷۸/ ۹۸ = ۷۹

نســبت تعــداد ن\ــروی موجــود بــه تعــداد ن\ــروی مــورد ن\ـاز ۰/۸\ مــی باشــد. ایــن مقــدار در بعضــی مراکــز ماننــد ب\مارســتانهای بعثــت، فرشــچ\ان، روانپزشــکی و شــه\د بهشــتی کامـ\۳ مطابــق اســتاندارد و در بعضــی مراکــز ماننــد ب\مارسـتان اکباتــان ب\ ـش از ن\ـاز کتابخانــه اســت. )البتــه بایــد ن\ـروی کاری در شـ\فت بعــد ازظهــر را هـم در نظــر داشـت(.

در بررســی اســتاندار چهــارم کــه بــه بررســی وضع\ـت منابع در کتابخانــه هــا مـی پــردازد، وضع\ـت منابــع در کتابخانــه هــای دانشــگاه علــوم پزشــکی همــدان بــا اســتانداردهای دانشــگاهی فاصلـه بسـ\اری دارد نســبت منابــع موجــود در کتابخانــه بــا منابــع مــورد ن\ــاز حــدود۰/۰۸۱ درصــدکل مجموعــه اســت. کــه درصــد بســ\ار قابــل توجهــی مــی باشــد. ایــن کمبــود درکتابخانــه هــای ب\مارســتانی کمتــر

و درکتابخانــه مرکــزی و دانشــکده هــا ب\شــتر مــی باشــد. تفاضــل تعــداد منابــع موجــود درکتابخانــه هــا از تعــداد اســتاندارد منابــع مــورد ن\ازکســری مجموعــه تع\۳ـن گردید

و نســبت منابــع موجــود بــه منابــع مــورد ن\ــاز محاســبه گردیــد. در ایــن جــدول منابــع موجــود در کتابخانــه هــا

\۹۸۸\ جلــد کتــاب محاســبه گردیــده در حالــی کــه بــا توجــه بـه فاکتورهــای تع\۳ـن منابــع بایــد ۸\۳۲\۳ جلــد کتــاب در کتابخانــه هــا باشــد. و ایــن نشــانگر آنســت کــه کتابخانــه هــای مــورد پژوهــش تنهــا ۰/۰۸۱ از منابــع مــورد ن\ـاز مجموعــه را در اخت\ـار دارنــد.

قبــل از ایجــاد هــر رشــته ایــی مخصوصــا رشــته هــای تخصصــی بایــد کتابهــای مــورد ن\ــاز آن ته\ــه شــود و بــا مشــورت کتابــداران کتبــی انتخــاب گــردد کــه ارزش علمــی داشـته باشــند. در ته\ـه منابــع بــه هــردو صــورت متمرکــز و مســتقل عمــل مــی شــود. ابزارهــای انتخــاب منابــع کاتالوگهــای ناشـران و کتابفروشـ\ها هســتند. منابــع خارجــی را از طریــق نمایشــگاهها و از طریــق ناشــران و کتابفروشـ\های داخلــی و منابــع داخلـی را از کتابفروشـ\ها و نمایشــگاهها انتخــاب مــی کننــد. خریدهــا غالبــا بصـورت نقــدی اســت. انتخــاب کتاب و نشــریات بر اسـاس پ\شــنهاد گروههــای آموزشــی، دانشــجویان و اســات \د، مســئوالن و کتابــداران بخشــهای مختلــف اســت. کــه نهایتــا بایــد بــه تائ\ـد کم\تــه خریــد کتــاب برســد. منابـع برحســب ن\ـاز وج\ـن مــی گردنــد. کتابخانــه هــا دارای خــط مشــی بــرای

۶۱ psj.umsha.ac.ir

مقایسه وضع\ت کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی همدان;
آناهیتا گیتی و همکاران
خریــد نمــی باشــند امــا بــرای ته\ــه ل\ســت خریــد بایــد در بررســی اســتاندارد ششــم کــه بــه بررســی خدمــات
مراحــل قانونــی را طــی \ننــد. انتخــاب کتــاب و نشـریات عمومــی مــی پــردازد، کل\ـه خدمــات عمومــی در کتابخانــه
بــر اســاس پ\شــنهاد گروههــای آموزشــی، دانشــجویان و هــای دانشــگاهی مــورد پژوهــش ارایــه مــی شــود. امانــت
اســات\د، مســئوالن و کتابــداران بخشــهای مختلــف اســت. کار اصلــی ایــن مراکــز اســت کــه دارای محدودیــت در
در بررســی اســتاندارد پنجــم کــه بــه بررســی خدمــات تعــداد و روزهــا امانــت کتابهــا دارنــد. در اکثــر کتابخانــه
فنــی در کتابخانــه هــا مــی پــردازد، فهرســت نویســی در هــا غ\ـر از کتــاب و مجــ\۳ت اثــری از منابــع غ\ـر کتابــی
کتابخانــه هــای دانشــکده ایــی مــورد پژوهــش وضع\ــت ماننــد کتــب الکترون\ــ\ بــه چشــم نمــی خــورد تنهــا
مطلوبــی نــدارد تنهــا کتابخانــه مرکــزی وکتابخانــه هــای کتابخانــه دانشــکده بهداشــت حــدود ۲۱۰۰ ســی دی
دانشــکده ای نــرم افــزار دارنــد و فهرســت نویســی را کتــاب الکترون\ـ\ و کتابخانــه مرکــزی ن\ـز تعــدادی از ایــن
بصــورت کامپ\وتــری انجــام مــی دهنــد، کتابخانــه هــای منابــع را نگهــداری مــی کنــد. کل\ـه دانشــجویان اســتفاده
ب\مارســتانی کتابهــا را بصــورت موضوعــی درکنــار یکدیگــر کننــده از کتابخانــه هــای دانشــگاه علــوم پزشــکی همــدان
قــرار مــی دهنــد. در کتابخانــه مرکزی، دانشــکده بهداشــت، حــدود ۳۰۰۰ نفــر مــی باشــند. منابــع مرجــع در کل\ــه
پرســتاری و مامایــی و دندانپزشــکی از نــرم افــزار پــارس کتابخانــه هــا امانــت داده نمــی شــود و در صــورت ن\ـاز کپی
آذرخــش اســتفاده مــی گــردد فهرســت نویســی بصــورت ته\ـه مــی شــود. بــرای دیرکردهــا جریمــه نقــدی درنظــر
بن\ـادی انجــام و ســر عنوانهــای موضوعــی پزشــکی بــرای گرفتــه شــده و بــرای مراجعــان خــارج از دانشــگاه ن\ـز ارائــه
کتابهــای پزشــکی )رده بنــدی )NLM و ســر عنوانهــای خدمــات دارد. ب\شــترین اســتفاده کننــده از کتابخانــه هــا
موضوعــی کتابخانــه کنگــره بــرای ســایر منابــع اســتفاده ن\ــز دانشــجویان هســتند. ایــن کتابخانــه هــا بطــور دوره
مــی شــود. روش جســتجوی منابــع هــم بــا کامپ\وتــر و هــم ای کارآمــوزان رشــته کتابــداری دارند.بــرای هــر گــروه
از طریــق برگــه دان اســت. امــا در ســایر مراکــز کتابهــا تنهــا از اســات\د، دانشــجویان، کارمنــدان و ســایر اعضــا تعــداد
طبــق موضــوع کنــار یکدیگــر قــرار مــی گ\رنــد. رده بنــدی کتــاب، مــدت امانــت، مــدت تمدید و مــدت رزرو مشــخصی
نشــریات موضوعــی، رده بنــدی پایــان نامــه هــا موضوعــی، در نظــر گرفتــه شــده اســت کــه ایــن قانــون بــرای منابــع و
و نظــام دسترســی بــه منابــع در ۸۰ درصــد کتابخانــه هــای مــواد غ\رکتابــی ن\ـز مــی باشــد.