فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تأثیر مصرف نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان تجمع نیترات در ارقام مختلف سیب‌زمینی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تأثیر مصرف نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان تجمع نیترات در ارقام مختلف سیب‌زمینی دارای ۱۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تأثیر مصرف نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان تجمع نیترات در ارقام مختلف سیب‌زمینی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تأثیر مصرف نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان تجمع نیترات در ارقام مختلف سیب‌زمینی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن فایل ورد کامل مقاله پژوهشی درباره تأثیر مصرف نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان تجمع نیترات در ارقام مختلف سیب‌زمینی :

مقدمه

تولید هر تن غده سیبزمینی موجب جذب و استخراج ۵/۴

تا ۸ کیلوگرم نیتروژن در هکتار از خاک توسط اندامهای هوایی و غدهها میشود (۵ ، ۶، ۸) . مدیریت مصرف و کاربرد مقادیر مناسب نیتروژن در زراعت سیبزمینی امری دقیق وحساس است. کاربرد مقادیر کمتر یا بیشتر از نیاز و مصرف زود یا دیر هنگام نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی غدههای تولیدی مؤثر است. مصرف کافی کودهای نیتروژنه در اوائل فصل رشد سبب

گسترش سطح برگ و افزایش ظرفیت فتوسنتزی گیاه و تولید مواد پرورده میگردد (۴، ۸، ۱۴). کمبود نیتروژن در اوائل فصل رشد ممکن است با تاثیر سوء بر غده بندی عملکرد را کاهش دهد (۱۶). از طرف دیگر، مصرف مقدار زیادی نیتروژن، رشد رویشی اندامهای هوایی را تحریک نموده، تشکیل غدهها را به تاخیر میاندازد و باعث دیررسی محصول میشود و در نتیجه افت عملکرد وکاهش کیفیت آن را به دنبال دارد (۴، ۶، ۸، ۱۸، ۲۵، ۲۶) .

۹۷۸ مجله علوم کشاورزی ایران، جلد ۳۴، شماره ۴، سال ۱۳۸۲

گسترش بیش از حد شاخ و برگ و اندامهای هوایی در نتیجه مصرف بیش از حد نیتروژن، سبب رقابت بین اندامهای هوایی و غدههای در حال رشد برای مواد پرورده میشود و راندمان تولیدی گیاه کاهش می یابد. برطبق اکثر مطالعات انجام شده (۲ ،۳، ۴، ۸ ، ۱۵، ۲۵، ۲۶) با مصرف نیتروژن ، عملکرد سیب زمینی تا حد معینی افزایش یافته ، از آن به بعد مصرف مقادیر بیشتر نیتروژن تغییر معنی داری در عملکرد ایجاد ننموده است .

رئیسی و خواجه پور (۱۳۷۱)اثر بسیار معنی دار نیتروژن بر عملکرد غده را گزارش کردند. در این مطالعه چهار سطح نیتروژن (۰، ۹۰، ۱۸۰ و ۲۷۰ کیلوگرم در هکتار) بهکار رفت.

حداکثر عملکرد با مصرف ۱۸۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد و افزایش نیتروژن از ۱۸۰ به ۲۷۰ کیلوگرم در هکتار موجب افزایش عملکرد نگردید. حسندخت و همکاران

( ۱۳۷۷ ) عکسالعمل ارقام آئولا و مورن را به مصرف مقادیر ۱۲۰، ۱۶۰ و ۲۰۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار ارزیابی کردند. در این بررسی اثر نیتروژن بر عملکرد غده بسیار معنیدار بود و حداکثر عملکرد با مصرف ۱۶۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد. مصرف نیتروژن بر متوسط وزن غده تاثیر معنیداری نداشت. هوشمند (۱۳۷۷) اثر چهار مقدار نیتروژن(۰، ۸۰، ۱۶۰ و ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) را بر سه رقم مارفونا، آگریا وکوزیما بررسی کرد. در این مطالعه عملکرد غده در واحد سطح، متوسط تعداد غده و ساقه در بوته و درصد ماده خشک غده بین ارقام و سطوح نیتروژن اختلاف بسیار معنی داری را نشان دادند. بیشترین عملکرد غده در تیمارهای ۱۶۰ و ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد که تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند.

روست (۱۹۹۵) مقادیر مختلف نیتروژن از صفر تا ۱۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار را بر سه رقم ماتیلدا۱، آگریا و پاندا۲ بکار برد و گزارش کرد که همه ارقام نسبت به مصرف کود عکسالعمل مشابهی نشان دادند. حداکثر عملکرد با مصرف ۱۲۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. با افزایش مصرف نیتروژن فراوانی غدههای درشت افزایش یافت. در مقابل،

۱-Matilda 2-Panda

مولرهاگن (۱۹۹۳) عکس العمل متفاوت ارقام به مصرف مقادیر مختلف کود نیتروژن را گزارش کرده است. این محقق با مصرف مقادیر ۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار گزارش کرد که در رقم بیت۳ با افزایش مصرف نیتروژن عملکرد غده افزایش یافت ولی در ارقام دانوا۴ و ماتیلدا حداکثر عملکرد با مصرف ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. در این مطالعه نیز کاربرد مقادیر بالای کود نیتروژن باعث تولید غدههای درشتتر گردید. . اوساکی و همکاران (۱۹۹۲) گزارش کردند که با مصرف مقادیر صفر تا ۳۰۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار تعداد غدهها در هر بوته و اندازه غدهها افزایش یافت.

پروسبا (۱۹۹۳) نیز افزایش متوسط وزن غده را با افزایش مصرف کود نیتروژنه گزارش کرده است.

مصرف کود نیتروژن علاوه بر عملکرد کمی سیب زمینی، کیفیت غده های تولیدی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.مصرف نیتروژن میتواند با افزایش درصد نیتروژن غدهها و تبدیل آنها به پروتئین موجب بهبود ارزش غذایی غدهها شود (۸). در عین حال ، در اثر مصرف بیش از اندازه کودهای نیتروژنه، ممکن است بخشی از آن به صورت نیترات در غدهها تجمع یابد و در صورتی که مقدار نیترات از حد مجاز فراتر رود ، برای سلامتی انسان در طولانی مدت تهدید آمیز خواهد بود. ابتلاء به بیماری کمبود اکسیژن و تشکیل ترکیبات سرطانزای نیتروز آمین از عوارض ورود بیش از حد نیترات به بدن است . حد بحرانی سمیت نیترات در محصول سیبزمینی ۲۵۰ میلیگرم در کیلوگرم میباشد (۱۱). به دلیل آثار زیانباری که وجود نیترات اضافی در اندامهای مصرفی گیاهان برای انسان و دام دارد، لازم است میزان نیترات در محصولات مختلف به ویژه سیب زمینی و محصولاتی که مصرف روزمره دارند در حداقل مقدار ممکن باشد

(۱۲). در مطالعات مختلفی تاثیر مصرف کودهای نیتروژنه بر تجمع نیترات در غدههای سیبزمینی بررسی شده است(۷، ۱۶، ۲۲، ۲۳). ردا و همکاران (۱۹۹۳) با مطالعه سه رقم سیب زمینی میزان نیترات را در غده های سیب زمینی از ۲/۲۱۳ تا ۴/۴۹۷ میلی گرم در کیلو گرم برای تیمارهای بدون مصرف نیتروژن و ۲۰۰ کیلو گرم نیتروژن در هکتار گزارش

۳-Beate 4-Danva

یزدان دوست همدانی: بررسی تاثیر مصرف نیتروژن بر عملکرد، … ۹۷۹

کردند . پروسبا (۱۹۹۶ ) با مطالعه ۶ رقم سیب زمینی و مقادیر صفر ، ۸۰ و ۱۶۰ کیلو گرم نیتروژن در هکتار گزارش کرد که مقدار نیترات غده ها از ۲/۱۲۹ میلیگرم در کیلوگرم با عدم مصرف کود نیتروژنه تا ۲۰۸ میلیگرم در کیلوگرم با مصرف ۱۶۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار افزایش یافت .

این مطالعه به منظور بررسی اثرات مصرف مقادیر متفاوت نیتروژن بر مراحل رشد وعملکرد ارقام سیبزمینی و ارتباط آن با تجمع نیترات جهت دستیابی به مناسبترین مقدار نیتروژن مورد نیاز برای تولید عملکرد مطلوب به همراه غلظت مناسب نیترات در غدههای سیبزمینی و شناخت رابطه بین اجزاء عملکرد وعملکرد غده اجراء گردید.

مواد و روشها

مصرف شد (۷ ، ۱۳). سپس با استفاده از دستگاه شیارساز، جوی و پشتههایی به فاصله ۷۵ سانتیمتر ایجاد و زمین آزمایش براساس نقشه طرح تقسیمبندی گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار پیاده شد. دو رقم سیبزمینی هلندی (دیامانت و مارفونا) و شش میزان کود نیتروژن، به قرار زیر مورد بررسی قرار گرفتند:

N0 =%50 N2 =86 Kg N/ha N1 =%75 N2=129.5 Kg N/ha =172.5 Kg N/ha مقدار نیتروژن بر مبنای آزمون خاک N2 = N3 = N2 +%25 N2 =215.5 Kg N/ha N4 = N2+%50 N2 =259 Kg N/ha N5 = 2 N2 =345 Kg N/ha

این آزمایش در سال ۱۳۷۸ در مرکز تحقیقات کشاورزی همدان، ایستگاه اکباتان با عرض جغرافیایی ۳۴ درجه و ۵۳ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۴۸ درجه و ۳۲ دقیقه شرقی و ارتفاع حدود ۱۷۳۳متر از سطح دریا اجرا گردید .این منطقه دارای آب وهوای مدیترانهای با تابستانهای نسبتا معتدل و خشک و زمستانهای سرد و مرطوب است . متوسط بارندگی سالیانه حدود ۳۲۰ میلیمتر می باشد . خاک محل ازمایش دارای بافت لومی رسی است . زمین محل آزمایش در سال قبل آیش بود. عملیات آمادهسازی و تهیه بستر کاشت شامل شخم پائیزه و عملیات تکمیلی شامل دوبار دیسک عمود بر هم و تسطیح زمین به محض مهیا شدن شرایط رطوبتی خاک در بهار انجام گردید. پس از آمادهسازی زمین دو نمونه خاک مرکب از اعماق ۳۰-۰ و ۶۰-۳۰ سانتیمتری تهیه و به آزمایشگاه ارسال شد و براساس نتایج آزمون خاک( ۶۹/۰=درصد کربن آلی،

(قسمت در میلیون) ۶/۱۵=فسفر قابل جذب و (قسمت در میلیون)۳۵۰ =پتاسیم قابل جذب) و حد بحرانی عناصر غذایی توصیههای کودی مناسب صورت گرفت (۷ ، ۱۳). بر این اساس به دلیل بالابودن میزان فسفر وپتاسیم قابل جذب خاک، کود فسفر و پتاس توصیه نشد و کود اوره معادل ۳۷۵ کیلو گرم در هکتار تعیین گردید، همچنین قبل از کاشت معادل ۷۵ کیلوگرم سولفات آهن، ۳۰ کیلوگرم سولفات منگنز و ۵/۳۷ کیلوگرم سولفات روی در هکتار، به طور یکنواخت در کل قطعه آزمایشی

نصف تیمارهای کود نیتروژن در هر کرت آزمایشی در هنگام کاشت مصرف و با خاک مخلوط شد. عملیات کاشت در ۲۶ اردیبهشت ماه انجام شد و قبل از کاشت غدهها با استفاده از قارچکش زینب ضدعفونی شده، سپس در فواصل ۲۵ سانتیمتر روی هر ردیف با دست کاشته شدند. هر کرت آزمایشی شامل ۴ ردیف به طول ۸ متر بود. آبیاری به صورت نشتی و با استفاده از سیفون و برحسب فواصل زمانی (دوره زمانی) در طول فصل رشد انجام گرفت. به منظور جلوگیری از اختلاط آب آبیاری تیمارهای کودی، آبیاری هر تکرار و هر کرت به صورت مستقل انجام گردید و از خروج آب تکرارها و کرتها جلوگیری شد. طی دوره رشد و در مواقع لازم کنترل علفهای هرز به صورت دستی انجام گردید. همچنین برای مبارزه با آفات وحشرات از سموم اکامت و فنتیون با غلظتهای ۵/۱ در هزار استفاده شد. قبل از شروع گلدهی در تیمارها، باقیمانده کود نیتروژن در هر تیمار همزمان با خاکدهی پای بوتهها مصرف گردید.
صفات نموی شامل تعداد روز مورد نیاز از زمان کاشت تا مراحل سبزشدن و گلدهی (بر مبنای ۵۰ درصد بوته ها در هر کرت)، شروع تشکیل غدهها ( زمان آغاز تورم استولون ها در ۳ بوته از هر کرت) و رسیدن به پوشش کامل مزرعه (پوشش کامل سطح خاک در هر کرت) در هر یک از کرتهای آزمایشی یادداشتبرداری گردید. به علاوه،در موقع برداشت ۱۰ بوته متوالی از هر کرت به طور تصادفی انتخاب شده ، متوسط تعداد

۹۸۰ مجله علوم کشاورزی ایران، جلد ۳۴، شماره ۴، سال ۱۳۸۲

ساقه و غده در هر بوته و متوسط وزن غده (تعداد غدهها /

عملکرد ۱۰ بوته) اندازهگیری شدند. به منظور تعیین عملکرد سطحی معادل ۹ مترمربع از ۲ ردیف میانی هر کرت (با حذف یک متر حاشیه از هر طرف) برداشت و توزین شد. از غده های هر کرت نمونهای تصادفی به وزن یک کیلو گرم تهیه وغلظت نیترات در آنها به روش کالریمتری بعد از احیا (روش دی آزو)

تعیین شد ( ۱ ) .

صفات اندازهگیری شده در هر کرت مورد تجزیه آماری قرار گرفتند و میانگینها با آزمون چند دامنه دانکن مقایسه شدند.

محاسبات آماری با استفاده از برنامه کامپیوتری SAS و رسم نمودارها با نرمافزار Excel انجام شد.

نتایج و بحث

الف) صفات نموی

بر اساس نتایج تجزیه واریانس صفات نموی که در جدول ۱ ارائه شده است، دوره سبز شدن در ارقام مورد مطالعه یکسان بود و حدود ۲۱ روز به طول انجامید، اما تعداد روز لازم تا زمان گلدهی، تشکیل غده و پوشش کامل مزرعه تفاوتهای بسیار معنیداری داشتند. مدت زمان لازم برای رسیدن به هر یک از این مراحل در رقم مارفونا کمتر بود که بیانگر زودرسی نسبی آن در مقایسه با دیامانت است(جدول ۲). مصرف مقادیر مختلف نیتروژن تاثیری بر طول دوره سبز شدن نداشت اما سایر مراحل را به شدت تحت تاثیر قرار داد (جدول ۱). مقایسه میانگینهای سطوح مختلف نیتروژن (جدول ۲ ) نشان داد که با افزایش مصرف نیتروژن، زمان گلدهی و تشکیل غدهها به تاخیر افتاد و پوشش کامل مزرعه سریعتر حاصل گردید. در سایر مطالعات نیز (۴ ،۸ ، ۱۸) دیررسی محصول، تاخیر در تشکیل غدهها و تحریک رشد رویشی اندامهای هوایی در نتیجه مصرف نیتروژن گزارش شده است.

زمان پوشش کامل مزرعه تحت تاثیر اثر متقابل رقم × نیتروژن قرار گرفت (جدول۱) که نشان دهنده عکسالعمل متفاوت ارقام نسبت به مصرف نیتروژن است. افزایش مصرف نیتروژن در رقم دیامانت باعث تسریع در پوشش سطح خاک گردید و مدت زمان لازم از ۸۶ روز در تیمار N0 ، به ۷/۶۴ روز در تیمار N5 کاهش یافت. اما مصرف نیتروژن تاثیر معنیداری بر سرعت پوشش مزرعه در رقم مارفونا نداشت(شکل ۱).

این وضعیت را میتوان با تفاوت تیپ رشد دو رقم مارفونا و دیامانت مرتبط دانست. رقم دیامانت دارای تیپ رشد ایستاده بوده و در اثر مصرف بیشتر نیتروژن و تحریک رشد شاخههای هوایی، پوشش سریعتر حاصل میگردد. اما در رقم مارفونا که تیپ رشد خوابیده دارد، تیمارهایی که نیتروژن کمتری دریافت کردهاند نیز به سرعت در سطح خاک گسترده شده و پوشش حاصل میشود.

۱۰۰ تعداد

۸۰
تا روز
۶۰
پوشش

۴۰

مارفونا کامل
۲۰
دیامانت

۰

۳۴۵ ۲۵۹ ۲۱۶ ۱۷۳ ۱۳۰ ۸۶

نیتروژن (کیلوگرم در هکتار)

شکل۱-اثر متقابل رقم × نیتروژن بر زمان رسیدن به پوشش کامل

مزرعه در سیب زمینی

ب) متوسط تعداد ساقه و غده در بوته، متوسط وزن غده و

عملکرد غده در هکتار

متوسط تعداد ساقه و غده در هر بوته در ارقام مورد بررسی تفاوتهای بسیار معنی داری را نشان دادند، اما تحت تاثیر مصرف کود نیتروژن قرار نگرفتند (جدول ۳ ). رقم مارفونا تعداد ساقه بیشتر (۳/۷ ساقه ) و دیامانت تعداد غده بیشتری ( ۶/۱۰ غده )

در هر بوته داشتند (جدول ۴ ).این امر باعث شد که در این مطالعه همبستگی تعداد ساقه و غده روی دو رقم، منفی و معنیدار شود **)۶۲/۰.( r= – ولی بر اساس گزارشهای موجود افزایش تعداد ساقه در هر رقم، باعث تولید تعداد غده بیشتر در آن می شود(۶ و ۱۷). متوسط وزن غده تحت تاثیر رقم و مصرف کود نیتروژن قرار گرفت و تفاوتهای بسیار معنی داری را نشان داد